Morgunblaðið - 30.09.1983, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 30. SEPTEMBER 1983
34
Jassballettinn virðist eiga vax-
andi vinsældum að fagna meðal
unga fólksins í dag, nú í haust
hófu tveir nýir skólar kennslu í
þessum dansi, sem m.a. gerir
söng-ogdansleikieinsog Cats
fræga. I dag er því hægt aðjæra
jassballett á fimm stöðum í
Reykjavík, í Jassballettskóla
Báru, en Bára varð fyrst til að
setja á stofn skóla og hefja
kennslu í jassballett, hjá Sóleyju
Jóhannsdóttur, en hún hefur
rekið Jassballettskóla sl. þrjá
vetur, hjá Eddu Scheving sem
hóf kennslu í jassballett í fyrra-
vetur, og í skólunum tveim sem
opnuðu nú í haust, Jassball-
ettskóla Kristínar og Jassspor-
inu. Þaóer Kristín Svavarsdóttir
sem rekur Jassballettskóla
Kristínar, og þær Ásta Ölafs-
dóttir, Jenný Ölafsdóttir og Sól-
veig Róbertsdóttir sem standa
að Jasssporinu. En hvað er
jassballett?
Jassballett
Viö fórum á stúfana til aö
freista þess aö fá svör viö
þeirri spurningu. „Jassball-
ettinn er upprunninn í Bandaríkj-
unum og er um 50 ára gamall,"
sagöi Bára Magnúsdóttir er viö
höföum samband viö hana. Bára
sagöi jassballettinn hafa þróast úr
klassískum ballett, og þaö væri aö
hennar áliti nauösynlegt fyrir
jassballettdansara aö hafa lært
klassíska tækni, því þannig fái
dansarinn þá ögun sem öllum
dönsurum er nauösynleg. Bára er
meö nemendur á öllum aldri, .vil
helst ekki fá þau yngri en 11 ára og
meö einhverja undirstööu í ball-
ett“, og þau elstu eru komin í sýn-
ingarhóp skólans.
„Fyrsta verkiö þar sem jassball-
ett var dansaður var sett á sviö
þann 11. aþríl 1936,“ sagöi Ásta
Ólafsdóttir er viö ræddum viö
hana og Sólveigu í hinum nýju
húsakynnum skólans viö Hverfis-
götuna. „Danshöfundurinn var
George Balanchine, söngleikurinn
hét „On Your Toes“ og dansinn
þar sem jassballettinn kom fram
„Slaughter on the 10th Avenue“.
Þessi söngleikur hefur verið endur-
sýndur oft, og þann 6. mars sl.
hófust sýningar í New York og
standa þær enn, dansarnir aö vísu
endurbættir.“ Áriö 1960 var frum-
sýnd kvikmyndin „West Side
Story“ en þaö er fyrsta kvikmyndin
þar sem jassballettinn leikur eitt
aöalhlutverkiö. Höfundur dans-
anna í West Side Story var Jerome
Robbins og frá þeim tíma hafa
söngleikir átt vaxandi vinsældum
aö fagna.
En á hvaöa hátt er jassballettinn
frábrugöinn hinum hefðbundna
ballett?
Ásta sagöi aö jassinn notfæröi
sér mikiö hina svokölluöu einangr-
unartækni, en þaö er meö öörum
oröum smávægilegar hreyfingar
mjaöma, bols, höfuðs og axla,
jafnframt því aö tefla saman lík-
amshlutum. Beiting þessarar
tækni gerir dansarann meövitaöri
um líkama sinn, og hafa margir
einnig taliö eitt helsta einkenni
jassballettsins hina mikiu mögu-
leika til aö tjá tilfinningar og tilfinn-
ingalega reynslu, og jassballett því
oft veriö nefndur sálardans.
Þó jassballettinn sé talinn runn-
inn undan rifjum þeirra Balanch-
ine, Robbins, og fleiri slíkra, eru
áhrifin þó greinilega frá menning-
ararfleifö svertingjanna. Og þegar
nánar er aögætt kemur reyndar í
Ijós aö Balanchine var meö svart-
an aöstoðarmann, Herbie Harper
og þaö var auðvitaö Harper sem
blandaöi jassrytmanumviö hinar
Þau
yass-
ballett
»E
inn, tveir, þrír, fjórir. Og
beygja sig niöur, viö
förum í krabba..."
Nei, þetta er ekki morgunleikfimin
í útvarpinu, viö erum stödd í
Jassballettskóla Báru, og þaö eru
nemendur hennar sem hér æfa sig
baki brotnu. Fyrst er byrjaö á ven-
julegum upphitunaræfingum, nem-
endurnir teygja sig og beygja,
gjarnan klæddir legghlífum og
hlíföarfötum til aö líkaminn hitni
vel áöur en tekiö er til viö dansinn,
en þá eru hlíföarfötin iátin fjúka.
Þau skipta sér síöan niöur í hópa
og æfa mismunandi dansa, og
hver og einn fær leiösögn er hann
dansar fram eftir gólfinu. Viö náum
tali af tveim þeirra, Sigrúnu Ægis-
dóttur og Árna Rudolf.
„Klassísk undirstaöa
nauðsynleg aö mínu áliti“
Sigrún Ægisdóttir er 22 ára og
byrjaöi 8 ára gömul f ballett hjá
Eddu Scheving. „Ég var síöan f
Þjóöleikhúsinu í 7 ár, en tók mér
þá ársfrí og kom svo hingaö.“
— Er mikill munur á þvf aö
dansa klassískan ballett og jass-
ballett?
„Já, þetta er mjög ólfkt. Klass-
ískur ballettdansari þarf aö ein-
beita sér meira aö því aö hafa
stjórn á sjálfum sér, dansinn er
miklu agaöri, en í jassinum getur
hver og einn dansaö á sinn hátt.
Klassísk undirstaöa er þó aö mínu
áliti mjög nauösynleg, þó ekki séu
allir sammála því. Þeir sem hafa
lært klassíska stöng hafa jafnframt
lært þá tækni sem nauösynleg er
öllum dönsurum.”
— Hvað eruð þið að æfa hérna
núna?
„Viö erum aö undirbúa sýningu
sem veröur í Broadway einhvern
tíma á næstunni. Annars erum viö
tiltölulega nýbyrjuö aö æfa og enn
Ljósmyndir Friðþjófur.