Morgunblaðið - 11.01.1981, Page 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 11. JANÚAR 1981
,fiöddin
dfram
á sínum stað“
— segir Sigríður Ella
„Sigríður er hreinn mezzó-sópr-
an. sem gæðir hverja hendinKU
slikri tónlist og túlkun. að vart er
hægt að gera betur. Ótrúlega oft
eru Mezzó-raddir ýmist lágir sópr-
anar eða háir kontra-altar, en
þenar ég hlýddi á þessa ungu konu
spunnust hljómarnir i krinsum
mig eins og mjúkur. fíngerður
vefur hins hreina tóns. Hún var
frábær.“ saijði tónli.stargaKnrýn-
andi eins Lundúnablaðsins um
song Sigriðar EIIu Maunúsdóttur i
St. Mary’s-kirkju fyrir jólin en
Sigriður var annar tveggja ein-
sóniívara er félaxar úr Bach-
kórnum fluttu þar Requiem eftir
Maurice Durufle. Um þessar mund-
ir synKur hún íslenzk sönKlöK á
tvennum tónleikum i Norræna hús-
inu. Sl. miðvikudaxskvöld söng
hún ljóð um ýmislcgt efni fyrir
fullu húsi ok við mikinn föKnuð
tónleikaKesta. en i dax. sunnudag,
eru barnaKælur á efnisskránni.
„Það kom í ljós þegar við Ólafur
Vignir Albertsson fórum að hyggja
að efnisskrám fyrir þessa tónleika,
að þegar íslenzku sönglögip eru
flokkuð eftir efni ljóðanna þá eru
barnagælurnar langflestar. Kannski
Islendingar séu svona barngóðir.
Margar barnagælurnar eru vöggu-
ljóð, svo það er eins víst að samkom-
an verði fallin í væran blund áður
en ég er hálfnuð með efnisskrána.
Hvað fyrri tónleikana áhrærir þá
fannst mér með ólíkindum að hægt
Sigríður með Vilhjálm
(t.v.) og Magnús og Sim-
on með Önnu Pollu.
(Ljóem. Emilia Björg)
væri að setja saman heila tónleika-
skrá með íslenzkum sönglögum án
þess að þar væri eitt einasta eftir
Sigvalda Kaldalóns sem telja má
einskonar Schubert íslands. Það var
raunar alls ekki ætlunin að útiloka
Kaldalóns, síður en svo, en það
æxlaðist svona til líklega af því að
lögin hans eru svo oft flutt. Við
reyndum að stilla svo til að á báðum
efnisskránum væri sem mest af
lögum, sem heyrðust ekki mjög oft.
Mörg undrafalleg lög heyrast alltof
sjaldan, einfaldlega af því að fyrir
einhverja tilviljun hafa þau ekki
náð eyrum fjöldans og eru því ekki á
þessum sígilda vinsældalista yfir
íslenzk sönglög. Og það hefur mér
alltaf þótt miður."
Sigríður Ella er búsett í Lundún-
um, ásamt manni sínum Simon
Vaughan, sem einnig er söngvari, og
börnum þeirra þremur, Önnu Pollu,
sem er á þriðja ári, og tvíbura-
bræðrunum Magnúsi Karli og Vil-
hjálmi Pétri, sem urðu ársgamlir 7.
nóvember sl., en fjölskyldan er hér í
leyfi um þessar mundir.
„Þrjú börn á tveimur árum?
Gengur heimilislífið þá ekki stund-
um glatt fyrir sig?“ *
Sigríður Björnsdóttir
myndlistarmaður
Námskeið í
art-þerapíu
SLÖKUN, myndræn tjáning og
umræður eru viðfangsefni á
sérnámskeiðum í art-þerapíu
sem Sigríður Björnsdóttir
myndlistarmaður gengst fyrir
að Freyjugötu lfi, frá 19. janú-
ar til 26. febrúar nk.
Með tilliti til Alþjóðlegs árs
fatlaðra ætlar Sigríður þessi
námsskeið fyrst og fremst sér-
menntuðu fólki er starfar á stofn-
unum fyrir fatlaða. Hvert nám-
skeið stendur yfir í einn mánuð,
einn dag í viku. Hámarksfjöldi
þátttakenda er sjö manns. Þá er
eitt námskeið ætlað starfandi
fóstrum.
Sigríður Björnsdóttir hefur
kynnt sér art-þerapíu á mörgum
sjúkrahúsum víða um heim auk
þess sem hún hefur starfað sem
„art-þerapisti“ á Maudesley-
geðsjúkrahúsinu í London, barna-
sjúkrahúsum og bæklunardeildum
í Bretlandi og Danmörku. Þá
hefur hún haldið art-þerapíunám-
skeið á norrænum og alþjóðlegum
þingum fyrir barnalækna og fleiri.
Fyrir tveimur árum tók Sigríð-
ur þátt í norrænni ráðstefnu sem
haldin var í Finnlandi og fjallaði
um menningarframlag samfélags-
ins til fatlaðra og stjórnaði þar
art-þerapíunámskeiði með blönd-
uðum hópi fatlaðra og ófatlaðra
undir einkunnarorðinu „Samfélag
fyrir alla“.
Jón G. Tómasson:
Kjaradómur og
þingfararkaup
Úrskurður Kjaradóms um
kaup og kjör alþingismanna frá
2. janúar 1981 hefur Ieitt til
blaðaskrifa og umræðna og af
mörgum verið gróflega rang-
túlkaður, sérstaklega varðandi
hlutfallshækkanir á launum og
um afturvirkni. Framámenn í
þjóðfélaginu hafa talað um allt
að 64% launahækkun, en aðrir
um lægri tölur, eða rúmlega
23%. Sumir — og þá ekki sízt
nokkrir alþingismenn — hafa
verið stórlega hneykslaðir á því,
að „Kjaradómur hafi ákveðið"
hækkanir aftur í tímann, jafnvel
þótt þeir hafi sjálfir staðið að
samþykkt lagaákvæðis um þessa
afturvirkni.
En hverjar eru staðreyndir
málsins?
1. Alþingismenn hafa undanfar-
in ár tekið laun samkv. efsta
þrepi í lfl. 120 eftir launastiga
BHM.
2. Þingfararkaupsnefnd ákvað
að hækka laun alþingismanna
um 20% frá 1. janúar 1980.
Þeirri ákvörðun var ekki
breytt, en framkvæmd hennar
hins vegar frestað.
3. Með lögum frá Alþingi 2. des.
1980 var Kjaradómi falið að
úrskurða um kaup og önnur
kjör alþingismanna. Ákvörð-
un skyldi taka þegar eftir
gildistöku laganna og gilda
frá 1. maí 1980.
4. Alþingismenn eiga því „inni“
20% launahækkun samkv.
ákvörðun þingfararkaups-
nefndar fyrir tímabilið 1.1,—
30.4. 1980.
5. Hinn 31.12. 1980 ákvað meiri-
hluti Kjaradóms að hækka
launastiga BHM um 6% frá
1.12. 1980. Undirritaður var
ósammála þeirri niðurstöðu
og skilaði sératkvæði, en gerir
þann dóm ekki frekar að
umtalsefni hér.
6. Frá 1.12. 1980 voru því laun
alþingismanna (Ifl. 120) Gkr.
1.030.430 á mánuði. Með 20%
hækkun þingfararkaups-
nefndar Gkr. 1.236.516. Kjara-
Jón G. Tómasson.
dómur ákvað launin Gkr.
1.200.000. Hækkunin er
16,45% miðað við fyrri töluna,
en lækkun nemur 3% frá
ákvörðun þingfararkaups-
nefndar.
7. Kjaradómur ákvað einnig
ýmsan kostnað alþing-
ismanna. Samkvæmt úrskurði
dómsins lækka greiðslur til
um þriðjungs alþingismanna
verulega, greiðslur til tæpl.
helmings þeirra haldast sem
næst óbreyttar frá því sem
áður var, en kostnaðartölur
tæpl. þriðjungs alþing-
ismanna hækka.
8. Niðurstaða þessarar saman-
tektar er birt á meðfylgjandi
töflu fyrir árið 1981. Þar
kemur fram, að heildar-
greiðslur til alþingismanna
hækka frá 5,06% til 19,24%,
ef miðað er við greiðslutölur
að frádreginni ákvörðun þing-
fararkaupsnefndar um 20%
hækkun, en lækka í flestum
tilvikum og um allt að 9,72%,
ef hækkun þingfararkaups-
nefndar er meðtalin (og sem
gildir, eins og áður segir, fyrir
tímabilið 1.1.-30.4. 1980).
Áhrif vegna skattfríðinda af
kostnaðargreiðslum eru ekki
reiknuð með, en breyting á
þeim greiðslum er í heild
óhagstæð fyrir alþingismenn.
I öllum látunum út af þessu
máli hefur aðalatriðið lítt eða
ekki verið rætt. Menn hafa
einblínt á prósentutölur. Spurn-
ingin er að sjálfsögðu, hvort
Nýkr. 12.000 á mán. eru hæfileg
laun fyrir alþingismenn. Ég tel
mig þekkja nógu mikið til starfa
alþingismanna og oft á tíðum
ómælds vinnutíma þeirra til að
mynda mér skoðun um, að þessi
greiðsla er ekki ofmetin. Því
verður einnig að trúa, að lands-
menn geri þá kröfu til hæfni og
starfa alþingismanna, að ekki sé
annað réttlætanlegt en ákveða
laun þeirra há. Um þetta geta
menn eflaust haft skiptar skoð-
anir, en ósanngjarnt er, að
alþingismenn hafa beint eða
óbeint orðið fyrir aðkasti vegna
úrskurðar Kjaradóms og óskilj-
anlegt, að sumir meðal þeirra
skuli taka þátt í því að deila á
niðurstöðu og tala um að afsala
sér kauphækkun, sem er lægri
en sú, sem þeir höfðu sjálfir
ákveðið.
Alþingi fól Kjaradómi að
kveða upp úrskurð sinn þegar
eftir gildistöku laganna í des-
embermánuði sl. Alþingi ákvað
sjálft, að úrskurðurinn skyldi
gilda frá 1. maí 1980. Því er ekki
við kjaradóm að sakast, ef úr-
skurðurinn kemur á óheppi-
legum tíma vegna almennra
efnahagsráðstafana og að hann
er afturvirkur.
Reykjavík, 9. janúar 1981,
Samanburður á kaupi oq kjörum alþingismanna á árinu 1981 fyrir og eftir úrskurö Kjaradóms 2.1. 1981.
A * B * Ef ekki er tekiö tillit til ákvöröunar þingfararkaupsnefndar Aó meötalinni 20*k hakkuninni. um 20? launahskkun.
A - án 20t hækkunar þingfararkaupsnefndar B - meó 20't hækkun þingfararkaupsnefndar
Fyrir Kjaradóm Kjaradómur %-breyting Fyrir Kjaradóm Kjaradómur ',-breyting
I. Þingmenn ' Reykjavíkurkjördamis.
Þingfararkaup Kostnaöur 123.652 16.320 144.000 7.860 + 16.45 - 57.10 148.382 18.320 144.000 7.860 - 2.96 - 57.10
Samtals 141.972 151.860 + 6.96 166.702 151.860 - 8.91
II. Þingmenn Reyk janesk jördarmi s.
Þingfararkaup Kostnaóur 123.652 27.455 144.000 14.760 + 16.45 - 46.24 148.382 27.455 144.000 14.760 - 2.96 - 46.24
Samtals 151.107 158.-760 + 5.06 175.S37 158.760 - 9.72
III. Þingmenn annarra kjördaema.
lögheimili utah Reykjavikur.
Þingfararkaup Kostnaóur 123.652 55.430 144.000 56.880 + 16.45 + 2.61 148.382 55.430 144.000 56.880 - 2.96 + 2.61
Samtals 179.072 200.880 ♦ 12.17 203.812 200.880 - 1.44
IV. Þingmenn annarra kjördæma,
löqheimili í Reykjavík.
Þingfararkaup Kostnaöur 123.652 26.945 144.000 35.580 + 16.45 + 32.04 148.382 26.945 144.000 35.580 - 2.96 + 32.04
Samtals 150.597 L.79.S80 + 19.24 175.327 179.580 + 2.42
V. Þingmenn annarra kjördæma,
lögheimili í nágrenni Reykjavikur
Þingfararkaup Kostnaóur 123.652 36.080 144.000 35.580 + 16.45 - 1.39 148.382 36.080 144.000 35.580 - 2.96 - 1.39
Samtals 159.732 179.580 + 12.42 184.462 179.580 - 2.65