Morgunblaðið - 20.07.1973, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ — FÖSTUDAGUR 20. JÚLÍ 1973
23
vetrja stórfúlgum til hervama?
Ef engiin ástæða er til að óttast
ásælni Sovétríkjanna, hvernig
skyldi standa á því að Svíar,
þessi ’hlufilausa bræðraþjóð okk-
ar á Norðurlöndum, snúa öllum
sínum hervörnum til austurs, en
ekki í áttina tiíl þeirra, sem þeir
gagnrýna hvað mest á alþjóða-
vettvangi ?
Ef það er rétt, að við eigum
mesta samleið með þjóðum
þriðja heimsins, er þá ekki tími
til kominn að tiigreina nánar,
hvaða þjóðir er verið að tala um,
og í hvaða efnum við eiigum sam
leið með þessum þjóðum? Fáar
munu þær vera, sem við gætum
tékið okkur til fyrirmyndar í
stjórnarfarslegu tilliti. Og hvað
öryggiismál snertir, hefur engin
þessara þjóða, svo að ég viti,
gert sér óvopnað hlutleysi að leið
arljósi. Þvert á móti verja þær
flestar mjög háum upphæðum
til hermála, hlutfallslega séð, og
tryggja öryggi sitt með samning-
um við önnur ríki.
MANNFJÖLDI A ÍSLANDI
Að lokum langar mig til að
drepa á eitt mál, sem í raunimni
snertir landhelgismálið óbeint,
þótt fæstir muni hafa hugleitt
það í því samhengi. Á ég þar við
fjölgun íslendinga og spurnimg-
una um, hvað talizt geti æski-
legur fólksfjöldi á Islandi í fram
tiðinni.
Ölium hlýtur að vera ljóst, að
jafnvel þótt við fáum með tíman-
um fuli umráð yfir öllu land-
grunninu um'hverfis Island, verð-
ur aldrei mögulegt að veiða
nema takmarkað magn af fiski
hér við land. Eftir því sem þjóð-
in verður fjölmennari, hlýtur að
verða erfiðara að sjá henni far-
borða af fiskveiðum fyrst og
fremst, og verður þá í vaxandi
mæli að leita að öðrum leiðum.
Þessi þróun er þegar hafin, með
aukinni fjölbreytni í atvinnuveg-
um, og er ekki nema gott eitt
um það að segja. En sivaxandi
fólksfjölda fýlgir aukin sókn í
hvers kyns auðlindir og hráefni,
sem ekki eru óþrjótandi, hvorki
innanlands né utan. Hvað erlend
hráefni snertir, munum við fljót-
lega finna fyrir því, að mörg
þeiirra verða ekki lengur til skipt-
anna. Eftir því sem áherzlan inn
anlands færist yfir á atvinnu-
greinar iönaðar, og þá sérstak-
lega stóriðju, munum við einnig
rekast á ýmis vandamál svo sem
mengunarvandamál, sem erfitt
er að finna lausn á. Spurningin
er þvi sú, hvort ekki sé tíma-
bært að við Islendingar förum að
bugleiða annað svar við þeim
vanda, sem fyrirsjáanlegur er,
það er að segja takmörkun fólks-
f jöildans.
Ég veit, að mörgum mun finn-
ast það hin mesta firra, að Is-
lendingar þurfi að hugsa um
fðlksfjölgunarvandamál í svo
strjálbýlu landi. Þvert á móti
hafa menn oft leitt rök að því,
að fámennið skapaði okkur ýmsa
erfiðieika, og margs konar starf-
semi yrði okkur ódýrari og hag-
kvæmari, ’ef þjóðin væri fjöl-
mennari. Þetta er vissulega rétt.
En ef við hugleiðum málið nán-
ar, hljótum við llíka að sjá, að
mörg af erfiðustu vandamálum
okkar stafa af fjölgun fólks og
þeirri útþenslu, sem fjölguninni
fyigir á öllum sviðum. Skipulags
kraftar þjóðarinnar fara að
mestu í að sinna útþenslunni, en
fegrun og fullkomnun á einstök-
um sviðum verður að sitja á hak
anum.
Með hinum aukna fólksfjölda
glötum við líka smám saman
þeim verðmætum, sem okkur eru
kærust og aldrei verða metin til
fjár, þeim verðmætum sem fólg-
in eru í frjálsu umhverfi og hinni
ósnortnu náttúru, sem fámennið
hefur tryggt okkur hngað til.
Mín skoðun er sú, að Islending
ar ættu nú þegar að reyna að
gera sér grein fyrir, hvaða há-
mark þeir vilji setja ibúafjöld-
anum í landinu og taka síðan upp
skipulega baráttu fyrir því, að
ekki verði farið yfir það hámark.
Hér er það ekki aðeins fjölgun
Islendinga sjálfra, sem máli skipt
ir, heldur einniig aðflufiningur er-
lendra manua.
Um hina æskilegu hámarks-
tölu íbúa má auðvitað lengi deila,
og ég á ekki von á, að allir verði
mér sammála, þegar ég vil halda
þvi fram, að við séum þegar
komnir mjög nærri þeirri tölu,
sem hæfilegt væri að miða við.
Á undanförnum fimmtíu árum
hefur fólksfjöldi á Islandi tvö-
faldazt. Ef sú þróun heldur
áfram, má búast við því, að þeiir,
sem nú eru á æskuskeiði eigi
eftir að li'fa það, að fjöldi Islend-
inga fari yfir 500 þúsund. Auð-
vitað getur þróunin orðið eifit-
hvað hægari en þetta. En slikt
gæfi ókkur aðeins örlítið ienigri
umihu gsunar f res t.
Vöxtur Reýkjavikur og byggð-
arinnar í kring er umræðuefni
út af fyrir sig, því að sá vöxtur
er miklu örari en sem svarar
fjölgun landsmanna. Ibúafjöld-
inn á höfuðbongarsvæðinu hefur
nú þegar náð þvi marki, sem
margir sérfræðingax telja hag-
kvæmast fyrir þéttbýliskjarna.
Stærri borgum fylgja sérstök
vandamál, bæði tæknileg og fé-
lagsleg, sem betra er að vera
laus við.
Þótt einhverjir kunni að hafa
aðrar skoðaniir á þessu máli eða
öðrum, sem ég hef minnzt á hér
í kvöld, leyfi ég mér að vona, að
orð mín hafi gefið þeim tilefni
til frekari hugleiðinga um þessi
efni.
EINBÝLISHÚSALÚOIR
til sölu EINBÝLISHÚSALÓÐIR á bezta
staösunnanvert á SELTJARNARNESI,
einnig einbýlishúsalóð viö SKERJA-
FJÖRÐ. Upplýsingar á skrifstofunni.
FASTEIGNAMIÐSTÖÐIN,
Hafnarstræti 11.
Kaktusklald #

i«l w*

karamellusósu
KRAKKAR LITIÐ SJALF Klippið hér meófram.p^ Litið síöan myndina eins
og ykkur finnst fallegast.^áfg^Þegar því er lokió, getið þið ^%fest auglýsinguna */
upp á vegg, eða notað ®\jjp5nana í næsta/^búðarleik. Nú eruó þið búin að æfa
ykkur svo vel og getið þess vegna reynt að^Pgera auglýsingu sjálf til að segja frá
nýja Emmess klakanum og að bananatoppurinn sé núna með karamellusósu. /
Sendið auglýsingarnar, sem þið gerið, ásamt\ (Jmióanum hér í horninu, /
til Emmess,/^ pósthólf 635, Reykjavík. Við drögum úr innsendum /
miðumog ^jrhinir 200 heppnu fá send stór plakötfrá Emmess. //
3.23 AU0Ó5IN&A.ST0FA KRIS71NAR