Morgunblaðið - 15.03.1979, Side 36

3 6 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 15. MARZ 1979
Búnaðarþing - Búnaðarþing - Búnaðarþing - Búnaðarþing - Búnaðarþing - Búnaðarþing
1 milljarður árlega næstu 8-10 ár til að
styrkja dreifikerfí rafmagns í strjálbýli
BÚNAÐARÞINGI lauk sem kunnugt er sl. laugardag og á síðustu dögum
þingsins voru afgreidd fjöldamörg mál. Verður hér á eftir gerð grein fyrir
afgreiðslu ýmissa þessara mála.
AðstoÖ við mjólkur-
framleiðendur vegna
birgðasöfn unar
Búnaðarþing skoraði á land-
búnaðarráðherra að beita sér fyrir
aðstoð við mjólkurframleiðendur
vegna hinna gífurlegu mjólkur;
vörubirgða, sem til eru í landinu. í
greinargerð með ályktuninni segir
að búvörubirgðir séu nú meiri en
nokkru sinni fyrr og verði í lög sett
ákvæði um skipulagsbundinn sam-
drátt í búvöruframleiðslu, sé rétt-
mætt að álíta, að birgðir þessar
dragist nokkuð saman. Þó orki það
tvímælis, hvað smjörbirgðir snert-
ir, bæði sökum þess, að allar
aðgerðir til samdráttar í mjólkur-
framleiðslu eru seinvirkar, og
einnig vegna þess, að framundan
er á næstu mánuðum hámark
framleiðslunnar. Náist ekki fullt
verð fyrir það smjör, sem nú er til
í birgðum, yrði það mikið áfall
fyrir mjólkurframleiðendur, og
tekjuskerðing sú, er af hlytist,
gæti haft óbætanlegar afleiðingar.
Fé til rannsókna á
fiskeldi verði veitt
til stöðvar ríkisins
Þingið skoraði á landbúnaðar-
ráðherra og fjárveitinganefnd Al-
þingis að vinna að því, að fé, sem
veitt er úr ríkissjóði til tilrauna
með eldi laxfiska, verði jafnan
veitt til tilraunastöðvar ríkisins í
fiskeldi í Kollafirði, og lögð er
áherzla á að framlag ríkissjóðs til
Veiðimálastofnunarinnar verði
aukið verulega frá því, sem nú er.
Þá var bent á, að breyta þyrfti
lögum á þann veg að Búnaðarfélag
íslands og Stéttarsamband bænda
fengju beina aðild að ákvarðana-
töku um tilraunaverkefni fisk-
eldisstöðvarinnar í Kollafirði.
Itrekuð var ályktun Búnaðar-
þings frá árinu áður um að kannað
yrði hvort ekki væri tiltækilegt að
vinna markaskrár í tölvu. I
greinargerð með ályktuninni er
þess getið að koma þyrfti á fót
yfirmarkadómi fyrir landið allt,
sem gæti skorið úr ágreiningi og
jafnframt úthlutað markeiganda
nýju marki í stað þess, sem hann
þyrfti að leggja niður vegna
sammerkinga.
Samþykkt var að beina því til
stjórnar Búnaðarfélags Islands að
hún beitti áfram markvissum
áróðri meðal bænda um bætta
framleiðslu og meðferð ullar.
Búnaðarsamböndin eru og hvött
til að fá yfirullarmatsmenn til að
mæta á námskeiðum og leiðbeina
bændum um flokkunarmat ullar. I
greinargerð með ályktuninn
kemur m.a. fram, að ríflega 40%
af ull, sem berst til vinnslustöðv-
anna, er vetrarklippt en slík ull,
þar sem húsvist og umhirða er góð,
hefur mikla yfirburði yfir vor- og
haustrúna ull.
Jöfnun raforkuverðs
í ályktun Búnaðarþings um
raforkumál er þeirri eindregnu
áskorun til ríkisstjórnar og Al-
þingis að verja árlega á næstu
8—10 árum allt að 1 milljarði
króna, miðað við verðlag á árs-
byrjun 1979, til þess að styrkja
dreifikerfi fyrir rafmagn í strjál-
býli. Samhliða styrkingu kerfisins
verði því breytt úr einfasa línum í
þrífasa línur, og flutningsgeta
þess tryggi nægilegt rafmagn til
heimilisnota, fullrar hitunar
íbúðarhúsa með rafmagni, búsnota
hvers konar, og annarra nota s.s.
iðnaðar. Lögð er áherzla á að hið
fyrsta verði lokið tengingu þeirra
býla, sem enn eru ótengd við
samveitu, en fyrirhugað er, að fái
rafmagn á þann átt. Ennfremur að
form rafvæðingar þeirra býla, sem
eru utan þess ramma, er tenging
frá samveitum gerir ráð fyrir,
verði ákveðið hið fyrsta.
Þingið skoraði á ríkisstjórn og
Alþingi að hlutast til um, að hið
allra fyrsta verði komið á fullri
verðjöfnun á rafmagni, þannig að
notendur þess greiði sama verð
fyrir rafmagnið án tillits til
búsetu.
Fram kemur í greinargerð með
ályktuninni að nú eru ótengd um
50 býli, sem talið er rétt að fái
rafmagn frá samveitu en auk þess
eru um 40 býli, sem eru það
afskekkt, að þau verða tæplega
tengd samveitum.
Mótfallnir sérstöku
gjaldi á veiðileyfi
útlendinga
Meðal þeirra mála, sem
Búnaðarþing fjallaði um var til-
laga til þingsályktunar um sér-
stakt gjald á veiðileyfi útlendinga,
sem veiða í íslenzkum ám, en
tillögu þessa hafa Árni Gunnars-
son og fl. flutt á Alþingi. Búnaðar-
þing lagði til að þessi tillaga yrði
felld á Alþingi. í greinargerð með
samþykktinni segir, að fram hafi
komið að gjaldeyristekjur af er-
lendum veiðimönnum á síðasta ári
hafi numið 700 milljónum króna
og það megi því kallast furðulegt,
að fram skuli koma á Alþingi
tillaga, sem miðar að því að rýra
verðmæti þessarar útflutnings-
vöru og þá um leið þjóðartekjur og
gjaldeyrisöflun. Það fáist ekki
staðist að íslenskum veiðimönnum
sé bolað frá veiði í ám og vötnum
hér á landi, þar sem óseldir veiði-
dagar skiptu þúsundum á síðasta
ári. Könnun, sem gerð hefur verið,
sýni að hlutfall milli almennra
launa og verðlags á veiðileyfum sé
nú svipað og það var fyrir 40 árum.
Tekjuöflun til aukinnar fisk-
ræktunar sé auðvelt að fram-
kvæma með skynsamlegri hætti en
tillagan gerir ráð fyrir.
Rannsóknir á eggjahvítu-
magni og öðrum þurr-
efnum ímjólk
Fyrir Búnaðarþing var m.a. lagt
nefndarálit um rannsóknir á
eggjahvítumagni og öðrum þurr-
efnum í mjólk fyrir nautgripa-
ræktarfélög og mjólkursamlög en
álit þetta höfðu unnið nautgripa-
ræktarráðunautarnir Ólafur E.
Stefánsson og Erlendur
Jóhannsson, tilnefndir af stjórn
Búnaðarfélagsins, og Pétur
Sigurðsson, mjólkurtækni-
fræðingur, tilefndur af Fram-
leiðsluráði landbúnaðarins.
Nefndin leggur til að stefnt verði
að því að breyta greiðslufyrir-
komulagi til mjólkurframleiðenda
og miða það við aðra þurrefnis-
þætti en fitu eingöngu.
Eigi slíkar breytingar að verða á
greiðsluháttum til mjólkurfram-
leiðenda er nauðsynlegt að koma
upp aðstöðu til fjölþættari
mælinga á efnainnihaldi mjólkur
en nú er fyrir hendi, og leggur
nefndin til, að slíkri aðstöðu verði
komið upp í Reykjavík í formi
sameiginlegrar þjónustumiðstöðv-
ar fyrir mjólkursamlögin og naut-
griparæktina.
I ályktun sinni um þetta mál
fagnar Búnaðarþing framkomnu
nefndaráliti um þessar rannsóknir
og leggur áherzlu á að haldið verði
áfram að kanna þessi mál og það
kynnt rækilega stjórnum mjólkur-
samlaganna og búnaðarsam-
böndunum. Þá er lögð áherzla á að
hafnar séu hið fyrsta hjá Rann-
sóknarstofnun landbúnaðarins
rannsóknir á arfgengi vissra þátt í
samsetningu mjólkur.
Ráðunautar í ullar-
og skinnaiðnaði og
nýtingu hlunninda
Búnaðarþing fól stjórn
Búnaðarfélags íslands að ráða,
þegar fjárhagur leyfir, ráðunaut
til leiðbeiningar í ullar- og skinna-
iðnaði og einnig ráðunaut í
nýtingu hlunninda. Skorað var á
fjárveitingavaldið að veita fé til
þess að gera þessa starfsemi
mögulega og sömuleiðis að veita fé
til þess, að hægt sé að ráða
ráðunaut í alifugla- og svínarækt í
fullu starfi.
Skorað var á stjórnvöld að fella
niður vörugjald af jurtalyfjum og
örgresisefnum, sem lagt var á
þessi lyf á síðastliðnu ári. Því var
beint til stjórnar Búnaðarfélags
Islands, að hún leiti samstarfs við
Stéttarsamband bænda um það, að
hvor aðili um sig tilnefni einn
mann til þess að fylgjast með því,
hver staða bænda og samtaka
þeirra verði til gildistöku nýrra
skattalaga.
Auknar leiðbeiningar
um tæknibúnað
við fóðurverkun
í einni ályktun sinni segir
Búnaðarþing að það líti svo á, að
auka þurfi leiðbeiningar um val og
notkun búvéla til þess að afla
góðra heyja á sem hagkvæmastan
hátt, miðað við aðstæður. Beindi
þingið því til stjórnar Búnaðar-
félagsins og starfshóps þess, sem
fjallar um bætta heyverkun, að
beita sér fyrir því, að á hverju
búnaðarsambandssvæði verði
ráðunautur, sem fær sé til þess að
annast leiðbeiningar um val véla
og verkfæra, og leiðbeina um
notkun þeirra. Ennfremur beiti
starfshópurinn sér fyrir því að
koma á námskeiði fyrir héraðs-
ráðunauta, þar sem fjallað verði
um hagkvæma vélvæðingu búa,
leiðbeiningar um val og notkun
búvéla, úrvinnslu úr prófunar-
skýrslum bútæknideildar RALA,
öryggismál o.fl. sem lýtur að
notkun búvéla og tæknibúnaðar.
Mælir með áliti
meirihlutans um
framleiðsluráðslögin
Búnaðarþing fékk m.a. til
umsagnar niðurstöður nefndar
■þeirrar er landbúnaðarráðherra
skipaði á árinu 1976 til að endur-
skoða lögin um Framleiðsluráð
landbúnaðarins en í þessari nefnd
áttu sæti fulltrúar bænda og aðila
vinnumarkaðarins. Nefndin
klofnaði í áliti sínu og skiluðu
formaður nefndarinnar og
fulltrúar bændasamtakanna
sameiginlegu áliti og fulltrúar
Alþýðusambandsins og Vinnuveit-
endasambandsins skiluðu
sameiginlegu séráliti. Mælti
Búnaðarþing með því við land-
búnaðarráðherra að hann legði
fyrir Alþingi frumvarp um þetta
efni í samræmi við álit fulltrúa
bænda í nefndinni og jafnframt
hafnaði þingið tillögum aðila
vinnumarkaðarins, að því leyti
sem það er frábrugðið frumvarpi
meirihlutans.