Morgunblaðið - 01.06.1980, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. JÚNÍ1980
35
landi fái 11,7% hækkun launa um
þessi mánaðamót. Því er það
skýlaus krafa sjómanna að þessi
11,7% komi til skipta, en sjómenn
eiga raunar rétt á 5% hækkun að
auki, því að þeir hafa ekki fengið
sín laun hækkuð til jafns við
fólkið í landi. Ég veit að það mun
verða sagt að hækkun til sjó-
manna þýði gengisfellingu
íslensku krónunnar. Það er ljóst
að sjómenn eru síðastir í keðju
þeirra sem hækkanir fá og ég vil
mótmæla því að hækkun á fisk-
verði, eða hækkun til sjómanna til
jafns við aðra, leiði af sér gengis-
fellingu.
Sjómenn leggja mikla áherslu á
að um þessi mánaðamót hækki
fiskverð að minnsta kosti til jafns
við almennar kauphækkanir í
landinu, eða 11,7%, og ekki minna.
Að vísu hefur komið fram að
erfiðleikar frystiiðnaðarins eru
miklir en það er minna talað um
stöðu saltfisks- og skreiðarverk-
unar, sem er með allra besta móti
nú. Við viljum mótmæla því að
raunhæf hækkun á fiskverði leiði
til gengisfellingar, en á því hamra
stjórnvöld sífellt.
Þegar olíukreppan skall á var
staða útverðarinnar mun verri en
hún er í dag. Þá var með samþykki
sjómannasamtakanna farið inn á
þá braut að taka sérstakt olíu-
gjald framhjá skiptaverði. Þetta
olíugjald hefur verið að lækka og
er í dag 2,5%, en miðað við hve
staða útgerðarinnar er góð í dag,
tel ég að það megi fyllilega
réttlæta að fella niður olíugjaldið
algerlega.
Mikið hefur verið rætt um
svokallaðan „Félagsmálapakka"
sem sjómönnum var lofað árið
1978. Það má segja að frá stærstu
hlutum þeirra loforða hafi verið
gengið á Alþingi fyrir skömmu,
þ.e.a.s. lögskráningarmálum og
breytingum á 18. grein Sjómanna-
laganna, og tel ég það vera til
bóta. Sjómönnum var lofað ýmsu
fleiru í hinum svonefnda „Félags-
málapakka“, sem ennþá hefur ekki
verið efnt. Sem dæmi má nefna
rétt sjómanna til ellilífeyris, en ég
tel að hann eigi að hefjast fyrr en
nú tíðkast, að sjómenn fái ellilíf-
eyri eftir 25 ára starf á sjó. Eitt af
því sem sjómannasamtökin munu
gera kröfu til á næstunni er
þreyting á lífeyrismálum almennt.
Vona að sjómenn
eflist til
virkari samstöðu
Að því er varðar kröfugerð
farmanna þá er verið að vinna að
því nú að leita heimildar til að
efna til vinnustöðvunar. Niður-
stöður þessara umleitana munu
ekki liggja fyrir fyrr en eftir
a.m.k. tvær vikur, en um þetta er
lítið hægt að segja að svo komnu
máli. Hvað bátamenn snertir þá
hafa ekki enn verið lagðar fram
neinar kröfur af þeirra hendi. En
ég tel að í þeim kröfum verði farið
fram á það að skiptaprósentan
breytist verulega, eða til samræm-
is við það sem gildir á Vestfjörð-
um. Það kom fram hjá Kristjáni
Ragnarssyni formanni LÍÚ þegar
deilurnar voru á Vestfjörðum í
vetur, að hann teldi að ekki væri
hægt að verða við neinum óskum
Vestfirðinga um breytingar, held-
ur ætti að samræma kjörin alls-
staðar á landinu og við trúum því
ekki, fyrr en á reynir, að Kristján
Ragnarsson standi ekki við það
sem hann lét hafa eftir sér þá. í
þessu sambandi má nefna ýmis-
legt fleira, svo sem hækkun á
örorku- og slysabótum, en þær eru
langt frá því að vera nægjanlegar,
en þetta mun allt skýrast þegar
við leggjum kröfurnar fram.
Ég vil að síðustu óska sjómönn-
um til hamingju með daginn og
um leið lýsa þeirri von minni að
sjómenn eflist til virkari sam-
stöðu í framtíðinni, þeim og öðr-
um til hagsbóta," sagði Ingólfur
Falsson.
„Svo sjáum við
til hvernig mann-
lífið spjallar sig“
— rabbað við óla Guðjóns í Eyjum
í Eyjum hittum við óla Guðjóns-
son skipstjóra að máli, en hann
réri á 12 tonna báti, Sæbjörgu
SU, í vetur frá Vestmannaeyjum
við þriðja mann. Þeir fengu nær
130 tonn og þar með liðlega
fjórar milljónir króna í hlut.
Skipverjarnir, óli Guðjóns,
Kristinn Kristinsson í Brekku-
húsi og Pétur Árnason útvegs-
bóndi eru miklir mannlifsspjall-
arar og það var rífandi stemmn-
ing í lúkarnum þegar Sigurgeir
smellti mynd af þeim. Sæbjörgin
var lang minnsti netabáturinn í
Eyjum og spjallið við Óla hófst á
því að ræða netafiskiriið.
„Við vorum með fjórar 6 neta
trossur í vetur og fengum á
rúmum mánuði um 80 tonn, en á
línuna fengum við tæp 50 tonn.
Þetta var góð vertíð hjá okkur,
allt þorskur í netin en blandað á
línuna.“
„Þið voruð á heimaslóðum?"
„Já, við rérum aðallega út að
Elliðaey og suður á Klakka, alltaf
hálftíma stím, farið út kl. 7 og
heim kl. 2.“
„Hvernig lízt þér á netaveiðar á
smærri bátum en tíðkast hefur?"
„Mér lízt vel á það, það á að geta
gengið ef menn leggja sig niður
við það, en veðrið hefur mikið að
segja. Það var ekki sérlega mikill
fiskur heima við í vetur, en hann
náðist vel í net þótt það gengi ekki
í önnur veiðarfæri og skakið brást
algjörlega.
Það er vandkvæðum bundið við
að vera á netum á þessum litlu
bátum, þeir eru yfirleitt ekki með
þann góða útbúnað sem þarf, en
það má breyta þeim ef menn ráða
við það. Það þarf líka mikla
ballest í þá og ekki má nota of
sterk veiðarfæri þar sem hraun
eru. Við vorum með 12 og 14 mm
blýteina og við slitum þá við
borðstokkinn svo það á ekki að
vera hættulegt í þessu hrauna-
fargi. Annars eru þessi bátar of
litlir á þessu opna hafi og það þarf
mikla aðgát á hörðum botninum.
Aðalatriðið er að vertíðin gekk
hjá okkur, gekk að vísu upp og
ofan en oftast ágætlega, enda gott
veður á seinni hlutanum."
Þeir Óli, Kiddi í Brekkuhúsi,
Leifur Skúlason og Sigurvin
Þorsteinsson hafa nú keypt Eyja-
bátinn Skuld, 15 tonna bát, og við
spurðum Óla hvað lægi fyrir?
„Eftir sjómannadaginn förum
við á lúðu og skak, eitthvað fram
eftir sumri og svo sjáum við til
hvernig mannlífið spjallar sig úr
því.“
í Knimmflnnihöfn
FÆST
í BLAÐASÖLUNNI
ÁJÁRNBRAUTAR-
STÖÐINNI
Við undirritaðir
ísienskir sjómenn
styðjum Albert
Guðmundsson í
komandi forseta-
kosningum:
Þorgrímur Benjamínsson m/b Skálavík Ólafsvík,
Eggert Þorfinnsson, skipstjóri Óla Óskars,
Einar Thoroddsen, yfirhafnsögumaöur,
Sveinn H. Valdimarsson skipstjóri M/S Laxá,
Kári Þórisson Grýti,
Haraldur Ágústsson, skipstjóri Sigurði RE,
Þórarinn Björnsson, bryti,
Pétur H. Ólafsson, Patreksfiröi,
Jónatan Stefánsson, vélstjóri Garöari,
Halldór Hermannsson, m/b Engilráö ÍS,
Salomon Sigurösson m/b FarsæljS,
Jón Rafn Oddsson m/b Farsæll ÍS,
Guðmundur Óli Lingmó, skutt. Páli Pálssyni,
Pétur Ragnarsson m/b Víkingi III. ÍS,
Björn Elías Ingimarsson m/b Finnbirni ÍS,
Siguröur Kristinsson, skipstj. B/V Framtíðin,
Örn Erlingsson, skipstj. M/S Erni KE,
Hafsteinn Guðnason, skipstj. M/S Gýgju,
Snorri Sveinsson sjóm. Þorlákshöfn,
Ragnar Kjærnested, M/S Tungufossi,
Guöjón Bergþórsson, skipstj. Sigurfara AK,
Kristófer Bjarnason, skipstj. Haraldi AK,
Sigurgeir Ólafsson M/S Herjólfi,
Stefán Þór Ingason, skuttogaranum Páli Pálssyni.
Einu sinni var
... þessi aðferð notuð við þvotta. En tímar
liðu og tímar breyttust. PHILCO kom til
sögunnar og þreyta og erfiði þvottakonunnar
heyrðu fortíðinni til.
PHILCO þvottavél er í dag ekki forréttindi,
heldur nauðsyn hverju nútímaheimili, því
PHILCO skilar á stuttum tíma heilu dags-
verki, eins og það var unnið.
PHILCO þjónustu getur þú treyst.
heimilistæki hf
HAFNARSTRÆTI 3 — 20455 — SÆTÚN 8 — 15655