Morgunblaðið - 25.10.1974, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 25. OKTÖBER 1974
17
Nýjar hliðar á „einvígi aldarinnar” í bók Brad Darrachs:
Fischer ætlaði að tefla ókeypis
EINS og skýrt var frá f Morgun-
blaðinu f sfðustu viku er ný-
komin út f Bandarfkjunum bók
um Bobby Fischer og einvfgi
hans við Boris Spassky hér f
Reykjavfk 1972, sem nefnist
„Bobby Fischer gegn heimin-
um“. Höfundur er biaðamaður-
inn Brad Darrach, sem skrifaði
um einvfgið hér fyrir vikuritið
LIFE. t umsögn í sfðasta hefti
vikuritsins TIME er sagt nánar
frá bókinni, og m.a. drepið á
ýmis ný atriði varðandi „ein-
vfgi aldarinnar" sem ekki hafa
áður séð dagsins ljós.
Q M.a. segir Darrach frá þvf,
er Fischer hafi þverneitað að
mæta tii einvfgisins á tslandi
þrátt fyrir ákafar áskoranir og
óskir stjórnmálamanna eins og
Henry Kissingsers, sem sfðar
sagði: „Það var ég, sem skipaði
Fischer, að andskotast tii ts-
lands.“ Ástæðuna fyrir neitun
Fischer segir Darrach hafa ver-
ið þá, að hann hafi ekki getað
séð uppáhaldssjónvarpsþáttinn
sinn f fslenzka sjónvarpinu.
Eitt af þeim atriðum sem mest
koma á óvart f bók Darrachs,
er, að Fischer, sem fengið hafði
tryggingu um að fá 125.000
doiiara, en krafðist um leið að
fá meir, bað Darrach f fullri
hreinskilni að hjálpa sér að
skrifa bréf til Spasskys, þar
sem hann ætlaði að leggja til að
„við höfnum öllu verðlauna-
fénu og teflum fyrir skáklist-
ina eina“.
Mynd Darrachs af Spassky
kemur ekki sfður á óvart. Rúss-
inn, sem yfirleitt hefur komið
fram sem orðheppinn og hefl-
aður íþróttamaður, var líka of-
dekruð skákhetja, að því er höf-
undur segir. Hafi Spassky verið
þunglyndur, í slæmu líkamlegu
formi, of gefinn fyrir flöskuna
og þrúgaður af hjónabandaörð-
ugleikum áður en einvígið
hófst og hafi „haft minni áhuga
Bobby f siglingu við Island. Ur bók Darrachs.
Guðmundur
Þórarinsson
trúði á
„kraftaverk”
á að halda titlinum en að ná sér
upp úr verstu tilfinninga-
kreppu lífs sfns.“
Gagnrýnandi Time segir að
skákmennirnir hafi þó ekki
haft einokun á því að vera
skrýtnir. Þá erfiðu daga sem
óvissa ríkti um hvort einvígið
mundi fara fram eða ekki, þá
hafi Guðmundur Þórarinsson,
komið fram „með þeim rólega
virðuleik sem hæfir forseta
Skáksambands tslands og borg-
arfulltrúa í Reykjavík. Það er
að segja fyrir utan það augnar-
blik, er hann fullvissaði nokkra
útlenda vini sína við ljós mið-
nætursólarinnar að einvfgið
mundi verða háð“, vegna þess,
segir Time og vitnar í bók Darr-
achs, að „Ég veit að kraftaverk
mun gerast", — vissa sem
byggð hafi verið á ráðfærslu við
miðil einn, ,,draumsýnum“ og
„vissum hæfileikum" sem ís-
lenzka þjóðin ein búi yfir.
I lok umsagnarinnar i Time
er þess getið, að þegar Fischer
hafi heyrt um væntanlega út-
komu þessarar bókar, þá hafi
hann tjáð Iögfræðingum sínum
að láta til skarar skríða gegn
Darrach, því ýmis atriði í bók-
inni muni án efa fara meir í
taugarnar á skáksnillingnum
en önnur, þótt myndin af Fisch-
er sem bókin birtir sé yfirleitt
neikvæð. Verst telur Time að
Fischer muni falla tvær upp-
ljóstranir Darrachs um kvenna-
mál hans, en hann hefur sem
kunnugt er lengst af tekið skák-
borð os Bibliu fram vfir konnr.
I fyrsta lagi segir Darrach
Reykjavík hafi Fischer margoft
farið í sundleug með tveimur
föngulegum bikini-meyjum. Og
í öðru lagi hafi Fischer hálfu
ári eftir einvígið, á meðan hann
dvaldist í einangrun hjá World-
wide Church og God söfnuðin-
um í Kaliforníu, ekki aðeins átt
stefnumót við „brjóstamiklar"
fegurðardfsir, heldur einnig
beinlínis óskað eftir að komast í
kynni við slíkar meyjar.
„Þetta bendir allt til þess,“
segir Time að lokum, „að sá
Bobby Fischer, sem einn stend-
ur gegn heiminum 'öllum, sé
þrátt fyrir allt einnig hluti af
honum."
Araf at býst við
fimmta stríðinu
Rabat, 24. október.
AP. Reuter.
PALESTtNSKI skæruliðaforing-
inn Yasser Arafat segir í viðtali
við egypzkt tfmarit f dag að hann
geri ráð fyrir fimmtu styrjöld
Araba og tsraelsmanna. Helzti
talsmaður hans vfsaði jafnframt á
bug möguleikum á sáttum við
stjórn Jórdaníu og sýrlenzki utan-
rfkisráðherrann sakaði Banda-
rfkjastjórn um að draga friðsam-
lega lausn deilumálanna f Mið-
austurlöndum á langinn.
Askoranir Egypta um hófsemi
og samkomulagsvilja á fundi
æðstu manna Araba í Marokkó
um helgina hverfa gersamlega í
skuggann fyrir þessum hörðu
yfirlýsingum og öðrum í svipuð-
um dúr frá höfuðborgum annarra
Acabalanda. Lítil von er talin til
þess að Arabar geti tryggt ein-
ingu sín í milli f ljósi þessara
yfirlýsinga.
Á fundi utanríkisráðherra
Araba í Rabat hefur náðst sam-
komulag um samningsdrög sem
verða rædd á fundi æðstu manna
landanna. Þar er ítrekuð krafan
um brottflutning tsraelsmanna
frá öllum herteknum svæðum, en
þó er sagt að þótt þessi drög hafi
verið samþykkt hafi ráðherrarnir
ekki hafnað þeim tillögum Henry
Kissingers, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, að deilumálin
verði leyst stig af stigi. Sagt er að
mistekizt hafi að jafna ágreining-
Amsterdam, 24. október. AP.
SOVEZKI fiðlusnillingurinn og
hljómsveitarst jórinn David
Oistrakh lézt f dag, 66 ára að
aldri. Talið er, að banamein hans
hafi verið hartaslag.
Þegar hann lézt hafði hann
stjórnað sex tónleikum Fíl-
harmóníuhljómsveitar Amster-
dam, hinum síðustu fyrir tveimur
inn um framhald friðarviðræðna
á nefndarfundum.
Jafnframt bendir ekkert til
þess að tilraunir ráðherranna til
þess að miðla málum f deilu
Palestínuhreyfingarinnar og
Jórdaníustjórnar hafi borið
dögum, og komið fram á þremur
þeirra sem einleikari. Hann hafði
átt við hjartveiki að stríða síðan
1964 þegar hann neyddist til að
draga úr tónleikahaldi.
Oistrakh var frá Odessa og
ferill hans hófst þegar hann vann
önnur verðlaun í fiðlusamkeppni
í Varsjá 1935. Tveimur árum sfð-
ar vann hann eftirsóttustu verð-
árangur. Hvorugur aðilinn virðist
fús til tilslakana.
í New York hefur öryggisráðið
samþykkt að lengja starfstíma
friðargæzlusveita Sþ. i Miðaustur-
löndum um sex mánuði eða til 24.
apríl 1975. Að kröfu Rússa var
samþykkt að gæzluliðið yrði að
hafa fullkomið athafnafrelsi
beggja vegna vopnahléslínunnar.
Israelski upplýsingaráðherr-
ann, Aharon Yariv, sagði í
Chicago að ísraelsmenn yrðu að
haga því þannig að þeir yrðu fyrri
til að láta til skarar skrfða ef nýtt
stríð brytist út. Hann sagði að
mikið af vopnum hefði borizt til
Sýrlands frá Sovétríkjunum og
kvaðst telja að mikið vopnamagn
bærist til Egyptalands eftir síð-
ustu viðræður sovézkra og
egypzkra ráðamanna í Moskvu.
laun fiðluleikara í Briissel. Hann
var kominn f röð fremstu fiðlu-
leikara heims þegar síðari heims-
styrjöldin hófst og fór í margar
tónleikaferðir til Vesturlanda.
Hann kom fyrst fram í Banda-
ríkjunum á tónleikum i Carnegie
Hall í nóvember 1955 og kom eftir
það oft til Vesturlanda þar til
hann varð að draga úr tónleika-
ferðum sínum vegna veikinda.
Þrátt fyrir veikindin hélt hann
áfram að leika inn á hljómplötur
og að kenna við tónlistarskólann í
Moskvu.
Árið 1971 var tónleikaferð
Oistrakhs til Bretlands aflýst í
hefndarskyni við brottvisun 105
Rússa, sem voru ákærður fyrir
njósnir.
Gull
hækkar
London, 24. október. AP.
VERÐ á gulli hækkaði um
meira en sjö dollara únsan f
London í dag og hefur ekki
verið hærra sfðan 14. maí.
Dollarinn hélzt stöðugur, þótt
staða hans hafi veikzt f vik-
unni.
Gullverðið komst upp f 165
dollara sfðdegis, en seldist við
lokun f gær á 157,5 dollara.
Á efnisskrá Oistrakhs voru
næstum öll helztu tónverk, sem
háfa verið samin fyrir fiðlu
undanfarnar þrjár aldir. Hann
var ef til vill kunnastur fyrir túlk-
anir sfnar á verkum sovézkra
nútímatónskálda eins og
Khatchaturians, Shostokovichs og
Prokovievs.
Oistrakh var duglegur kennari
og meðal nemenda hans var sonur
hans, Igor, sem er einnig frægur
fiðluleikari og kom oft fram með
honum á tónleikum.
John Denison, framkvæmda-
stjóri Festival Hall, þar sem
Oistrakh hélt rúmlega 20 tón-
leika, sagði í dag: „Hann var einn
merkasti fiðluleikari heimsins.
Hann var fulltrúi hinnar miklu
klassísku tónlistarhefðar."
Fiðluleikarinn
Oistrakh látinn