Alþýðublaðið - 26.09.1958, Blaðsíða 7

Alþýðublaðið - 26.09.1958, Blaðsíða 7
Föstudagur 26. sept. 1958 AlþýíubJaíiB T Útgefandi: Samband ungra jafnaðarmanna. ÆSKAN OG LANDIÐ Ritstjórar: Unnar Stefánsson. Auðunn GuðmundssoK Nemendur í Sjómannaskólanum í Sveinborg i Danmörku um borð í skonnortu skólans. ,,Pét- nr Most’% en þeir heimsóttu fyrir nokkru fjöida danskra borga og bœja við ströndina. Myndin var tekin af nokkrum þátttakenda um borð í skonnortunni. Þífigið í ieykjsvík. — Búizl við mörgum fuiifrúum utan aí landi. 17. ÞING Sambands ungra jafnaðarmanna verður haldið í Reykjavík dagana 8. og 9. nóvember n. k. Er búizt við, að aflmargir fulltrúar utan af landi sæki þingið að þessu sinni. S'tarfsemi FUJ-félaganna hefur verið vaxandi undanfar- ið og því má búast við meiri þátttöku þeirra í þinginu en oft áður undanfarin ár. RÆTT UM STJÓRNMÁL OG SKIPULAGSMÁL. Á þinginu verður sém v ber til rætt jafnt um stjórn- ] mál almennt og skipulags- og | útbreiðslumál Sambands ungra jafnaðarmanna. Stjórn sam- bandsins fyrir næsta kjörtíma- bil verður kosin, fulltrúar SUJ á flokksþing og í mið- stjórn. HAFIÐ SAMBAND VIÐ SKRIFSTOFU SUJ. Hvert FUJ-félag á rétt á því að senda fulltrúa fyrir hverja 25 meðlimi og brot þar af, sem | er stærra en helmingur. Full- j trúar í sambandsstjórn eru ja sjálfkjörnir á þingið. EINS OG fram hefur komið S fréttum undanfarið, var þing WAY haídíð í New Dehli í Ind landi fyrir nokkru. Á þinginu gerðist það merkast, hvað okk- ur snertir, að Æskulýðsráði ís- lands var veitt upptaka í WA- Svíinn David Widmark var kjörinn framkvæmdastjóri WAY. Það var einmitt David Wir- mark, er hingað kom til lands á vegum WAY til þess að at- huga möguleika á því, að stofn uð j^rðu hér samtök æskulýðs- félag, er gerzt gætu aðilar að WAY. Leiddi koma hans hing- að til þess að stofnað var Æsku lýðsráð íslands. ÍSLENZKUR FULLTRÚI Á ÞINGINIJ. Æ;RÍ ákvað að senda full- trúa á þing WAY á Indlandi og var Magnús Óskarsson full- trúi íslands á þinginu. Starfsemi Æskulýðsráðs ís- ] lands hér innanlands er enn á ! byrjunarstigi. Um þessa helgi fer þó fram starfsemi á vegum ráðsins, sem vænta má, að fi’amhald verði á, ef vel tékst til. Er hér um að ræða félags- málanámskeið fyrir stjórnend- ur æskulýðsfélaga. Hefst nám- skeið þetta í dag, en lýkur á sunnudag. Verða þrna kennd helztu fnndarsköp, æfð les-! hringastarfsemi, kennd fram- sögn og meðferð sýningarvéla og sitthvað fleira. RÁÐSFUNDUR Á ÞRIÐJUDAG. Æskulýðsráðið heldur ráðs- fundi á vissum fresti. Á hvert aðildarsamband einn fulltrúa í ráðinu. Næsti ráðsfundur verð ur haldinn n.k. þriðjudag. Stjórn SUJ hvetur for- menn og fulltrúa úti á landi tií þess að hafa samband við skrifstofu SUJ sem fyrst varðandi þingið. Er áríð- andi að fá sem fyrst upplýs- ingar frá FUJ-félögunum til þess að auðveldara verði að undirbúa þingið. ÁÆTLANIR um hyggingu nýrrar hafnar á Vestur-Græn- landi á eyju nálægt Godtháb hafa verið gerðar og er bygg- ingaikostnaður áætlaður um 300 milljónir danskra króna. Munu fara fram samningar í Bandaríkjunum um áframhald- andi framkvæmdir Bandaríkja- manna í Grænlandi. Meðal farþega frá Kauþ- mannahöfn með Gullfaxa sl. föstudagskvöld voru Höjgárd verkfræðingur, Thorsen verk- fræðingur, Hans G. Cristiansen forstjóri hinnar konungiegu Grænlandsverzlunar °g Eske Bruun, ráðuneytisstjóri í Græn landsmálaráðuneytinu. Einnig vcru í för með þeim tvær skrif- stofustúlkur. Hópurinn fór héð- an með Sólfaxa á laugardaginn áleiðis til Syðri-Straumfiarðar, 1 en þaðan verður haldið til andaríkjanna með viðkomu í Thule. Verkfræðingarnir Höj- gárd og Thorsen eru framarlega í fyrirtækinu Norrænum heim- skautaverktökum, sem haft hafa með höndum miklar fram kvæmdir þar nyrðra. Þess má að lokum geta, að fyrirtæki Höjgárds byggði á sínum tíma rafstöðina við Ljósafoss og höfnina í Gdynia í Póllandi. Eftir Juan Garcia, spi SIGUR Francos árið 1939 vakti samúð meðal nokkurs hluta spænskrar æsku, eink- um stúdentanna. Þeír trúðu á þjóðlega byltingu stjórnleys- isirina; þe.r trúðu því, að Spánn mundi endurheimta dýrð hins forna, spænska heimsveldis; þeir trúðu á spænska „endurreisri,“ sem studd væri af Þýzkalandi og Italíu, hinum volöugu ríkjum Evrópu á þe:m árum. Þeim fannst í svipinn, að þeir mundu taka þátt í yfirráðum yfir heiminum. Breiðfylkingin og kirkjan kynntu undir þessum vonum með áróðri; ávörp, fundir, ein- kennisbúningar og söngvar, siem kölluðu á forna frægð í sögu Spánar, fengu æskuna til þess að trúa því, að nýr Spánn væri risinn upp. Á nieðan þessu fór fram óx mótspyrnunni í röðum ungra verkamanna gegn stjórna-rfar- inu jafnt og þétt fiskur um hrygg og harðnaði dag frá degi. Sér.í lagi áttj hún miklu fylgi að fagna meðal sona lýð- veldissinna og jafnaðarmanna. Ríkisstjórn Francos hafði ó- bilandi trú á sigr; möndul- veldanna og gerði sína stærstu skyssu rneð því að vanmeta lýðræðið. En hinir háleitu draumar enduðu með sigri banda- manna, sem hafði mikil sál- fræðileg áhrif og orsakaði fyrstu vonbrigði hinnar blóð- heitu æsku Spánar. Á þessum tíma voru mynd- uð leynileg æskulýðsfélög jafnaðarmanna í fangelsum stjórnarinnar og héldu þau áfram starfsem; sinni utan þeirra. Smátt og smátt tóku menntamíenn, sem höfðu ver- ið einlægir fylgismenn Breið- fylkingarinnar, að koma auga á heimspekilega og fræðilega 1 annmarka á stefnu Francos. Eins konar óróleiki tók að grafa um sig meðal þeirra, og Iþeir hneigðu'st að öðfum fræðikenningum og stjórn- niálastefnum, sem féllu betur við hugsanagang menntaðra manna. Þessi óróleiki gerði vart við sig meðal stúdenta. Þeir uppgötvuðu að nýju bókmenntir frá 98. . . Costa Caldos, Unamuno, Ortega. Hin djúpsæu undirstöðurit þess- ara manna, — sem þeir þekktu varla síðan kirkjan bannaði þau, — luku upp nýjum sjón- deildarhring fyrir sjónum spænskra menntamanna. Komið var á samböndum við erlend ríki og stúdentarnir komust að raun um að stjarna ei^nræðisrí(,j anria hafi|i falliði ofan af himni Evrópu. Þeir kynntust af eigin raun, að fé- lagar þeirra í öðrum löndum voru betur að sér en þeir. f leit teinni að þekkingu um pólitíska fortíð Spánar. varð þeim ljóst, að hugsjónir jafn- aðarmanna og frjálslyndra áttu sér djúpar rætu'r í spænsku þjóðinni, og að þess- ar stefnur höfðu náð enn hærra þroskastigi í ýmsum öðrum ríkjum Evrópu. Þá var stofnaður náms- hringur, þar sern megintil- gangurinn var að rannsaka eðli einstaklinga og hugsjóna. Annað fyrirbrigð'i þróaðist einnig meðal kjarna Franca- Breiðfylkingarinnar, sem gerði sér betri grein fyrir hnignun cg óþolandi eð'li einræðis- stjórnar Francos, og tók for- ustuna í mótmælum gegn hérini. Meðal æskunnar eru hér tekin nokkur dærni : eina hinna uppreisnargjörnustu er sonur fyrrvsrandi utanríkis- ráðherra, M Martin Artajo, sem hefur verið mótmælandi eftir heimsókn sína t.l Eng- lands fyrir nokkru, Einum syni fyrrverandi flugmálaráð herra, Gallái’za htershöfðingja, var boðið prófessorsembætti í lögum við háskólann í Madrid, en harnn hafnaði boðinu og sagði, að á Spáni væru alls engin lög. Einn af sonum • menntamálaráðherrans, A. Arios Salgado. tók þátt í mót mælum stúdentanna í febrúar mánuði 1956. Sonur M. Sanc- hez Mazas, Breiðfylkingar- fræðimannsins og höfundar fasistasöngsins „Andspænis sólinni“, hefur verið hnepptur í fangelsi fyrir svipapðar að- gerðir. Meirihluti þessara stúdemta hefur snúizt til fylg- is við jafnaðarstefnuna 'og gengið í leynihreyfingu jafn- aðarmanna. Þeir stofnuðu og skipulögðu A.S.U. (Stúdfenta- samband jafnaðarmanna), sem i'vlgir stefnu spænskra jafnað- armanna. A.S.U. er neðán- jarðarhreyfing stúdenta með deildir í öllum spænskum há- skólum og er öflugust f Mad rid. Elokkurinn hefur oft haft samband við stúdenta og unga menntamerin á Spáni. Nýlega fóru nokkrir þeifra í kynning- arferðir til útianda og höfðu samband við flokkinn í því skyni að kynna sér fræðikenn- ingar jafnaðarmanna- Möguleiki er á því. að ein- veldi taki við af Francostjórn- inni. Einveldissinnar hafa lítil áhrif meðal almennings og eu sundraðir innbyrðis. Sumir eru fylgjendur einveldis, sem viðurkenndi Franco sem ríkis- stjóra; aðrir vilja algert ein- veldi, sem ekkert hefði með flokk Francos að gera. Erin aðáir eru fylgjandi ^inveldi, sem nyti stuðnings hersins, og eru andvígir frslsi og lýðræði. Loks eru þeir til, sem vilja koma á fót eins konar lýðræðis einveldi, eins og í Englandi og sumum Norðujrlöndum, þar stem stjórnmálaflokkar eru leyfðir. Jafnaðarmenn viðurkenna stefnu, sem hefur einnig verið viðurkennd af öðrum lýðræðis sinnum í útlegð; þeir vilja bráðabirgðaríkisstjórn, sem hvorki hallast að einveldi né lýðveldi, heldur leyfi kosning- ar, leyfi þjóðinni sjálfri að velja sitt þjóðskipulag.

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.