Morgunblaðið - 02.02.1982, Síða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 2. FEBRÚAR 1982
Tollalækkun á heimilistækjum:
Ein tollalækkun utan
við yísitöluleikinn,
- tillaga Halldórs Blöndal
- Nái jafnframt til viðhaldsvöru,
tillaga Alberts Guðmundssonar
Kagnar Arnalds, fjármálaráðherra, mælti í gær fyrir frum-
varpi til laga um lækkun tolls á tilgreindum heimilistækjum,
ísskápum o.fl., úr 80% í 40%. Halldór Blöndal (S) flutti
breytingartillögu, þess efnis að tollur af hljómlistartækjum og
hljómplötum félli niður. Æskilegt væri, að a.m.k. ein tolleft-
irgjöf, sem ekki væri beinlínis gerð til að lækka verðbætur á
laun um vísitöluútreikning, fylgdi með „efnahagspakkan-
um .
• Kagnar Arnalds, fjármála-
ráðherra, greindi frá því, að
frumvarp þetta heyrði til
efnahagsráðstöfunum ríkis-
stjórnarinnar. Á sl. ári hafi
verið fellt niður sérstakt vöru-
gjald á kæliskápa, þvottavélar,
hrærivélar og ryksugur, en nú
er stefnt í helmings eftirgjöf á
tollum á þessar vörur. Ráð-
herra gat þess að samkomulag
væri um það við stjórnar-
andstöðu að frumvarp þetta
hlyti lagagildi í dag (þ.e. í
Kær).
• Þingmenn stjórnarand-
stöðu gagnrýndu ekki efnis-
atriði frumvarpsins en lögðu
áherzlu á, sumir hverjir, að til
of mikils væri ætlazt, ef frum-
varpið ætti að ganga gegnum
þrjár umræður í neðri deild og
þrjár í efri deild, auk þess að
fá umfjöllun í þingnefndum
heggja deilda, á einum og
sama deginum, auk funda um
önnur mál í þingdeildum og
þingflokkum. Slík vinnubrögð
væru fátíð. Samkomulag um
afgreiðslu í dag hefði byggzt á
því, að ráðherra mælti fyrir
frumvarpinu í fyrri viku, svo
málið gæti fengið eðlilega
skoðun og umfjöllun, hvað
hann hefði ekki gert. Sighvat-
ur Björgvinsson og Magnús H.
Magnússon, þingmenn Al-
þýðuflokks, töldu eðilegt, að
vörur til sykursjúkra yrðu
gerðar tollfrjálsar, samhliða
þeirri eftirgjöf, sem frum-
varpið gerði ráð fyrir (á
nokkrum heimilistækjum),
sem selzt hefðu upp í landinu
vegna fyrirhugaðrar gengis-
lækkunar fyrir áramót. Þá
væri og við hæfi að frumvarp-
ið næði til heimilistækja al-
mennt, en ekki aðeins fárra
vöruheita.
• Þingmenn Sjálfstæðis-
flokks, Matthías Á. Mathiesen,
Matthías Bjarnason og Hall-
dór Blöndal, sögðu m.a., að eft-
irgjöf sérstaks vörugjalds á sl.
sumri hefði, hvað söluverð
Er loðnustofninn hruninn?:
„Léttúð sjávarútvegsráðherra“,
sagði Arni
Gunnarsson
Sterkur þorskstofn
gleðiefni, sagði Skúii
Alexandersson
Árni Gunnarsson (A) gerði ný-
legar niðurstöður fiskifra-ðinga,
þess efnis að hrygningarstofn
loðnu væri kominn niður í 150
þúsund tonn, að umræðuefni, utan
dagskrár á Alþingi í gær. Ef stefn-
ir í hrun loðnustofnsins, hvaða
áhrif hefur það á þann þátt í þjóð-
arbúskap okkar, sem loðnuveiðar
og loðnuvinnsla hafa verið, spurði
Árni, og hvaða þýðingu hefur það
fyrir þorskstofninn, þýðingar-
mesta nytjastofninn.sem sækir æti
sitt að hálfu í loðnustofninn,
a.m.k. helft ársins? Árni hélt því
fram að sjávarútvegsráðherra
hefði átt að banna loðnuveiðar al-
farið þegar í októbermánuði sl.,
vegna ógnvekjandi útlits með
stöðu þessa stofns þá, en ég krafð-
ist slfkra viðbragða í umræðu þá,
sagði Árni.
• Árni Gunnarsson (A) sagði
loðnuafurðir hafa verið 17% af
heildarframleiðslu í sjávarút-
vegi árið 1979 — og 3% af heild-
arútflutningi okkar þá. Þetta
sýndi vægi loðnu í þjóðarbú-
skapnum. Það skipti þó jafnvel
enn meira máli, hvaða þýðingu
loðnan hefði sem undirstöðu-
fæða þorskstofnsins. Sjávarút-
vegsráðherra hefði ekki sinnt
viðvörunum fiskifræðinga nægj-
anlega. Árni beindi spurningum
til ráðherra: hvort hann hygðist
stöðva allar loðnuveiðar nú þeg-
Árni
Gunnarsson
Steingrímur
flcrmannsson
Skúli
Alexandersson
ar, hvort hann hefði látið rann-
saka afleiðingar af hugsanlegu
hruni loðnustofnsins á íslenzkan
þjóðarbúskap — og um fleiri at-
riði.
• Steingrímur Hermannsson,
sjávarútvegsráðherra, sagði veiði-
kvóta á vertíð 1981—82 byggðan
á niðurstöðum norskra og ís-
lenzkra fiskifræðinga, en sá
heildarkvóti hafi numið 700 þús-
und lestum. Norðmenn hefðu
veitt sinn hluta en nokkuð vant-
aði enn upp á, að Islendingar
hefðu gert það. Loðnuveiðar hafi
hinsvegar verið stöðvaðar þegar
í haust, í ljósi nýrra upplýsinga
— með þeirri undantekningu, að
skip, sem þá höfðu veitt innan
við 50% af kvóta sínum, fengu
að halda áfram. Nú væri ekki
um þá stærð að ræða, sem eftlr
stæði í veiðiheimildum þeirra
fáu skipa, sem að væru, að sköp-
um skipti. Þar að auki sagði ráð-
herra, að oft hafi komið stórir
árgangar frá litlum hrygn-
ingarstofnum (sbr. 1973-árgang-
inn af þorski), svo ofsnemmt
væri að spá hruni loðnustofns-
ins.
• Árni Gunnarsson (A) sagði
ráðherra tala af léttúð um það
hér
um ræddi,
í eyðingu
stóra mál, sem
hvort stefnt væri
loðnustofnsins. Óvenju mikil
ganga þorsks í takmarkaðan
loðnustofn gæti klippt á mögu-
leika hans til uppbyggingar,
samhliða áframhaldandi veið-
um, ekki ætti að leyfa að veiða
bröndu til viðbótar af loðnu við
óbreyttar aðstæður.
• Skúli Alexandersson (Abl.)
taldi ráðherra hafa tekið þessi
mál réttum tökum þegar í haust.
Hann tók og undir orð ráðherra
um möguleika á sterkum ár-
göngum frá litlum hrygningar-
stofnum. Lýsingar fiskifræðinga
á mikilli gengd þorsks í loðnu-
stofninn sýndu, að þorskstofn-
inn væri nú stór og sterkur. Það
ætti að gleðja okkur. Reynslan
sýndi einnig, að oft hefði verið
uppgripaþorskafli í ördeyðu-
loðnuárum. Við vitum sáralítið
um „matarvenjur" þorsksins
okkar, sagði Skúli.
Ragnar Arnalds, fjármálaráðherra.
snerti, horfið í verðhækkunum
vegna gengislækkana, og mikil
sala í þessum vöruflokkum
vegna yfirvofandi gengislækk-
unar fyrir og um áramótin
hefði væntanlega mett mark-
aðinn um sinn, svo fórn ríkis-
sjóðs til að hafa áhrif á út-
reikning verðbóta á laun yrði
naumast mikil um þetta frum-
varp. Hinsvegar væri tolla-
lækkun af hinu góða og sjálf-
stæðismenn myndu standa við
samkomulag um, að málið
fengi skjóta afgreiðslu. Hall-
dór Blöndal flutti breytingar-
tillögu um niðurfellingu tolla
af hljóðfærum og hljómplöt-
um, en tollar eru frá 30 til
50% af hljóðfærum og frá
20% (íslenzkar) til 75% (er-
lendar) af hljómplötum. Hér
væri um menningarefni að
ræða, sem vera ætti tollfrjálst.
Ein tollalækkun, utan við vísi-
töluleikinn, væri lágmarks-
krafa. Albert Guðmundsson
(S) taldi tollalækkunina spor í
rétta átt en vildi láta tolleft-
irgjöfina ná til viðhaldsvara í
umrædd heimilistæki, ekki
einungis til tækjanna sjálfra.
Nokkrar umræður urðu um
málið, sem gekk til þingnefnd-
ar neðri deildar. Deildarfundi
var frestað um kl. 4 síðdegis,
vegna þingflokkafunda, en átti
að hefjast aftur kl. 6 síðdegis.
Stefnt var að því að frumvarp-
ið yrði afgreitt sem lög frá Al-
þingi í gærkvöldi eða í dag.
Reykjavfkurflugvölliir til frambúðar:
Flugstöð í Kefla-
vík þegar í stað
Eitt félag grunn-
eining í Lslenzkum
flugrekstri
Þrír þingmenn Alþýðuflokks,
Árni Gunnarsson, Magnús H.
Magnússon og Benedikt Gröndal,
hafa lagt fram tillögu til þings-
ályktunar „um mótun opinberrar
stcfnu í íslenzkum flugmálum“,
svohljóðandi:
Alþingi ályktar að skora á rík-
isstjórnina að móta opinbera
stefnu í íslenskum flugmálum,
er byggist á eftirtöldum grund-
vallaratriðum:
• 1. Stefnt skal að því að grunn-
eining í flugrekstri Islendinga
verði eitt flugfélag, er af íslands
hálfu hafi sérleyfi til alls áætl-
unarflugs til útlanda. Þetta
sama félag hafi sérleyfi til áætl-
unarflugs á öllum aðalflúgleið-
um innanlands.
• 2. Öðrum flugfélögum í inn-
anlandsflugi verði gert kleift,
með opinberri aðstoð ef nauð-
synlegt reynist, að tengjast neti
aðalfiugleiða til að halda uppi
áætlunarflugi til þeirra staða, er
aðalflugleiðirnar ná ekki til.
Þessir tveir flokkar flugleiða
verði skýrt afmarkaðir.
• 3. Verðlagning fargjalda á
innanlandsflugleiðum verði gerð
raunhæf til að tryggja það, að
eðlileg endurnýjun flugflota,
þjónusta og rekstur geti farið
fram og fyllsta öryggis sé gætt í
hvívetna.
• 4. Ekkert flugfélag skal hafa
forgangsrétt til leiguflugs og öll-
um frjálst að semja við hvaða
flugfélag sem er, uppfylli það
skilyrði um öryggismál. Þess
verði þó ávallt gætt, að leiguflug
fari ekki í bága við áætlunarflug.
• 5. Stefnt skal að því, að allar
viðgerðir og viðhald flugvéla í ís-
lenska flugflotanum fari fram á
Islandi.
• 6. Framlag ríkissjóðs til
flugmála ár hvert samkvæmt
fjárlögum nemi eigi lægri fjár-
■ hæð en 1,5 af hundraði fjárlaga.
Því fé verði varið í samræmi við
þá áætlun, sem gerð var 1976 um
áætlunarflugvelli og búnað
þeirra, og tilgreindar tölur færð-
ar til verðlags hvers árs.
• 7. Þegar í stað verði hafnar
framkvæmdir við smíði
flugstöðvar á Keflavíkurflugvelli
í samræmi við þá stefnumörkun
stjórnvalda, að aðskilja beri al-
menna flugstarfsemi á flugvell-
inum frá starfsemi varnarliðs-
ins.
• 8. Reykjavíkurflugvöllur verði
framtíðarflugvöllur Reykjavíkur
vegna innanlandsflugs. Með það
í huga verði hann endurbættur
eftir föngum og reist ný flugstöð
er öll flugfélög geti haft not af.