Morgunblaðið - 17.05.1977, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 17. MAl 1977
15
Auðun Auðunsson, skipstjóri:
Afstýrum þjóðarvoða
Undanþágusamningar til handa
útlendingum, aðallega til handa
Bretum, eru orsök efnahagserfið-
leika okkar nú. Eftir hrun síldar-
stofnsins vegna rányrkju og þar
af leiðandi aukinnar sóknar ís-
lendinga sjálfra i þorskstofninn
hér við land, voru verndunarað-
gerðir til öryggis þorskstofninum
komnar í algjöra eindaga 1971.
Vegna veikrar efnahagsstöðu
þjóðarinnar, og vegna þeirrar
staðreyndar, að ekki var í annað
hús að venda, þar sem nýting ann-
arra auðlinda var ekki tiltæk með
stuttum fyrirvara eftir þjóðar-
áfallið af drápi sildarstofnanna,
urðu íslendingarnir að öðlast yfir-
ráð og afrakstur allra fiskstofna
við ísland. Þetta ættu nú að vera
augljósar staðreyndir öllum, svo
að ekki þarf um að deila. Þess
vegna hefur allt skilningsleysi
upp i ofbeldisaðgerðir af hálfu
útlendinga til þess að koma i veg
fyrir nauðsynlegar neyðaraðgerð-
ir Islendinga verið blátt áfram
tilræði við tiiveru íslenzkrar þjóð-
ar. Ekkert blasir við í dag annað
en að allir Islenzkir stjórnmála-
menn hafi verið sér þess algjör-
lega ómeðvitandi, hvert stefndi
með tilveru bolfiskstofnanna á ís-
landsmiðum. Með aukinni sókn í
bolfiskinn, sem efnahagsástandið
krafðist, hlutu að bíða þorsksins
sömu örlög og síldarinnar. Þrátt
fyrir þessar augljósu staðreyndir
var ekkert gert árum saman af
hálfu íslenzkra stjórnvalda til
þess að koma nauðsynlegum að-
gerðum í framkvæmd.
Fyrstu aðgerðirnar eru tilkynn-
ingin um útfærsluna í 50 mílur 1.
sept. 1971. Þrátt fyrir að nauðar-
ástand og neyðarréttur blasti við
var beðið i heild 12 mánuði með
framkvæmdir. Útfærslan i 50 mil-
urnar kom ekki til framkvæmda
fyrr en 1. sept. 1972. Síðan hafa
Englendingar einir veitt á milli
500.000 og 600.000 tonn innan is-
lenzkrar lándhelgi af þorski.
Fiskastærðin hefur verið niður í
32 sm. Og verið markaðsvara í
Englandi allt tímabilið á sama
tíma og gilt hefur á íslandi regla
um 42 sm lágmarksstærð. Hefur
Bretum tekist þetta vegna kunn-
áttuleysis íslenzkra stjórnvalda i
alþjóðlegum .samskiptum, van-
beitingu landhelgisgæzlunnar við
hernaðarofbeldisaðgerðum
brezka flotans. Afleiðingarnar
blasa við í dag. Þorskurinn, sem
Englendingar tóku á þessu tíma-
bili meðal annars skv. glæfra-
legum samningi sem leyfði við
þessar neyðaraðstæður hömlulitl-
ar veiðar innan íslenzkrar land-
helgi, allt að 140 skipum og árs-
afla sem reyndist um 150.000 tonn
á ári þau tvö ár sem hann gilti, er
nákvæmlega það sem vantar í
þorskstofninn við ísland i dag.
Þessa tölu má meira en tvöfalda
vegna þeirrar staðreyndar, að ef
Englendingar hefðu ekki drepið
hann, hefði hann fengið að vaxa
eðlilega með tilliti til okkar sökn-
ar. Stærð hrygningarstofnsins
væri þá í dag nægjanlega sterkur
til þess að viðhalda eðlilegri end-
urnýjun, en ekki i þvi mikla
hættuástandi, sem nú ríkir. Stað-
an í dag er sú, að enginn treystir
sér til þess að fyllyrða að núver-
andi stærð hrygningarstofnsins sé
nægjanlega stór til þess að
tryggja viðhald stofnsins. í dag
blasir við þvi ömurleg óvissa um
framtið þorskstofnsins og þar
með tilvera efnahagslífs og sjálf-
stæðis íslendinga.
Afli okkar nú af þorski ætti að
vera minnst 100.000 tonnum
meiri á ári heldur en fiskifræð-
ingar telja nú að óhætt sé að
veiða. Jafnframt ætti afli okkar af
öðrum botnlægum fiskitegundum
að vera milli 60.000 til 80.000 lest-
um meiri en nú er mögulegt að
ná. Afdrif þessara stofna, aðal-
lega karfa og ufsa, hafa verið þau,
að Þjóðverjar hafa fengið þá á
svipaðan máta og Englendingar
þorskinn. Og nú siðast gerðist það
þjóðarslys og hneyksli, að Þjóð-
verjum voru blátt áfram afhentar
leyfarnar af þessum fiskistofnum
við landið og njóta þessa réttar
fram undir lok þessa árs án þess
að nokkur verðmæti hafi á móti
komið. Á það skal bent hér, að
brezk og þýzk togaraútgerð hefur
á öllu þessu timabili notið mikilla
rikisstyrkja. Hefur þetta orsakað,
að fiskurinn hefur verið seldur á
fiskimörkuðum Þýzkalands og
Bretlands langt fyrir neðan
heimsmarkaðs framleiðslukostn-
aðarverð. Þessar opinberu að-
gerðir brezku og þýzku ríkis-
stjórnanna hafa svift islenzkan
sjávarútveg samkeppnisaðstöð-
unni á mörkuðum Bretlands og
Þýzkalands. Aldrei hefur sézt
nein athugasemd frá opinberum
eða hálf-opinberum aðilum til
ábendingar því gífurlega tjóni,
sem þessar aðgerðir brezku og
þýzku ríkisstjórnanna hafa valdið
íslenzkum sjávarútvegi. Þvert á
móti hafa þessar rikisstjórnir ver-
ið að biðja okkur um skilning á
sinum eigin vandamálum.
Þetta hefur kostað okkur og
kostar nú 'A af útflutningstekj-
um, sem við nú ættum að hafa og
Framhald á bls. 26
Globusii
LÁGMÚLI 5. SÍMI81555
CITROENA CX -2200 Diesel
Af sérstökum ástæðum eigum við til afgreiðslu tvo
CX 2200 Citroen díesel bíla, sem eru sérstaklega
heppilegir til leigubílaaksturs.
Verð til atvinnubílstjóra um kr. 2,500.000,-
Upplýsingar hjá sölumanni í síma 81 555,...
CITROÉN*
LJOSRITUNAR- i
læVuvuvvú \\ev^avc \caov
Komió og sjáiö
svarl á hvílu
Viá bjódum ydur frá
nýja tegund Ijósritunarvéla.
I stad vökva er notad þurrt duft, sem
þrykkt er á pappírinn med 1000 kg. þrýstingi.
þetta er nýiasta Ijósritunartæknin
Stœrd afrita allt ad A3. 43,2x29,8 cm.
hvad þessi nýja tcekni býdur.
SUIFSTIFIViLAR I.F.
HVERFISGATA
Sími 20560