Morgunblaðið - 07.08.1980, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 7. ÁGÚST 1980
19
Þegar ekið er eftir veginum
milli Keflavíkur og Hafnarfjarð-
ar blasa fjöllin á Reykjanesskag-
anum við í suðri. Þótt þau séu
ekki há, setja þau sérstakan svip
á landslagið, sem er ekki ýkja
aðlaðandi næst veginum. Ætla
má, að eitt þessara fjalla veki þó
sérstaka athygli ferðamannsins.
Það skilur sig frá fjallgarðinum,
stendur eitt sér og er því meira
áberandi en öll hin. Þetta er
Keilir. Nafnið er dregið af lögun-
inni, og er sannnefni. I þetta
sinn skulum við bregða okkur í
gönguferð á Keili og nægir að
leggja af stað um hádegisbil. Við
verðum komin heim fyrir kvöld-
matinn, ef allt gengur sam-
kvæmt áætlun.
Fyrir vestan álverksmiðjuna í
Keilir.
Ljosm : Grétar Eirlksson.
Gengið á Keili
Straumsvík liggur vegurinn upp
á hraunin, en þau hafa runnið til
sjávar frá eldstöðvum sunnar á
skaganum. Hafa þau myndað
nes milli Straumsvíkur og
Vatnsleysuvíkur. Vegurinn ligg-
ur þvert yfir þetta nes en kemur
aftur að sjó fyrir botni Vatns-
leysuvíkur. Þar heitir Kúagerði,
og var fyrrum vinsæll áningar-
staður þeirra, sem gengu þessa
leið, því óþrjótandi vatn kemur
þar undan hraunbrúninni. í
Kúagerði beygjum við til vinstri
út af veginum, og höldum eftir
ruddum vegi suður á Afstapa-
hraun, en svo nefnist bruninn,
sem vegurinn liggur um allt að
Höskuldarvöllum. Afstapahraun
er komið úr gigum fyrir sunnan
Driffell, vestan undir Vestur-
hálsi og hefur runnið þaðan alla
leið fram í sjó við Vatnsleysuvík.
Ekki er vitað um aldur þess með
vissu, en það er þó með yngri
hraunum á þessu svæði. Við
Höskuldarvelli skiljum við bíl-
inn eftir og göngum suður eftir
Oddafellinu, en það er um 3 km
langur hryggur úr bólstrabergi.
Það borgar sig að ganga eftir
fellinu, því Afstapahraunið, sem
hefur runnið milli þess og Keilis,
er mjög illt yfirferðar, en mjókk-
ar er sunnar kemur, og því
hyggilegra að taka á sig þennan
krók.
Þegar yfir hraunið er komið,
stefnum við að suð-austurhorni
Keilis, því þar ganga flestir á
fjallið. Eins og fyrr segir sker
Keilir sig mjög úr nærliggjandi
fjöllum. Lögun fjallsins er reglu-
leg keilulögun, og því mjög
svipað útlits, hvar sem á það er
horft. Hæð Keilis er 379 m yfir
sjó, en frá rótum er það rúmir
200 m. Er fjallgangan því ekki
löng, en samt nokkuð strembin,
því hlíðar fjallsins eru þaktar
lausum skriðum, sem renna
mjög undan fæti og því seinfarn-
ar. Jón Jónsson jarðfræðingur
hefur rannsakað Keili og um-
hverfi hans. Kveður hann neðri
hluta fjallsins vera að hluta úr
lagskiptu túffbergi, en í toppn-
um á Keili sé grágrýti og virðist
það einnig koma fram á nokkr-
um stöðum utan í honum. Hann
telur, að Keilir sé eldstöð frá
jökultíma.
Á meðan við höfum verið að
rifja þessi fræði upp, hefur
okkur miðað vel upp skriðurnar.
Best er að þræða slóðir, sem
myndast hafa eftir fyrri göngu-
menn. Þar er nokkuð fastara
undir fæti. Að lokum stöndum
við uppi á toppi fjallsins. Þaðan
er all víðsýnt, einkum til norðurs
og vesturs yfir Vatnsleysu-
ströndina og Flóann. Kortið, sem
við höfum meðferðis, bendir
okkur á heistu kennileiti, en þótt
fjallið sé ekki hátt, greinum við
samt vel alla byggð frá Garð-
skaga og inn til Hafnarfjarðar,
ef skyggni er gott.
Ef tími vinnst til, ættum við
að skreppa í Sogin, en þar er
ýmislegt að skoða. Þar eru all-
margir gígar, sem hraunin milli
Oddafells og Vesturháls hafa
runnið frá. Þau liggja m.a. undir
Höskuldarvöllum. Cr Sogunum
rennur lækur, sem hefur borið
með sér leir út yfir hraunin, og
við það hafa Höskuldarvellir
orðið til. Fyrrum höfðu bænd-
urnir niðri við ströndina bú-
smala sinn í seli suður við
fjöllin. Þessi sel voru mörg, og
sjást rústir þeirra víða um
þessar slóðir. Eitt slíkt sel var í
Sogunum, Sogasel. Var það í
stórum gíg, sem er austan við
lækinn, þegar komið er upp
undir Grænudyngju. Gaman er
að ganga þar um og virða fyrir
sér þessar fornu rústir.
En ef við ætlum að skoða
Sogin vel, þurfum við annan dag.
Þá má í leiðinni skreppa á
Grænudyngju, Trölladyngju eða
ganga á Grænavatnseggjar.
Þetta eru hæstu fjöllin fyrir
austan Keili og bjóða upp á
margt athyglisvert og skemmti-
legt, ekki síst stórkostleg um-
merki eftir eldsumbrot og jarð-
hita, sem enn er þar víða að
finna. En sú gönguferð bíður
betri tíma.

VA TNSLEYSUyiK
liijni-Vafnsleysa
_—Arríarklettur
2 Stekkjarvík
Aícurjjfrfdn
Kortið er klippt og vantar hluta af leiðinni. Vegurinn frá Kúagerði að Höskuldarvöllum er um 9 km.
1979 — ítaiski fjármála-
maðurinn Michelle Sindona
hverfur mánuði fyrir réttar-
höld vegna mestu bankasvika
í sögu Bandaríkjanna.
1976 — íran semur um kaup
á bandarískum hergögnum
fyrir 10 milljarða dollara.
1971 — Appolo 15 lendir á
Kyrrahafi eftir tunglferð.
1964 — Alþýðulýðveldi stofn-
að i Kongó.
1960 — Fílabeinsströndin
fær sjálfstæði.
1959 — Kínverjar gera inn-
rás í norðausturhluta Ind-
lands.
1945 — Rússar segja Japön-
um stríð á hendur sjö dögum
fyrir uppgjöf Japana.
1942 — Landganga Banda-
ríkjamanna á Guadalcanal,
Kyrrahafi.
1941 — Fyrstu loftárásir
Rússa á Berlín.
1912 — Rússar og Japanir
semja um skiptingu hags-
munasvæða í Mongólíu og
Mansjúríu.
1897 — Súdan leiðangur
Frakka kemur til fljótsins
Bahr-el-Ghazal — Egyptar
taka Abu Hamed í Súdan —
Alfred Milner verður stjórn-
arfulltrúi Breta í Suður-
Afríku
1858 — Ottawa valin höfuð-
borg í Kanada.
1830 — Kjör Loðvíks Filipp-
usar til konungs staðfest af
franska þinginu.
1804 — Bandarísk flotaárás á
Tripoli.
1790 — Alexander McGilli-
vray, höfðingi Muskogian-
Indíána, undirritar friðar- og
vináttusamning við Wash-
ington forseta.
1647 — Enskur her sækir inn
í London þegar tillögum til
krúnunnar er hafnað.
1502 — Frakkar hrekja
Spánverja frá Canossa, Suð-
ur-ítalíu.
1485 — Orrustan um Guine-
gatte.
1409 — Pisa-þingið leyst upp.
Afmæli. Stanley J. Weyman,
brezkur rithöfundur (1855—
1928) — Ralph Bunche,
bandarískur stjórnmálaleið-
togi (1904-1971).
Andlát. 1941, Rabindranath
Tagore, rithöfundur.
Innlent. 1802 Hólar í Hjalta-
dal seldir á uppboði — 1874
Vigður spítali á Akureyri —
1874 Þjóðhátíðarveizla á
Þingvöllum — 1907 Kolviðar-
hólsræða Friðriks VIII —
1909 Samningur um gufu-
skipaferðir undirritaður í
Kaupmannahöfn — 1933
Flugkappinn Grierson kemur
til Reykjavíkur — 1960 Vil-
hjálmur Einarsson stekkur
16,70 — 1948 f. Vilmundur
Gylfason.
Orð dagsins. Ekkert líður
eins fljótt og árin — Ovidus,
rómverskt skáld (um 43 f.Kr.
til 17 e.Kr.).
Já, það er ótrúlegt en samt er það satt, aö í JUNO
bakarofni er hægt aö steikja kjöt og/eöa fisk um
leiö og bakaö er. Sem sagt, þér getiö bakaö meö
eftirmiödagskaffinu um leiö og þér steikiö „sunnudags-
steikina". Nú, eöa þá aö baka fjórar mismunandi
kökutegundir samtímis, til dæmis smákökur og/eöa
formkökur.
Meö því aö nota JUNO ofn spariö þér rafmagn og tíma.
JUNO bakarofninn er sjálfhreinsandi.
JUNO tæki. Vestur-þýzk gæöavara.
Leitiö nánari upplýsingar hjá umboðsmönnum JUNO
verksmiöjanna á íslandi.
J0N J0HANNESS0N & C0. S.F.
Hafnarhúsinu. Slmar 26988 og 1 5821.