Morgunblaðið - 07.08.1980, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 7. AGUST 1980
23
Sigmar f. 1949, sálfræðingur í
Reykjavík. Ókv.
Sigríður f. 1957, fóstra á Seyðis-
firði. Unnusti hennar er Pétur H.
ísleifsson fiskiðnaðarmaður.
Þau hafa lengst af búið að
Skipasundi 57 hér í borg, þar sem
Bergþóra bjó Karli fagurt og
hlýlegt heimili.
Sá, sem þessi orð ritar, átti þess
kost að starfa í nokkrar hvalveiði-
vertíðir með Karli. Verður hann
ætíð minnisstæður sem góður
yfirmaður og kær félagi. Karl var
mjög flinkur bókhaldsmaður og
hann kappkostaði jafnan að hafa
góða reglu á öllum hlutum í
skrifstofuhaldi. Vitnaði hann
stundum um fyrirmyndir til mága
sinna, þeirra Sigurðar Þórðarson-
ar og Magnúsar, sem þekktir voru
fyrir góðar hefðir á því sviði. Karl
hlífði sér aldrei og hann ætlaðist
til þess af samstarfsmönnum sín-
um að þeir fylgdu fordæmi sínu og
gæfu af sjálfum sér til þess
verkefnis, sem leysa þurfti. En
hann var jafnframt hjálpfús og
skemmtilegur félagi, sem notið
gat gleði og geislað af lífsþrótti.
Verða mér t.d. ávallt minnisstæðir
endurfundir þeirra bræðranna
Hálfdáns og Karls, sem við ungl-
ingarnir fengum stundum að vera
viðstaddir. Um nokkurra ára skeið
höfðu þeir m.a. þann sið, að
hittast á Jónsmessunótt og bera
saman bækur sínar. Engin bók eða
önnur fjölmiðlaframleiðsla fær
nokkru sinni jafnað við þá
skemmtan, sem við höfðum af því
að hlýða á þá bræður á þessum
stundum. Hugarflug þeirra og
skemmtilegar frásagnir af
mönnum og málefnum vekur enn
ánægju og hlátur, þegar samfund-
irnir koma upp í hugann meira en
tveimur áratugum síðar.
Um leið og ég harma fráfall
góðs manns, minnist ég og aðrir
samstarfsmenn hjá Hval hf. hans
með þakklæti fyrir það sem hann
veitti okkur af lífsorku sinni og
hreinum hug. Ég bið Bergþóru,
börnum þeirra og öðrum aðstand-
endum blessunar Guðs og huggun-
ar.
Björn Friðfinnsson.
Þótt fátt sé áþreifanlegra í
tilverunni en dauðinn, þá fer það
nú oftast svo, að hann kemur
manni á óvart og tekur oft í burtu
fyrirvaralaust þá sem manni
finnst að eigi enn eftir drjúgan
tíma hér á jörðu. Á dögunum tók
dauðinn til sín, án þess að gera
boð á undan sér, móðurbróður
minn Karl Sveinsson, fulltrúa í
fjármáladeild Ríkisútvarpsins,
sem var aðeins 56 ára.
Karl var fæddur 15. maí 1922 að
Hvilft í Önundarfirði, sonur
Sveins búfræðings og bónda Árna-
sonar, sem fæddur var að Króki í
Norðurárdal, og konu hans, Rann-
veigar Hálfdánardóttur Örn-
ólfssonar bónda og útgerðar-
manns í Meirihlíð í Bolungarvík.
Karl var yngstur ellefu systkina,
en aðeins fimm þeirra komust til
fullorðinsára og af þeim eru nú á
lífi þrjár systur hins látna, Mikk-
elína, ekkja Sigurðar B. Gröndals,
veitingamanns og skólastjóra,
Áslaug, ekkja Sigurðar Þórðar-
sonar tónskálds og Svava, kona
Magnúsar G. Kristjánssonar,
skrifstofustjóra. Eldri bróðir
Karls, Hálfdán Sveinsson, kennari
og verkalýðsleiðtogi á Akranesi,
lést 18.11. ’70.
Karl ólst upp í foreldrahúsum
vestur á Önundarfirði og fór ekki
þaðan fyrr en árið 1938. Hann
innritaðist 1939 í Samvinnuskól-
ann og útskrifaðist þaðan árið
1941. Eftir það stundaði hann
ýmis skrifstofu- og verslunarstörf
hér í Reykjavík, eða fram til
ársins 1948, er hann gerðist
skrifstofustjóri Hvals hf. Á sumr-
in vann hann á skrifstofu félags-
ins í hvalstöðinni í Hvalfirði, en á
veturna var skrifstofan flutt suð-
ur til Hafnarfjarðar, þar sem
forstjórinn, Loftur heitinn
Bjarnason, átti heimili sitt.
Kalli frændi, eins og hann var
jafnan nefndur innan fjölskyld-
unnar, gekk að eiga Bergþóru
Sigmarsdóttur, bóndadóttur frá
Krossavík í Vopnafirði 15. júlí
1944, og áttu þau sitt heimili hér í
Reykjavík alla tíð, nema þau
sumur sem Karl stýrði málum
Hvals hf. í Hvalfirði. Bergþóra
reyndist frænda mínum góð kona
og annaðist heimili þeirra með
stakri prýði. Börnin urðu fjögur.
Elstur er Sveinn, verkstæðisfor-
maður á Vopnafirði, fæddur árið
1944, kvæntur Auði Hafdísi Jóns-
dóttur úr Hafnarfirði og eiga þau
fjögur börn. Næst er Ásdís, fædd
1947, gift Maríusi Lund, iðnað-
armanni og eiga þau tvö börn.
Sigmar er þriðji í röðinni, fæddur
1949, sálfræðingur hjá Reykjavík-
urborg og er lofaður þýzkri stúlku,
Michaelu Bappert, sem stundar
nám í arkitektúr í V-Þýzkalandi.
Loks er heimasætan Sigríður, sem
fædd er 1957 og er fóstra, en hún
er lofuð ungum manni, Pétri H.
ísleifssyni, sem er að ljúka námi
frá Fiskvinnsluskólanum.
Karl, eins og svo margur nú-
tímamaðurinn, fékk aðkenningu
að kransæðastíflu fyrir u.þ.b. 15
árum og má segja að hann hafi
alla tíð upp frá því átt við
vanheilsu að stríða. Hann lét
skömmu síðar af störfum hjá Hval
hf., að eigin ósk. Þegar frændi
minn taldi sig færan til starfa á
ný, réðst hann til Ríkisútvarpsins,
þar sem hann starfaði til dauða-
dags, fyrst sem aðstoðarmaður
fjármálastjóra og seinna sem yfir-
maður í endurskoðun fjármála-
deildar.
Ættareinkenni Karls voru sterk
og í hjarta sínu var hann alla tíð
ramm vestfirskur. Allt sem vest-
firskt var kom honum því við og
þegar við áttum erindi saman,
snérust umræðurnar oftast um
ætt okkar og uppruna vestur á
fjörðum. Hann var alla tíð áhuga-
maður um þjóðmálin og pólitíkina,
enda átti hann ekki langt að sækja
þann eiginleika. Skoðanir Karls
mótuðust af jafnaðarmennsku og
á seinni árum skipti hann sér
jafnan mikið af kosningamálum
Alþýðuflokksins í Reykjavík.
Hann þoldi aftur á móti illa alla
öfga í stjórnmálum, hvort sem
þeir voru til vinstri eða hægri. Ég
man aldrei eftir því að Karl hefði
ekki ákveðnar skoðanir, hvort sem
um var að ræða dægurmál eða
stjórnmál.
Eitt helsta áhugamál Kalla
utan vinnutíma var Karlakór
Reykjavíkur, en hann var liðsmað-
ur kórsins í að ég held aldarfjórð-
ung, eða þar til hann veiktist. Var
hann einnig formaður hans um
tíma. Það var mágur hans og
vinur, Sigurður heitinn Þórðarson,
söngstjóri og tónskáld, sem tók
Kalla í kórinn og „kenndi honum
að syngja", segir hún Áslaug
frænka mín. Ég man það frá því
að ég var smá strákur að selja
prógröm á tónleikum kórsins í
Gamla Bíói, að mér fannst hann
frændi minn hafa fallegustu ten-
órröddina sem ég hafði heyrt og
verður sú skoðun seint frá mér
tekin. Þótt Karl yrði að hætta
virku starfi sínu í kórnum, þá átti
kórinn alla tíð stóran hlut í hjarta
hans, enda á hann fjölmarga góða
vini meðal fyrrverandi og núver-
andi kórfélaga.
Vinskapur okkar Karls nær eins
langt aftur og ég man eftir mér og
hann jókst stöðugt með árunum
og þroskanum og þótti mér ætíð
vænt um að hitta frænda minn,
hvort sem það var á förnum vegi,
eða þegar fjöiskyldan kom saman.
Þegar undirritaður var við nám
vestur í Bandaríkjunum 1960, hitti
ég Kalla frænda minn og Sigurð
heitinn söngstjóra er Karlakórinn
var í söngleikaför um Bandaríkin
og Kanada og áttum við þá saman
ef til vill einhverjar ánægju-
legustu stundir samveru okkar,
eftir að kórinn hafði lokið kvöld-
tónleikum sínum í nokkrum bæj-
um og borgum í Minnesota. Karl
fór í nokkrar slíkar söngferðir um
hinn stóra heim með kórnum, en
sú fyrsta var einmitt til Banda-
ríkjanna árið 1946.
Það er sárt að þurfa að kveðja
frænda sinn, sem kallaður er á
brott langt um aldur fram, og enn
verra vegna þess að fyrir fáeinum
vikum hitti ég hann hressan og
kátan kvöldstund heima hjá Ás-
laugu systur hans og var ekki
annað að sjá, en að hann hafi
aldrei verið jafn hraustlegur sem
þá. Með Karli er genginn góður
drengur, sem hlaut í veganesti úr
fátækum föðurhúsum þann mikla
auð sem kom honum í gegnum
lífið með sóma, þ.e.a.s. heiðar-
leika, dugnað og eljusemi.
Fyrir hönd fjölskyldu minnar
sendi ég Bergþóru og börnunum
okkar innilegustu samúðarkveðjur
á sorgarstund, um leið og ég vona
að hinn hæsti höfuðsmiður himins
og jarðar fagni góðum dreng að
leikslokum.
Jón Hákon Magnússon.
Á miðju einu fegursta sumri í
manna minnum er sem ský hafi
dregið fyrir sólu. Karl Sveinsson
aðalbókari Ríkisútvarpsins lést 24.
júlí sl. og fer útför hans fram í
dag.
Hann fæddist 15. maí 1922 að
Hvilft í Önundarfirði. Foreldrar
hans voru Sveinn Árnason, bú-
fræðingur frá Ólafsdal, ættaður
frá Króki í Norðurárdal, og kona
hans Friðfinna Rannveig Hálf-
dánardóttir, ættuð úr Bolungar-
vík. Hjónin að Hvilft eignuðust 11
börn, en aðeins sex þeirra komust
til fullorðinsára; Lína, Guðrún,
sem dó 21 árs, Áslaug, Hálfdán,
sem látinn er fyrir allmörgum
árum, Svava og Karl, sem var
yngstur. öll þessi systkini hafa
reynst dugandi manndómsfólk.
Karl ólst upp með foreldrum
sínum og systkinum að Hvilft í
Önundarfirði og bar það með sér
að hann hefur haft gott veganesti
úr föðurhúsum. Hann stundaði
nám við Samvinnuskólann 1939—
1941 og réðst þá fyrst til starfa
hjá Slippfélaginu í Reykjavík. Um
eins árs skeið var hann verslunar-
stjóri í Barónsbúð í Reykjavík og
vann síðan við gjaldkera- og
bókhaldsstörf hjá Fiskimjöli hf. á
árunum 1944—1948. Frá 1948 til
1966, eða um 18 ára skeið, starfaði
Karl sem skrifstofustjóri hjá Hval
hf. í Hafnarfirði og Hvalfirði. Oft
ræddi hann um þetta tímabil ævi
sinnar, er hann var í þjónustu
öðlingsmannanna Lofts Bjarna-
sonar og Vilhjálms Árnasonar,
sem voru framkvæmdastjórar
Hvals hf. og Venusar hf. í Hafnar-
firði. Slíka dugnaðar- og mann-
kostamenn kunni Karl að meta.
Hinn 15. desember 1966 hóf
Karl störf sem fulltrúi í fjármála-
deild Ríkisútvarpsins og tók við
starfi aðalbókara í ágústmánuði
1975.
Hinn 15. júlí 1944 kvæntist Karl
Bergþóru Sigmarsdóttur Jörg-
enssonar og Sigríðar Grímsdóttur
frá Krossavík í Vopnafirði. Börn
þeirra eru, eftir aldri talið,
Sveinn, vélvirkjameistari á Vopn-
afirði, kvæntur Auði Jónsdóttur
frá Hafnarfirði; Ásdís, gift Marí-
usi Lund, húsasmið frá Miðtúni á
Melrakkasléttu; Sigmar, sálfræð-
ingur, ókvæntur og Sigríður,
fóstra, trúlofuð Pétri ísleifssyni,
verðandi fiskvinnslufræðingi frá
Eskifirði. Karl vakti yfir velferð
fjölskyldu sinnar þótt tómstundir
hafi verið stopular.
HMM:396 TNR:4 JU:0,4 Áhugi
hans á félagsmálum var mikill.
Stjórnmálaáhuga mun hann hafa
erft frá föður sínum. Hann hafði
góða söngrödd og söng um árabil
með Karlakór Reykjavíkur undir
stjórn mágs síns, Sigurðar Þórð-
arsonar. Var Karl með í hinum
frægu utanferðum kórsins og
minntist þeirra með ánægju.
Karl Sveinsson var óvenju
starfhæfur maður. Hann hafði
ánægju af því að fara með tölur,
var einstaklega vinnusamur og
afköst hans með ólíkindum mikil.
Sannarlegar voru vinnustundirn-
ar ekki allar reiknaðar til kaups.
Oft virtist hann skila tveggja
manna starfi og gekk þó ekki heill
til skógar, eftir mikla hjartaað-
gerð úti í London árið 1975, sama
árið og hann tók við bókhaldi
Ríkisútvarpsins. Hann fjölyrti
ekki um veikindi sín og gekk
jafnan til starfa sem fullfrískur
maður.
Bókhald Ríkisútvarpsins er
viðamikið og þrátt fyrir nútíma
tölvuvinnslu byggist öryggi þess
og öll skýrslugerð á mikilli og
nákvæmri vinnu starfsmanna.
Þetta starf leiddi Karl af miklu
öryggi síðustu árin. Hann skilaði
ekki aðeins fljótt og vel öllum
þeim skýrslum og sundurliðunum,
sem hann bar ábyrgð á, heldur var
hann sívakandi yfir öllu, sem
horfði til bóta og hagkvæmni í
rekstri stofnunarinnar.
Þegar Karli eru að leiðarlokum
þökkuð frábær þjónustustörf,
hreinskilni og vinátta, tel ég mig
mæla þakkir fyrir hönd allra
starfsmanna Ríkisútvarpsins, sem
við hann áttu samskipti.
Ég færi Bergþóru frændkonu
minni, börnum þeirra, tengda-
börnum, barnabörnum og systrum
Karls heitins hugheilar samúð-
arkveðjur.
Ilörður Vilhjálmsson.
Ég held, að kynslóð Karls
Sveinssonar verði einna helst
minnst sem boðbera samvisku-
semi í starfi og öðrum gerðum.
Hún er ávöxtur þeirrar þjóðfél-
agsþróunar, sem þetta fólk tók
þátt í. Hvaða kynslóð önnur hefur
upplifað kreppu, heimsstyrjöld,
velmegun — og óvissuafleiðingar
Minning:
Jarðneskir menn gera sér ekki
jafn rangar hugmyndir um neitt
eins og dauðann. Sumir prestar
kirkjunnar eru enn þann dag í
dag, áð tala um ógnir dauðans,
dauðasvefn, dauðamyrkur, eða að
dauðinn sé endir alls.
Óþægindi eru stundum, en eng-
an veginn ávallt á undan dauðan-
um, við dauðann sjálfan. Við
höfum ekki leyfi til þess að vísa á
bug svo sem marklausum glapsýn-
um öllum þeim frásögnum, er
berast af þeim sem sjá eitthvað
rétt áður en þeir deyja; lýsingar
eru gagnmerkar af landinu fyrir
handan, flestir áttu ekki von á að
sjá neitt líkt, af yndislegri fegurð.
Við fæðumst inn í annan heim
jafn rólega og þjáningalaust eins
og við fæðumst í þennan hinn
sýnilega, ástúðlegar fagnaðarvið-
tökur, útbreiddur faðmur. Er ekki
dauðinn byrjun hins varanlega
lífs? Þar er lífið fyllra og mann-
legra.
Sex eru atriðin um lífið eftir
dauðann.
1. Sameind persónuleikans.
2. Þroski, vöxtur í trú, í von, í
kærleika, í styrkleik lundarfars.
3. Minnið helzt.
4. Kristur sagði: í dag skaltu
vera með mér í Paradís.
5. Við könnumst aftur hver við
annan og þekkjum hver annan
eftir dauðann. Ér það i raun og
veru hugsanlegt, að sá Guð, sem
hefir leyft okkur að tengjast hér
unaðsríkum vináttuböndum, leyft
okkur að elska hvert annað, muni
slíta þau bönd eftir dauðann?
6. Við munum aftur og aftur
líta til þeirrar veraldar, sem við
höfum yfirgefið, með ást og áhuga.
Getur nokkur ímyndað sér að
móðir sem beðið hefur fyrir
drengnum sínum frá því að hann
fæddist, myndi hún hætta því
nokkrum mínútum eftir andlátið.
Vinur minn Georg Arnórsson
vissi mjög vel um sambýli okkar
við ósýnilegan heim, hann vissi að
Guð almáttugur hefir tengt saman
alls þessa? Og hvernig á mín
kynslóð að skilja það, að þetta fólk
er vant því úr bernsku, að hlutur-
inn kosti svona um það bil jafn
mikið og það sem í hann er lagt?
Samviskusemin verður líka
mörgu þessu fólki að aldurtila,
það hefur vanist því, að verki skuli
skilað vel úr hendi, og þess vegna
kann það ekki að hlífa sér í starfi.
Þannig var áreiðanlega um Karl
Sveinsson.
Mín kynslóð nær því aðeins að
hoppa inn í síðari hálfleik á
lífsferli kynslóðar Karls Sveins-
sonar. Þó að nú hafi verið flautað
við lífslok, vitum við, að það
verður leikið áfram, og að við
búum að elju, framtakssemi, góð-
um vilja og samviskusemi manna
sem Karls.
Persónulega þakka ég einstök
þægilegheit, sem ávallt mættu
manni á heimilinu í Skipasundi
hjá Bergþóru og Karli.
Að leiðarlokum er treginn mik-
ill. Huggun harmi gegn er minn-
ingin um góðan mann.
Þorlákur Helgason.
veraldirnar, börnin í ólíkum heim-
um, bundin miklu sterkari bönd-
um en fólk gerir sér í hugarlund.
Á heimilinu að Byggðarenda 6,
kennir mjög áhrifa ósýnilegra
gesta, er gefa dýrðlegar gjafir,
óskiljanlegan kraft, kærleik, gleði
og frið.
Georg hafði alveg sérstakan
áhuga og sérstakan hæfileika að
viða að sér íslenzkum bókum.
Hann var hinn vandvirkasti og
áhugasamasti bóksafnari sem ég
hef kynnst, fádæma kapp að
komast yfir sem mest, sem allra
beztu upplýsingar um uppruna
hverrar bókar. Skemmtilegur
bókasafnari samfara dugnaði og
þoli. Bókasafn þeirra hjóna er eitt
hið sérstæðasta og fegursta á
landinu. Bókasafnið mun lengi
geyma nafn þeirra hjóna. Georg
var sérstaklega kær og skemmti-
legur vinur, öllum jafn alúðlegur,
sannur vinur. Georg var bjartsýnn
maður, færði allt til betri vegar,
ætlaði engum illt. Hann sá í senn
báðar hliðar hvers máls, var því
svo varkár, orðvar, sanngjarn,
mildur, innilegur og umburðar-
lyndur.
Georg var hamingjusamur mað-
ur, kvæntur göfugri og góðri konu,
eftirlifandi eiginkonu Ásgerði
Runólfsdóttur. Heimili þeirra með
rausnarblæ, höfðingjabrag, heim-
ilislífið hið ákjósanlegasta, heilt
og heilsusamlegt.
Dóttir þeirra Guðfinna (LóLó)
og undirritaður voru leikfélagar í
æsku, hún ávallt með hreinan og
myndarlegan svip, frísk og fjör-
mikil, létt í skapi, glöð og
skemmtileg í viðmóti, hressandi
leikfélagi.
Guðfinna er gift Anthony
Thomas Olbrys forstjóra, er heim-
ili þeirra að 41 Pebber Ridge Rd.
Stamford, Connecticut, eiga þau
fjögur efnileg og vel gefin börn.
1. Erik Georg.
2. Mitchell Davíð.
3. Jennifer Ása.
4. Kim Sólveig.
Guðfinna er góður íslendingur,
ekki lakari amerískur borgari, því
hún varðveitir vel þann dýrmæta
arf, er hún fékk á heimili foreldra
sinna. Hefur hún og fjölskylda
hennar reynst þeim Georg og Ásu,
ástrík og tillitssöm.
Ása er stöðuglynd og einlægur
vinur vina sinna, skyldurækin,
einlæg og kærleiksrík í lund, einna
ljúfast að leggja þeim lið, sem
bágt eiga.
Sigrúnu Ólafsdóttur aldraðri
móður Georgs, hafa þau hjón sýnt
sérstakt drenglyndi.
Fjölskyldunni allri er á æsku-
dögum mínum bjó á Barónsstíg 14,
þakka ég sérstaka tryggð og vin-
áttu, um fjörutíu ára skeið, um
leið og ég votta dýpstu samúð.
Helgi Vigfússon.
Georg Arnórs-
son bókavörður