Morgunblaðið - 24.09.1982, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 24. SEPTEMBER 1982
35
læknaháskólann í New York hafa
einbeitt sér aö rannsóknum á
ófrjósemi karla. Þeir heita Richard
D. Amelar og Lawrence Dubin og
áriö 1971 skýröu þeir frá því í vís-
indariti, aö 39% sjúklinga þeirra
væru ófrjóir af völdum bláæöa-
hauls. 15—20% karlmanna finna
fyrir honum einhvern tíma á ævinni
og sérfræöingarnir telja, aö hann
hafi áhrif á sáöfrumur í tveimur
þriöju tilvika.
Læknar eru ekki vissir um,
hvernig á því stendur aö bláæöa-
haull orsakar ófrjósemi, en telja þó
að hitastig komi þar eitthvaö viö
sögu. Þeir vita ekki heldur, hvers
vegna hann hefur áhrif á karla á
fertugs- og fimmtugsaldri, sem
voru frjóir á þrítugsaldri.
Ráða má bót á þessum sjúk-
dómi meö iæknisaögerö. Læknir
lokar fyrir þá æö, sem hefur tútnaö
út og beinir þannig blóöstreyminu
annað.
Á síöasta áratug hafa einnig
veriö rannsakaöar aörar orsakir
ófrjósemi, sem læknisfræöin getur
ef til vUI ráöiö bót á, til dæmis trufl-
anir á kirtlastarfsemi og meöfædd-
ir gallar. Suma af þessum kvillum
er unnt aö lækna en aöra ekki. Ef
sjúkdómur uppgötvast nógu
snemma og læknismeöferö hefst
strax á eftir er hægt aö bægja frá
ófrjósemi.
j auknum mæli eru sérfræöingar
auk þess kvaddir til þess aö gera
menn frjóa á ný, þá sem gengizt
hafa undir ófrjósemisaögerö, sem
fólgin er í því, aö eistalyppurnar
eru skornar sundur. Þetta er unnt
aö gera meö aögerð, örlítil vööva-
ptpa, svokölluö sáörás, er grædd
inn í eistun. Læknar brýna aö vísu
fyrir fólki, aö umrædd ófrjósemis-
aögerö só óumbreytanleg. Eigi aö
síöur hefur læknum tekizt aö gera
allmarga menn frjóa aö nýju, sem
gengizt hafa undir báöar aögerö-
irnar, og hefur árangur þeirrar síö-
ari oft fariö eftir aldri sjúklings og
þeim tíma, sem leið á milli aögerö-
anna.
En athygli og áhugi vísinda-
manna og lækna hefur aö undan-
förnu beinzt mjög aö því, hversu
gríöarlega viökvæm kynfæri karla
eru fyrir umhverfinu. Allt það, sem
viröist vera hættulegt, er í raun
hættulegt nú á tímum. Ýmsir þætt-
ir hafa reynzt mjög afdrifaríkir fyrir
frjósemi karla, og jafnvel valdiö al-
gerri ófrjósemi. Til dæmis má
nefna geislavirkni, ýmiss konar
efni, lyf og fíkniefni, t.d. marijúana,
mikinn hita og lausung í kynferö-
ismálum. Sumir læknar telja mik-
ilvægustu skýringuna á sívaxandi
ófrjósemi einfaldlega vera lifnaö-
arhætti okkar nútímafólks.
Dr. Attila Toth er sérfræöingur í
kynsjúkdómum og sjúkdómafræöi
og starfar viö MacLeod-rannsókn-
arstofnun vegna ófrjósemi en hún
er á vegum sjúkrahúsanna í New
York. Hann sagöi nýlega eftirfar-
andi í viötali: „Á undanförnum
tveimur áratugum hafa veriö stór-
aukin brögö aö ófrjósemi og óg
held aö ástæöan sé einkum sú
lausung í kynferöismálum, sem
veriö hefur á þessum árum. Ég veit
um 32 bakteríur sem berast á milli
viö kynmök. Ég skal sýna þér eina
mynd og þá muntu sjá, hvaö hér er
á seyöi. Hann tók upp svarthvíta
mynd af einni sáöfrumu og á henni
var fjöldinn allur af bakteríum.
Læknirinn hélt áfram: — Þessi
sáöfruma er meö eina, tvær þrjár
... 13 bakteríur. Samt hreyfist
hún. Þegar sáöfruman er komin
inn í eggjaleiöara konunnar,
drepst hún. En helduröu aö bakt-
eríurnar drepist? Hvers vegna
ættu þær aö drepast? Nú skaltu
velta því fyrir þér, hversu oft viö
rekjum ófrjósemi til einhvers, er
viökemur eggjaleiöurum, grindar-
holssýkingum og þess háttar. En
hérna getur þú séö, aö þaö er karl-
maöurinn, sem ber meö sér bakt-
eríurnar.“
En dr. Toth telur, aö þessar
bakteríur hafi jafnframt áhrif á
frjósemi karlmannsins. Hann hefur
ásamt samstarfsmönnum sínum
gert rækilegar rannsóknir á einni
SJÁ NÆSTU SÍÐU
1000.“
krónurút!
Philipseldavélar
Viö erum sveigjanlegir i samningum
heimilistækí hf.
HAFNARSTRÆTI3 - 20455 - SÆTÚNI 8 -15655
Verslunin Edda
Gunnarssundi 5, Hafnarfirði, sími 50864, auglýsir:
Nýkomin falleg gardínuefni og tízkuefni í haust- og
vetrarfatnað. Sníöaþjónusta verður í versluninni
laugardaginn 2. október kl. 9—12.
Húseigendur
Viöhald — Nýlagnir
Þarft þú aö endurnýja raflagnir, auka lýsingu, fá
dyrasíma eða breyta raflögnum fyrir heimilistæki?
Viö bætum úr því, þar aö auki tökum viö aö okkur aö
mæla og yfirfara rafkerfi.
Önnumst einnig nýlagnir, raflagnateikningar og veit-
um ráöleggingar varöandi lýsingu.
Vanir menn. Fljót og góö þjónusta.
Róbert Jack hf.
löggiltir ratverktakar
Flúöaseli 32, 109 Rvik.
Simar: 75886
i
Nýstofnaður
í tengslum víð nyja verslun
Hljómplötudeild Karnabæjar auglýsir stofnun
plötuklúbbs í tengslum við nýja hljóm-
plötuverslun aö Rauöarárstíg 16, Reykjavík.
Með þessu viljum viö auka þjónustu fyrirtæk-
isins við tónlistarunnendur um allt land.
Sérstaklega getur fólk utan Reykjavíkur nú
frekar fylgst með því sem gerist í tónlistar -
heiminum og fengið nýjar og gamlar plötur
og kassettur án tafar á kynningar og
klúbbsverði.
NAFN
Við munum mánaðarlega senda félögum
fréttablað með upplýsingum um nýjar og
væntanlegar hljómplötur.Ekki skiptir máli hvar
á landinu menn búa, við sendum í póstkröfu
eða afgreiðum meðlimi beint í búðinni.
Sendið inn umsóknareyðublað, komið eða
hringið.
Plötuklúbbur Karnabæjar
Rauðarárstíg 16, Rvík,
S. 11620
ll '6 |
l__________________I
Raadara rstig'u r
HEIMILISFANG
r
Svart fyrir þær
Það er búið aö
gefa okkur línuna
fyrir veturinn og
þá jafnt lit og
annaö. Svartur
litur er ráöandi,
eins og svo oft
áður, en nú virð-
ist það einnig
eiga við um fatn-
að fyrir þær ungu.
Á meöfylgjandi myndum eru svartar
síöbuxur og viö þær notaö svart eöa
hvítt. Viö svart pils er hvít blússa, svört
peysa, hattur og stígvél, og við grátt pils
er sömuleiöis notaö svart. Allt er þetta
fatnaöur ætlaöur ungum stúlkum og
þess má geta aö slíkir hattar eru allsráö-
andi í London, en þessar tískumyndir
eru einmitt frá ýmsum verslunum í
Oxford-stræti en þangaö hafa margir
landar lagt leið sína síðustu áratugi, eins
og kunnugt er.
ungu