Alþýðublaðið - 07.11.1958, Qupperneq 7

Föstudagttr 7- nóv. 1958
A1þ ý Jbb1a 5i8
—— —.-.. - ■■ -——- w
Silfurtœr hcrgvötn og tignarlegir fjallatind
ar myiida þar hrikalega náttúrufegurð.”
TILVALIN _
segir Sæmuiidur
Ólafsson og fé-
Iagar hans.
FJÓRIR innisetumenn í
Reykjavík fóru á ofanverðu
sumri Syðri-fjallabaksleið
austur í Skaftártungur og gekk
för þeirra greiðlega. Alþýðu-
Waðið komst á, snoðir um þetta
ferðalag og hefur snúið sér til
Sæmundar Ólafssonar, og beð-
ið hann að segja frá þessu
ferðlagi fjórmenninganna, því
að leiðin, hefur til þessa verið
íalin mjög erfið eða jafnvel
með öllu ófær bílum.
,,Ekki urðum við alveg fyrst-
ír til að fara þessa leið,“ segir
Sæmundur. „Árið 1947 fór
átta manna hópur á fjórum
jeppum þessa leið að austan og
var Þórarinn Björnsson í
Reykjavík fararstjóri. Þótti
Ferðalangarnir fiórir í ..Mónokafélaginu”. frá vinstri Sæ-
mundur, Torfi, Aðalsteinn og Björgvin.
Stóra-Grænafjall og Markarfliót eftir að Hvítmaga og Torfa-
kvísl eru komnar í hana.
ýmsum fleiri upplýsingum
varðandi Mópokafélagið og
Siggu, sem bæði eru fróðlegar
og skemmtilegar, en skipta þó
ekki höfuðmáli á prenti, snú-
um við okkur aftur að ferða-
sögunni og fylgjumst með frá-
sögn Sæmundar á landabréfi.
„Við ókum sunnan við tún-
ið á Keldum á Rangárvöllum,
þar upp og austur að Eystri-
Rangá,“ segir hann. „Síðan upp
il á, þegar ekki eru vatnavext-
ir. Svo fórum við yfir Launfít-
ina á Launfitasandi fyrir norð-
an Sátubotna og niður í Gras-
haga. Um hann rennur Torfa-
kvísl, ókum við niður hana og
á móts við Álftavatnsskarð,
austur úr skarðinu og noi'ður
með Álftavatni að vestan. Úr
Álftavatni rennur kvísl til norð
austurs. Ókum við eftir þeirri
kvísl um hríð og þar austur í
Bratthálskvísl, úr henni upp í
Ófæruhöfða, suður með höfð-
anum að vestan og austur í
Hvanngil. Úr Hvanngilinu yf-
ir Innri-Emstru ána. Hún er
jökulfljót, eii venjulega ekki
mjög' stór, en reyndist stór-
grýtt. Á hana ruddum við vað.
Frá Emstru ánni fórum við
austur á Mælifellssand, yfir
Brennivinskvíslina milli Mæli-
fells og jökulsins. Síðan aust-
ur á öldurnar fyrir norðan
Bretalæk og austur að Hólms-
á sunnan Svartafellstanga og
yfir ána þar. Rennur Hólmsá
þar í hrauni í tveimur kvíslum
og er allgreið yfirferðar. Frá
gerði á henni smávegis lagfær-
ingar á nokkrum stöðum yrði
hún greiðfær fyrir alla tveggja.
drifa bíla, og fjórmenrángarn-
ir telja það verkefni fyrir
Ferðafélagið að koma þessu í
kring, og kynna síðan lands-
mönnum leiðina og þennan
hluta óbyggðanna. Syðri fjalla-
baksleiðin yrði styttri en
nyrðri fjallabaksvegur, sem
enn er ógreiðfær vegna vondra
farartálma. Meginkostir syðri
leiðarinnar liggja þó í þvi, að
á henni er hvergi sandblevta,
allar ár þarna renna á fastri
möl eða á hrauni.
Landslagið umhverffs Syðri-
fjallabaksleiðina er ákaflega
fagurt, segir Sæmundur, þar
in og engir griðastaðir lengur.
Telur Sæmundur að Syðri
Fjallabaksleið mætti kynnast
til hlýtar á sex dögum eða svo
og væri það hæfilegur timi til
fararinnar, en austur í Skaft-
ártungur telur hann tvær dag-
leiðir um Syðri Fjallabaksleið-
ina ef ekið er án tafar frá
Reykjavík.
Á Jressum slóðum er tölu-
verður gróður og fuglalíf við
vötnin, og segir Sæmundur frá
því, að þeir félagar hafi tvisv-
ar bjargað öndum úr lífsháska,
í annað skiptið undan fálka og
í hitt undan smyrli. Margt fé
er á þessum slóðum og þeir
I félagar kunna að segja frá
ýmsum sjaldgæfum örnefnum,
Kletturinn, sem nýliðar í göngum verða að klífa.
ferðafélaganna komust upp.
Tveir
Fjórir innisetumenn í Rerkiavík
Hafrafell er nyrzt á Emstrum.
þeim leiðin erfið og höfðu ekki
<orð á för sinni opinberleg'a. En
í fyrrasumar fórum við í „Mó-
pokafélaginu“ sömu leið að
vestan á tveimur bílum, en.
forutum annan þeirra og sner-
lum við hjá Ófæruhöfða. Kom-
um við því aftur til sama lands
sem okkur þótti heldur þunn-
iur þrettándi. Og í sumar lögð-
ium við aftur af stað og þá á
s,Siggu“ einni og gekk þá ferð-
ín greiðlega alla leið.“
Aðspurður um skýringar seg
ír Sæmundur, að „Sigga“ hafi
d.rif á öllum hjólum. Hún sé að
vísu komin til ára sinna, sé
frá Bretunum, en sé þó alltaf
til i 'tuskið. Hún hefur bæði
Jhátt og- lágt. drif og á henni
stendur Dodge weapon. Reynd-
ist hún þeim félögum þarfa-
þing í óbyggðunum. En hvað
um ,,Mópokafélagið“? Það var
stofnað árið 1955 í Þórsmörk!
<og Mópokafélagið á Siggu til
sameiginlegra afnota. í því eru
fjórir innisetumenn í Reykja-
vík, þeir Aðalsteinn Eggerts-
son, sem er loftskeytamaður á
Siggu, Björgvin Jónsson, sem
er kokkur, Torfi Þorbjörnsson, |
vélstjóri og Sæmundur Ólafs-
son, hreppstjóri. Að fengnum |
með henni, inn undir Kerling-
arfjöll og yfir ána á Efri-Blesa
mýri og síðan með henni að
austan inn fyrir Hungurskarð,
upp með Rangá að vestan og
alla leið inn í Rangárbotna. Og
þá inn Laufahraun og að Laufa
felli, milli þess og Hagafells
og austur að Markarfljóti.
Markárfljót er þarna lítið fal-
legt bergvatnsfljót og mætir á
Launfit Ljósá, sem kemur úr
Ljósártungum og er einnig lít-
henni ókum við með Tjaldgils-
hálsi að vestan niður í Tjald-
gil. Og þegar þangað er komið,
er greið leið niður að Ljótar-
stöðum í Skaftártungum.
Þangað lá þó ekki leið okkar,
heldur áfram austur fjöll og
austur í Álftavatnskrók, dálít-
inn spöl af leiðinni ókum við
eftir botni Tungnafljóts. Enn
fórum við í Eldgjá og austur
að Sveinstindi, upp á Breiðbak
og nyrðri fjallabaksleið til
baka.“
Ef jarðýta færi þessa leið og
Hraunbrú í Álftavatnskróki. „Sigga” á brúnni.
mynda silfurtær bergvötn og
tignarlegir fjallatindar hrika-
lega og heillandi náttúrufeg-
urð. Kristallstær fljót renna
um djúpa dali, en allt um kring
gnæfa við himin freistandi
hnjúkar, tilvaldir fvrir þá
ferðamenn, sem óhræddir eru
við fjabgöngur. Þarna má
nefna fjöll eins og Torfatind,
Brattháls, Laufafell, Ljósár-
tungur, Háskerðinga, Ófæru-
höfða, Stóru-Súlu, Mælifell,
Strút og ótal mörg önnur og
þarna er tilbreyting mikil.
Auk þess væri mjög skemmti
legt að fara austur í Krók og
víðar um þetta svæði landsins,
sem hingað til hefur verið mjög
lítið skoðað af öðrum en
gangnamönnum. Útsýni af
fjöllunum er mikið og í fjalla-
hringnum má nefna Kalda-
klofsjökul og Jökultungur í
norðri, -Tindafjöll í suðri og
Mýrdalsjökul og Evjafjallaiök-
ul í suðaustri, Telja þeir félag-
ar að þarna sé fundin tilvalin
sumarleið, sem yrði mjög vin-
sa;l ferðamannaleið, enda telja
þeir ástæðu til að hvíla hina
hefðbundnu staði eins og Þórs-
mörk, Landmannalaugar og
Kjöl frá gestakomu, enda eru
þeir eins og í alfaraleið á sumr-
sem bera einkenni þess, að
gangnamenn hafi annast nafn-
giftina. Sérkennilegir staðir
verða því að gjalda nafns síns
og því ekki nefndir á prenti.
í Hungurskarði er til dæmis
allhár, ónefndur klettur, sem
kemur við sögu í hverjum
göngum. Um hann er sú saga,
að allir nýliðar í fjallgöngum
eigi að leysa þá þraut að klífa
hann í skinnsokkum og með
sjóvettlinga á höndum. Voru
nýliðarnir því aðeins tækir í
leitir, að þeir leystu þessa
þraut. Tveir fjórmenninganna
í ,,Mópokafélaginu“ leystu
þessa þraut með mesta sóma,
en þetta er kannske útúrdúr
— ætlunin var að benda á nýja
leið, sem á næstunni getur
orðið vinsæl og fjölfarin ferða-
mannaleið um áður óþekkt
öræfi.
RÚSSNESKA
BYLTINGARAFMÆLIÐ.
Framhahl af i. síðu-
enn væri nokkur skortur í Rúss
landi, meðal annars skortur á
vissum vörutegundum, og enn-
fremur fyndust þar neikvæð fyr
irbrigði, eins og drykkjuskapur
og glæpamennska, er binda
þyrfti enda á hið snarasta.