Morgunblaðið - 04.08.1979, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 4. ÁGÚST 1979
— Ekki er þetta reynslan hans Karls Haukssonar!
Þessi viðbrögd við þýddri grein um Ananda Marga í
einu dagblaðanna vakti íorvitni okkar og varð tileíni
þessa viðtals við neíndan Karl Hauksson, ungan pilt,
sem heíur undanfarin fjögur ár verið með annan fótinn
í Ananda Marga, eins og hann orðaði það. Sótti mót
hreyfingarinnar á Ítalíu, starfaði með henni í Bretlandi
í8 mánuði og íHollandi í 4 mánuði þar sem hann rak
sig óþyrmilega á, er hann sneri heim til íslands, og fékk
ekki peningana sína, sem yfirmaðurinn íHoIIandi hafði
tekið ígeymslu fyrir hann.
• Hungraður í
2 daga
— Á Ítalíu hætti ég við að fara
til Indlands. Ég sá, að ekki var
skynsamlegt að eiga bara farmiða
aðra leiðina og þar var mér sagt,
að ekki væri gott að ferðast til
baka yfir Austurlönd. Ég ákvað
því að kynnast hreyfingunni í
Evrópu enn betur, hafði í huga að
verða þar kennari eða munkur. Og
féllst á það við einn kennarann,
sem var yfir hreyfingunni í Hol-
landi, að koma þangað og fá
reynslu af þessu líferni sem kenn-
ari. Þá er maður kallaður LFT
(Local fulltime teacher) og er
settur yfir eitthvert svæði. Látinn
fara um það og kenna fólki.
— Þetta er allt sjálfboða vinna.
Af því að ég átti að fara um
ákveðið svæði í Hollandi, mátti ég
ekki hafa með mér peninga. Ég
klæddist hvítum buxum og
appelsínugulri blússu og átti að
EG
leiðinni kom ég við í aðalstöðvun-
um í Den Bosch, eins og það er
kallað í daglegu tali eða
S-Hértogenbosch. Yfirmaðurinn
var þá sagður farinn til Indlands
og kominn staðgengill fyrir hann.
Það var kona, og hún kannaðist
ekkert við féð, sem ég átti í
geymslu. Stúlkan sem veitti þeim
viðtöku hafði líka skipt um starf.
Ég átti far heim morguninn eftir,
og ég sá að ef ég færi til lögregl-
unnar, þá mundi ég verða að
hætta við það. En þessi kona
lofaði mér því, að þegar yfir-
maðurinn kæmi aftur til Hol-
lands, skyldi hún reyna að sjá til
þess að mér yrðu sendir þessir
peningar. Mánuður leið eftir að ég
Karl Hauksson:
Sé mest eítir tímanum,
sem íþetta fór
grennslast eftir því hvað hefði
gerzt, þá hafði frumritið af undir-
rituðu skýrslunni minni á íslenzku
verið sent út, sem var auðvitað
gagnslaust, og engin mótmæli.
Seinna var svo send stutt þýðing
og ófullkomin. Síðan hefi ég ekk-
ert heyrt. Fyrr í sumar sendi ég
sjálfum meistaranum bréf á Ind-
landi og kvartaði undan þessu og
allri meðferð málsins. Ég á ljósrit
af þessum bréfum öllum.
— Sagt er að yfirmaðurinn í
Hollandi, sem tók við peningun-
um, hafi orðið viðskila við hreyf-
inguna og kvatt hana. Það segir
fólkið hér heima, og einnig kenn-
ari, sem kom til íslands fyrir
stuttu Ac. Dharmapalandanda, en
hann er yfirmaður yfir Norður-
löndum og þar með íslandi, sagði,
þegar ég talaði við hann, að
hreyfingin bæri enga ábyrgð á
þessum peningum, aðeins þessi
maður í Hollandi og þetta kæmi
hreyfingunni ekkert við. Þegar ég
sagði honum, að ef kvittunin frá
bankanum væri í bókhaldi sam-
takanna í aðalstöðvunum í Hol-
landi, þá væri það sönnun þess, að
þeir hefðu komið inn í bókhaldið,
og hann lofaði að athuga það. En
ég er vonlítill um að fá nokkurn
tíma þetta fé. Þeir segja alltaf að
hreyfingin beri ekki ábyrgð á því
sem á þá er borið, aðeins einhverj-
ir einstaklingar, hvort sem þeir
hafa verið sakaðir um þjófnað eða
jafnvel morð. Og að verið sé að
reyna klína hlutunum á hreyfing-
una.
— Nei, ég veit ekkert sjálfur
um slíkt. Hefi aðeins heyrt um
það. Einnig um margar brenni-
fórnir, þar sem fólk fremur sjálfs-
morð með því að kveikja í sér. Á
hvíit belti og túrban, og í
appelsínugulri blússu.
„ Mér fannst kenning þeirra í
upphafi óttalega vitlaus, og hefi í
rauninni aldrei getað sætt mig við
allt sem þeir kenna, en ákvað að
kynnast því betur, segir Karl. Upp
úr þessu var stofnaður hér söfnuð-
ur, þótt þeir vilji ekki kalla það
söfnuð þar sem þeir telja þetta
ekki vera trúmál, en það lítur
samt út sem söfnuður. Næsta vor
ákvað ég að fara í yogaþjálfun hjá
hreyfingunni, þótt ég vissi ekki
mikið um yoga.
— Eftir þjálfunina var ég boð-
inn að fara til Englands sem
sjálfboðaliði. Ég fór og var í
Englandi í 8 mánuði. Þar rekur
Ananda Marga bakarí og ég vann
sem bakarameistari — lærði bara
að baka þar. Þarna voru eintómir
sjáifboðaliðar. Maður vaknaði eld-
snemma á morgnana og fór að
vinna, bjó með þessu fólki og hafði
fæði og húsnæði, en ekkert kaup.
Það er reglan. Svo varð ég leiður á
þessu, fannst ég vera að sóa
tímanum til einskis og ákvað að
koma heim til íslands og hefja
nám í útvarpsvirkjun. Það gerði
ég, en féll í skólanum um jólin og
þurfti að bíða næsta hausts til að
geta bætt það upp. En áður en það
yrði breyttist allt og ég ákvað að
fara til Indlands.
• Hugðist fara
til Indlands
— Jú, ég hafði samband við
þetta fólk í Ananda Marga hér, en
bjó ekki með því, segir Karl.
Kjarninn er líklega um 30 manns.
Það vinnur mikið sjálfboðavinnu,
við kornmarkaðinn — sem er
REYNSLUNNIRIKARI
lifa á gjöfum. Verkefni mitt varð
mest að skipuleggja fyrirlestra
fyrir aðra. Það var nógu erfitt að
fá fyrir ekkert fyrirlestrasali og
ferðast um á puttanum, til að gera
annað. Þetta lif var tiltölulega
auðvelt á fyrsta svæðinu, sem ég
var á inni í landi, því fólkið þar
var öðru vísi. En á næsta svæði í
Norður-Hollandi vildu menn fá
greitt fyrir það sem látið var í té.
Hvernig ég lifði? Ég svaf undir
brúm, ef með þurfti. Ég betlaði
aldrei, en þáði mat sem boðinn var
eða tíndi ber af trjám. Stundum
var maður hungraður. Einu sinni
borðaði ég ekki í tvo daga sam-
fleytt, að ég man. Maður komst í
snertingu við það líf, sem rónarnir
á íslandi lifa, berjast við rigning-
una og hungrið. Én það var ekki
svo mikið átak fyrir mig að fasta,
því ég var kominn í þjálfun.
Föstur eru mjög vinsælar hjá
Ananda Marga, því þeir fasta 4
sinnum í mánuði.
• Aleigan hvarf
— Eins og ég sagði áðan, þá
þykir ekki hæfa að svona kennari
eða meinlætamaður sé með fulla
vasa fjár svaraði Karl spurningu
um það. Yfirmaður hreyfingarinn-
ar í Hollandi, Filippseyingurinn
Maetreya, sagði mér að þeir
mundu geyma peningana mína,
sem voru 560 dollarar, og stúlka,
sem var einhvers konar milliliður
í aðalstöðvunum, tók við þeim. Ég
féllst á þetta, hafði gert við hann
samkomulag um að þegar ég yrði
tilbúínn til að fara í meiriháttar
kennaraþjálfun, þá mundi ég nota
þessa peninga til að greiða fyrir
þá þjálfun, en hann ætlaði að
bæta við ef á vantaði. Hann bað
mig að skipta dollurunum í annan
gjaldeyri, því dollarinn væri alltaf
að falla. Ég tók það sem gilda
ástæðu og gerði það. Ég treysti
honum eins og almættinu. Enda er
það almennt í þessari hreyfingu
að fólk treysti hverju öðru full-
komlega. Að vísu tók ég kvittun
frá bankanum, bg hún ætti að vera
í aðalstöðvum hreyfingarinnar í
Hollandi, en ekki kvittun þar fyrir
móttöku peninganna.
— Ég var sem sagt þarna í
fjóra mánuði og lifði meinlætalífi,
ferðaðist um á puttanum og lifði á
gjöfum. Það var erfitt og ég var
orðinn hundleiður á öllu saman.
Samtímis gerði ég mér ljóst, að
svona yrði þetta líf, ef ég yrði til
frambúðar kennari í hreyfing-
unni. Þá tók ég þá ákvörðun að
hætta þessu. Meðan á því stóð
trúði ég á meistarann, en nú var
farið að trosna úr trúnni. Ég
ætlaði því heim til íslands og taka
upp fyrra líf, taka aftur til við
nám í útvarpsvirkjun. Ég hafði
enn farmiðann til Indlands og
skipti honum fyrir far til íslands.
Fékk kvittun fyrir mismuninum,
sem ég fékk svo greitt hér heima.
— Ekki fór eins vel með pen-
ingana mína, sem var aleigan. Á
Rætt við
Karl Hauksson
af veru hans í
Ananda Marga
kom heim. Þá skrifaði ég þessum
manni bréf og krafðist þess að
hann sendi mér peningana mína.
Ekkert svar. Þá skrifaði ég aðal- i
stöðvunum í Evrópu, sem eru í
Berlín. Skrifaði AC Karunananda
Avdt, sem hefur komið hingað.
Heldur ekkert svar. Svo leið og
beið. í sumar talaði ég við Ananda
Marga fólkið á íslandi, kom á
stjórnarfund hópsins, sem ákvað
að mótmæla þessu. Á fundinum
var ákveðið, að ég gæfi skýrslu
lögfræðingi, sem þá var í Ananda
Marga. Þegar ég fór svo að
því virðist enginn kunna skýringu.
Ég hefi ekki komizt það djúpt inn í
hreyfinguna, að ég kunni á þvi
skýringu hvers vegna fólk gerir
það. En á yfirborðinu er maður
a.m.k. ekki hvattur til slíks og
sagt er að meistarinn sé á móti
því. Þeir, sem þetta hafa gert, eru
munkar og ég veit ekki hvað fram
fer milli þeirra eða hvað liggur að
baki. Helzta skýringin gæti verið
sú, að maður á að gefa sig allan,
ekki bara líf sitt heldur anda lika
og sumir geta tekið það of bókstaf-
lega.
Karl sagði að sín fyrstu kynni af
Ananda Marga hefðu verið haust-
ið 1975, þegar tveir munkar frá
samtökunum komu til Islands,
fluttu fyrirlestra og á eftir var
efnt til móts í Saltvík. Þetta voru
munkar á efra stigi, klæddir
appelsínugulum alklæðnaði með
indversku „longi", sem er nokkurs
konar pils. En fyrsta þreps munk-
ar eru í hvítum buxum og með
uppistaða þess, sem fólkið lifir á,
og við aðra starfsemi. Forvitni dró
mig að. Hugleiðsla og líkamleg
þjálfun er stór þáttur í þessu og
þar hrærist maður einstöku þjóð-
félagi. í Indlandi draga sumir sig
út úr og fara upp í fjöll.
— Ég ákvað að fara til Ind-
lands, vildi sjá af eigin raun
staðinn, þar sem Ananda Marga
er upprunninn og heyra þá sem
þar eru. Þar er meistarinn sjálfur,
sem talinn er af meðlimunum
heilagur maður, sem jafnast á við
guðdóminn, eins og algengt er í
slíkum hreyfingum. Félagarnir
kalla hann Baba, sem þýðir faðir,
og svo heitir hann Shri Ananda-
murti. En indverska nafnið hans
er Prabat Ranjan Sarkar. Ég
hafði safnað mér peningum til
námsins, en keypti mér nú far-
miða til Indlands og hugsaði mér
að vera þar í 6 mánuði. En ætlaði
að koma við á móti Ananda Marga
í fjöllunum fyrir norðan Feneyjar
á Italíu á leiðinni.
— Mótin eru jafnan í Evrópu
tvisvar sinnum á ári. Þangað
koma venjulega 400—500 manns
víðs vegar að. Þessi mót eru eins
og innspýting sem dælir blóði í
æðar hreyfingarinnar. Á þeim fá
þeir nýtt fólk til að starfa í
hreyfingunni. Þar koma svo marg-
ir og eru gripnir. Á þessum mót-
um eru fyrirlesarar og hóphug-
leiðingar, svo og skemmtiatriði.
Fólk sækir þau aðallega af tveim-
ur ástæðum. Sumir til að njóta
þess að hitta fólk úr öllum áttum
og kynnast því. Þarna koma sam-
an flestir kennarar hreyfingarinn-
ar. Hin hliðin er að fá fólkið til að
nýta það eins mikið og hægt er til
starfa fyrir hreyfinguna. Þessi
mót eru kölluð UKK (Utilisation
Katha Kurtan) en Katha eru
furðusögur af meistaranum. Þær
eru fluttar og Kiirtan er dans.
Maður er hvattur til að lifa eftir
ákveðnu kerfi. Og þar sem maður
er í nábýli, verður maður fyrir
Á móti í Noregi.