Morgunblaðið - 02.08.1980, Side 21

20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 2. ÁGÚST 1980
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 2. ÁGÚST 1980
21
fHtrunwM&foifo
Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Ritstjórnarfulltrúi Þorbjörn Guðmundsson.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson.
Augiýsingastjóri Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sfmi 10100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033.
Áskriftargjald 5.000.00 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 250
kr. eintakiö.
Forseta
heilsað
Vijídís Finnbojíadóttir tók við embætti forseta Islands í
jrær. Athöfnin var hátíðleg að venju. Embættistaka
forseta íslands stinnur óneitanlega nokkuð í stúf við þau
óformlejíheit, sem einkenna daglegt líf okkar íslendinga.
Engin ástæða er þó til að breyta sniði hennar, hún minnir
menn á það, að forsetaembættið er hafið yfir dægurþrasið.
Friðhelgi forsetans er vernduð í stjórnarskrá lýðveldisins
og hin ytri tákn embættisins eru til þess fallin að minna á
friðhelgina.
Fyrir nokkru mátti lesa fréttir um það, að nýlega kjörinn
forseti Vestur-Þýskalands hefði tekið sér fyrir hendur að
ganga eftir endilöngu sambandslýðveldinu til að efla tengsl
sín við þjóðina. Þar eru menn kjörnir í forsetaembættið af
kjörmönnum og þurfa því ekki að heyja kosningabaráttu
með sama hætti og tíðkast hér á landi. Baráttan um
forsetaembættið í sumar markaði nokkur tímamót. Sjaldan
hafa frambjóðendur til nokkurrar stöðu á íslandi lagt sig
jafn mikið fram um að komast í beint samband við
kjósendur og þeir fjórir, sem gáfu kost á sér til forseta.
Vigdís Finnbogadóttir þarf því ekki að leggja land undir fót
í því skyni að kynna sig og kynnast öðrum.
Framsýni manna við setningu laga og reglna takmarkast
auðvitað af þeim mannlega eiginleika, að enginn er
óskeikull. Þeir, sem stjórnarskrá lýðveldisins settu, voru
vafalítið þess sinnis, að ólíklegt væri, að allt að fjórum
frambjóðendum myndu sækja eftir hinu háa embætti. Af
eðlilegum ástæðum var því hreyft fyrir síðustu forseta-
kosningar, hvort ekki bæri með lögum að sjá svo um, að
tryggt væri, að á bak við þjóðhöfðingjann stæði meirihluti
kjósenda. Hlýtur framhald þeirrar umræðu að fara fram í
nefndinni, sem nú vinnur að endurskoðun stjórnarskrár-
innar og á að skila áliti fyrir 1. desember næstkomandi.
Hvað sem þessum reglum líður, er kjörinn forseti
sameiningartákn ailrar þjóðarinnar.
Sigur Vigdísar Finnbogadóttur í forsetakosningunum
hefur vakið athygli víða um lönd. Hún hefur ekki legið á liði
sínu við að halda á loft merki íslenskra kvenna, lands og
þjóðar í samtölum við erlenda blaðamenn. Tækifæri hennar
til slíkrar landkynningar þrengjast ef til vill nokkuð nú
eftir embættistökuna, því að ekki hefur tíðkast, að forseti
íslands láti til sín taka í opinberum málflutningi nema við
hátíðlegustu tilefni. í blaðaviðtali hefur dr. Kristján
Eldjárn orðað þennan vanda þannig:,, einatt hefi ég strikað
það út sem mig langaði mest til að segja.“ Sá háttur, sem
skapast hefur varðandi yfirlýsingar þjóðhöfðingjans veldur
því í senn, að menn leggja betur við hlustir, þegar forsetinn
talar, og minni líkur eru til þess, að forsetinn dragist inn í
dægurmálaumræðuna. En virðing embættisins krefst þess,
að hvors tveggja sé gætt.
I ræðu sinni við embættistökuna komst Vigdís Finnboga-
dóttir svo að orði:
„ Ofar öðru ríkir þó í huganum — og mun ríkja — einlæg
ósk um að lýðræðislegur háttur þjóðar okkar á þessu kjöri
og allri stjórnskipan okkar megi verða landinu og okkur
öllum til gæfu, í skiptum okkar hvers við annað og við aðrar
þjóðir ...
En allt frelsi, jafnt frelsi þjóða sem einstaklinga, krefst
aga. Agi hvers einstaklings, í hugsun og hátterni, getur
aldrei leitt til annars en farsældar allrar þjóðarinnar. Við
megum aldrei ganga svo lengi á sjóði, hvorki andlega né
veraldlega, að ekkert sé lengur eftir til að gefa. Við höfum
þegið góðar gjafir, frá fyrri kynslóðum og öðrum þjóðum.
Mesta gæfa okkar væri sú að gefa ekki minna.“
Morgunblaðið tekur undir þessar óskir forseta íslands
um leið og það árnar Vigdísi Finnbogadóttur heilla og
farsældar í ábyrgðarmiklu embætti hennar í þágu alþjóðar.
<
Vijídís FinnboKadóttir undirritar eiðstafinn i AlþinKÍshúsinu. Aftan við hana stendur Björn Helgason hæstaréttarritari og hinum megin eru handhafar forsetavalds.
Ljósm. Kristján.
Vigdis Bjarnadóttir ritari íorseta ok
forseti íslands. ól.K.M.
ALLMARGT manna safnaðist
saman á Austurvelli um miðjan
dag i gær þegar líða tók að
athöfn þeirri i Dómkirkjunni ug
Alþingishúsinu. að Vigdis Finn-
bogadóttir tæki við embætti for-
seta íslands. Lógreglan hafði
mikinn viðbúnað og lokaði ná-
lægum götum og beindi fólki á
afmörkuðu svæði á Austurvelii
þar sem fylgjast mátti með at-
höfninni gegnum gjallarhorn.
Skömmu fyrir kl. 15.30 komu
fyrrverandi forseti, dr. Kristján
Eldjárn og frú Halldóra. akandi
að þinghúsinu og fagnaði
mannfjöldinn þeim með lófataki
er þau stigu út úr bílnum. Veður
var sæmilegt framan af, sólar-
laust, en um það leyti er athöfn-
inni i Dómkirkjunni lauk var
tekið að rigna nokkuð. Mann-
fjöldinn fagnaði Vigdísi Finn-
bogadóttur er gengið var til
Alþingishússins og þegar hún
kom siðar út á svalir hússins.
Útvarpað var frá athöfninni sem
tók um hálfa aðra klukkustund.
Mannfjöldi var á Austurvelli og hyllti hann Vigdisi.
Svipmyndir frá embættistöku
Vigdísar Finnbogadóttur
Mannfjöldi á Austurvelli og lögreglan stendur heiðursvörð.
Fráfarandi forseti. dr. Kristján Eldjárn og frú Ilalldóra íæra forseta hamingjuóskir. Biskup og ráðherrar
i baksýn. Ljósm. ÓI.K.M.
Forseti íslands, Vigdís Finnboga-
dóttir á svölum Alþingis.
Vigdis Finnbogadóttir tekur á móti dóttur sinni, Ástríði og öðrum
skyldmennum og vinum. Ljwm. ói.k.m.
Dr. Gunnar Thoroddsen forsætisráðherra og Vigdís Finnbogadóttir
forseti. Ljnsm. ól.K.M.