Morgunblaðið - 16.09.1982, Blaðsíða 12
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. SEPTEMBER 1982
12
Það sem hjartað sér ekki
Jörgen Murer
Bókmenntir
Jóhann Hjálmarsson
Jörgen Murer (Jörgen Bruun
Hansen) er meðal þeirra dönsku
skálda sem dvalist hafa á Islandi
og eignast vini hér. Islendingar
kalla hann Jörgen múrara. Auk
skáldskaparins hefur Jörgen Mur-
er verið kennari við Listaakademí-
una í Kaupmannahöfn.
Fyrsta ljóðabók Jörgen Murers
kom út 1959 og nefndist Knkle ord.
Titillinn segir þó nokkuð um
skáldskap hans. Jörgen Murer
notar einföld orð í ljóðum sínum
og er ekki tormeltur höfundur.
Hann fjallar yfirleitt um hvers-
dagslega hluti, næsta umhverfi,
ferðir erlendis, en ljóðræn skynj-
un hans gæðir hlutina lífi.
Nýlega sendi Jörgen Murer frá
sér níundu bók sína: For lang tid er
gáet, útg. Vindrose. Að mínu mati
er hér um mjög geðþekka ljóðabók
að ræða.
Upphafsljóð bókarinnar gæti
verið um ísland, landið í norðri, en
hér skal því ekki slegið föstu:
Kor lang tid er gáet
siden raNtlösheden gjorde holdt
og lod mig sti sammen med fuglene pá skrænterne
foran det lave steppeland
uden höjsangens kornmod.
Aldrig var lyset dog sá smukt
som nár mágerne bar det blánende opefter
og aldrig glemte jeg havets dönninger
nár de glidende
tegnede diagonalernes symmetri
over bölgerne.
Ihi land i nord med de ensomme dale
jeg hviler mine öjne ved dine strande
og mine hænders langmodighed
kærtegner dine unge fjorde.
En það er ekki aðeins norrænt
landslag sem heillar Jörgen Mur-
er: Syg efter landskabet í Pro-
vence/ hvor tiden uforander-
ligt/ sár og höster markerne.
Eftir stríðið segist Jörgen Mur-
er hafa orðið mjög tillitssamur:
steig síðastur inn í strætisvagn-
inn, kirkjuna, steig síðastur inn í
hugmyndafræðina og einkum trú-
arbrögðin. Að eðlisfari bjartsýnn,
skáld lífsgleði, yrkir hann nú: Ég
held að framundan séu myrkir
tímar/ orðin vega ekki lengur jafn
þungt. Hann óttast að lygin hafi
sest í öndvegi í daglegu lífi fólks
og nýtt stríð geti brotist út.
Mælskur ljóðaflokkur er í bók-
inni með efni frá New York, eink-
um knæpulíferni þar í borg. Þetta
eru skemmtileg ljóð í blaða-
mennskustíl.
Athyglisverðari þykja mér ást-
arljóðin í For lang tid er gáet.
Jörgen Murer yrkir mikið um ást-
ina og nær stundum góðum ár-
angri í slíkum ljóðum þótt sum
þeirra séu ekki beinlínis leiftrandi
skáldskapur. Það sem hendurn-
ar/ finna ekki/ sér hjartað ekki,
stendur á einum stað og gæti verið
mottó ástarljóða Jörgen Murers.
Hann getur verið dálítið ósvífinn í
ljóðum af erótískum toga, en inni-
leiki setur svip sinn á bestu ástar-
ljóðin:
Kunni' du lænke dig
vi vagnede cn morgen
om hundrede ár
og sagde god morgen
vi ville smile
og Lale om livels mening
som i gar aftes
för vi faldt i sövn
holdende hinandens hænder.
Jóhann Hjálmarsson
Bertrand með landakort af Islandi. Taldi hann þau fremur ónákvæm og vegir oftlega ranglega merktir.
„ísland hefur skemmtilega vegi fyrir rallkeppni af þessu tagi,“ segir Bertr-
and. Þessi mynd er tekin í Ljómarallinu, sem er nú nýlokið.
„Misskilningur að rallið
verði utan vegakerfís“
Spjallað við Jean
Claude Bertrand,
sem hefur áhuga
á að halda stórt
alþjóðarall hérlendis
er besta landið fyrir stóra
keppni. Ástralía er kjörið og
Ameríka, en ísland er nær Evr-
ópu. Er ég skoðaði heimskort
kvöld eitt sá ég litla ísland og
hugsaði, af hverju ekki? Kom ég
síðan fljúgandi hingað og flaug
með Ómari Ragnarssyni um
landið og hreifst af aðstæðum.
Síðan kom ég aftur og er hér nú.
Ég kom ásamt konu minni,
tveimur kvikmyndamönnum og
Ijósmyndara. Uppihaldi og
ferðakostnaður hefur verið gíf-
urlegur. Island er mjög dýrt
fyrir ferðamenn, sérstaklega
bensínið. Fyrir keppendur í rall-
inu, sem að utan koma mun
þátttaka og allur kostnaður vera
um 120.000 krónur.
— Átt þú von á mörgum er-
lendum þátttakendum í rall það
sem þú munt skipuleggja?
„Já, að vísu er erfitt að segja
hve margir koma í fyrsta rallið,
en a.m.k. 40—50 keppnisbílar
koma að utan. Kannski mun
loftslagið hér fæla frá. Blaða-
mannaheimurinn er fullur
áhuga á íslandi og þessu ralli. Ef
rallið tekst vel og vandræðalaust
má búast við mikilli aukningu
keppenda, allt að 150 keppnisbíl-
um er fram líða stundir. Slíkur
fjöldi hefur verið í þeim röllum
er ég hef skipulagt hingað til.
Það þarf að ná góðu samstarfi
við yfirvöld hérlendis og mun ég
halda fund í janúar með öllum
sem tengjast munu rallinu á
einn eða annan hátt.“
— Hefur rallið mikið gildir
fyrir ferðamannatímabilið hér-
lendis?
„Já, ef rallið verður haldið í
lok ágúst mun það lengja tíma-
bilið töluvert. Þetta gæti þýtt
2—3 fullar flugvélar af keppend-
um, fréttamönnum og áhorfend-
um. Eina vandamálið er hve lítið
Hér á landi hefur dvalið þekktur
franskur skipulaggjandi rallakst-
ursmóta, Jean Claude Bertrand.
Ilann hefur mikinn áhuga á að
halda stóra rallkeppni hérlendis
nk. sumar. Er hann búinn að
leggja gífurlegan kostnaö í að
skoða og velja leiðir, en jafnframt
því hefur hann, ásamt aðstoðar-
fólki er með honum var, kvik-
myndað landið í bak og fyrir.
Kvikmynd þessi verður sýnd i
fundum rallökumanna og frétta-
manna viðsvegar í Evrópu. Jean
('laude Bertrand er viðurkenndur
skipuleggjandi af Alþjóðlega akst-
ursíþróttasambandinu, en hann
hefur m.a. annars skipulagt Mar-
akkó-rallið, Monte Carlo, Rall Al-
sír og í sex ár sá hann um Band-
ama-ralliö (Ivory Coast), sem gefur
stig í heimsmeistarakeppninni í
rallakstri. Á þessu má sjá að Ber-
trand er enginn aukvisi í þessum
málum og ra ddi Morgunblaöið við
hann fyrir stuttu, um hvað hann
hafi í huga í sambandi við ísland.
„Ég valdi ísland af því að það
Jean Claude Bertrand ásamt konu sinni (t.h.) og kvikmyndamönnunum, þeim hjónum Jaques Hubinet og Serge Delamico.