Morgunblaðið - 03.08.1974, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. AGUST 1974
ÞJÓÐDANSAFÉLAG Reykjavfkur tekur að sjálfsögðu þátt f hátfðar-
dagskrá þjóðhátfðar f Reykjavfk. Félagið efnir til viðamikillar sýning-
ar f samvinnu við þjóðhátfðarnefnd f Þjóðleikhúsinu með frumsýn-
ingu 2. ágúst. Og auk þess dansa félagar úr Þjóðdansafélaginu f
dagskránni á Arnarhóli. Starfsemi félagsins er borin uppi af áhuga-
fólki með stuðningi rfkis og borgar. En sem fyrr hvflir meginþungi
þessara sýninga nú á tveimur einstaklingum, Sigrfði Valgeirsdóttur og
Jóni G. Asgeirssyni. Meginstefna þessarar sýningar eru samskipti
kynjanna, ástin f allfjölbreytilegum myndum og hvergi skafið utan af
lýsingum kvæðanna á skemmtanalffinu. Hugurinn hvarflar til hinna
fornu gleðileikja, sem kirkjunnar mönnum þóttu bannfæringarverðir.
Konurfki, framhjáhald og drykkjuskapur er meira en góðu hófi
gegnir. En á milli fléttast saklausari skemmtan eins og vikivakar,
marsar og samkvæmisdansar fyrri alda.
— Vönduð
Framhald af bls. 24
sex íþróttamanna úr KR, ÍR og
Armanni um það.
Völuspá frumflutt
A hátfðarsamkomunni á Arnar-
hóli talar borgarstjórinn í Reykja-
vík, Birgir Isleifur GunnarsSon.og
flutt verður samfelld söguleg dag-
skrá, sem Bergsteinn Jónsson
cand. mag. hefur tekið saman og
Klemenz Jónsson stjórnar. Flutt
verður tónverkið Völuspá eftir
Jón Þórarinsson, sem samið er í
tilefni þjóðhátíðarinnar. Flytj-
endur verða Söngsveitin Fílhar-
mónía og Sinfóníuhljómsveit Is-
lands, en höfundur stórnar. Bisk-
up íslands, herra Sigurbjörn Ein-
arsson, flytur aldarminningu ís-
lenzka þjóðsöngsins, sem leikinn
verður í lok dagskrárinnar.
Lúðrasveitin Svanur leikur ætt-
jarðarlög áður en samkoman
hefst og milli atriða.
Tekiö á móti teinæringun-
um
Kl. 4.15 verður tekið á móti
teinæringunum, sem Norðmenn
gefa Islendingum við verbúða-
bryggjuna í Reykjavík, en á eftir
verður móttaka i Höfða, þar sem
þeir verða formlega afhentir.
Þættir úr gömlum revíum
Kvöldskemmtun, sem Guð-
mundur Jónsson kynnir, hefst við
Arnarhól kl. 20 á laugardags-
kvöld. Dr. Gunnar Thoroddsen
flytur aldarminningu stjórnar-
skrár Islands og félagar úr Þjóð-
dansafélagi Reykjavíkur sýna
dansa úr hátíðarsýningu félags-
ins, sem var í Þjóðleikhúsinu í
gær. Stjórnendur verða Sigríður
Valgeirsdóttir og Jón Asgeirsson.
Einsöngvarakvartettinn og Karla-
kórinn Fóstbræður syngja, sýndir
verða fimleikar og leikarar úr
Leikfélagi Reykjavíkur flytja
þætti úr gömglum revíum. Lúðra-
sveit Reykjavíkur leikur. Að dag-
skránni lokinni verður stiginn
dans við 5 skóla í borginni til kl. 1
eftir miðnætti.
Teflt með lifandi mönnum
A sunnudagsmorgun verða há-
tíðarmessur í öllum kirkjum borg-
arinnar, en um kl. 14 verður
helgistund í grasagarðinum í
Laugardal f umsjón séra Gríms
Grímssonar. Kl. 15 hefst dagskrá
á Laugardalsvelli, sem Sveinn
Björnsson kynnir. Þar tefla Frið-
rik Ölafsson skákmeistari og Nor-
egsmeistari í skák, Svein Johann-
essen, með lifandi taflmönnum
undir stjórn Guðmundar Arn-
laugssonar. Skákmennirnir verða
klæddir sérstökum búningum og
verður leikið jafnt alla skákina,
einn leikur á hálfrar mínútu
fresti. Á þjóðhátíðinni 1874 var
einnig tefld skák með lifandi tafl-
mönnum. Keppt verður I íþrótt-
um og sýnt fallhlífarstökk á Laug-
ardalsvellinum. 18 manna hljóm-
sveit FlH leikur. Um kvöldið
verður knattspyrnukappleikur
milli úrvalsliða Reykjavíkur og
Kaupmannahafnar og verður að-
gangur ókeypis.
Hátfðarsamkoma í Dóm-
kirkjunni
Hátíðarsamkoma í tilefni 100
ára afmælis þjóðsöngsins verður í
Dómkirkjunni á sunnudagskvöld
og hefst kl. 20.30. Andrés Björns-
son útvarpsstjóri flytur erindi um
séra Matthías Jochumsson höfund
þjóðsöngsins og Jón Þórarinsson
tónskáld flytur erindi um tón-
skáldið Sveinbjörn Sveinbjörns-
son. Dómkórinn undir stjórn
Ragnars Björnssonar og fleiri
aðilar flytja tónlist eftir Svein-
björn Sveinbjörnsson.
Minni Reykjavíkur
A mánudagsmorgun verða
barnaskemmtanir á sömu stöðum
og í dag undir stjórn Bessa, Gísla
og Ömars, en eftir hádegið verður
síðdegisskemmtun við Arnarhól,
sem Guðmundur Jónsson stjórn-
ar. Vilhjálmur Þ. Gfslason for-
maður Reykvíkingafélagsins flyt-
ur minni Reykjavíkur, Sigríður E.
Magnúsdöttir syngur einsöng,
Pólýfonkórinn syngur undir
stjórn Ingólfs Guðbrandssonar og
flutt verður dans- og búningasýn-
ing undir stjórn Hinriks Bjarna-
sonar. Leikarar Leikfélagsins
flytja á ný þætti úr gömlum reví-
um undir stjórn Guðrúnar Ás-
mundsdóttur. Lúðrasveit verka-
lýðsins leikur.
Þættir úr nútfma söng-
leikjum
Kvöldskemmtun verður við
Arnarhól á mánudagskvöld, sem
Gunnar Eyjólfsson kynnir. End-
urtekið verður Þjóðdansaatriðið
frá laugardagsskemmtuninni og
tónverk Jóns Þórarinssonar verð-
ur endurflutt. Fluttir verða þætt-
ir úr nútfma söngleikjum, sem
Róbert Arnfinnsson hefur tekið
saman. Sýndir verða fimleikar og
karlakórinn Fóstbræður og Karla-
kór Reykjavíkur syngja saman.
Að dagskránni lokinni um kl.
22.15 hefst dans í miðborginni og
verður dansað á þrem stöðum til
kl. 1 eftir miðnætti, en þá verður
hátiðinni slitið með stórri flug-
eldasýningu, sem Hjálparsveit
skáta annast.
Framkvæmdastjóri þjóðhátíð-
arnefndar Reykjavíkur er Stefán
Kristjánsson, en dagskrárstjóri
Klemenz Jónsson. Arkitekt
nefndarinnar er Garðar Halldórs-
son, en Einar Þorsteinn Ásgeirs-
son arkitekt hannaði tjaldið yfir
dagskrárpallinn.
— Norðursjórinn
Framhald af bls. 13
Kristofer Janson. Síðan
stendur þetta:
Hundrad aar sidan Skalden
vaar tala ved Tusundaarsfesten
paa Thingvellir, ellve hundrad
aar sidan Landnaamsmannen
for frá Fjalir til Faxaflói. Menn
enno er ikkje Skalda Ordi
glöymde, enno er ikkje Slekt-
skapsbaandi med frendefolket
paa Island glöymde.
Olav Fjæra lektor er for-
maður þeirra 11 félagssamtaka,
er undir skjalið skrifa, en þessi
samtök heita Bygdelagsnemdi I
Bergen: Vestmannalaget,
Ervingen, Bondeungdomslaget,
Nordfjordlaget, Sunnfjord-
laget, Sognalaget, Sunnhord-
lendingen, Nordhordlendingen,
Foreningen Nord-Norge,
Idrottslaget Gular, Trönder-
laget.
Skjalið er undirritað af
stjórnarmönnum I Bygdelags-
nemdi I Bergen, en f stjórninni
eiga sæti auk lektorsins: Mils
Haukaas, Mils Fykse, Leif
Nyhammar, Martin Heimseter,
Norvald Erkstad og Ole West-
blikk.
Skjalinu fylgdi og önnur gjöf
til forsetans, en það var líkan af
víkingaskipi og um borð I því
er lítil steinflís úr kumli á bæ
Ingólfs að Rivedal. Það er talið
líklegt, að það sé gröf Arnar
föður Ingólfs, en yfir gröfina
hefur verið lögð steinhella og
úr henni er flísin.
— Brjóstmynd
Framhald af bls. 24
virðast væri þetta fyrsta högg-
myndin eftir Thorvaldsen, sem
sett væri upp á Islandi og Islend-
ingar hefðu sjálfir átt frum-
kvæðið að. önnur verk hans væru
gjafir til landsmanna. „Það er því
verðug gjöf Reykvíkinga til
sjálfra sfn á þjóðhátíðarárinu að
setja upp þetta verk Thor-
valdsens,“ sagði Birgir Isleifur
Gunnarsson borgarstjóri.
Fjórða verkið er svo fyrrgreind
stytta af Tómasi Guðmundssyni.
Borgarstjóri sagði I ávarpi sínu,
að ekki væri til nema eitt skáld á
tslandi, sem í hugum almennings
bæri titilinn borgarskáld, og það
væri Tómas. „Þegar ljóðabókin
Fagra veröld kom út 1933, mitt á
krepputímum, vakti hún óbland-
inn fögnuð, ekki sfzt meðal Reyk-
víkinga, því að I bókinni orti
Tómas um Reykjavík á þann hátt
sem enginn annar hafði gert og
opnaði augu borgarbúa fyrir feg-
urð borgarinnar, sem oft fólst I
þvf smáa, sem menn höfðu dag-
lega fyrir augum, en kunnu ekki
að meta fyrr en Tómas hafði
varpað sínu ljósi á hversdagsleik-
ann.“
Birgir Isleifur gat um góðar við-
tökur bókarinnar, áskoranir á
bæjarstjórn um sérstaka viður-
kenningu skáldinu til handa, sem
orðið var við. Tómas hefði haldið
áfram að kveða um Reykjavík.
Hann hefði vakið skyn borgarbúa
á fegurð borgarinnar og vakið
með þeim stolt yfir þvf að búa
hér. „Hinn grái hversdagsleiki
varð að hátíð f hvert sinn, sem
Ijóð hans voru numln."
Síðan sagði Birgir Isleifur
Gunnarsson:
„Og nú reisum við Reykvík-
ingar brjóstmynd af Tómasi
Guðmundssyni hér f Austur-
stræti, en þessa götu gerði Tómas
einmitt að yrkisefni á ógleyman-
legan hátt, en það Ijóð verður
flutt hér á eftir bæði í söng og
upplestri. Hér er Tómas á sinum
stað, þar sem strætið ómar af
bernskuglöðum hlátri. Þessi af-
hjúpun, sem hér fer nú fram, er
þakklætisvottur Reykvíkinga
fyrir ótal unaðsstundir, og ég sé
ekki betur en að nú þyki sólinni
gaman að skfna.“
Að loknu ávarpi borgarstjóra
afhjúpaði eiginkona skáldsins,
frú Bertha Guðmundsson, stytt-
una, en síðan söng Kristinn Halls-
son nokkur erindi úr ljóði
Tómasar — Austurstræti og tón-
skáldið og vinur Tómasar Sigfús
Halldórsson las upp erindi úr
ljóðinu inn á milli. Þá tók Tómas
Guðmundsson til máls og þakkaði
góðan viðurgjörning við sig af
hálfu borgarinnar fyrr og síðar.
Einnig færði hann Sigurjóni
Clafssyni myndhöggvara og konu
hans Birgittu þakkir fyrir
ánægjulegar samverustundir
meðan myndhöggvarinn var að
vinna að myndinni og „færði list-
rænar stoðir undir minn brot-
hætta ódauðleika“, eins og Tómas
orðaði það. Endaði hann ávarp
sitt með þeirri ósk til Reykja-
víkur, að hún mætti ávallt vera í
góðum höndum, fbúar hennar
fyndu þar mikið og gott athvarf
og sýndu borg sinni ræktarsemi
svo að þeim vegnaði sjálfum sem
bezt.
Stúlka óskast.
Ósk um eftir að ráða röska stúlku til
götunar- og bókhaldsstarfa. Verzlunar-
skólamenntun æskileg. Upplýsingar
sendist Mbl. fyrir 8. ágúst merktar
„5317".
Defektrice
óskast til afleysingar í 4 mánuði á skrif-
stofu samlagsins.
SJÚKRA SA MLA G RE YKJA VÍKUR
Húsvörður —
Umsjónarmaður
óskast að Skálatúnsheimilinu, Mosfells-
sveit sem fyrst. Þarf að vera laghentur.
Skriflegar umsóknir sendist forstöðu-
manni heimilisins, sem veitir jafnframt
nánari upplýsingar í síma 66249.
Stúlka óskast
Óskum eftir að ráða stúlku til starfa við
smurt brauð. Nánari uppl. veittar í síma
85660.
VE/TINGAHÚS/Ð GLÆS/BÆ.
Sveitarstjóri
óskast
Suðureyrarhreppur í Súgandafirði óskar
eftir að ráða sveitarstjóra, frá og með 1.
sept. Umsóknum þarf að skila til oddvita
Suðureyrarhrepps, fyrir 1 5. ágúst.
Ólafur Þ. Þórðarson.
^ITIflRGFRLDRR
f mRRKRflVÐRR
Atvinna
Getum bætt við starfsfólki í verksmiðju
okkar. Uppl. hjá verkstjóra fyrir hádegi.
Hampiðjan h. f., Stakkho/t 4.
Þroskaþjálfar
— Fóstrur
Óskum að ráða þroskaþjálfa og fóstrur að
Skálatúnsheimilinu, Mosfellssveit. Skrif-
legar umsóknir sendist forsöðumanni
heimilisins og veitir hann jafnframt nánari
upplýsingar í síma 66249.
Skrifstofustúlkur
óskast
nú þegar til starfa við vélritun og almenn
skrifstofustörf. Verzlunarskóli eða hlið-
stæð menntun æskileg.
HF. Eimskipafélag íslands.