Morgunblaðið - 21.06.1983, Síða 17

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 21. JÚNÍ 1983
Stöldrum við og
verjum það sem
áunnist hefur
Steingrímur Hermannsson, for-
sætisráðherra, flutti þjóðhátíðar-
ávarp á Austurvelli á þjóðhátíðar-
daginn, 17. júní. Ávarp forsætisráð-
herra fer hér á eftir:
Góðir íslendingar
í dag eru liðin 39 ár frá því að
íslenska þjóðin tók öll sín mál í
eigin hendur. Við tókum um leið á
eigin herðar alla ábyrgð á þróun
mála, bæði lands og þjóðar.
Hvernig hefur okkur tekist að
ráða eigin málum?
„Höfum við gengið til góðs, göt-
una fram eftir veg?“ spurði Jónas
Hallgrímsson forðum. Við þessari
spurningu þarf stöðugt að leita
svars.
Á undanförnum áratugum hef-
ur mikil breyting orðið á íslensku
þjóðfélagi.
Lífskjörin hafa batnað mjög, á
hvaða mælikvarða sem þau eru
metin, ekki síst efnahagur manna.
Ráðstöfunartekjur heimilanna
hafa líklega um það bil þrefaldast
að raungildi. Ekki hefur því fjár-
magni öllu verið eytt, sem betur
fer. Því hefur fylgt mikil og var-
anleg eignaaukning.
Fjölskyldurnar hafa eignast
betra húsnæði og betur búið,
glæsilegar bifreiðir, og fjölmargt
fleira, bæði til hagræðis og
ánægju.
Félagsleg þjónusta hefur ekki
síður aukist. Heilsugæsla og
menntakerfi eru orðin með því
betra sem þekkist, og margvísleg
opinber þjónusta er einstakling-
unum veitt, sem óþekkt var fyrir
fáum árum.
Vegir hafa verið stórbættir,
einnig flugsamgöngur og síma-
kerfi, svo fátt eitt sé nefnt.
Staðreyndin er sú, að þjóðin var
fátæk en er orðin auðug. Þennan
auð höfum við íslendingar skapað
með mikilli vinnu og atorku, bæði
til lands og sjávar.
Óhætt mun að fullyrða, að þjóð-
inni hafi einnig farnast vel að
ýmsu öðru leyti. Til dæmis er
meðalaldur íslenskra karla og
kvenna orðinn sá hæsti í heimi.
Þetta birtist einnig í miklum
fjölda afreksmanna, sem við Is-
lendingar eigum í íþróttum og
listum. Við höfum vissulega fyrr
átt menn og konur, sem hafa aukið
hróður landsins á innlendum og
erlendum vettvangi, en ég efast
um, að sjá fjöldi hafi fyrr verið
svo mikill sem hann er nú. Og
þjóðin stundar í auknum mæli úti-
vist í hinni dásamlegu náttúru
þessa lands. Bættum efnahag hef-
ur . fylgt meiri tími til betra
mannlífs.
Mér sýnist því, að svarið verði
tvímælalaust: Við höfum „gengið
til góðs, götuna fram eftir veg“.
Sumt hefur þó farið úrskeiðis,
þannig að hættumerki sjást. Við
höfum verið stórhuga, eins og vera
ber, en stundum framkvæmt frek-
ar af kappi en forsjá. Þeir, sem
þekktu fátæktina, vildu tryggja
afkomendum sínum betri kjör.
Það tókst, en sagt er, að „mikið
vilji meira", og þá hefur ekki ætíð
verið gætt hófs. Síðari ár höfum
við Islendingar eytt meiru en við
höfum aflað. Er nú svo komið, að
ekki verður lengur haldið áfram á
þeirri braut. Meðal annars af
þeirri ástæðu er nauðsynlegt að
stalda við, verja það sem áunnist
hefur og leggja áherslu á að
treysta grundvöll efnahags- og at-
vinnulífs þjóðarinnar.
Eins og ég hef í fáum orðum
rakið, byggjum við nú á allt ann-
arri og betri efnahagsundirstöðu
en áður var. Því getum við lagt
nokkuð að okkur um tíma, ekki
síst, ef markmiðið er gott og
árangur sést.
Um leið er nauðsynlegt að hefja
nýja framfarasókn, því að böl at-
vinnuleysisins viljum við ekki
hafa, enda eru verkefnin mörg
fyrir vinnufúsar hendur. Sú sókn
verður að byggjast á traustum
grunni. Þannig verða lífskjörin
enn bætt, svo og mannlífið sjálft í
okkar góða og fagra landi.
Ég get ekki varist þeirri hugsun,
að kapphlaupið eftir betri lífskjör-
um hafi aukið nokkuð á sundur-
lyndi með þjóðinni. Oft virðist
skilningur ekki nægur á mikilvægi
framleiðslunnar til lands og sjáv-
ar. Þeir, sem slík undirstöðustörf
vinna, fá iðulega kaldar kveðjur.
Ef til vill á þetta rætur sínar að
rekja til þess, að vaxandi fjöldi
ungra manna kynnist aldrei þess-
um störfum. Þótt nýjar iðngreinar
þurfi og muni eflast enn á næstu
árum, hljótum við íslendingar þó
um langan aldur enn, fyrst og
fremst að lifa af því, sem úr sjón-
um og frá landinu aflast. Því er
nauðsynlegt að búa vel að þeim,
sem slík störf stunda, og ekki síð-
ur en að öðrum þjóðfélagsþegnum.
Það er enn rétt, sem Einar
Benediktsson kvað 1895:
„I sameiningu vorri cr -sigur til hálfs,
í .sundrungu glötun vor.s réttasU mál.s.‘‘
Við íslendingar erum fámenn
þjóð. Þjóðinni hefur þó auðnast að
vinna í raun og veru mikið afrek á
undanförnum áratugum. Það hef-
ur hún unnið sameinuð, og þannig
verður íslenska þjóðin að lifa og
starfa.
Þess vil ég óska íslendingum á
þessum þjóðhátíðardegi."
AFSLÁTTUR
Model Hjarta er íslensk gæðavara, hönnuð í gömlum
bændastíl, aðeins í nýrri og betri útfærslu.
Framleitt úr valinni, massífri furu. Fæst í Ijósum viðar-
lit eöa brúnbæsaö og lakkað með sýruhertu lakki.
Velja má á milli þess aö seta og bak sé úr viöi eða
klætt með áklæði að eigin vali.
Model Hjarta nýtur veröskuldaöra vinsælda, enda
ákaflega hlýlegt sett, hvort sem er í borðstofunni eða
eldhúskróknum — og jafnt í nýjum húsum sem gömlum.
EÐA
20%
ÚTBORGUN
OG EFTIRSTÖÐVAR
Á 6-8 MÁN.
FRAMLEIÐANDI FURUHÚSGAGNA i HÆSTA GÆDA
FLOKKI
FCIPUHÚSÍÐ HF.
Suðurlandsbraut 30 105 Reykjavík • Sími 86605.
er ekki með happdrætti
heldur býður þér vinning
Athugið að við eigum aðeins
fáa bíla á þessu hagstæða verði
Árgerð 1983
á íslandi, Vatnagörðum 24, símar 38772 — 39460