Morgunblaðið - 31.07.1973, Blaðsíða 16

16
MORGUINBLAÐIÐ — ÞRIÐJUDAGUIR 31. J'ÚLÍ 1973
Útgefandl
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúl
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjóri og afgreiðsla
Auglýsingar
Asknftargjald 300,00 kr.
I lausasðlu
hf. Arvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthlas Johannessen,
Eyjólfur Kor.ráð Jónsson.
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6, slmi 10-100.
Aðalstræti 6, slmi 22-4-80.
á mánuði innanland«.
18,00 kr. eintakið.
/\hætt er að fullyrða, að
engin ríkisstjórn á ís-
landí hefur stuðlað að jafn
gífurlegri þenslu í ríkis-
kerfinu eins og vinstri stjórn
Ólafs Jóhannessonar. Þannig
hafa niðurstöðutölur fjárlaga
tvöfaldazt á valdaferli henn-
launahækkana, En í því sam-
bandi má minna á, að stjórn-
unarkostnaður Reykjavíkur-
borgar hækkaði á sama tíma
úr 77,9 millj. kr. í 91,8 millj.
kr. eða um tæp 18% saman-
borið við tæplega 60% hækk-
un hjá stjórnarráðinu.
þeir hugsi meira um að hlaða
undir sjálfa sig en að nýta fé
almennings á skynsamlegan
hátt. Það virðist ekki vera til-
viljun, að þessi gagnrýni hef-
ur fyrst komið frá hinum svo-
nefndu vinstri flokkum.
Vinstri stjórninni hefur á
fyrsta valdaári sínu tekizt að
hækka skrifstofukostnað
stjórnarráðsins um tæp 60%
meðan hækkunin hjá Reykja-
víkurborg er aðeins tæp 18%,
eftir að Sjálfstæðisflokkurinn
hefur haft þar meirihluta í
áratugi. Hér skiptir mestu
hver á heldur. Og þessar stað-
reyndir sýna glöggt hvernig
óráðsían myndi halda innreið
sína í stjórnsýslu Reykjavík-
urborgar, ef vinstri flokkarn-
ir fengju þar meirihluta.
í umræðum í borgarstjórn
um reikning Reykjavíkur-
SKRIFSTOFUBÁKNIÐ VEX
ar. Þenslan í ríkiskerfinu
kemur glöggt fram í ríkis-
reikningi ársins 1972. Þar
kemur m.a. fram, að skrif-
stofukostnaður stjórnarráðs-
ins hefur hækkað úr 211,2
millj. kr. í 333,3 millj. kr. á
síðasta ári eða um tæp 60%.
Nú má að sjálfsögðu benda
á, að hluti af þessari gífur-
legu skrifstofukostnaðar-
hækkun eigi rætur að rekja
til almennra verðlags- og
Þessi mikli mismunur á
hlutfallslegri kostnaðarhækk-
un við stjórn ríkisins og
Reykjavíkurborgar sýnir
glöggt, hversu brýnt það er,
að þeir flokkar sitji við
völd, er sýna aðhald og gætni
við þenslu hins opinbera
stjórnkerfis. Stöku sinnum er
því haldið fram, að langur
og óslitinn valdaferill sömu
aðila leiði til þess, að ráð-
deildarsemi fari minnkandi og
borgar fyrir árið 1972 gerði
Geir Hallgrímsson m.a. grein
fyrir því, hvernig nýju
skatta- og tekjustofnalögin
hafa leitt til þess, að æ meira
fjármagn er dregið inn í rík-
iskerfið og þrengt hefur ver-
ið að sveitarfélögunum.
Þannig hækkaði t.a.m. tekju-
skattur ríkisins frá 1971 til
1972 um 206,5%, en á sama
tíma hækkaði útsvar Reykja-
víkurborgar aðeins um 14,9%.
Þegar tekið er mið af öllum
opinberum gjöldum, kemur í
ljós, að hlutdeild ríkisins hef-
ur aukizt um 70%, en hlutur
Reykjavíkurborgar aðeins
um 31%. Þetta á sér stað á
sama tíma og heildarskattar
hækka um tæp 50%; en
brúttótekjur einstaklinga um
28%.
Þannig kemur þenslan
fram á öllum sviðum. Og sú
stofnun, sem tryggja átti
skipulagðan áætlunarbúskap
og hafa átti á hendi heildar-
stjórn fjárfestingarmála, hef-
ur þanizt meira út en flest
annað. í fjárlögum var fram-
lag ríkissjóðs til Fram-
kvæmdastofnunarinnar áætl-
að 5,2 millj. kr. en varð í
raun 10,5 millj. kr. Hér er um
að ræða yfir 100% hækkun
frá ákvæðum fjárlaga. Það er
þessi óstjórn, sem fólkið í
landinu vill nú binda endi
á.
I
í
Þögn Þjóðviljans
A ð undanförnu hafa her-
sveitir kommúnista í
Kambódíu setið um höfuð-
borgina Phnom Penh. Búizt
er við því að þær láti til skar-
ar skríða innan skamms tíma
og freisti þess að ná borginni
á sitt vald. Hersveitir komm-
únista hafa þegar gert harða
hríð að borginni með því að
skjóta eldflaugum og varpa
sprengjum á úthverfi borgar-
innar.
Eldflaugahríðin hefur gert
mikinn usla og þegar valdið
miklu manntjóni. íbúðar-
hverfin hafa verið höfð að
skotmarki og mikill fjöldi
borgara hefur látið lífið.
Myndir hafa birzt frá Phnom
Penh, er m.a. sýna harmi
lostnar mæður með lík barna
sinna eftir eldfla.ugaárásirn-
ar. Árum saman hefur birzt
aragrúi slíkra mynda af fórn-
arlömbum stríðsins í Víet-
nam.
Meðan styrjöldin í Víet-
nam stóð yfir þirti dagblaðið
Þjóðviljinn ítarlegar greinar
með áhrifamiklum myndum
oft á tíðum, er sýna áttu
fórnarlömb styrjaldarrekst-
urs Bandaríkjanna. Þegar
kommúnistar gera nú áhlaup
á Phnom Penh með þeim
hörmulegu afleiðingum, sem
slíkar aðgerðir hafa ævinlega
í för með sér, vekur athygli,
að dagblaðið Þjóðviljinn má
ekki lengur segja frá örlögum
óbreyttra þorgara í þessum
hildarleik. Nú eru ekki leng-
ur birtar myndir af fórnar-
lömbum stríðsins. Þegar hinn
heilagi sósíalíski málstaður
Þjóðviljans á í hlut virðist
einu gilda, þótt konur og
börn láti lífið í styrjaldar-
átökum. Þá kemur þögnin að
góðu haldi.
55
Ekkert tímavinnusló
gengið er frá síldinni
ÞAÐ er
andi við
hvort
eða á
alltaf eitthvað spenn-
síldina, það er sama
luin veiðist við ísland
Hjaltlandsmiðum, veiði-
Það var mikið í þessu kasti. Eins og sjá má á myndinni er nót-
in á kafi, og þegar svo er flæðir siidiri út. Því miður náðist ekki
mikið úr bessu kasti. þar sem nótin rifnaði mikið.
hugurinn er sjaidnast meiri í
sjómanninum, en þegar hann
er að eltast við síldina. Siidin
virðist lika hafa það fram yfir
aðrar fisktegundir, að hún hef
ur oft iag á þvi, að forða sér
undan veiðarfærinu, og kannski
þess vegna eru síldveiðarnar
svona spennandi. Ókunnugur
rnmmm.
Siidinni landað • Danmörku.
getur kannski ekki séð það á
andlitum sjómanna hvort síidin
er inni i nótinni eða ekki, þeg-
ar nótin er dregin. En maður
sem eitthvað þekldr til þessara
veiða getur strax séð það á sjó
mönnunum hvort síldin er inni
eða ekki. Ef „paddan“ eins og
síldin er oft kölluð hefur lokazt
inni, þá ljóma andlit manna oft
og menn gera að gamni sinu,
en ef hún hefur sloppið út áð-
ur en búið var að loka nótinni,
þá eru menn oft súrir, þegja
eða blóta — en það er nú líka
mannlegt. Annars er það svo
með sjómennina, að þeir taka
mótlætinu yfirleitt með ró, og
þó svo að þeir séu búnir að
draga nótina úr sex eða sjö
„búmköstum" þá æsa þeir sig
ekki mikið upp heldur segja,
að hún hljóti nú að vera inni
næst.
Síldveiðum er lokið við ís-
iand í biii, en þó stunda íslend-
ingar enn síldveiðar.
Það eru þeir sjómenn, sem
síldveiðar stunda í Norðursjó,
en þeir eru hátt í sex hundruð,
þegar bátarnir eru flestir á
veiðum þar.
Yfirleitt eru bátarnir þarna
á veiðmrn í fimm til sex mán-
uði og flestir koma þeir heim
til að hví'la áhöfnina einu sinni
á þessu timabili. Reyndar er
það svo, að á sumum bátanna
eru hafðir það margir í á'höfn,
að alltaf eru einhverjir í fríi.
Fyrir skömmu átti blaðamað
ur Mongunblaðsicns þess kost,
að fara í veiðiferð með einu is-
lenzka síldveiðiskipinu, er það
hóf veíðar í Norðuirsjó, í byrj-
un júlí. Við fórum frá Neskaup
stað að kvöidi 2. jú'ilí og áður
en lagt var í sjálft Atlaintshaf-
ið var komið við á Reyðarfirði
og Stöðvarfirði og teknir 2000
tómir síldarkassar, en öll síid,
sem íslendingar veiða og selja
síðan í Danmörku er sett I
kassa, og seld til manneldás.
Þegar þessir 2000 kajssar voru
komnir um borð í skipið var
plássið farið að þrengjast, lest-
arnar oiðnar fullar af kössum
og 250 kassar voru á dekkinu.
Frá Stöðvarfirði var haldið aí
stað í bJíðskapar veðri, og hreyfð
ist báturinn vart í lognkyrrum
sjónum. Farkosturlnn okkar er
Gissur hvíti SF 1 frá Neskaup-
Eiríkur hengir hringina upp á
hringjavírinn.