Morgunblaðið - 01.04.1979, Síða 14

Wf t'íi’rOA:nJT'Tr<ÍU& •..VU'CTO.V'ríí
14
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. APRÍL 1979
Ég hefi farið
mínar eigin götur
ÉG ER 1. aprílhlaupari og hangi í því að heita 19. aldar
maður, því ég er fæddur 1899 á Grenjum á Mýrum, sagði
Asgeir Bjarnþórsson listmálari. Við vorum sest hjá honum
í vinnustofunni hans á efstu hæð á Skúlagötu 34, þar sem
hann enn býr, málar og sér um sig sjálfur, öllum óháður,
eins og hann hefur verið langa ævi. Þarna var dálítið
tómlegt, því að málverkin hans voru komin upp á
Kjarvalsstaði, þar sem hann var að koma þeim fyrir á
stóra yfirlitssýningu, sem opnar nú á áttræðisafmælisdag-
inn. Og þar sem vinir og kunningjar geta heilsað upp á
hann milli klukkan tvö og fjögur í dag. — En ég hefi ekki
sent nein boðskort á opnunina. Stend ekki í neinu svoleiðis,
sagði hann.
— segir Ásgeir
Bjarnþórsson
listmálari á
áttrœöisafmæUnu
— Hvenær ég byrjaði að mála?
Guð minn almáttugur! Eg byrjaði
barn heima í sveitinni. Fyrstu
krítarlitina færði mér Niels Dung-
al, sem var hjá foreldrum mínum á
sumrin og var tveimur árum eldri
en ég, sagði Ásgeir í upphafi
viðtalsins. Eg var síteiknandi. Það
voru yndislegir dagar. Eg sat yfir
rollunum ög gekkst upp í náttúru-
fræði, fór strax að safna steinum,
blómum og sjávardýrum. Sagði, ef
ég var spurður hvað ég ætlaði að
verða þegar ég yrði stór, að ég yrði
annað hvort náttúrufræðingur eða
málari. Foreldrar mínir fluttust
svo til Reykjavíkur árið 1909 og
þar eignaðist ég fyrstu olíulitina,
þegar ég var 13 ára. Sigríður
Björnsdóttir, dóttir Björns ráð-
herra, var kennarinn minn og lét
mig kenna hinum krökkunum að
teikna. En þegar þau fóru að kalla
á mig, eftir að Laufey Vilhjálms-
dóttir tók við kennslunni, þá
stöðvaði hún það. Sagði að Ásgeir
yrði líka að teikna sjálfur. Seinna
kynntist ég Ríkarði Jónssyni.
Bjarni Ásgeirsson, frændi minn,
þekkti hann og kom mér til hans.
Ríkarður var yndislegur maður.
Ég teiknaði allan liðlangan daginn
og lærði geysilega mikið af því að
teikna eftir gipshausunum hjá
honum.
• Ætluðum allir að
verða stórlistamenn
Taiið berst að Reykjavík þeirra
daga, er Ásgeir var ungur maður:
— Félagarnir eru flestir horfnir,
segir hann, þó ekki allir. Þetta var
góður félagsskapur. Sigurður
Grímsson, sem var einn í hópnum,
sagði að svona klúbbur hefði aldrei
verið til og yrði aldrei til aftur.
Þarna voru Tómas Guðmundsson,
Magnús Ásgeirsson og Emil Thor-
oddsen. Allt feikilegir hugsjóna-
menn. Við ætluðum allir að verða
stórlistamenn. Raunar liggur eitt-
hvað eftir okkur alla, nema Jón
Thoroddsen, sem dó ungur. Hvað
við gerðum? Ég skal taka dæmi:
Daginn fyrir 1. desember kom
Tómas eitt sinn til mín og bað mig
um að koma með sér upp á Mens
Akademika, sem var á horni Lækj-
argötu og Austurstrætis, því hann
þyrfti að lesa fyrir mig kvæði, sem
hann hefði verið að ljúka við.
Þegar hann hafði lesið það, sagði
ég: „Þú hefur ort stúdentasöng
fyrir okkur. Og þú ferð ekkert að
bíða eftir að koma þessu á prent.
Við þurfum lag við hann! Við
fórum heim til Sigvalda Kalda-
lóns, sem taldi þetta of stuttan
fyrirvara, en hann skyldi reyna.
Morguninn eftir, þegar við komum
til hans, kom hann út á tröppurnar
með lagið tilbúið. Þetta var söng-
urinn, sem byrjar á „Allt vaknar
er vorar að ...“ Og hann var
sunginn í stúdentafagnaðinum í
Bárunni um kvöldið. Gaman? Já,
drottinn minn dýri. Það var gam-
an.
Tvítugur hélt Ásgeir út í heim,
fyrst að sjálfsögðu til Kaup-
mannahafnar, þar sem hann var
1919—‘20. Þá var mikið um að vera
í listalífinu. — Gömlu karlarnir
voru að hætta á Akademíunni.
Viggó Brandt var þar aðstoðar-
kennari og ég var hjá honum, segir
hann. — Expressionisminsn var að
ryðja sér til rúms. Dadaisminn var
meira að segja kominn til Dan-
merkur, hafði verið slík sýning
árið áður. Og allt var í helvítis
vitleysu!
Síðan hélt Ásgeir til Þýzka-
lands, skoðaði söfnin í Berlín og
fór til listaborganna Leipzig og
Dresden og loks til Múnchen, þar
Ásgeir Bjarnþórsson. Ljósm. Ól.K. Mag.
sem hann var í listaskóla á annað
ár. — Ég fór m.a. í höggmynda-
skóla til að læra líkamsfræðina,
segir hann. Ekki ætlaði ég þó að
verða myndhöggvari, heldur vildi
ég þekkja hana vegna málverk-
anna. Við Eggert Laxdal bjuggum
saman, og um sumarið vorum við í
Bayback, þorpi í Bayern, og mál-
uðum einhver kynstur.
— Var þá ekki Kandinsky og
listamannahópurinn kring um
hann ofarlega á baugi. Þeir og
aðrir voru farnir að mála abstrakt
ekki satt?
— Nei, Kandinsky var óttalegur
bjáni, svarar Ásgeir um hæl. Sama
var um Van Gogh. Ég gat aldrei
skilið þessa dáleika á honum,
frekar en Kjarvalsdelluna hér.
Weatherproofing
compound
ER SÉRHÖNNUÐ UTANHÚSS-
MÁLNING SÉRSTAKLEGA
HENTUG FYRIR SPRUNGIN HÚS
7 ÁRA REYNSLA Á ÍSLANDI
Vegna límkendra og teygjanlegra eiginleika lokar Decadex sprungunum.
Decadex er viðarkvoðuríkt, vatnsuppleysanlegt plastefni sem
inniheldur óvirk litarefni og trefjar til styrktar.
D.ecadex má bera á allskonar efni t.d. flísar, steypu, múrsteina, asfalt,
þakpappa o.s.frv. Er mjög auðvelt í ásetningu með pensli, rúllu
eða sprautu.
Decadexandar 1,93gr. pr. m2ásólarhring. Leitiðupplýsinga.
Bæklingur með tæknilegum upplýsingum liggur frammi.
LIQUID PLASTICS UMBOÐIÐ
Ármúla 38, Reykjavík (Sama stað og Teppaval) Sími 30760 P.O. Box 7083
(Ljósm. St. Pedersen)
Sauðárkróki
SÆLUVIKA Skagfirðinga stend-
ur nú sem hæst á Sauðárkróki.
Þar er margt til skemmtunar og
fróðleiks, m.a. sýnir Leikfélag
Sauðárkróks „Kjarnorku og
kvennhylli“ eftir Agnar Þórðar-
son. Meðfylgjandi mynd er af
Hafsteini Hannessyni í hlutverki
Bóasar gamla þingvarðar.