Morgunblaðið - 26.01.1973, Page 10

MÓRGUNBLAÐIÐ, FÖSTÚDAGUR 26. JANÚAR 1973
HAMFARIRNAR í VESTMANNAEYJUM
AKRAJVES RE YKJAVÍK KÓPAVOCUR HAFNARFJÖRDUR KF.Fl.AV ÍKURSVÆDI
Hver er aðstaða
Eyjaflotans í landi?
I EYJUM eru 5 frystihús
og 2 fiskmjölsverksmiðjur.
Frystihúsin verða nú óstarf-
haef, a.m.k. á þessari vertíð,
en enn eygja menn von til
þess að unnt verði að starf-
rækja fiskmjölsverksmiðjurn-
ar að einhverju leyti, a.m.k. þá
verksmiðju sem hefur tvær
þrær yfirbyggðar. Við missi
þessarar aðstöðu, sem verið
hefur í Eyjum, reyndi Morg-
unblaðið í gær að afla sér
upplýsinga um þá aðstöðu,
sem fyrir væri í nærliggjandi
verstöðvum, þ. e. í þeim ver-
stöðvum, sem máli skipta
vegna löndunar bolfiskafla af
fiskimiðum Eyjamanna og
löndunarstöðvum á leið loðn-
unnar vestur með Suður-
ströndinni.
Á svæðinu frá Akranesi og
austur á Homafjörð eru 42
frystihús, 31 innan Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna og
11 á vegum Sambands
íslmzkra samvinniufélaga.
Geymslurými SH-húsanna er
um 25 þúsund tonn, en hjá
Sambandinu vildi fram-
kvæmdasitjóri sjávarafurða-
deildar ekki gefa upp
geymsiurýmið í tonnum, þar
sem hann taldi það ekki gefa
nægilega góða mynd af að-
stæðum, en hann lét þess
getið að firystihús Sambands-
ins á þessu svæði væru nán-
ast tóm, birgðir mjög litlar.
Þar með væri rýmið í frysti-
húsunum ekkert vaindamál,
jafnvel þótt aflahrota kæmi.
Óvenju hagstætt ástand væri
í þessum málum. Mjög lítið
er einnig af birgðum í frysti-
geymislum frystihúsa SH.
Guðmundur H. Garðansson,
blaðafulltrúi Sölumiðstöðvar
hraðfrystihúsa n.na sagði að
geymslurými hraðfrystihúsa
innan Sölumiðsitöðvarinnar
væri um 25 þúsund tonn á
svæðinu frá Akranesi að
Stolkkseyri. Hins vegar væri
frystigeta húsanma mjög mis-
mumandi eftir húsum.
Geymslurými hraðfrystihús-
anna í Reykjavík og Hafnar-
firði, sem eru i.mnan SH kvað
hann um 15 þús. tonin. Alls eru
frystihús SH á þessu svæði
31 og skiptast niður á ver-
stöðvar þanmig: Akranes 3,
Reykjavík 6, Kópavogur 1,
Hafnarfjörður 4, Vogar 1,
Ytri-Njarðvík 1, Keflavík 3,
Garði 3, Höfnum 1, Sandgerði
3, Grindavík 3, Eynarbakka 1
og á Stoikkseyri 1. Á Suður-
nesjurn eru því samtals 15
frystihús ininan SH. Hins
vegar eru 5 frystihús í Eyjum,
sem ÖU eru innan SH.
Guðjón B. Ólafsson, fram-
kvæmdastjóri sjávarafurða-
deildar Sambands íslenzkra
samvinnufélaga sagði að á
svæðinu frá Akranesi að
Höfn í Hornafirði væru 11
frystihús á vegum SÍS. Þau
skiptast miður á verstöðvar
þannig: Aknanes 1, Reykja-
vík 1, Hafinarfjörður 1, á
Keflavíkursvæðinu 6, Þorláks-
höfin 1 og Höfn í Honnafirði 1.
Sambandið hefur ekki haft
frystihús í Vestmanmaeyjum.
Samkvæml upplýsingum dr.
Þórðar Þorbj arnarsomar hjá
Raninsóknarstofnunum, eru 29
fiskmjölsverksmiðjur á svæð-
inu frá Bolungarvík, suður og
austur um til Seyðisfjarðar.
Þessar tölur eru þó frá árinu
1967 og þá var afkastageta
þeirra 9.875 tonn á sólarhring,
en þess ber að geta að sú
tonmatala er miðuð við síld
og afikastageta verksmiðjanna
er mimni, þegar brædd er
loðna. Frá því er þessar tölur
voru teknar saman hafa sum-
ar verksmiðjumar verið
stækkaðar og enn liggur ekki
fyriir skýrsla um afköst verk-
smiðjanma við loðmubræðslu,
em verið er að taka hana sam-
an og voru tölurmar ekki til-
búnar í gær. Á svæðinu frá
Akramesi að Höfin í Horna-
firði eru þessar verksmiðjur
starfamdi: á Akranesi 1,
Reykjavík 2, Hafinarfirði 1,
Keflavík 1, Sandgerði 1,
Grindavík 1, Þorlákshöfn 1 og
á Höfn í Homafirði 1. f Vesit-
mannaeyjum eru 2 fiskmjöls-
verfcsmiðjur.
í annarri Eyjaverksmiðj-
unrni eru þrær að nokkru leyti
yfirbyggðar, þ.e. 2 af fimm
þróm, en í hinini eru 4 þrær
allar óyfirbyggðar. Gæti
vikur- og öskufiall þvi hamlað
bræðslu, þar sem þrær eru
undir beru lofti. Búmaður
verksmiðjamna er þó svo vél-
væddur að unmt er að starí-
rækja þær með tiltölulega fá-
um karlmönmum. Algjör for-
senda reksturs verfcsmiðjanna
er að bæði haldist vatm og
rafmagn í Eyjum.
Eskeland hvetur
Norðmenn til
að hjálpa
— og Korvald heitir
aðstoð frá Noregi
Ekki vanþakklæti
Osló, 25. jan.
Einkaskeyti frá blaðamanni
Mbl. Sigrúnu Stefánsdóttu-r.
NORSKA stjómin ákvað í
dag að veita íslamdi fjárhags-
legan styrk, sem renna á til
þeirra, sem hart verða úti í
hamfiörumum i Vestmannaeyj
um. Mun stjómin bíða og sjá,
hvemig málin þróast í Eyj-
um, áður en nokkuð verður
ákveðið, hve mikil fjárhags-
aðstoðin verður.
Lars Korvald, forsætisráð-
herra sendi úit tilkynningu
um þetta síðdegis í dag, en
hann fékk í morgun ásikorun
frá fonmönnum þingflokk-
anna um að Noregur veitti fs
iendingum hjálparhönd. 1
áskoruninni mæ'.a flokksleið-
togamir með því, að stjómin
hatfi saimband við rikisstjórn-
ir hinna Norðuriandanna til
að kanna möguleika á sam-
eiginlegri aðistoð frá þeirra
hálfiiu.
Það var Ivar Eskeliand, sem
fyrstur kcwn opimberliega fram
með hugmyndina um að Norð
menn veifctu fslandi aðstoð. í
dag birti Oslóar-blaðið „Verd
ens Gang“ stutt ávarp eftir
Eskeland, þar sem hann seg-
ir m. a.: „ísland hefur misst
aðalútgerðarstað sinn, ef til
vill fyrir fullt og allt. Vest-
mannaeyjar stöðu að baki
17% afi heildarfiskútiflutningi
fslendiniga áriega. Það er há
prósentutala fyrir þjóð, sem
byggir afikomu sína svo til
eimgöngu á fisiki. Tapið fyrir
fsland samsvarar því að 100.
000 manns í Noregi yrðu sett
ir í sömu spor og þeir Vest-
manmaeyingar, siem nú hafa
misst heimili sín og atvinnu.
Norska stjórnin á strax að
veita íslandi . fjárhagslegan
stuðning.
Peningarnir eiga að notast
til að byggja upp frystihús.
Upphæðin á að vera meira en
táknræn. Við þurfum ekki að
sýna fleiri tákn um vináttu
okkar. Fimm milljónir
norskra króna ættu að vera
algert lágmark. Hafia ber í
huga að filjót hjálip er tvötföld
hjálp. Danmörk hefur þegar
boðið sína hjálp. Þar sem við
getum ekki orðið fyrstir í
þetta simn, legg ég til að við
siieppum öllum tilboðum og
veitum hjáipina strax. Norska
ríkisstjómin á mæsta leik."
í tilefni af hvatningarorð-
um Ivars Esfcelandis hatfði
Verdens Gang samband við
Heflige Seip, fiormainn nýja
vinstri flokksins og K&re
Kristensen varaformann
Kristilega þjóðarflokksins og
spurði álits á málimu. Voru
báðir sammal a Eskeland og
sögðu að þeir myndu fylgja
töiögunni efitir.
Noregi ber skylda, sem ná-
grannaþjóð, til að hjálpa, þeg
ar hörmungar, sem þessar
skella yfir, sögðu báðir stjórn
málamiemnimir.
f SAMTALI vlð .Gísla S»or-
steinsson bæjarritara í IVIbl. í
gær hefði ef til vill verið
hægt að lesa úr umrnæliim
hans um tilkynningn ríkis-
stjórnarinnar um söfnun tfyr-
ir Vestmannaeyinga, vanþakk
læti.
Gísli sagði i dag, að hann
vildi gjaman koma því á
fraimfæri, að Vestmannaeying
ar væru ákafilega þakklátir
fyrir þainn hlýhug og vináttu,
sem þeir fyndu alls staðar
frá, en það sem hann heföi
átt við, var að mönmum
fannst of fljótt að fara að
Athuga-
semd
MEÐ tilvísun til fréttafrásagnar
Morgunblaðsins af viðtali við
Hannibal Valdimarsson, félags-
málaráðherra, sem birt var á
bls. 32 og 31 í blaðinu 20. þ.m.,
svo og með tilvísun til „Stak-
steina“-greina Morgunblaðsins
24. þ.m., vildi ég mega taka af
öll tvímæli, ef um misskilninig
er að ræða hjá blaðinu, og lýsa
yfir þ-vi, að ég átti ekkert viðtal
við Andrés Bjömsson, úbvarps-
stjóra, umþáttinn „Sjónaukann"
og umræður um synjun ríkis-
hvetja til allsherjarsöfnunar
og var það einnig álit forráða
manna Rauða krossins, með-
an óvíst er hvemig þróun
mála verður. Auk þess sem
ekki liggur fyrir hvernig rík-
isstjómin hygigst aðstoða
Vestmannaeyinga. Gísli endur
tók það að Vestmannaeyingar
væru ákafilega þakklátir fyr-
ir ómetanlega aðstoð og fyrir
greiðslu, sem þeir hafa hlotið
frá fjöimörgum einstakling-
um og fyrirtækjum, sem hetf-
ur m. a. gertf þeim kleift að
koma starfseminni í Hafnar-
búðum í gang.
stjómarinnar um aukaálagningu
á útsvör.
Ákvörðun útvarpsstjóra og atf-
skipti hans af málinu eru mér
þvi með öUu óviðkamandi og
frétti ég ekki af þeim fyrr ein
eftir á.
Hins vegar beindi ég, að at-
huguðu máli, þeim tiknælum
vinsamlega til umsjónarmanna
sjónvarpsþáttarins, sem báðu
mig að útvega þátttakanda í
umræðuþáttinn, að málið yrði
tekið fyrir með eðlilegum hætti,
eftir að félagsmálaráðherra
kæmi til landsins, en hann var
þá væntanlegur innan fárra
daga.
Reykjavík, 25. janúar 1973
Hannes Jónsson.