Tíminn - 07.07.1965, Blaðsíða 11

MIBVIKUDAGUR 7. jú'í 1965
TÍMINN
JANE GOODELL
13
ur frá komu sinni fjórum mánuðum áður. Það hafði verið í
grenjandi rigningu og ofsa roki, sem stóð í marga daga. Skál-
um þeirra hafði verið illa við haldið, og þeir hripláku. Til þess
að komast að þeim höfðu þær orðið að vaða upp undir
hné í vatnspollum og eðju.
Okkur varð enn betur ljóst, hvað auðveld koma okkar
hafði verið í samanburði við þeirra, þegar við sáum lítinn
baðskála niður með götunni, en á honum stóð „Aðeins fyr-
ir hjúkrunarkonur.“ Okkur fannst samt ekki mikið til koma
þeirra fjögurra steypibaða, þriggja salerna og tveggja þvotta-
skála, sem þarna voru, fyrr en okkur var sagt, að til skamms
tíma hefði aðeins verið eitt af hverju þessarra tækja þarna
inni, og hafði það valdið sjötíu hjúkrunarkonum nokkrum
erfiðleikum. Ofan á allt þetta bættist, að allar pípulagnir
voru brezkar.
Það er einna líkast glímu, að þurfa að fást við allt það,
sem snertir brezkar pípulagnir. Fyrsta tilraunin er eins og að
grípa í loftið tómt . . . ekkert svar. í annað sinn heyrist
smágutl einhvers staðar langt fyrir ofan mann, og á eftir
kemur hljóð, sem gefur til kynna að vatn drjúpi sparlega
og háðslega í fjarlægum pípum. Nú gerirðu þér ljóst,' að
við erfiðleika er að etja. Hér hafa aðrir komið á undan þér,
sem ekki hafa heldur verið neinir meistarar, og hafi þeim
tekizt þetta, þá átt þú að geta það líka! Óð af reiði kippir
þú þrisvar eða fjórum sinnum í keðjuna og kippir henni
um leið niður svo hún lendir í höfðinu á þér. Tómahljóð
berst þér til eyma frá þessum óvinveitta hlut. Þú sezt niður
til þess að geta náð andanum og hugsa málið. Hér þýðir ekki
annað en föst handtök og skýra hugsun. Þegar hér er kom-
ið sögu hefur hinn skemmtilegi hlátur dáið út, þú ert búin. n _ ...
að finnaleið, seni ekki getur brugðizt. Með útilokunaraðferð- sem seinir voru fengu ekkert, þegar þeir að lokum létu sjá
úlnliðunum og fim í fótunum, því heita vatnið hefur þann
óþægilega vana að verða allt í einu kalt, og þá stendur þú
undir nístandi jökulvatninu. Jafnhættulegt getur það líka ver
ið, þegar brennandi heitt vatn kemur allt í einu yfir þig í
gufubólstrum í staðinn fyrir það kalda. Ef einhverjir aðrir
eru að nota vatnið um leið minnkar vatnsþrýstingurinn.
Venjulega ert þú þá öll löðrandi í sápu og verður að vera það
næstu fimm, tíu eða fimmtán mínúturnar, þangað til fjölda-
árásin á vatnið er gengin um garð. Þessi litli skáli þjónar
mörgum tilgangi. Hér er hægt að heyra síðustu kjaftasögurn-
ar, hneykslin og fréttirnar. Hann er hæli fyrir þá, sem vilja
lesa eða skrifa án þess að trufla skálafélaga sína. Og þetta
er líka eini staðurinn, þar sem maður getur bara setið og
hugsað.
Varla vorum við fyrr komnar til sjúkrahússins, að því er
okkur fannst, en nóttin — svört og óbilgjöm — lagðist yfir
okkur, án þess svo mikið sem gera boð á undan sér með
rökkri. Klukkan fimm óðum við í gegnum snjóinn yfir að
stóra matsalnum, sem ætlaður var hjúkrunarkonum einum.
Fyrsta máltíð okkar á íslandi var jafn lærdómsrík og hún
var nýstárleg. Borðin voru gerð úr hvítum plönkum sem
lagðir voru ofan á búlka og borðdúkarnir voru hvít lök. Mér
var sagt, að sjaldan kæmi fyrir, að maður fengi allt, sem
til borðhaldsins þurfti, gafla, skeiðar, hnífa og annan borð-
búnað við sömu máltíðina. Fengi maður gaffal, þá fékkst
engin skeiðin. Ef þú fékkst glas, fékkstu ekki bolla. Það
borgaði sig , að koma nógu tímanlega til máltíðanna, eftir
þvi sem ég komst næst. Væri það gert, gat maður fengið
öll áhöld, sem á þurfti að halda án þess að þurfa að bíða
eftir því, að einn eða annar hefði lokið við að nota þau
fyrst. Þetta hafði að sjálfsögðu það í för með sér, að þeir,
inni hlýtur að vera hægt að finna lausnina, ef þú ert ákveð-
in. Þú einbeitir þér nú við vinnuna, sem vel getur tekið
margar klukkustundir. Þú ert til skiptis blíð og harðskeytt.
Þú biður og hótar, og þér fer að finnast þú vera hreinn og
beinn píslarvottur dularfullra örlaga og þér er nærri því
faið að líða vel í því hlutverki, þegar o-hó! allt í einu heyr-
ast voðalegir skruðningar, og þú lítur upp, í tæki tíð til þess
að geta bjargað þér undan vatnsflóðinu, sem er í þann
veginn að drekkja þér. Þú hefur farið með sigur af hólmi!
Óskir þú eftir að fara í sturtu verðurðu að vera liðug í
sig, en það var líka talið réttlátt.
Skeiðin þjónaði margföldu hlutverki. Hún var notuð
til þess að mæla C-vítamínið (flöskur stóðu á hverju borði),
með henni fékk maður sér sykurinn og hrærði í kaffiboll-
anum, og hefði enginn gaffall verið við höndina gat svo far-
ið, að maður yrði að borða allt, sem til matar var frá súpu
til eftirmats með skeiðinni. Kaffibollinn var jafn þýðingar-
mikill og var notaður fyrir vatn, kaffi og eftirmatinn.
HÆTTULEGIR
HVEITIBRAUDSDACAR
Axel Kielland
gerði þetta í góðu skyni. Hann gaf
það bezta sem hann átti og hann
var mjög hissa á að þið skylduð
ekki borða ketti.
Gösta setti skyndilega frá sér
glasið og starði hvössum augum yf-
ir torgið. Það var augljóst að eitt-
hvað var í aðsigi. Glaða veizlu-
stemningin var ekki lengur, frá
fjöldanum bárust nú ofsa-
reiðiöskur og yfir þröngina heyrð-
ist kallað:
— Alekos! Vre diavole! Alekos!
Litlu hóparnir sem fullir lotn-
ingar höfðu staðið hjá okkur og
horft á „lordos“ borða voru horfn
ir. Allir höfðu safnazt að annnarri
veitingakránni, sem lokuð var með
rammgerðum slám.
— Þeir vilja ná í Alekos! sagði
Elena. — Hann er eini svikarinn
í þorpinu.
Ég sá tvo menn rogast með
bjálka að dyrunum. Svo heyrðust
miklir skellir og brak og síðan
öskraði einhver:
— pou ‘se na sou pliso t'endost-
ia sou!
— Hvað sagði hann? spurði ég.
Elena brosti.
— Út með þig þá skal ég þvo
þarmana á þér!
— Hm, sagði ég. — Eigum við
að gera eitthvað?
Hún hristi höfuðið.
— Þeir eru viti sínu fjær. Það
væri brjálæði að reyna að stöðva
þá.
Dyrnar létu undan með braki
og brestum og meðan fjöldinn
öskraði eins og allir væru vitstola
orðnir þustu nokkrir inn. Andar-
taki síðar komu þeir út og drógu
manngarm með sér, svo slógu þeir
hring í krinum hann og ég var
fegin því.
Fáeinum mínútum síðar dreifð-
ist hópurinn nokkrar sekúndur og
ég sá í manninn sem lá á hnjám
og fórnaði höndum. Örvæntingar-
óp heyrðist. — Paagia mou, sose!
— Frelsaðu mig Madonna! Svo
hvarf allt í öngþveitið og vitfirr-
inguna á ný.
Ég sneri mér undan og Gösta
sagði hásum rómi:
— Nú, já, sennilega á hann
þetta skilið.
Það var eins og mannfjöldinn
hefði fengið þá útrás sem hann
þurfti. Á ótrúlega stuttri stundu
var allt um garð gengið. Engin
merki sáust á torginu eftir það
sem gerzt hafði og aftur ríkti gleð
in og hamingjan. Þeir voru eins
og lítil börn, villtir og grimmir
eina stundina, einfaldir, góðhjart
aðir og vingjarnlegir hina næstu.
Einhverjir ungir piltar tóku að
leika á mandólín og harmóníku og
torgið fylltist af dansandi fólki.
Ungur og svarthærður Grikki
kom og bauð mér í dansinn. Ég
ætlaði að neita, en varð þá litið
á Gösta og skipti um skoðun, því
að gremjan leyndi sér ekki í svipn
um.
Ungi pilturinn sveiflaði mér eft-
ir kúnstarinnar reglum til og frá,
svo að pilsið mitt sviptist upp og
ég tók andköf. Hann þrýsti mig á
hinum ýmsu stöðum og mér var
hreint ekki farið að lítast á blik-
una og var að hugsa upp einhver
ráð til undankomu, þegar hann
sveiflaði mér tignarlega niður á
ráðhúströppurnar hjá borðinu
okkar, hneigði sig glæsilega og
áður en ég vissi af hafði ég fengið
grískan sjómannskoss með hvít-
lauk, pipari, brennivíni og skeggi
beint á munninn.
Meira veit ég ekki og þegar ég
loks náði andanum aftur sat ég á
stólnum mínum og ungi sveinn-
inn sat fyrir neðan tröppurn-
ar. Blóðið fossaði úr nösunum og
hann var ósegjanlega undrandi á
svip. Gösta stóð yfir honum með
kreppta hnefa og horfði illskulega
á hann.
Hann skreiddist á fætur og var
nú ekki heldur vinalegur.
— Hvers vegna slærðu mig, djöf
ullinn þinn! hrópaði hann.
—Komdu aftur ef þú þorir og
þú skalt fá að finna fyrir því,
sagði Gösta.
Þeir voru eins og reiðir hanar.
Ég reyndi að sefa Gösta en
11
Rest best koddar
Endurnýjum gömlu sængurnar.
Eigum dún- og fiðurheld ver,
æðardúns- og gæsadúnssængnr
og kodda af ýmsum stærðum.
— PÓSTSENDUM —
Dún- og
fiðurhreinsun
Vatnsstíg 3 — Sími 18740
(Örfá skref frá Laugavegi)
ómögulegt er að vita hvað hefði
gerzt ef ungur maður hefði ekki
skyndilega komið hlaupandi og
hrópandi.
Elena hafði risið upp og var
orðin mjög föl.
Hann segir að það sé herbíll
að koma yfir fjallið, sagði hún.
— Þjóðverjar?
— Sennilega.
Varnarmálaráðunauturinn var
kominn á vettvang og skaut á
ráðstefnu með hjálparmönnum
sínum og Gösta sagði:
— B.ezt við komum okkur inn.
Hérna úti er engin von.
Torgið var autt núna. Fólks-
fjöldinn hafði elt varnarmálaráðu-
nautinn hvert svo sem hann hafði
farið.
Það liðu tíu mínútur í voðalegri,
kveljandi óvissu. Rafferty hafði
komið stórri handvélbyssu fyrir í
glugganum og Buddy hlóð þung-
um húsgögnum fyrir dyrnar.
Skyndilega heyrðum við öskur.
Það hækkaði stöðugt og nálgað-
ist.
— Hvað er nú?
— Hvers vegna skjóta þeir
ekki? sagði Rafferty.
Og þá skutu þeir! Byssuskotin
glumdu við og gegnum hávaðann
heyrðust stöðugt hrópin og öskrin.
Elena hallaði sér út um gluggann
! og hlustaði.
Allt í einu hrópaði hún:
— Jú! Það . . . þetta eru fagn-
aðaróp. Það eru Englendingar.
Ég ætlaði að rífa upp dyrnar og
hlaupa út, en Gösta stöðvaði mig.
— Bíddu.
Fáeinar mínútur liður og öskr-
in nálguðust fljótt, en Rafferty
tók sér stöðu við vélbyssuna til að
vera við öllu búinn.
Og svo þyrptist fólkið aftur inn
í þorpið. Fremst ók herjeppi og
síðustu geislar sólarinnar skinu á
litla enska flaggið sem blakti við
loftnetsstönginni. Grikkirnir virt-
ust koma úr öllu áttum, óðir af
gleði og hrifningu og ungu menn-
irnir í varnarmálaráðuneytinu
skutu stöðugt af byssum í heið-
ursskyni.
Jeppinn ók að ráðhúsinu og við
gengum út á tröppur.
Hávaxinn, enskur kapteinn með
brúnt skegg klifraði út úr bíln-
um og stóð kyrr og horfði á okk-
ur. Svo sagði hann.
— Well, gentlemen, hvað haf-
izt þið að?
Buddy brosti út að eyrum.
— Við snæðum kvöldverð, sir.
Má bjóða yður bita með?
— Þökk fyrir, sir.