Tíminn - 24.06.1965, Blaðsíða 11

« .v *
FIMlWTUDAGUR 24. Júní 1965
TfWIINN
n
m
SEND TIL ÍSLANDS
Þetta hafði allt gerzt með svo miklum hraða, að okkur hafði
ekki gefizt tími til þess að hugsa nokkra hugsun til enda.
Flýta hafði orðið fyrir vegabréfum okkar . . . og sama máli
gegndi um læknisskoðunina . . . við höfðum orðið að „inn-
byrða“ eins margar sprautugjafir og mögulegt var á svona
stuttum tíma . . . ekki hafði verið hægt að gera nærri öllum
vinum okkar viðvart. . . einkennisbúningarnir höfðu komið á
örskömmum tíma . . . eigum okkar troðið niður í kistur,
kassa og poka í snarkasti. Það vannst enginn tími til þess
að Ijúka nokkrum hlut fullkomlega. Hvers vegna vorum við
að fara þetta Einnig það var útskýrt fyrir okkur í miklum
flýti, en einhvern veginn varð okkur skiljanleg ástæðan og
hin mikla þýðing, sem förin hafði: Við áttum að hafa ofan
fyrir bandarísku hermönnunum á íslandi í frístundum þeirra
með ýmiss konar tómstundagamni. Þörfin var knýjandi —
það var það eina, sem var greinilegt. Enginn vissi á hvern
hátt framkvæma átti þetta starf. Hvernig gat líka nokkur
vitað það? Við vorum fyrsti hópur Rauða krossfólks, sem
sendur hafði verið úr landi í þeim tilgangi að sjá hermönn-
unum fyrir skemmtun og finna eitthvað fyrir þá til að gera
í tómstundum þeirra. Af því leiddi að engir fyrirrennarar
voru tiltsékir til leiðbeininga og ekkert til þess að vinna
eftir, enginn gat miðlað okkur af þekkingu sinni eða reynslu
um það, hvers yrði krafizt af okkur. Allt í lagi. Við áttum
að vera brautryðjendur. Við fiindum á okkur, þrátt fyrir alla
þessa óvissu, að við höfðum fengið stórt verk að vinna.
— Þið munið klæðast borgaralegum fötum þangað til þið
leggið af stað. Við vorum vöruð við, að ræða um væntanlega
för okkar á almanna færi. Okkur var líka ætlað að vara vini
okkar og vandamenn við að segja frá því, hVert við ættum
JANE GOODELL
að fara eða hvenær búizt væri við að við myndum leggja af
stað.
Svo var það 12. desember, 1941, að við lögðum af stað út
úr höfninni í New York um borð í herflutningaskipi, sem
var drekkhlaðið hermönnum. Mörgum klukkustundum eftir
að við sáum Frelsisstyttuna bregða fyrir í síðasta sinn, ríkti
enn algjör ringulreið um borð í skipinu. Samliggjandi klef-
arnir tveir, sem okkur höfðu verið fengnir til umráða voru
troðfullir af kistum, töskum og kössum, því við urðum allar
að koma hverju einasta tangri og tetri af farangri okkar fyr-
ir í þessum tveimur klefum. Hér hlaut að vera um misskiln-
ing að ræða, hugsuðum við. Klefarnir hlutu þó að minnsta
kosti að eiga að vera þrír. Það voru fjórar kojur í hvorum
klefa . . . þar kæmust átta konur fyrir, en hvar áttu hinar
þrjár að vera?
— Okkur þykir fyrir þessu, konu góðar, við getum ekki
betur gert. Það eru ekki fleiri klefar eftir. Konurnar ellefu
litu hver á aðra með undrun og skelfingu, en svo skelltum
við upp úr, þegar við sáum broslegu hliðina á þessu öllu
saman. — Við munum að minnsta kosti verða farnar að þekkj
ast sæmilega, þegar þessi ferð er á enda.
Um miðjan dag boðuðu einhver rám hljóð, einna líkust
kvaki í önd, að bátaæfing væri í aðsigi. — Nei, nei frú, þú
verður að binda björgunarbeltið fastar um þig en þetta,
hvein í einum undirforingjanum. — Nú, já, svona. Gleymdu
svo ekki að krossleggja handleggina — svona — og gleymdu
heldur ekki að krossleggja fæturna eftir að þú hefur stokkið
— það er að segja, ef þú neyðist til þess að stökkva. Ég
mun heldur gleyma að krossleggja fingurna, hugsaði ég með
sjálfri mér. — Þú skilur, ef þú gerir það ekki, þá fer þetta
korkbjörgunarbelti uppp yfir höfuð, og bingó — og úti er um
þig! Hann þagnar, eins og til þess að þetta megi síast inn i
mig: —> Jæja, og svo, ef þú gleymir að, krossleggjæfæturna*
HÆTTULEGIR ]
H IV El T 1 Bl RAUÐSI Axel )AGAR I 1 Kielland
44
buxunum hans og tekið stóran
bita úr holdinu.
Gösta hjálpaði mér og við opn-
uðum sárakassann, helltum vænni
lögg af joði í sárið og bundum
um eftir beztu getu. Hann bölv-
aði allan tímann.
— Þetta er ekki hættulegt, æpti
ég.
— Helvítis níðingarnir, æpti
hann.
Buddy flaug nú með eðlilegum
hætti og ég kallaði til hans:
—Gekk allt vel?
— Ég veit það ekki. Kannski
hefur hann misst sjónar á okkur,
þegar ég steypti vélinni niður.
Hvað með Ted?
— Hann varð fyrir skoti.
— Hvar?
— Á viðkvæmum stað.
Hann hallaði sér aftur í sæt-
inu og hló. Svo varð hann alvar-
legur aftur og gaf mér bendingu
um að koma til sín. Ég settist
við hlið hans og hann sagði:
— Við höfum villzt af leið.
—Hvar erum við.
— Ég veit það ekki. Okkur hef-
ur borið allt of langt í suðvestur.
— Komumst við á leiðarenda?
— Nei. Líti?' 'v'nzín. Við höld-
um áfram í vestur.
Já, það vai nú það og ekki
meira um þetta að segja. Ég klapp
aði honum á öxlina og reyndi að
brosa hraustlega til hans, en mér
leið ekki sem bezt. Hann virti
fyrir sér kortið og tækin sín, svo
hrópaði hann:
— Ég er hræddur um, að við
lendum einhvers staðar í Grikk-
landi.
Það borgaði sig ekki að trufla
hann. Ég vissi, að hann mundi
gera það sem í hans valdi stæði
og jafnvel núna var hann rólegur
og öruggur og fullur af baráttu-
vilja.
Ég hallaði mér aftur og beið
og eftir langa stund sagði hann:
— Við lækkum flugið. Við hljót
um að sjá land eftir andartak.
Vélin snarlækkaði flugið og ég
sá á hæðarmælinum að við flug-
um rétt yfir haffletinum. Bensín-
mælirinn stóð á núlli og hann
setti varatankinn í samband. Svo
liðu tíu æsandi mínútur aftur og
þá sagði hann:
— Rétt til getið.
Eg sá ekkert nema hafið lengi
vel, en eftir nokkrar mínútur
greindi ég ströndina fyrir neðan
okkur. Skömmu síðar hrópaði
Buddy.
— Verið viðbúin að lenda.
Gösta hafði tekið beltið af
Rafferty og bundið hann fast, Nú
smeygði hann fallhlífinni undir
magann á honum til að draga úr
högginu, Buddy öskraði;
— Haldið ykkur fast. Ilappy
landing.
XVIII.
Einu sinni í bernsku minni var
ég að því komin að drukkna og
1 það var mikið púl að fá líf í mig
i aftur. Og þá komst ég að raun
I um það, að í raun og veru er
j þægilegt að vera dáin — það er
j ekki fyrr en maður leggur af stað
til lífsins að þetta verður óþægi-
! legt. Nú leið mér nákvæmlega
j eins. Ég var á einhvern einkenni-
i legac hátt utan við sjálfa mig,
j þótt mér væri það ekki fullkom-
j lega Ijóst, og mér fannst þeir
j vera að lífga við einhverja allt
! aðra en mig og ég var að hugsa
um að hrópa til þeirra: Látið hana
í friði. Henni líður svo dæmalaust
vel.
Þetta hljómar kannski heimsku-
lega og fyrir þann, sem ekki hef-
ur reynt það er ef til vill erfitt
að skilja þessa tilfinningu, en ég
var reyndar vöknuð góðri stundu
áður en ég gaf það til kynna og
mér leið unaðslega. Rödd talaði
allan tímann og sagði mörg falleg
orð og mér þótti vænt um þessa
rödd. Og ég fann hvergi til.
Svo opnaði ég augun og Gösta
hélt mér í faðmi sinum og þagn-
aði skyndilega þegar hann sá að
ég var vakandi Buddy lá við hlið
ina á mér- með vasaljósíð og nú
fann ég allt í einu til sársauka
og ég stundi við.
— Hefurðu brotnað nokkurs
staðar. Ann, sagði Gösta og ég
man að ég varð hálf reið við
hann fyrir að hætta að tala til
mín fallegum orðum.
—Hvernig í fjáranum get ég
vitað það? sagði ég. — Eg er
nýkomin.
Buddy hló.
— Þú ert ekki alveg dauð.
Reyndu að risa upp.
Ég herti mig upp og Gösta
studdi mig og skömmu síðar stóð
ég upprétt að kalla. Ég hafði mik-
inn höfuðverk og vinstri fóturinn
virtist sofa, en ég gat hreyft allt,
sem hreyfa þurfti, ég mundi allt
og var óðum að jafna mig.
—Við léntum, sagði ég.
— Já, svo að söng í. Ég héf
ekki hugmynd um, hvernig það
gekk fyrir sig, en vélin er rusla-
haugur og kemst ekki framar á
loft.
— Og Rafferty?
— Þökk, mér líður bærilega,
Baby.
Ég leit niður og þarna lá Raff-
erty á maganum og reykti sígar-
ettu.
— Vitum við hvar við erum?
spurði Gösta.
— Einhvers staðar í Grikklandi
sagði Buddy. — Nokkrar mílur
frá ströndinni. Þessi bölvaða flug-
vél, sem elti okkur, villti mig af
réttri leið.
— Eru Þjóðverjar í Grikklandi,
sagði Rafferty.
— Ó, já. allmargir. Vissirðu
það ekki?
Rafferty sneri upp á sig og
sagði móðgaður:
- Ég er reiðubúinn að ráðast
gegn Þjóðverjum hvenær sem þeir
birtast en ég tel ekki í mínum
-

Rest best koddar
Endurnýjum gömlu sængumar
sigum dún og fiðurheld ver
eðardúns og gæsadúnssængur
og hodda áf vmsum stærðum
— PÓSTSENDUM —
Dún- og
fiðurhreinsun
Vaunsstig i — Sim 18740.
(Örfá skref frá Laugavegi).
verkahring að vita hvar þeir eru
og hvar ekki.
— Þú skuldar mér tíu dollara,
Ted, sagði Buddy.
— Þú ert blóðsuga, sagði Raíf-
erty. — Þú sást vélina. Þetta er
ekki réttlátt.
— Ég veit það.
— Og samt viltu peningana?
— Það geturðu bölvað þér upp
á.
— Eg get ekki setzt, sagði Raff
erty.
— Þér að kenna. Hermaður
snýr ekki baki að óvinunum.
Rafferty byrjaði að tvinna sam-
an blótsyrðum og ég hugsaði með
mér að svona gæti hann haldið
áfram það sem eftir væri nætur
svo að ég sagði:
— Hvað tökum við nú til
bragðs?
Buddy klóraði sér í höfðinu.
— Ég held að við höfum hafn-
að í eyðimörk. Ég flaug yfir kjarr
og lenti á fyrsta slétta blettin
um, sem ég fann. Það er víst bezt
að halda inn í landið.
— En Þjóðverjarnir? sagði
Gösta.
— Þeir eru alltaf flestir við
ströndina. En við höfum verið
heppin að lenda á stað, þar sem
engin varðgæzla er. Ég varð ekki
var við neina varðmenn. þegai
við flugum yfir landið.
Við áttum ekki margra kosta
völ, svo að við skreiddumst á fæt-
ur og Buddy fann vestur á átta-
vitanum sínum. Rafferty rótaði í
Iflakinu nokkra stund og fann
nokkrar vænar byssur. Svo kvödd
um við leifarnar af vélinni og eigr
uðum í vesturátt í myrkrinu.
Við héldum lengi áfram og mér
Isið illa af þreytu, sárindum og
vonbrigðum. í stað þess að liggja
í makindum í góðu rúmi á ítalskri
flugstöð var nú öll eymdin og
baslið að byrja á nýjan leik. Aft-
ur vorum við að leggja af stað
út í eitthvað óþekkt og ef við
hittum manneskju fyrir gátum við
verið nokkurn veginn víss um
það, að hún myndi ávarpa okkur
á þýzku.
Eg sá ekkert fram fyrir mig,
svo ég labbaði bara á eftir karl-
mönnunum og lét þá um að velja
leiðina. Nokkrir klukkutímar liðu
og brátt tók við fjallshlíð. sem
við paufuðumst upp. Hitinn var
mikill og gerði okkur erfiðara fyr-
ir. Skórnir mínir voru fullir af
sandi og ég var sársvöng. Ég hafði
ekki hugsað um mat fyrr í dag,
en nú lagði maginn fram úrslita-
kosti.
Buddy nam staðar og beið eftir
mér og tók hönd mína.