Alþýðublaðið - 22.08.1958, Blaðsíða 6

6
AlþýSublaðíS
Föstudagur 22, ágúst 1958.
Framhald af 5. síffu.
d. var hann til jafnaðar tals-
vert lengri 1957 en 1955 vegna
verkfalla og stöðvana, er urðu
á síðárnefndu árinu. Þótt ekki
verði rányrkju á fiskimiðunum
og fiskþurrðar af völdum henn
ár, hlýtur það að þykja skiljan-
legt og eðlilegt, að þetta hafi
valdið íslendingum áhyggjum,
svo mjög sem þeir eru háðir
fiskveiðunum, og það ýtt undir 1
þá að draga ekki auknar firð- i
unarráðstafanir á langinn, eftir
fyrri reynslu í þessu efni, sem
áður hefur verið bent á.
18) Kunnugt er um, að sumar
þær þjóðir, sem hafa stundað
fiskveiðar á íslandsmiðum, —-
,auka nú mjög fiskveiðiflota
sinn. Sama gera einnig ýmsar
aðrar þjóðir, sem ekki hafa
stundað þar veiðar áður, en
mjög líklegt er að sæki þangað,
þegar þær hafa aukið fiskveiði
flota sinn. Þá er kunnara en
frá þurfi að segja, að veiðitækn
inni fleygir frami með ári
hverju. Ef ekkert hefði verið að
gert, fólst í öllu þessu, mikil
hætta á stóraukinni rányrkju á
íslandsmiðum meö þeim afleið-
ingum, að fiskstofninn gengi til
þurrðar og helztu stoðinni þann
jg kippt undan aíkomu íslenzku
þjóðarinnar. Eftir þessu gátu
Íslendingar ekki beðið aðgerða
j munum annarra aðilja hms-
j vegar í þessu tilliti.
Reiknað hefur verið út, að
! veiðar Englendinga á tsiands-
miðum svari til Þess, að þeir
afli þar árlega 4,4 kg. á hvern
íbúa Bretlands, miðað við fisk
ingur, að hin aukna friðun þýði
eingöngu skerðingu fyrir aðrar
þjóðir.
24) Ýmsir þeir útlendu aðil-
ar, sem eru ósanngjarnastir í
málflutningi gegn útfærslu frið
unarlínunnar, setja dæmið upp
iDua rsretianas, mioao vio tisK i .
upp úr sjó (þessi tala lækkar * þannig, að hér séu annarsvegar £ Þogul noLtm þreytir axdrei þa
„r hapsmnnir 200 biisund íslend- J
íslenzk og erlend úrvalstjélh
rf?ir Pál Ólaf&son.
sem unn-
ef Skotar eru taldir með, ásamt
afla þeirra n íslandsmiðum).
hagsmunir 200 þúsund íslend-
inga, Færeyinga og Grænlend-
Af þe'ssu magni er a. m. k. 2/3 i ing3’ en húns vegar hagsmunir
hlutar fengnir utan 12 mílna j 200 millh manna í Bretlandi og
fiskveiðilínunnar. Vestur-Þjóð á meginlandi Vestur-Evrópu. —
verjar afla á íslandsmiðum 3,8 | Þessi sampnburður er vitan-
kg. á hvertj íbúa landsins, og ! lega alveg út í hött, þar sem t
Belgíumenn 2,4 kg. á hevrn í-
búa þessara landa, en afli
Frakka og Spánverja er hlut-
fallslega enn minni. Afli ísiend
inga nemur hins vegar 2664 kg.
á hvern íbúa landsins ía.lar
framangreindar tölur eru m-ð-
aðar við meðaltai áranna 1952
—’55). Sést bezt á þessum töl-
um, hve íslendingar eru stór-
kostlega miklu háðari þessum
veiðum en hinar þjóðirnar.
22) Ef bornir eru saman hags
munir íslands og Bretlands sér
staklega, sést það jafnvel enn
betur en ella, hve ólíku er
hér saman að jafna. Tekjur
Breta af sjávarútvegi ná tæp-
lega 0,5% af öllum þjoðartekj
um þeirra. Sjávarútvegurinn
myndar hins‘yegar þýðingar-
I d. íslendingar og Færevingar
eiga alla sína afkomu undir fisk
veiðum, en það myndí sáraiitlu
eða engu breyta um heildarhag
Breta, Vestur-Þjóðverja og ann
arra viðkomandi þjóða, þótt
þær misstu alveg af veiðunum á
íslandsmiðum, sem hér er þó
síður en svo til að dreiía. Ann-
arsvegar er hér um að ræða lífs-
hagsmuni íslendinga, en hins-
vegar óverulega hagsmuni
þeirra, sem mótmælt hafa út-
færslunni.
Þessvegna væri það í ósam-
ræmj við allan rétt og siðgæði,
ef þessar þjóðir beittu íslend-
Framhald á 8. sið'u.
ast,
þá er á svo margt að minnast,
rnest er sæian bó að finnast.
Eilíf sæla er mér hver þinn andardráttur
og ýmist þungur, ýmist léttur
ástarkoss á varir réttur
Hvítum, mjúkum, heitum, fögrum hand-
leggjunum
vil ég he;ldur vafinn þínum
vera en hjá guði mínum.
Guð að sök mér gefur ei
unun þó ég fremsta finni
í faðminum á dóttur sinni.
sem góðum
manni,
S
S
s
s
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
laust og ættu allir sanngjarnir j mesta hlutann af þjóðartekj-
menn að geta sett sig í spor
þeirra í þeim efnum.
• 19) Sú skoðun hefur komið
fram, að íslendingar stefni ekki
að friðun með útfærslu fisk-
veiðilanShelginnar, þar sem
þeir hafi í hyggju að leyfa tog-
urum sínum að stunda veiðar
'á vissurn svæðum innan henn-
ar. Þessi skoðun er að sjálf-
sögðu ekki rétt. Það er vitan-
lega allt annað, að 40 togarar
stundi veiðar á vissum gvæðum
og vissum tíma innan fiskveiði
landlhelgislínunnar, en að
mörg hundruð togarar hafi ó-
takmarkaðan aðgang til veiða
þar. Auk þess geta Íslendingar
líka hvenær sem er bannað to^
urum sínum að veiða innan fisk
veiðilandihelginnar, ef það þyk-
ir nauðsynlegt.
20) Þá hefur sú skoðun kom-
ið fram. að íslendingar eigi að
hugsa minna um sjávarútveg-
inn og varðveizlu fiskstofnsins
en þeir gera nú, en koma í stað
inn upp stóriðju í landi, byggð-
ri á virkjun vatnsaflsins. Það
er vissulega rátt, að íslendlng-
um er þa'ð mikil nauðsyn að
auka fjölhreytni atvinnuvega
sinna. Að þeim málum er líka
unnið. En jafnvel þótt allt gengi
þar að óskum, munu íslending-
iar samt eftir sem áður þurfa
að styðjast við öflugan og vax.
andi sjávarútveg, svo að þetta
breytir ekki nauðsyn Þeirrar á-
kvörðunar að ^ernda fiskstofn
inn. íslendingar mega ekki
slaka neitt á því að standa vel
vörð um fiskimið sín og vernd
un fiskístofnsins þar.
HAGSMUNiR ÍSLANDS OG
ANNARRA RÍKJA.
21) í andmælum þeim, sem
komið hafa fram gegn útfærslu
íslenzku fiskveiðilandihelginn-
ar, hefur því m. a. verið hreyft,
að hún skerði mjög hagsmuni
annarra þjóða. Oft mætti ætla
af þeim fullyrðingum, að hér
væri um mjög verulegt hags-
munamál þeirra að ræða. Þvi
þykir ekki ur vegi að gera nokk
urn samanburð á hagsmunum
íslands annars vegar og hags-
um Íslendinga, þar sem sjávar
| afurðir eru 97% af útflutningi
þeirra. Samkvæmt upplýsing-
um brezkra stjórnvalda, nemur
árlegur afli Breta á íslandsmið
um um 9 millj. sterlingspunda
að vérðmæti og er um þriðjung
ur fenginn innan tóif miina
svæðisins, eða um 3 millj. sterl
ingspunda að verðmæti. Jafn-
vel þótt Bretar yrðu fyrir því
tapi, — sem þeir Þó ekki verða,
eins og síðar verður rakið —
rnyndi það lítil áhrif hafa á þjóð
arbúskap þeirra, en álíka tap,
sem íslendingar yrðu fyrir af
völdum aflaskorts, myndí hins.
vegar valda þeim lítt viðráðan-
legum erfiðleikum.
23) Reynslan af útfærslu
fiskveiðilandlhelginnar 1952
bendir mjög eindregið til þess,
að erlendar þjóðir verði fyrir
mjög litlu eða engu tjóni af út-
færslunni nú. Arið 1952 héldu
brezkir togaraeigendur því
fram, að þeir myndu tapa mjög
mikið á útfærslunni þá, og
efndu Því til löndunarbanns á
íslenzkum togarafiski í móí-
mælaskyni. Reynslan hefur
hins vegar sýnt, að afli brezkra
togara á íslandsmiðum jókst
fyrstu árin eftir útfærsluna. A
árunum 1949—‘52 nam afli
enskra togara á íslandsmiðum
til jafnaðar 819 vætt.um á
hverja 100 togtíma, en á ár-
unum 1953—’56 1051 vættum.
Ýsuafli þeirra og kolaafþ hef-
ur aukizt hlutfallslega enn
meira eftir friðunina. Sumpart
byggist þessi aukna veiði á því,
að friðunin hefur aukið fiski-
magnið utan friðunarlínunnar,
og sumpart á því, að lögð hefur
verið meiri stund á miðin utan
friðunarsúæðásii'ís, þar sem
veiðarnar munu hinsvegar
halda áfram að aukast, má
reikna m,eð því, að hér eftir
dragi úr árangri friðunarinnar
frá 1952, eins og þegar eru far-
in að sjást merki um. Áreiðan-
lega mun hin aukna friðun al-
veg eins nú og 1952 verða einn
ig til hags þeim, sem veiða ut-
an friðunarliínunnar. Þess
vegna er það mikjl], misskiln-
Minningarorð
Sigurjón Danivalsson framkvæmdasijóri
ÞAÐ varð heldur fljótt um
Sigurjón Danivalsson, fram-
kvæmdastjóra Náttúrulækn-
ingafélags íslands. Hann lézt
við störf sín á föstudaginn var
á fimmtugasta og áttunda ald-
ursári. Hann er mörgum harm-
dauði, virtur hugsjóna- og at-
hafnamaður, sem þeir mátu
mest, er Þekktu bezt.
Sigurjón var fæddur 29. nóv-
ember árið 1900 að Selhaga,
fjallajörð í Bólstaðarhlíðar-
hreppi í Húnavatnsþingi. Hef-
ur sú jörð nú lengi verið 1
eyði. Foreldrar hans voru
hjónin Jóhanna Jónsdóttir og
Danival Kristinsson, er þar
bjuggu um nokkurra ára skeið.
Sigurjón ólst upp fyrir norðan,
vand.st hvers konar algengum
störfum, þótti snemma búinn
prýðilegum gáfum og aflaði sér
alls staðar trausts. Hann stund-
aði nám á Hvanneyrarskóla, en
fór síðan vestur um haf ásamt
hjónunum. Árna Dan og Heið-
björtu Björnsdóttur frá Sjávar
borg í Skagafirði, en hjá þeim
hafði hann verið um skeið,
enda mun Árni hafa viljað
.setja hann til mennta vestra.
Eftlr nokkurra ára dvöl vest
an hafs kom Sigurjón aftur til
gamla landsins, festi ekki yndi
j Ameríku. Hann hafði vanizt
vinnu með landbúnaðarvélar
og verkfæri bæði á Hvanneyr-
arskóla og vestan hafs, og fyrst
gerðist hann starfsmaður á
Korpúlfsstöðum, eftir að hann
kom/heim. Síðar stofnaði hann
Bifreiðastöð íslands ásamt
Gunnari Guðnasyni, og ráku
þeir hana um allmargra ára
bil. Eftir það gerðist Sigurjón
fulltrúi í Ferðaskrifstofu ís-
lands og síðar framkvæmda-
stjóri Náttúrulækningafélags
jslands.
Sigurjón kvæntist Sólvéigu
Lúðvíksdóttur, ættaðri úr Mý-
vatnssveit, mikilli ágætiskonu.
EignuðuSt þau tvö börn: Erlu,
Sigurjón. Danivalsson.
svni arkitekt í Reykjavík, og
Orn, er lézt ungur drengur af
slysförum. Var þungur harm-
ur kveðinn að þeim hjónum
við fráfall sonarins, og mun
Sigurjón naumast hafa náð sér .
að fullu eftir það áfall, þótt : °,Ungls
hann mælti þar um fátt. Nú á Jp ý/ýý'
frú Sólveig einnig á bak að sjá
manni sínum, svo að enn reyn
ir harla mjög á hennar þrek.
Sigurjón var óvenjulegum
kostum búinn fyrir margra
hluta sakir. Hann var fágætur
drengskaparmaður, hjálpsam-
ur og greiðvikinn. -— Ve.t sá,
er reynt hefur. — Hann var
bæði mikill hugsjónamaður og
hafði gott lag á að hrinda hug-
sjónum síiium í framkvæmd.
Ef t.l vill var hann fyrst og
fremst mannvinur og hug-
sjónamaður, en honum var vsl
ljóst, að ekki má forsmá hina
hagnýtu hlið málanna. Þess
vegna á hann að baki sér mik-
hluta en þeirra að leggja góð-
um hugsjónum lið. Hann barð-
ist árum saman fyrir skauta-
hallarmálinu. Hann átti hug-
myndiaa sjálfur og vildi með
þeirri stofnun veita reykvísk-
um æskulýð kjör.ð.færi á hollri
íþróttaiðkun í stað vafasamari
dægrastyttingar á götunum.
| Þótt hann lifði ekki það að sjá
skautahöllina .rísa, átti hana þó
hugsjónina, og hver sem ber
gæfu til að hi’inda því máli
endanlega í framkvæmd, hefur
.unnið fyrir málstað Sigurjóns.
Er. haan réðist til Náttúru-
lækningafélags íslands, var það
einnig hugsjónin, sem kallaði
hann: Heilbrigðara líf, meiri
hamingja. A þessu sviði vann
.Sigurjón þrekvirki. Á þeim ár-
um, er hann hafði með hönd-
um framkvæmdir fyrir félagið,
re.sti það heilsúhælið í Hvera-
gerði, og þótt margir góðir
menn hafi þar.lagt hönd á plóg
inn, mua engum einum meira
að þakka en Sigurjóni. Nau.t
þar Náttúruiækningafélagið
hagsýni haas, útsjónarsemi og
óbr.gðullar ósér-
Ungur hneigðist Sigurjón að
i guðspski, gekk í Guðspekifélag
ið hálfþrítugur, varð snemma
virkur félagi ög hefur lengi átt
sæti í stiórn Guðspekifélags
íslands. Reyndist 'hann þar
eins og annars staðar ráðholl-
ur, athafnasamur og fórnfús.
Skulu honum færðar alúðar-
fyllstu þakkir fyrir starf hans
allt á því. sviði..
'Sigurjón átti fáar stundir af-
lögu frá umsvifamiklum störf-
um. En þegar hann undi sér
híldar, leitaði hann jafnan til
fjalla. Það er ekki rétt að
segja að hann þyldi vel ein-
veru, heldur þráði hann ein-
orðið stórum meiri, ef honum
hefði v erið lengra lífs auðið.
Aldrei mun hann hafa tekið
sem gift er Manfreð Vilhjálms'að sér verk vegna annai’ra
il afrek, sem mundu þó hafa veru 1 fnðmi náttúrunnar upp
til fjalla, Hann reisti sér lít-
inn skála upp; í Hengli, fór
þangað oft, bæði sumar og vet-
Framhald á 8. síðn.