Morgunblaðið - 30.09.1983, Blaðsíða 22

54
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 31. SEPTEMBER 1983
„Biddu dfeirxs, þcub crr^uir^i lrJs.tr\a. Sem er-
a& lct/art&- y&r p\J\ mál sé a& lir\ni."
Ast er ...
... að bœta lek-
ann á vatnsrúm-
inu.
TM Reg U S Pat Off — all rights reserved
©1933 Los Angeles Times Syndicate
Með
morgunkaffinu

Lilli flnnur sér alltaf eitthvað til að
dunda sér við.
HÖGNI HREKKVlSI
Kominn tími til að brjóta nið-
ur einokunarveldi bankanna
— og leyfa þeim að keppa á frjálsum markaði
Gísli Jónsson prófessor hringdi
og hafði eftirfarandi að segja:
— Mér datt í hug að hafa sam-
band við þig, þegar ég las um mál
bankanna í Morgunblaðinu í
morgun (miðvikudag), í sambandi
við þessi gjöld sem bankarnir eru
nýbúnir að taka upp. Nú skilst
mér að ætlunin sé að falla að
nokkru leyti frá þessari gjaldtöku
og koma á einhvers konar „sam-
ræmingu" hjá bönkunum. En þá
held ég, að það sé orðið fyllilega
tímabært að koma þeirri ábend-
ingu á framfæri við verðgæsluna
og þá sem eiga að sjá um að fram-
fylgja lögum um ólögmæta versl-
unarhætti, að ekki sé ósennilegt,
að það varði við fyrrnefnd lög, að
bankarnir bindist samtökum um
að halda uppi ákveðnu verðlagi.
Talsmenn bankanna segja, að nú
tjói ekki að vera með þennan
hringlandahátt lengur, nú verði að
endurskoða þessa hluti til þess að
allir hafi þá eins. En þetta eru
aðeins önnur orð um, að bankarnir
bindist samtökum um að halda
uppi verðlagi á ákveðinni þjón-
ustu, því að við getum ekkert farið
til að fá þessa þjónustu annað en í
bankana. Fyrrnefnd lög áttu ein-
mitt að vernda neytendur að þessu
leyti.
f annan stað kvarta bankarnir
sáran undan því, að mikið sé um
millifærslur af bankabókum yfir á
ávísanareikninga. Millifærslurnar
stafa auðvitað eingöngu af því, að
bankarnir ræna handhafa ávís-
anareikninga þeim vöxtum, sem
þeir ættu að hafa. Ætli bankarnir
sér að taka gjald fyrir alla þjón-
ustu, m.a. millifærslur (nóg fá
þeir nú fyrir heftin), þá verða þeir
líka að gjöra svo vel að borga
handhöfum ávísanareikninga
raunvexti. Það hefur átt að heita
svo, að borgaðir séu 19% ársvextir
af innstæðum ávísanareiknings,
en það eru hrein ósannindi. Þar
var alls ekki um ársvexti að ræða,
því bankarnir hafa þá aðferð við
þessa reikninga að taka lægstu
tölu fyrir hvert tíu daga tímabil
og reikna vexti samkvæmt því.
Þannig borga þeir bókstaflega
enga vexti af þeim. Ef bankarnir
borguðu sömu vexti af ávísana-
reikningum og sparisjóðsbókum,
losnuðu þeir við allar þessar milli-
færslur, því að þá þyrfti fólk ekki
að hafa nema einn reikning. Svo
gætu bankarnir tekið það sem
þeim bæri fyrir sína þjónustu. Það
er ósköp auðvelt að leggja gjald á
ávísanahefti fyrir því sem þarf til
að standa undir millifærslunum,
því að kostnaður þeirra vegna
hlýtur að vera í hlutfalli við
ávísanafjöldann. En bankarnir
vilja meira, þeir vilja gera hvort
tveggja og bæði: að ræna hand-
hafa ávísanareikninga réttmætum
vöxtum og láta þá auk þess borga
fyrir millifærslurnar sem eru bein
afleiðing af vaxtaráninu.
Stjórnvöld þurfa virkilega að
líta á þetta mál, ekki síst núna,
þegar að fólki sverfur og það þarf
Gísli Jónsson
að herða sultarólina. Það virðist
einungis hafa verið fyrir atbeina
Sparisjóðs vélstjóra, sem þetta
mál kemur nú til nýrrar skoðunar,
af því að sparisjóðnum þótti þarna
of langt gengið og var ekki til í
tuskið.
Við sjáum líka hvað gerst hefur
í sambandi við krítarkortin. Þar
ætlaði annar af tveimur aðilum,
sem bjóða þessa þjónustu, að fara
að rjúka til og taka vexti, áður en
búið væri að leggja fram reikning-
inn, en vegna þess að hinn aðilinn
var ekki tilkippilegur, þá endaði
það með því, að hinir fyrrnefndu
urðu að hætta við allt saman. Mér
er sagt, að fólk hafi streymt inn í
bankana og ætlað að skila kortun-
um. Ef þarna hefði verið efnt til
samblásturs milli bankanna, er
óvíst um, hvernig farið hefði. Mér
finnst vera kominn tími til að
brjóta niður þetta einokunarveldi
bankanna og lofa þeim að keppa á
frjálsum markaði.
Ný og hækkuð þjónustugjöld banka og spansjóða:
Líklegra að millifærslu-
gialdið verði fellt niður
ÖJ . ...._I v„ ml*munindi M voru „nd.r *P^«*"ni <* * "u" !"
Í TIJT rr fvrir » næslunni muni h.nk.r og nparisjóðir i mrð gj.ld.krám .
B"kT ; —í - ■Ikrr'2
unar h.uk.nn. t,r.r írrM. ímta.. 1
skrain var hækkuó nýlega o* voru þa jafnhliða lekin upp "J ná
■ n hefur komió i Mh.L. *
___ ___ v*nt
_____ fraín hvrr fr.m-
kvarmdin er I rinstökum .tofnun
um Þ. Mucói.t Sigurftur viU til
-aminaú Þ.ft hrf- þe„ »ð h.nk.rnir «tluóu a6 taka
Þá var hvorki pilla né lykkja
8582-6867 skrifar:
„Velvakandi!
Mig langar að minnast á
þríburafæðingu, sem varð í
Ólafur Hannesson prentari
skrifar:
„Ég skora á sjálfstæðisfólk og
aðra lýðræðissinna að skrifa ekki
undir plagg það, sem alþingis-
menn götunnar í ASÍ og BSRB
biðja menn nú að skrifa undir. Til-
gangur þessara manna er að
klekkja á ríkisstjórninni, en ekki
að bjarga gjaldþrota þjóð frá glöt-
un, né skiptir hagur launþega þá
nokkru máli.
í hvert sinn, sem Albert Guð-
mundsson fjármálaráðherra hefur
sent skuldaknöttinn með þrumu-
skoti í mark óðaverðbólgunnar,
hafa þeir reynt að bíta í hæla
hans, svipað og Noby Stiles gerði,
þegar hann sleit sundur hásinina
á Eusebio í heimsmeistarakeppn-
inni 1966.
Islendingar heyja nú erfiðasta
landsleik sinn, glímuna við verð-
bólgudrauginn. í þeirri baráttu
verða margir móðir og sárir, en
sigurinn því sætari, ef hann
vinnst. Þjóð, sem glatað hefur
fjárhagslegu sjálfstæði sínu, er
minni fjölskyldu árið 1917. Þá
var ekkert til sem hétu bætur.
Hver og einn varð að bera
ábyrgð á sér og sínum. Og þá
rekald meðal þjóða heims.
Styðjum ríkisstjómina í barátt-
unni við verðbólguna. Veitum
henni umbeðinn frest. Göngum
ekki í lið með hælbítum kommún-
ista. Undirritum ekki kommún-
istaávarpið!"
var hvorki pilla né lykkja til að
takmarka framleiðsluna.
Þegar hér er komið sögu, að
þrír drengir fæðast, vorum við
níu fyrir, elsta 13 ára. Móðir
mín átti ekki von á svo mörgum
börnum, svo að það var eitthvað
lítið til af fatnaði. En þá hjálp-
uðu nágrannakonur. Svona gekk
nú lífið þá og allir ánægðir, þó
að erfitt væri á stundum.
En nú er alltaf verið að gera
kröfur. Ég held, að við séum að
verða heldur smá í sniðum. Sem
sagt: Maðurinn getur ekki sofið
hjá konu sinni, nema ávöxturinn
sé ríkistryggður."
Skrifið eða hringið
til Velvakanda
Velvakandi hvetur lesendur til að skrifa þættinum um hvaðeina, sem
hugur þeirra stendur til — eða hringja milli kl. 11 og 12, mánudaga til
fostudaga, ef þeir koma því ekki við að skrifa. Meðal efnis, sem vel er
þegið, eru ábendingar og orðaskipti, fyrirspurnir og frásagnir, auk pistla
og stuttra greina. Bréf þurfa ekki að vera vélrituð, en nöfn, nafnnúmer
og heimilisföng verða að fylgja öllu efni til þáttarins, þó að höfundar
óski nafnleyndar.
Sérstaklega þykir ástæða til að beina því til lesenda blaðsins uUn
höfuðborgarsvæðisins, að þeir láti sinn hlut ekki eftir liggja hér í
dálkunum.
Undirritum ekki
kommúnistaávarpið