Morgunblaðið - 22.07.1983, Síða 9
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 22. JÚLl 1983
41
fékk, ég hló aö þeim og las þau
aftur. Fólk var aö refsa mér af því
aö ég var tlltæk. Þaö virtist geta
fylgst meö stjörnu á niöurleið, —
stjörnu sem áöur var sterk og stolt
— kikna undan árásargirni þess.
Oröin sjálf, hótanirnar og ásakan-
irnar skiptu engu í sjálfu sér. Allir
vildu aö ég sýndi viöbrögö, hætti
aö leika hetju, þaö vildi ná mér
niöur af hvíta tjaldinu niöur á sitt
sviö. Ég gat fundiö fyrir dauöanum
meö því aö hrinda frá mér fólki
sem mér þótti vænt um, eöa haföi
aö minnsta kosti gaman af. Ég
fann til hans meö því aö hata mig
svo ákaft aö ég hataði alla í kring-
um mig fyrir aö geðjast aö mér. Ég
dó á einhvern hátt er ég leit í spegil
og sá þennan líkama sem ekki svaf
lengur, fötin sem ég hirti ekki leng-
ur um, ósamstæöa sokkana,
þreytulegan svip, rauö augun,
sljótt augnaráöiö. Fyrri sjálfsmynd
mín, leikkonan, hressa skólastúlk-
an, var ekki til lengur. Ég fór að
tortryggja alla.
Ef til vill var greinin í People 20.
apríl mesta áfalliö. Metnaðargjarn
Yale-student á síöasta ári, sem ég
haföi aldrei hitt, sendi inn grein
sem blaöiö gat ekki hafnaö. Hann
bauö þeim frétt sem enginn annar
hafði: allt um hvernig ég klæddi
mig, eftirlætismatstaöi mína,
hvaöa námskeiö ég tók, hverjum
ég fór út meö, allt saman. Og þessi
metnaðargjarni stúdent staöfesti
þaö sem ég haföi óttast; þaö haföi
veriö fylgst meö mér. Alveg frá því
aö ég haföi fyrst komið í skólann
haföi veriö fylgst meö mér. Ókunn-
ugir höföu gaumgæft mig og greint
án míns leyfis. Nei, Hinckley-
hörmungarnar höföu ekki svipt
mig hulunni heldur aöeins þeirri
blekkingu aö ég væri ein úr hópn-
um. Sérhver manneskja í heimin-
um mátti stara á mig, benda á mig
og dæma mig af því aö ... þaö
var starf mitt.
Þegar fyrsta háskólaárinu mínu
lauk í maí 1981, fór ég aftur til Los
Angeles. i hálfan mánuö fór ég í
gönguferðir og hélt til á heilsu-
ræktarstöö uppi í fjöllum. Ég fór
aftur í háskólann um haustiö og þá
var allt orðiö eölilegt aftur. Ég fór
aö leggja mig betur fram, ég
klæddist betur, svaraöi skilaboö-
um, þurrkaöi af í herberginu mínu
og haföi tiltekiö. En viö misserislok
var ég farin aö horfa á kvikmyndir
á hverju kvöldi. Það var í mór
óeirö. Þaö var ekki lengur nóg aö
vera bara í háskóla. Þaö var eins
og örlögin gripu í taumana, ég fékk
sent kvikmyndahandrit sem mér
líkaöi. Peter O’Toole var í aöalhlut-
verkinu og þaö átti aö taka mynd-
ina í New York. Ég fékk tækifæri til
aö syngja. Ég var himinlifandi .. .
og í fyrsta skipti í tvö ár var ég
alsæl meö þaö sem ég var aö
gera. Þaö var mjög gaman aö
vinna aö „Svengali”. Það endur-
vakti ást mína á leiklistinni. Þaö,
læknaöi mig aö mestu af öryggis-
leysinu, þaö græddi sárin.
Rúmu ári eftir morðtil-
ræöiö var ég stödd i
dómssal í Washing-
tonborg og beið þess
aö gefa skýrslu. Þetta var allt mjög
skipulagt og markvisst. Ég tók
skjalatöskuna mína og svaraði
spurningum af þeirri alvöru og ró-
semi sem virtist tilhlýöilegt. Auö-
vitaö haföi enginn sagt mér áöur
en ég kom til Washington aö
Hinckley yröi viöstaddur. En ég lék
kaldan karl og komst eins vel frá
þessu og ég gat og hélt aö þetta
væri endirinn á málinu. Réttarhöld-
in fóru snuröulaust fram, þaö virt-
ist fátt í málinu koma á óvart, eöa
svo sýndist mér. Ég fór ein á hótel-
herbergið mitt og kveikti á útsend-
ingu frá afhendingu Óskarsverö-
launa og meöan ég horföi á farö-
aöa kynnana útdeila verðlaunun-
um þá sá ég aö ég var ekki ein um
aö vera aö leika kaldan karl. Ég fór
aó hugsa um hvernig viö erum allt-
af ómeövitað aö leika hetju í öllum
skiptum okkar viö aöra. Ég komst
aó þeirri niöurstööu aö góöir leik-
arar væru fyrst og fremst góöir
lygarar. Þegar ég lyfti augabrúnun-
um þá heldur þú aö ég sé sexy, ég
hvessi augun, þá helduröu aö ég
sé klár. Bæöi leikarar og aörir
beita ýmsum brögöum til aö hafa
áhrif á fólk. En þaö sem er skelfi-
legast er, aö þegar vió „förum í
gang“ fyrir framan myndavél, þeg-
ar viö móögum hana, sýnum henni
ástúö, huggum hana, þá erum viö
ekki bara aö eiga viö linsu og
glerbúta. Viö erum aö tala til 10,
20 eöa 30 milljóna manna. Viö er-
um aó ná til þeirra og hafa áhrif á
þau öll meö sérhverri kæruleysis-
legri hreyfingu og hverju geislandi
brosi. Þetta er listin. Þetta er fjöl-
miölun. Hver sem er getur keypt
sér plakat, fest þaö á fataskápinn
sinn og séö fyrir sér alls konar
smáatriöi viö grannvaxiö smá-
stirni. Hann þekkir hana út og inn.
Hann á ytri mynd hennar, þess
vegna auðvitaö „þekkti" Hinckley
mig. Ég býst viö aö þaö sé þess
vegna sem fólk elskar oft leikara,
fær þá stundum á heilann.
Ást, þaö er stórt orö. Ég vor-
kenni fólki sem ruglar saman ást
og þráhyggju, og fólk sem treður
þráhyggju sinni upp á mig særir
mig. Ástin ætti aó vera helg. Nafn
hennar á aö hvísla á hljóðum
morgnum, á leyndum stööum. Ást
er ekki til án gagnkvæmni, án þess
aö sá elskaói sé faömaöur og aö
tveir hugir mætist, tvö hjörtu, tvær
sálir, tveir líkamir. Þráhyggja er
kvöl og þrá eftir því sem ekki er.
Mesti glæpur John Hinckley var aö
rugla saman ást og þráhyggju. Ég
mun aldrei fyrirgefa honum fyrir aö
gera ástina auviröilega.
Einhvern tímann mun ég líta urn
öxl og hugsa um hve sagan er und-
arleg, leiklist og stjórnmál í einjm
hrærigraut. Og ókunnur maöur
mun koma til mín á götu og segja,
„Ert þú ekki stelpan sem skaut for-
setann?"
Þaö var margt um manninn aö
horfa á útileikhúsið.
Ljmm. KÖE.
bundnu leikhúsi, þar sem dauöa-
þögn ríkir í salnum."
Þegar hér var komiö sögu voru
leikendurnir farnir aö ókyrrast í
sætunum, fréttamaöur frá útvarp-
inu beiö eftir samtali og heilt
barnaheimili átti von á þeim þá og
þegar, því einn þáttur í starfsemi
Expresso er aö setja upp nokkurs
konar íslenskan sirkus, sem sýnd-
ur veröur á dagheimilum í sumar.
En hvert veröur framhaldið á
Hressó?
„Viö erum meö samning upp á
aö setja hér upp þrjú leikrit. Er
ætlunin aö hafa þau styttri og
meira á hreyfingu og munum viö
nota húsin í kring sem sviösmynd.
Einnig er gert ráö fyrir tónleika-
haldi. Þá reiknum viö meö aö vera
meö leikatriöi úti á Lækjartorgi, í
ööru formi en hér í garðinum, þá
einhvers konar götuleikhús. En
þetta fer auðvitaö eftir veörinu, viö
vorum búin aö bíöa í þrjár vikur
eftir góöu veöri, þegar þaö loksins
kom.„
ÍKVÖLD
bJULT
krtddlegið
TILBÚIÐ Á GRILLIÐ
LAMBA: kótiíettur—Uerisneiðar
framhrygqur 05 rif
KINDA: buff-smásiák á pinnum.
NAUTA: buff-framkryqgur
OKRTDDAÐ
Nauta ogfoíaída buff, Lambagriííkóti -
tettur; Nautajramhryggur, BerCínar 05
Medistergriupyísur, VíttarjjyCsur.
ITRIR GRILLIÐ:
Uppkveikjuíögur-kol oííur-krydá
og pinnar.
O „ 0
O % 0
o°o,
0°o00. 00 00-0
o 0 o
GtWHASSTXO
MATARINNKAUP
APPELSÍNUR KR. 29.90.- KG.
DILKAKJÖT 2. FLOKKUR í
HEILUM SKROKKUM MEÐ 10%
AFSLÆTTI
O o ° A
Sími 86111.
o o