Morgunblaðið - 24.10.1980, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 24. OKTÓBER 1980
Heyrnar- og talmeinastöð
Islands formlega opnuð
í GÆR var Heyrnar- og talmeinastöð íslands tekin
formlega í notkun, en hún tók í reynd til starfa 1.
janúar 1979. Heyrnar- og talmeinastöðin er skipuð með
lögum frá 1978 og er hún byggð á Háls- nef- og
eyrnadeildum Borgarspítalans, Heilsuverndarstöðvar
Rcykjavíkur og Félaginu Heyrnarhjálp.
Allir landsmenn, sem eiga við
heyrnarvandræði eða talvandræði
að etja, geta með einu símtali á
Heyrnar- og talmeinastöðina,
pantað sér tíma til rannsóknar og
þarf ekki að koma með tilvísun frá
lækni. Síðan fer fram heyrnar-
mæling og læknisrannsókn að
liðnum ákveðnum biðtíma, sem nú
er eitthvað um ‘A mán. eða svo.
Heyrnarmælingin er fyrst og
fremst almenn tónheyrnarmæling
og auk þess talheyrnarmæling til
að athuga hversu vel menn greina
hið mælta mál, sem auðvitað er
aðalatriði í því sem við heyrum.
Auk þess þrýstimæling og við-
bragðsmæling á miðeyra, en það
er forsenda þess, að miðeyra starfi
eðlilega, að þrýstingur í því sé
eðlilegur og jafn mikill og sá
þrýstingur, sem er í andrúmsloft-
inu í kringum okkur.
Þegar þessar rannsóknir liggja
fyrir, fer fram Jæknisskoðun, þar
fer fram greining á heyrnardeyf-
unni og talsjúkdómnum. Ef þetta
er eitthvað, sem hægt er að lækna,
annað hvort með lyfjum eða með
skurðaðgerð, er viðkomandi sjúkl-
ingur sendur til þeirrar meðhöndl-
unar, en annars fer sjúklingurinn
í meðhöndlun hér á stofnuninni.
Ef um er að ræða heyrnardeyfu, er
fyrst byrjað að taka mót af eyranu
og búið til sérstakt hlustarstykki,
það verður að passa nákvæmlega
inn í hlustina. Þegar síðan allt er
tilbúið, kemur sjúklingurinn aftur
og þá til heyrnarkennarans, sem
kennir viðkomandi, hvernig nota
skal tækið. Það er mjög mismun-
andi hversu auðvelt fólk á með að
læra á tækin og segir það sig
sjálft, að þar er elliheyrnardeyfan
lang erfiðust í meðhöndlun.
Hvað varðar talið, verðum við
því miður að viðurkenna í dag, að
engin bein meðhöndlun fer fram á
vegum stofnunarinnar í tal-
kennslu. Tekin hefur verið sú
stefna að bíða með að framfylgja
lögum um talmeinameðferð, þang-
að til heyrnarmálunum er búið að
koma í gott lag, þar sem taka
Hér skoða starfsmenn stöðvarinnar hluta af hinum fjölmörgu
hjálpartækjum fyrir heyrnardaufa, sem á boðstólum eru.
LKwnynd Mbl. Kristján.
Munið
Þórskabarett
alltaf á
sunnudögum
verður tillit til fjárveitingar og
fjárskorts.
Síðast en ekki síst er svo
viðgerðarþjónusta tæknimanna
okkar á heyrnartækjum, heyrn-
armælingatækjum og hverskyns
hjálpartækjum fyrir heyrnar-
daufa. Auk þess hjálp og leiðbein-
ingar um lagningu á tón-möskv-
um, en það er nokkurs konar lokað
útvarpskerfi, sem hægt er að
tengja annað hvort við útvarp eða
sjónvarp eða hátalaramagnara og
er mjög mikil bót fyrir fólk, sem
heyrir mjög illa. Það gerir því
kleift að fara í leikhús, kirkju og á
fundi og fylgjast með því, sem þar
fer fram, þar sem þessi tón-
möskvi hefur verið lagður, með því
að stilla heyrnartækin sín rétt.
Við stöðina starfa 14 manns og
hafa nýlega verið heimilaðar 2
nýjar stöður. I upphafi gegndi
Erlingur Þorsteinsson yfirlækn-
isstörfum, en hann lét af störfum
að eigin ósk og við starfi hans tók
Einar Sindrason háls- nef- og
eyrnalæknir. Stöðin er til húsa að
Háaleitisbraut 1, 4. hæð.
Þrátt fyrir góða viðleitni skortir
þó ýmislegt á að lögin um stöðina
þjóni tilgangi. Eitt af meginverk-
efnum stöðvarinnar eru skipu-
lagðar ferðir starfsmanna og ann-
arra sérfræðinga til aðstoðar
heyrnardaufum og málhöltum úti
á landi, en ætlast er til að slíkar
ferðir séu farnar árlega. Mörg
vandamál hafa komið fram í
sambandi við þessar ferðir, en
reynt verður að vinna bug á þeim.
Það er ekkert vafamál að mikið
veltur á því að þessar ferðir takist
vel, því fólki utan af landi vex það
oft mjög í augum að leita læknis-
þjónustu til Reykjavíkur.
Borgarbíó
endurbætt
Akureyri, 20. október.
BORGARBÍÓ á Akureyri hefir
verið stórlega endurbætt í
sumar, m.a. skipt um þak og
ioftklæðningu, ljósabúnaður
endurnýjaður, saiurinn málaður
að innan, sýningartjald hækkað
o.fl. Þessum framkvæmdum má
nú heita lokið, og er kvikmynda-
húsið hið vistlegasta.
í tilefni þess bauð stjórn fyrir-
tækja IOGT gestum til kvik-
myndasýningar á laugardaginn,
en bíóið er eign góðtemplara á
Akureyri. Þar töluðu þeir Eiríkur
Sigurðsson, fyrrv. skólastjóri,
Arnfinnur Arnfinnsson, for-
stöðumaður fyrirtækja IOGT, og
Hilmar Jónsson, stórtemplar. —
Forstjóri Borgarbíós er Björgvin
Júníusson og sýningarmenn
Bragi Guðjónsson og Indriði
Ulfsson.
Sv.P.
Kirkjuþing
hefst í dag
KIRKJUÞING hefst með guðs-
þjónustu í Hallgrímskirkju í dag
klukkan 14 og verður þar kynnt
nýja messuformið, sem verður
eitt aðalmál þingsins. Séra
Trausti Pétursson prófastur
predikar, sóknarprestar Hall-
grimskirkju þjóna fyrir altari og
kór Langholtskirkju syngur und-
ir stjórn Jóns Stefánssonar.
Að lokinni guðsþjónustu verður
kirkjuþing sett í safnaðarsal Hall-
grímskirkju og mun kirkjumála-
ráðherra Friðjón Þórðarson flytja
ávarp, en meðal gesta við þing-
setninguna verður Gunnar Thor-
oddsen forsætisráðherra.
Kirkjuþing sitja 17 fulltrúar og
stendur það í allt að hálfan
mánuð.
Jimmy Carter — frelsun gísl- Ronald Reagan — segist hafa
anna yrði honum vafalitið til eigin áætlun um frelsun gísl-
framdráttar. anna.
Frelsun gísl-
anna kæmi
Carter vel
Frá önnu Bjarnadóttur, fréttarit-
ara Mbl. í Washington, 23. október.
RÁÐAMENN i íran hafa undanfarna daga gefið yfirlýsingar sem
má túlka þannig, að bandarísku gíslarnir i Teheran verði látnir
lausir innan tiðar. Það gæti komið Jimmy Carter, frambjóðanda
demókrata, mjög vel í kosningunum 4. nóvember nk., en þá verður
ár liðið siðan gislarnir voru teknir. Nýjustu skoðanakannanir New
York Times og CBS-sjónvarpsstöðvarinnar sýna, að Carter og
Ronald Reagan, frambjóðandi repúblikana, eru mjög jafnir i
baráttunni. Carter hefur 39% fylgi meðal kjósenda, Reagan 38%,
John Anderson, em býður sig fram sjálfstætt, 9% fylgi, en 13%
kjósenda hafa enn ekki gert upp hug sinn.
Múhammed Ali Rajai, forsæt-
isráðherra Iran, sagði, eftir ferð
sína til Sameinuðu þjóðanna í
síðustu víku, að hann væri viss
um að Bandaríkjamenn væru
reiðubúnir að ganga að skilyrðum
sem Ayatollah Khomeini setti
fyrir lausn gíslanna fyrir mánuði.
— Talsmaður bandaríska utan-
ríkisráðuneytisins sagði á mið-
vikudag, að stjórnvöld hefðu oft
lýst yfir vilja sínum að ráða við
Irani um lausn gíslanna.
Jimmy Carter sagði í vikunni,
að hann myndi aflétta viðskipta-
banni á Iran og íranir gætu
nálgast innistæður sínar í banda-
rískum bönkum, ef gíslunum yrði
sleppt. Önnur skilyrði Khomeinis
voru, að Bandaríkjamenn skiluðu
auðæfum keisarans og skiptu sér
ekki af innanríkismálum landsins
í framtíðinni. Bandaríkjamenn
hafa sagt, að þeir viti ekki hvar,
eða hversu mikil, auðæfi keisar-
ans eru og geti því ekki skilað
þeim. Þeir telja sig hafa sýnt með
hlutleysi í stríðinu milli Irans og
íraks, að þeir séu tilbúnir að láta
Irani um eigin stjórn. Gamalt
skilyrði Irana fyrir lausn gísl-
anna er afsökunarbeiðni Banda-
ríkjastjórnar vegna afskipta af
Khomeini — hefur hann i hendi
sér hver verður næsti forseti
Bandaríkjanna?
Iran í fortíðinni. Rajai sagði í
New York, að því skilyrði væri
þegar fullnægt, en talsmaður
utanríkisráðuneytisins í Wash-
ington hefur ekki kannazt við
það.
Carter og Reagan hafa báðir
forðazt að gera gíslana að kosn-
ingamáli. Reagan hefur þó gagn-
rýnt Carter og kennt veikri
stefnu hans í varnamálum um
handtöku gíslanna. Hann sagðist
sjálfur hafa „leyniáætlun" um
lausn gíslanna í vikunni, en
Carter líkti þeirri áætiun við
leyniáætlun Richard Nixons í
kosningunum 1968 um að enda
stríðið í Vietnam. Repúblikanar
og fjölmiðlar hafa velt því mikið
fyrir sér, hvort Carter.myndi ekki
gera eitthvað rétt fyrir kosningar
til að fá gíslana lausa. Ef þeim
verður sleppt, munu margir líta á
það sem kosningabrellu Carters
og munu jafnvel óttast að hann
hafi gengið að skilyrðum, sem
verði þjóðinni ekki til góðs. En þó
er talið, að það myndi fyrst og
fremst hjálpa honum.
Frambjóðendurnir féllust á í
vikunni að eiga kappræður 28.
október nk. í Cleveland, Ohio.
Mikið er talið velta á kappræðun-
um, þar sem Carter og Reagan
eru svo jafnir í skoðanakönnun-
um. Reagan kemur mjög vel fyrir
í sjónvarpi og gefur yfirleitt
auðskiljanleg svör. Carter stend-
ur sig yfirleitt vel á blaðamanna-
fundum og eitt af því, sem hann
gerir bezt, er að svara spurning-
um borgara á opnum fundum.
Hann hefur ekki tekið þátt í
neinum kappræðum síðan í kosn-
ingunum 1976 en Reagan hefur
átt þó nokkrar í kosningabarátt-
unni í ár. En báðir mennirnir eru
taldir taka áhættu með að sam-
þykkja kappræðurnar.
Carter var þó gagnrýndur mjög
fyrir að neita að vera með í
kappræðum Reagans og Ander-
sons í september. Anderson verð-
ur ekki með að þessu sinni. Fylgi
hans hefur minnkað mjög í skoð-
anakönnunum. Þó er mikill fjöldi
fólks hrifnast af honum af fram-
bjóðendunum, en vill ekki kjósa
hann, því hann er ekki talinn eiga
neina möguleika á sigri og vilja
menn ekki kasta atkvæði sínu á
gl*- ab.