Morgunblaðið - 05.02.1977, Síða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 5. FEBRÚAR 1977
Kristján Pétursson:
VEGNA þeirra umræðna, sem að
undanförnu hafa farið fram um
mál Guðbjarts Pálssonar, og
þeirrar dæmalausu meðferðar,
sem mál hans hefur hlotið innan
dómstólakerfisins, sé ég mig til
þess knúinn að skýra opinberlega
á næstunni frá þeim athugunum,
sem ég hefi framkvæmt á við-
skiptaháttum þessa manns o.fl.
Til þess liggja einkuni þrjár meg-
inástæður. 1 fyrsta lagi kemur til,
að ég hefi oft undanfarið rekið
mig hastarlega á þá nöturlegu
staðreynd, að dómstólaleiðin er
na'sta torfarin, að ég segi ekki
stundum ófær þegar við Haukur
Guðmundsson höfum átt hlut að
máli. Ma>tti nefna ýms ljón á vegi
þessu til sönnunar, enda þótt það
verði ekki gert i þessari grein.
í öðru lagi ber að nefna, að ég
tel almenning í landinu eiga ský-
lausa kröfu og jafnframt siðferð-
islegan rétt á að fá sem gleggsta
mynd af eðli og umfangi þeirra
viðskiptahátta, sem Guðbjartur
hefur viðhaft á viðskipta- og fjár-
málasviðinu með aðstoð sinna við-
skiptabanka o.fl. aðila.
I þriðja lagi ber til að nefna, að
mér er mikið í mun að verða við
beiðni hins alkunna elskhuga
gyðju sannleikans og heiðarleik-
ans, Þórarins Þórarinssonar,
ritstj. Tímans, um að standa við
orð mín svo að heilbrigt réttarfar
fái kröfu sinni framgengt. Get ég
ekki látið hjá líða að minna á
rómuð skrif blaðs þessa marg-
fræga ritstjóra um undirritaðan á
s.l. ári, en þau skrif eru nú til
umfjöllunar hjá dómstólum. Er
þess að va-nta, að þegar þeim at-
hugunum lýkur, megi lýðum ljóst
vera, að ritstjórinn hafi þar komið
á framfæri einhverjum sínum
fegursta óði til gyðju sinnar. Hins
vegar virðist mér þessi kyndilberi
sannleikans bera ýms einkenni
uppgjafar og þreytu og vissulega
kenni ég í brjósti um hann. Það
hlýtur að vera mjög erfitt hlut-
skipti fyrir hann að þurfa sífellt
að standa í því að verja forustu-
menn flokks sins fyrir ýmsum að-
dróttunum um meint brot á sviði
dóms- og fjársvikamála.
hafa selt bifreiðarnar í portinu
við Suðurgötu. Hins vegar tók Eg-
í 11 Vilhjálmsson h.f. Singer Voug
bifreiðarnar upp í skuld Guð-
bjarts við fyrirtækið. Um þetta
leyti hafði stjórn Vátryggingafé-
lagsins ákveðið að taka prókúru-
umboðið af Ölafi F'insen, svo að
stjórnin gæti komist að raun um,
hvaða skuldbindingar Ölafur
hefði sett félagió í. í stjórnar-
fundargerðabók Vátryggingafé-
lagsins h.f. mun hægt að sjá
skuldaupphæðir, svo og hjá borg-
arfógeta, þar sem félagið er enn-
þá til meðferðar i gjaldþrotaskipt-
um, en svo hefur verið um áratug.
Við könnun þá sem stjórn Vá-
tryggingaf. h.f. gerði kom m.a. í
Ijós, að Ölafur Finsen virtist
skulda Pétri Péturssyni (í gler-
inu) nokkrar millj. kr. Þá mun
Þórir Jónssön, forstj. hjá Ford,
hafa keypt húseign Guðbjarts að
Höfðatúni 2, til að jafna skuld
Guðbjarts við fyrirtækið v/ bif-
reiðakaupa. V átryggingafélagið
virðist litlu sem engu hafa náð
upp í skuldir Guðbjarts svo og
aðrir skuldareigendur, en nöfn

Samvinnubankinn við Bankastræti.
Samvinnubankinn,
V átryggingafélagið
og viðskiptahættir
Guðbiarts Pálssonar
ráðstafað þeim af einin geðþótta
1 þessu ■ sambandi vil ég bein;
eftirfarandi spurningum ti
stjórnar Samvinnubankans og Ö1
afs Finsen:
Húsið við Borgartún þar sem Vátryggingaféiagið hafði skrifstofur.
Guðbjartur og
forstjóri Vátrygg-
ingafélagsins
1 þessari fyrstu grein minni um
viðskiptahætti Guðbjarts Pálsson-
ar verður aðallega fjallað um mál
Vátryggingafélagsins h.f. og for-
stjóra þess og prókúruhafa, Ölafs
F"insen, á árunum frá 1962—1965.
Hér á eftir verður skýrt frá þess-
um þætti í stuttu máli.
Þegar þessi viðskipti Guðbjarts
við Vátryggingafélagið fóru fram,
starfrækti hann fyrirtækið bíla-
leiguna Bíllinn að Höfðatúni 2 í
Reykjavík. Um svipað leyti hafði
Ölafur Finsen keypt fyrirtækið
Norðurleið h.f. af Guðbjarti. Sam-
komulag varð milli þessara aðila
um að Guðbjartur tryggði bifreið-
ar bílaleigunnar hjá Vátrygginga-
félaginu h.f. Síðar kom í ljós, að
Guðbjartur hafði ekki staðið í
skilum og mun hann hafa fengið
gjaldfrest á iðgýaldagreiðslum á
þeim forsendum, að hann teldi sig
eiga óuppgerðar tjónabætur á
móti. Ekki virðast þessar tjóna-
bætur hafa átt við rök að styðjast,
því að um 1965 mun Vátrygginga-
félagið hafa afskrifað um 1 millj.
kr. af iðgjaldaskuld hans, en það
var gert samkvæmt tillögu endur-
skoðanda Vátryggingafélagsins.
Nokkru síðar hætti Guðbjartur
rekstri bilaleigunnar. Vátrygg-
ingaf. h.f. virðist þá hafa ákveðið
að taka veó í bifreiðum Guðbjarts
svo og Ölafur Finsen fyrir
persónulegum skuldum Guð-
bjarts við sig. Þegar Vátrygginga-
félagið h.f. ætlaði að taka um-
rædd veð í bifreiðunum var Ragn-
ar Ingólfsson, ftr. á lögfræðiskrif-
stofu Arnar Clausen, búinn að
taka laus veð í Cortinabifr. fyrir
hönd Péturs Péturssonar, forstj.
(í glerinu), með samþykki Guð-
bjarts, en Pétur mun síðan sjálfur
þeirra eru skráð í þrotabúsmáli
V átryggingafélagsins h.f. Sam-
kvæmt viðskiptareikningi Ölafs
Finsen við Vátryggingafélagið
h.f. mun skuld hans við félagið
vera alls um 15 millj. kr., en þessi
peningaupphæð miðað við núgild-
andi verðlag er um 160 millj. kr.
Víxlakaup
Samvinnubankans
'62—'65
Vegna umræddra viðskipta Öl-
afs Finsen við Guðbjart Pálsson
o.fl. aðila varð hann að selja m.a.
húseign sína að Einimel 1, Norð-
urleið h.f., hlutabréf i Norður-
stjörnunni h.f., eingarhluta sinn í
Pólar h.f., meirihluta af mjög
verðmætu frímerkjasafni o.fl.
Við frekari athuganir, sem ég
hef framkvæmt á þessu umfangs-
mikla máli til að reyna að sann-
prófa orsakir og ástæður fyrir
þessu óhugnanlega gjaldþrota-
máli, hefur m.a. eftirfarandi kom-
ið í Ijós:
Á árunum 1962—1965 virðist
Samvinnubankinn hafa keypt
vixla fyrir tugmillj. af Guðbjarti
Pálssyni, en víxlar þessir voru
þannig útfylltir, að Guðbjartur
var samþykkjandi þeirra, en Ölaf-
ur P’insen var útgefandi, hann var
einnig ábekingur þeirra fyrir
hönd Vátryggingafélagsins h.f. og
Norðurleiðar h.f., þar sem hann
var prókúruhafi beggja fyrirtækj-
anna á þessum tíma. Þá munu
sömu aðilar hafa selt eins útfyllta
víxla fyrir 5 £ 10 millj. kr. í Bún-
aðarbankanum, Utvegsb., Verzl-
unarbankanum og Landsbankan-
um á framangreindu tímabili. Séu
þessar upphæðir umreiknaðar á
núgildandi verðlagi gera þær um
200 millj. kr. Svo virðist sem Guð-
bjartur hafi móttekið mestan
1. Hvernig stóð á því, að
Guðhjartur Pálsson hafði
undir höndum tugi víxile.vðu-
blaða á Samvinnubankann,
sem voru útgefnir og ábektir
af Olafi Finsen, en óútfylltir
að öðru leyti?
2. Hversu mikið af slíkum víxl-
um keypti Samvinnubankinn
og hver ákvarðaði á hverjum
tíma upphæðir víxlanna?
3. Hver tók ákvörðun í
Samvinnuhankanum á þess-
um tíma um kaup á þessum
víxlum svo og öðrum víxlavið-
skiptum við Guðbjart Páls-
son?
4. Vissi stjórn Vátryggingar-
félagsins h.f. og framkva>mda-
stjórinn hvað miklar ábyrgðir
félagið tók á sig vegna þess-
ara víxlaviðskipta?
5. Svo virðist sem sami háttur
hafi verið viðhafður á víxla-
viðskiptum þessara aðila við
aðra banka, þó i minni stíl
væri, svo sem við Búnaðar-
bankann, Utvegsbankann,
Verzlunarbankann og Lands-
bankann, hver er skýringin?
Þá vil ég sérstaklega beina
eftirfarandi spurningum til
Guðbjarts Pálssonar, enda
hefur hann látið hafa það eft-
ir sér í fjölmiðlum, að hann sé
reiðubúinn að skýra frá öllum
sínum viðskiptum.
1. Getur Guðbjartur Pálsson
upplýst hversu háa upphæð
alls fyrrverandi forstjóri Vá-
tryggingarfélagsins, Olafur
Finsen, greiddi vegna
ábyrgða, sem féllu á hann
vegna vanskila Guðbjarts?