Morgunblaðið - 16.10.1973, Page 3

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. OKTOBER 1973
3
Fjórir fslenzkir sjálfboða-
liðanna, sem voru á samyrkju-
búinu Shamir I tsraei, komu til
tslands sfðastliðinn sunnudag.
Shamir varð fyrir allmiklum
skemmdum þvf á það var bæði
skotið af fallbyssum og varpað
á það sprengjum úr flugvélum.
Eins og fram hefur komið í
fréttum, sluppu tslendingarnir
þó allir heilir á húfi. Fólkið
kom frá Kaupmannahöfn með
þotu Flugfélags lslands, en
hafði komið baneað I eeenum
Parfs. Þau. sem komu, voru öm
Þorkelsson, Salbjörg Jóseps-
dóttir, Dagbjört Hjaltadóttir og
Hafdfs Vilhjálmsdóttir, en
eftir f Parfs varð Steinunn
Björnsdóttir. Það var létt yfir
unga fólkinu, þegar það kom
inn f fiughöfnina, sýnilega
fegið að vera komið á íslenzka
grund.
í sólbaði,
þegar stríðið
brauzt út
Örn var á ferðalagi, þegar
ósköpin byrjuðu, en stúlkurnar
fjórar lágu í sólbaði heima á
kibbutsinum. — Við lágum og
bökuðum okkur í sólinni, þegar
við heyrðum fyrstu sprengju-
drunurnar. Við kipptum okkur
ekkert upp við það, því
ísraelski herinn hafði æfinga-
svæði ekki langt þarna frá, og
það var algengt að heyra
sprengingar þaðan. Eins flugu
herþotur mjög oft yfir búið,
þannig að við vorum næstum
hættar að taka eftir þeim. Læt-
in voru þó óvenjumikil i þetta
skipti. Skothríðin var þéttari.
Svo fórum við að hugsa um, að
það væri jú Yom Kippur, helg-
asti dagur ársins og þá fórum
við að velta fyrir okkur, hvað
væri á seyði. Það varð úr, að við
fórum inn í kibbutsinn til að
forvitnast, og þar voru allir á
spani. Við stönzuðum israelska
konu og spurðum hvað um væri
að vera og hún sagði: — Sýr
lendingar og Egyptar hafa ráð
izt á okkur.
— Við sögðum bara takk,
gerðum okkur ekki grein fyrir,
hvað þetta þýddi. En það var
fljótlega bætt úr því, því allt i
einu var eins og allt væri orðið
vitlaust. Orrustuþotur, sprengj-
ur og fallbyssukúlur um allt.
Við tókum til fótanna ásamt
öðrum, niður í næsta
loftvarnarbyrgi og þar
höfðumst við við í fyrstu tvo
sólarhringana. Okkur var
hleypt upp i smáhópum til að
fara í matsalinn, en þar urðum
við Iika að borða með ævintýra-
legum hraða, því allt varð að
ganga fljótt fyrir sig.
— Nú, það voru gerðar loft-
árásir á kibbutsinn og einnig
skotið á hann úr fallbyssum, en
allir héldu sig i loftvama-
byrgjunum og við vissum ekki
til þess, að neinn særðist. Það
voru þó ekki allir jafn heppnir.
Á öðrum kibbuts, skammt frá
okkar, féll sprengja á barna-
húsið, og þar fórust og særðust
mörg börn.
Vakin í árás
Eftir fyrstu tvo dagana var
okkur leyft að fara aftur upp úr
byrgjunum og sofa i húsunum
okkar. Við urðum þó alltaf að
vera viðbúin þvi að hlaupa I
loftvarnabyrgin. Við vorum
vakin, yfirleitt með nokkrum
fyrirvara, en þó ekki alltaf.Það
kom einhver hlaupandi og æpti
eitthvað á hebresku. Við skild-
um ekkert, hvað hann sagði, en
meiningin var augljós og við
vorum fljót að fara fram úr.
Eina nóttina var Dagbjört
heldur sein til. Það var auð-
vitað kolniðamyrkur úti því öll
ljós voru slökkt:
— Ég vaknaði með látum eins
og við gerðum alltaf, þegar
árásir voru gerðar, og þaut út.
Myrkrið var svo svart, að ég gat
ekki farið sérlega hratt yfir, og
sprengingarnar voru byrjaðar
áður en ég komst að byrginu.
En sprengjan hlýtur að hafa
lent nokkuð nálægt, því
þrýstingurinn var svo mikill, að
I sprengjuregni á
Golanhæðum og Sinai
Við heimkomuna á sunnudag: Dagbjört, örn, Hafdfs og Salbjörg.
RÆTT VIÐ ISLENZKU SJALFBOÐALIÐANA
FRÁ SAMYRKJUBÚINU SHAMIR í ÍSRAEL
tJr loftvarnarbyrgi á Shamir. Þar þurfti fólkið að sofa fyrstu daga strfðsins. (Ljósm. Hafdfs Vilhjálms-
dóttir).
Golanhæðir loga. Golanhæðir eru hrjóstrugar, en þar er mikið um þurra sinu. Við hardagana kviknaði f
henni og hæðirnar stóðu f björtu báli. (Ljósm. Hafdfs).
hann þeytti mér um koil og
japönskum strák, sem lfka
hafði orðið seinn fyrir. Eg
meiddist þó ekkert og var fljót
á fætur aftur og komst að byrg-
inu. Ég held, að ég hafi aldrei
fariðjafn hratt niður stiga.
Þoturnar
í lágflugi
— Við vorum á kibbutsinum
fram á sfðasta föstudag og
síðustu dagana var lífið farið að
vera aðeins eðlilegra, þ.e. við
fengum að ganga um uppi á
yfirborði jarðar. U'tin voru þó
óskapleg stundum. lsraelsku
þoturnar komu fljúgandi upp
dalinn til að gera árás yfir
Golanha'ðirnar. Þ;er flugn svo
lágt, að þa'r struku na'stum
trjátoppana, svo lyftu þa*r sér
rétt yfir ha'ðirnar og vörpuðu
sprengjunum eða skutu eld-
flaugunum.
— Við sáum líka sýrlenzkar
þotur koma og gera loftárásir
okkar megin, en þá voru
israelsku vélarnar fljótar á
vettvang, og það urðu harðir
bardagar. Siðastliðum
fimmtudag sáum við þrjár flug-
vélar skotnar niður i loftbar-
dögum. Við fréttum lika af
skæruliðum. A einum kibbuts
skammt frá okkur, Amir, var
hóður af ska'ruliðum tekinn.
Við urðum ekki varar við þá
lijá okkur.
Fólkið rólegt
Það var undursamlegt, hve
fólkið tók þessu með mikilli ró.
Sumar konurnar voru kviðnar
því þær áttu syiii eða eigin-
menn, sem voru farnir að berj-
ast, en annars var ekki að sjá,
að það óttaðist örlög sin. Allir
voru líka vissir um, að þeir
myndu sigra, en það var furðu-
legt hvernig lifið þarna hreytt-
ist. Karlmennirnir fóru auð-
vitað allir i herinn, þeir veifuðu
brosandi til okkar og hrópuðu
„Shalom" (friður) og svo voru
þeir farnir með vélbyssurnar
sinar til að berjast.
í loftárás á
Sinaiskaga
örn var á ferðalagi niðri á
Sinaiskaga. beuar striðið braiizt
út. llann var kominn niður til
Sharm el Sheik ásamt nokkruiu
félögum, sem hann hafði
kynnz.t á leiðinni, og þeir sváfu
á ströndinni.
— Um morguninn kom lög-
regluþjónn og skipaði okkur
öllum að fara upp á veitinga
hús, sem var skammt fni
ströndinni. Við hlýddum
auðvitað, og nokkru siðar konni
tveir háttsettir foringjar i hern-
um og sögðu okkur, að Egyptar
væru að flytja herlið uj>j> að
landamærunum. Þeir sögðu, að
herinn myndi leggja til flugvél
til að flytja okkur á brott. Kn
meðan við biðum eftir flugvél-
inni komu egypzkar MIG-
orrustuþotur og gerðu loftárós
á flugvöllinn. Þetta voru ógur-
legar dunur og dynkir og skot-
hriðin var hreint ærandi. Við
tókum auðvitað til fótanna til
að forða okkur og hlupum upp i
fjallshlíð Þar var stórgrýtf og
viðfundum ágætisskjól
Það var barizt af mikilli
hiirku og við sáuni þrjór MIG
þotur skotnar niður. Kb’.gmað-
ur einnar þeirrai' varpaði sér úl
i falIhlíf, en um hina veit ég
ekki. Nli, uni leið og egypzku
þoturnar höfðu verið inaktar ó
brotl hófust þeir tianda við að
gera við skemmdinar og gerðu
fliigviillinn notha'fan ó ný ó
skiiimiium tima. V'ið |>urfinm
sanii nokkuð að bíða ofiir flug
vél og var ekki ve] róll. Svo var
■okkur loks skipað utn borð og
véiiri var iniin lil flugtaks, eri
þá var iiiin stönzuð og okkur
skipað að iiendasl lit nieð niikl-
urri láturri og frá flugvélinrii og
fleygja okkui þar rnðiir
— Við vorum ekki seinir ó
okkur að hlýða, en þetta mun
hafa verið gert vegna þess að
öryggissveitir flugvallarins
Framhald á bls. 18