Morgunblaðið - 29.04.1976, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 29. APRlL 1976
13
Svalbarði
Sovétmenn ger-
ast heimaríkir
Tailand
Heróínsmygl
og hermennska
þess vera. Þeir munu heimta sitt
áfram. Þá er og sú staðreynd, að
ekki hefur reynzt hægt að koma í
veg fyrir ópíumrækt bænda þarna
um slóðir. „Gullni þríhyrningur-
inn" er frægasta ópíumræktar-
hérað heims. Þar ráða ríkjum
fjallabúar og flokkar bófa og hefur
yfirvöldum í löndunum umhverfis
löngum reynzt erfitt að tjónka við
þá. Reyndar taka þeir engin vin-
samleg tilmæli til greina. Og erfitt
er að sækja þá með vopnum.
Gullni þrihyrningurinn er á milli
Thailands, Burma og Laos og
íbúarnir úr öllum áttum. Það eru
alls kyns klofningshópar úr þess-
um löndum, bófaflokkar, og
leifarnar af þjóðernissinnahernum
kinverska, svo einhverjir séu
nefndir. Þessir menn fá reyndar
ekki likt þvi jafnmikið fyrir ópium-
ið sitt og salarnir i New York fá
fyrir heróinið, sem unnið er úr þvi.
En ópíumbændur hafa þó meira
fyrir sinn snúð en svo, að taki þvi
að hætta ópíumbúskapnum og
fara að rækta kaffi og kartöflur,
eins og Thailandsstjórn stakk upp
á i öngum sinum.
Yfirvöld á þessum slóðum hafa
tekið á ópiumvandanum hver
með sinum hætti. Stjórnvöldin í
Burma hafa legið i skærum við
stærsta flokk ópiumbænda þar Í
landi og hafa m.a. látið sviða
nokkur hundruð ekrur af Gullna
þríhyrningnum. En Burmastjórn á
í höggi við marga andskota og
þarf að berjast á mörgum víg-
stöðvum í einu. Á hún þvi óhægt
um vik. Stjórnin i Laos hefur
ákveðið að leyfa einum ættflokki
ópíumbænda að halda áfram land-
búnaði þessum. Ekki hefur þó
frétzt hvert eftirlit verði haft með
uppskerunni.
Ópiumuppskeran á þessu ári
mun verða fádæmagóð að sögn
fróðra. Er gert ráð fyrir 700 tonn-
um. Þetta er síðan hreinsað i verk-
smiðjum á landamærum Thailands
og Burma og unnin úr þvi ýmiss
konar vara. Hún er þvi næst flutt i
vörubílum til Bangkok, en þaðan
með togurum til Hong Kong,
Singapore og Malaysiu, flugvélum
til Hong Kong eða flugvélum til
Evrópu. Við og við hefur lögreglan
uppi á nokkrum kílóum, en það er
auðvitað minnstur parturinn.
Mjög er erfitt að sjá við smygl-
urunum og ekki sizt vegna
spillingar á „æðri stöðum". En
auk þess eru öryggisráðstafanir á
flugvellinum i Bangkok harla litl
ar. Mega smyglararnir vera
allánægðif með starfsskilyrðin.
í upphafi þessarar greinar var
sagt, að það hefði orðið fikniefna-
furstum áfall, þegar Thailands-
stjórn lokaði U Tapaovelli. Það
kann að vera rétt. En þeir jafna sig
sennilega eftir það.
— BRIAN EADS.
NORÐMENN og Rússar voru að
semja um nokkrar eiginkonur á dög-
unum Þannig er, að Norðmenn
ráða yfir Svalbarða (Spitsbergen hér
á kortinu) samkvæmt gömlum
samningi En Rússar eru þar líka og
hafa ýmsa starfsemi, m a. flugvöll
og gæta hans nokkrir menn. Þeim
leiddist lifið og sendu eftir eiginkon-
um sínum Leizt þá Norðmönnum
ekki á blikuna Fengu þeir ráðið þvi,
að konurnar munu hverfa frá Sval
barða fyrir 1 júní. Aðeins einn
Rússi fær að halda kellu sinni —
yfirmaðurinn
Þetta eigmkvennamál er gott
dæmi togstreitu Rússa og Norð
manna um Svalbarða Norðmenn
hafa ráðið Svalbarða frá 1 920. Hafa
þeir verið þar lengi. aðallega við
námagröft En Rússar hafa lika verið
lengi á Svalbarða Þeir eru nú fleiri
þar en Norðmennirnir Hafa Rússar
mikil umsvif og hafa m a byggt
þarna rafstöð, frystihús og önnur
stór mannvirki án þess að biðja
Norðmenn leyfis. Eru Norðmenn
uggandi um ..útþenslustefnu" Rússa
á Svalbarða Me^a þeir reyndar
sjálfum sér um kenna að nokkru
leyti Rússar hafa farið sinu svo
lengi fram óáreittir á Svalbarða, að
þeir eru orðnir heimarikir. og er
þeim óljúft að hlýða skipunum
Norðmanna nú orðið Norðmenn
gáfu Svalbarða ekki mikinn gaum
lengi framan af árum Þeir höfðu þar
að visu nokkrar námur En þeir fóru
þá fyrst að skeyta um eyjuna, þegar
þeir fundu olíu uppi við landstein-
ana hjá sér Nú munu einir 1000
Norðmenn á Svalbarða. en Rússar
tvöfalt fleiri og er þetta nyrzta byggð
i heimi
Rússar og Norðmenn hafa lengi
undan farið setið að samningum um
hagsmuni sina á Svalbarða, en litið
hafa þeir samningar gengið
Áreiðanlega yrðu Norðmenn þvi
fegnastir, ef Rússar tækju saman
pjönkur sinar og færu frá Svalbarða
fyrir fullt og allt En það verður
trúlega bið á þvi Verða Norðmenn
þvi að láta sér nægja að halda þeim í
skefjum og hefur það þó reynzt
fullerfitt Fara Rússarnir sinu fram.
er þeir geta, og hlýða jafnvel ekki
norskum öryggisreglum um náma-
gröft, oliuborun flug og náttúru-
vernd
Norðmeno og Rússar eiga annars
ólika hagsmuni á Svalbarða
Norðmenn gera sér fyrst og fremst
vonir um það, að eyjan verði þeim
auðsuppspretta Eru þeir að
slægjast eftir kolum og málmefnum
í jörðu, og fiski undan ströndunum
Rússar hafa hins vegar pólitiskan og
hernaðarlegan hug á eynni Er það
eitt þeim mikils virði að halda þar
velli Þeir hafa stóra kjarnorkukaf-
bátastöð i Múrmansk handan við
Barentshafið og geysimiklar ..varnar
stöðvár' á Kolaskaga Eru þessar
stöðvar einhver sterkasti hlekkur i
varnarkeðju Rússa Færu Rússar frá
Svalbarða hefðu þeir ekki lengur
yfirlit yfir sundið milli eyjar og
lands Það er því alveg vist. að
Norðmenn sitja uppi með Rússa á
Svalbarða. og geta aðeins reynt að
halda þeim i skefjum Það er þeim
helzt til huggunar, að hergögn voru
bönnuð á Svalbarða með samnmgn-
um árið 1 920 Eru Rússar bundnir
af því, þótt þeir skrifuðu ekki undir
samninginn fyrr en 1935
— COLIN NARBROUGH
HÚSMÆÐUR
Kryddkynning í dag fimmtudag kl.
2 — 6 í versluninni Aðalstræti 9.
Dröfn Farestveit leiðbeinir um notkun hinna
ýmsu kryddtegunda.

VERIÐ VELKOMIN.
Matardeildin,
Aðalstræti 9.
j
Grænlandsvikan
Dagskrá 29. apríl og 30. apríl
„En fangerfamilie í
Fimmtudagur 29. apríl
kl. 15:00 Kvikmyndasýning:
Thuledistriktet"
Sr. Kolbeinn Þorleifsson, fyirlestur:
Missionær Egill Thorhallesen og vækkelsen í
Pisugfik" (á dönsku)
Karl Elías Olsen, lýðháskólastjóri, fyrirlestur:
„Andelsbevægelsen í Grönland"
Kvikmyndasýning: Udflytterne
Föstudagur 30. apríl
kl. 15:00 Kvikmyndasýning: „Da myndighederne
sagde stop"
Ingemar Egede, kennaraskólastjóri, fyrirlest-
ur: „Uddannelse í to kulturer".
Kvikmyndasýning: „Palos brudefærd"
Kvikmyndasýning: „Knud" (um Knud Ras-
mussen)
Verið velkomin.
Norræna húsið er opið kl. 9:00 — 22:00
NORR4N4 HÖSIO POHJOLAN TAIO NORDENS HUS
kl. 17:15
kl. 20:30
kl. 22:00
kl. 17:15
kl. 20:30
kl. 22:00
Verksmiðju
útsala
Aíafoss
Opid þridjudaga 14-19
fimmtudaga 14-21
á vtsolumú:
Flækjulopi
Hespulopi
Flækjuband
Endaband
Prjónaband
Véfnaðarbútar
Bílateppabútar
Teppabútar
Teppamottur
*
ALAFOSS HF
MOSFELLSSVEIT
ER SÉRVERZLUN
MEÐ
LISTMÁLARA- OG
FÖNDURVÖRUR.
AUGUST
HáKANSSON
Til sölu
Merzedes Benz 250 árgerð 1970, vel með
farinn með leðurklæðningu. Sjálfskiptur,
vökvastýri og útvarpi. Upplýsingar gefur Odd-
geir Bárðarson.
Ræsir h.f. sími 1 9550.
Við framleiðum glugga og svalahurðir
með innfræstum TE-TU þéttilista einnig
útidyra- og bílskúrshurðir af ýmsum gerðum.
Það getur borgað sig fyrir þig teikningu eða koma og skoða
— ef þú ert að byggja einbýlis- framleiðsluna, athuga
hús eða fjölbýlishús, að senda afgreiðslutíma og fá verðtilboð.
i>«*sáí gluggaog
huiðaveiksmiðja
YTRI-NJARÐVÍK Sími 92-1601 Pösthólf 14 Keflavík