Morgunblaðið - 20.05.1979, Qupperneq 32

.Vr-'/^SÍminn á afgreiöslunni er
83033
}O«T0iinl)Inbit>
Síminn á afgreiðslunni er
83033
3W*r0unbIn&iti
SUNNUDAGUR 20. MAÍ 1979
Norómenn fyrri til loónuveiða en íslendingar:
Loðnukvótinn búinn
í
vertíðarbyriun?
VERÐI farið að ráðum sameiginlegrar ráðstefnu fiskifræðinga sýnist
stefna í það. að loðnuveiðum sé lokið af íslendinga hálfu. Fiskifræð-
ingar leggja til að veiðarnar verði takmarkaðar við 600 þúsund tonn á
tímabiiinu frá 1. júlí á þessu ári til jafnlengdar á næsta ári, en eftir
viðbúnaði í Noregi má ætla að Norðmenn verði langt komnir með að
veiða þetta magn við Jan Mayen, þegar íslenzki loðnuflotinn hefur
veiðar á þessu ári. Verða þá Norðmenn búnir með þann kvóta, sem
íslenzkir og norskir fiskifræðingar eru sammála um að veiða megi.
Loksins, loksins er Örninn
kominn á flot eftir tvö ár í
hirðuleysi. t*að er sjóskáta-
sveitin Klýfir, sem fengið
hefur Örninn til umráða.
Norðmenn gáfu íslending-
um Örninn á 1100 ára
afmæli fslandsbyggðar.
Örninn var sjósettur á
föstudag. „Hreint ævintýri
að fá svona fley,“ sagði
Kristinn Ólafsson, ljós-
myndari Mbl. en hann er
einn félaga Klýfis.
Þessar upplýsingar fékk
Morgunblaðið í gær hjá Ingólfi
Ingólfssyni, forseta Farmanna- og
fiskimannasambands Islands, en í
gær var fundur á vegum yfir-
manna á fiskiskipaflotanum um
þessi mál og verður hann undir-
búningsfundur formannaráð-
stefnu félaga innan FFSÍ um
næstu helgi, þar sem þessi mál
Núll gráðu
meðalhiti
sl. 3 vikur
MEÐALIIITI í Reykjavík síð-
ustu þrjár vikur er 0 og er það
svipað hitastig og er venjulega í
janúarmánuði. að sögn Knuds
Knudsens veðurfræðings. Ann-
ar eins kuldi á þeim ti'ma sem
liðinn er af maímánuði hefur
ekki verið í Reykjavík í eina
öld.
2 piltar
í umferð-
arslysi
TVEIR 19 ára gamlir piltar úr
Garðabæ slösuðust er fólksbfll,
sem þeir voru í, fór út af veginum
við Kiðafcll í Kjós í gærmorgun.
Piltarnir voru enn í rannsókn,
er Mbl. spurðist fyrir um líðan
þeirra um hádegisbilið í gær, en
þeir munu hafa r’.asazt illa, eink-
um sá, sem var farþegi.
Bíllinn er ónýtur, en hann kast-
aðist um 20 metra frá veginum.
verða tekin til umfjöllunar.
Ingólfur kvað norska loðnuveiði-
flotann vera þrisvar til fjórum
sinnum afkastameiri en hinn
íslenzka og væri hann nú að búa
sig til veiðanna, sem hefjast lík-
lega í júní. Sé miðað við árangur
þeirra af veiðunum í fyrra, en þá
voru tiltölulega fá skip að veiðum,
þá ætti norska flotanum að vera
vandalaust að veiða þetta magn á
þessu tímabili.
Ingólfur kvað ekki hafa komið
fram hjá neinum, að aðrir ættu að
takmarka veiðarnar en Islending-
ar. Norðmenn tala um að um sé að
ræða veiðar á opnu úthafi, en ekki
innan neinnar sérstakrar lögsögu.
„Þetta er svo mikið mál, að ég tel
að fá mál, sem varða atvinnuvegi
okkar og efnahagsmál, brenni
heitar," sagði Ingólfur, „því að
loðnuafurðir voru á milli
fimmtungur og fjórðungur af
heildarframleiðslu okkar á síðast-
liðnu ári. Ef mönnum er alvara að
fara að þessum ráðum, þá gæti
verið um að ræða allt að 50
milljarða króna tap fyrir íslenzkt
þjóðfélag og munar um minna,"
sagði Ingólfur og bætti við: „Svo
er hið algjöra skipulagsleysi, sem
verið hefur á veiðum yfirleitt.
Þessar takmarkanir og aðgerðir,
sem framkvæmdar hafa verið,
hafa verið dagskipanir og við
hljótum að eiga rétt á því að
stefnan sé mörkuð ákveðnar og
hún boðuð í svolítið tækari tíð en
gert hefur verið. Við höfum gert
um það tillögur að nú á þessu vori
verði hafizt handa um stefnu-
mörkun fyrir næsta ár og hin
næstu, ef menn vilja búa vel í
þessu landi."
Fundurinn í gær var sameigin-
legur fundur Skipstjóra- og stýri-
manna félagsins Öldunnar og
Vélstjórafélags íslands. Um næstu
helgi verður formannaráðstefna
um sama efni.
Ingólfur Ingólfsson, forseti FFSÍ:
Ríkisstjóm og vinnuveitendur
aldrei áður svo spyrt saman
Ovíst hvort vinnuveitendur rísa undir ábyrgð-
inni — segir Snorri Jónsson, varaforseti ASÍ
„ÁÐUR bafa verið hér larmanna-
verkíöll og all.s konar verkföll og
hefur ekki þótt liggja svo mikið
við sem nú. Oft hafa einnig
atvinnuvegirnir verið verr stadd-
ir en nú, þegar frá er talinn
landbúnaðurinn vegna kuld-
anna.“ sagði Snorri Jónsson.
varaforscti Alþýðusambands ís-
lands, er Morgunblaðið spurði
hann um álit hans á þeim vfðtæku
varnaraðgerðum. sem vinnuveit-
endur boðuðu. „Eg hef enga trú á
því að ekki sé hægt að leysa deilu
eins og farmannadeiluna og sýn-
ist mér þvf þetta vera algjört
Stefnir i 20 milljarða króna
halla útgerðar og fisk vinnslu
HEILDARTAP fiskiskipaflotans á ári miðað við skilyrði þau, sem nú eru til útgerðar, verður um 11 til 12
milljarðar króna. Eru þessar tölur byggðar á útreikningum Landssambands fslenzkra útvegsmanna sem
gerðir eru á grundvelli spár Þjóðhagsstofnunar og því olíuverði, sem gildi tók hinn 15. maí síðastliðinn.
Olfuverðhækkunin kostar útveginn rúmlega 4 milljarða króna á ári. Samkvæmt útreikningum LÍÚ er tapið
samtals 11,6 milljarðar króna.
Staða fiskvinnslunnar sam-
kvæmt spá Þjóðhagsstofnunar er
nokkuð betri, þar sem gert er ráð
fyrir 6,6 milljarða króna hagnaði.
Sú afkoma byggist þó á stórfelldri
greiðslu úr saltfiskdeild Verðjöfn-
unarsjóðs, sem nemur um 1,7 millj-
örðum króna. Forystumenn fisk-
vinnslunnar telja og þessa spá
Þjóðhagsstofnunar allt of jákvæða.
í hugleiðingum LÍÚ út frá þess-
um útreikningum segir m.a., að sé
miðað við framangreinda spá um
afkomu fiskveiðiflotans og gert sé
ráð fyrir 12% almennri fiskverðs-
hækkun, þ.e. fiskverðshækkun sem
kemur til skipta með áhöfn og 8%
viðbótar olíugjaldi til útgerðar til
þess að mæta þeim olíuverðhækk-
unum, sem urðu um miðjan þennan
mánuð, má ætla að tap flotans
verði áfram 4'/2 til 5 milljarðar
króna á ári. Til viðbótar komi óbein
áhrif almennra kauphækkana hinn
1. júní næstkomandi, en ætla megi
að útgjaldaauki af 12% meðal-
hækkun launa á aðra liði en afla-
hluti nemi um 2,5 milljörðum
króna á ári. Því verði, eftir 20%
hækkun fiskverðs, hallarekstur
flotans 7 til 8 milljarðar króna á
ári eftir 1. júní næstkomandi. Til
þess að mæta taprekstri útgerðar-
innar þyrfti fiskverð að hækka um
30%.
Sams konar hugleiðingar um
afkomu fiskvinnslunnar eru, að
eftir 20% fiskverðshækkun og 12%
hækkun launa, muni útgjöld
vinnslunnar aukast um tæplega 13
milljarða króna vegna fiskverðs-
hækkunar og um 3,4 milljarða
vegna beinna launabreytinga hjá
vinnslunni. Þessu til viðbótar koma
óbein áhrif kauphækkana, sem
ætla má að nemi einum milljarði
króna. Samkvæmt þessu dæmi er
útgjaldaaukning fiskvinnslunnar
17,4 milljarðar króna. Má þá ætla
að staða hennar verði neikvæð, sem
nemur um það bil 11 milljörðum
króna á ári. Sé jafnframt tekið
tillit til verðjöfnunarsjóðsins nem-
ur hallarekstur fiskvinnslunnar
um það bil 12,5 milljörðum króna á
ári.
Samtals nemur því taprekstur
þorskveiðiflotans og fiskvinnslunn-
ar um það bil 20 milljörðum á ári.
Undir lok segir í útreikningum
LIÚ, að sé miðað við það að almenn
kauphækkun, 30%, gangi út yfir
vinnumarkaðinn, megi ætla að
útgjöld fiskvinnslunnar hækkuðu
um 32 til 33 milljarða króna á ári.
ábyrgðarlcysi. Ég er hræddur um
að fólkið í landinu, annað cn þeir,
sé ekki á sama máli um þessar
aðgerðir, sem eru hrcinn ábyrgð-
arhluti. Þeir hljóta því að vera
gerðir ábyrgir íyrir þessu og
kemur þá cinnig til greina mat á
því, hvort vinnuveitendur séu
lærir að stjórna málunum mcð
þessum hætti.“
Þá leitaði Morgunblaðið til
Ingólfs Ingólfssonar, forseta Far-
manna- og fiskimannasambands
íslands. Hann kvaðst hafa heyrt
ályktun VSÍ lesna í gær um
traustsyfirlýsingu þeirra á ríkis-
stjórnina og stefnu hennar „hver
svo sem hún er“ eins og Ingólfur
komst að orði. „Hins vegar er það
alveg ljóst, að hvað sem vinnuveit-
endur ál.vkta í þessum efnum og til
hverra ráða sem þeir grípa, þá fær
það ekki hnikað því, að við munum
halda okkar málum til streitu. Það
er alveg ljóst, hvort sem um er að
ræða hótanir frá vinnuveitendum
eða ríkisstjórn, þá leggjum við það
alveg að jöfnu og höfum að engu,
enda hef ég aldrei fyrr heyrt svo
samhljóða yfirlýsingar og gagn-
kvæmar traustsyfirlýsingar frá
ríkisstjórn og vinnuveitendasam-
tökum sem nú. Þetta er nýlunda,
því að oftast hafa skoðanir þessara
aðila gengið á misvíxl. Ég minnist
þess ekki að þessir aðilar hafi áður
verið svo spyrtir saman."