Tíminn - 22.08.1965, Qupperneq 11
■ ' l'J. J ' I ,'.lí I.1 ÍM'11' t !J\ : | M
' 1111
( '
SUNNUDAGUR 22. ágúst 1965
TÍMINN
n
52
efni, sem oft er látið í ísvarnarvökva. Bragðið og lyktin
voru falin með nokkrum sopum af ekta rommi. Áður en áköf
rannsókn hafði leitt í Ijós uppsprettu þessa „svarta dauða“
(eins og þessi banvæni vökvi var kallaður) hafði ég orðið
vitni að þjáningum eins fórnarlambsins.
Það þurfti að gerast einn þessara daga, þegar ekkert
gengur eins og það á að gera. Á þeirri stundu, sem fjöl-
mennast var á heimilinu, kom hermaður til min með skelf-
ingarsvip á andlitinu, þar sem ég var að framreiða kaffi:
— Hjúkrunarkona, það er strákur að deyja niðri í kjallara
— Þú ættir að flýta þér niður til hans strax! Þá var komið að
því. Þetta var einmitt það, sem ég hafði óttazt svo lengi, og
hafði nú að lokum gerzt. Og að ég skyldi svo vera álitin
hjúkrunarkona ofan á allt annað . . . Búizt yrði við því, að
ég gæti veitt einhverja læknishjálp, og það hafði ég ein-
mitt óttazt svo mikið. Full kvíða kastaði ég öllu frá mér
og flýtti mér niður í kjallarann. Ég var ekki alveg viss um,
hvað ég gæti gert fyrir deyjandi mann, en náði þó í hermann
og sagði „Hringdu í herlögregluna, og segðu þeim, að það
sé veikur maður héma“ . . . Á hæla mér kom annar her-
maður, og svo var guði fyrir að þakka, að hann var úr
læknasveitum hersins. I svartasta skoti kjallarans fundum
við manninn. Mér til mikils léttis var hann sprelllifandi en svo
kvalinn, að hann óskaði þess eflaust að hann væri dauður.
Við gerðum það, sem við gátum fyrir hann — í von um að
sjúkrabíllinn kæmi fljótlega. En það hlýtur að hafa verið
frídagur hjá herlögreglunni og sjúkrabflstjórunum þennan
dag, því langur tími leið áður en þeir sýndu sig. Sem betur
væri alla tið önnum kafin við eitthvert þessara verka, þvi
fyrir kom að ég átti frístundir, og „andlitið var í lagi,“
hárið greitt og hendurnar hreinar. En slík augnablik virtust
alls ekki geta samræmzt „yfirlitsferðum11 hershöfðingjans.
Kannski þurfti ég ekki að vera neitt óánægð vegna útlits
míns og vinnu, þegar tillit var tekið til þess, hvers eðlis
heimsóknir hans voru. Hershöfðinginn kom ekki til þess eins
að heilsa upp á okkur. Þegar hann birtist, mátti greinilega
sjá á andliti hans mikinn áhuga, sem virtist ná miklu lengra
en spurningar hans og athugasemdir.
Eru mennirnir hjálpsamir og þjálir við ykkur? (það þýddi:
Eru mennirnir nógu kurteisir og ekki með nein ólæti?) —
Já, herra, það eru þeir sannarlega! Hann lítur sem snöggv-
ast á mennina, sem standa nú allir teinréttir og heilsa að
hermannasið. — Sleppið þessu! Hann brosir, og við höld-
um áfram yfir í næsta herbergi. Einhver er að spila á
píanóið, og allir'eru svo niðursokknir 1 sönginn, að enginn
tekur eftir hinum háttsetta gesti okkar. Hann flýtir sér 1
gegn, hræddur um að trufla þá, og að þeir fari að standa
upp og heilsa. f lestrarherberginu lítur hann hvössum aug-
um á nokkra menn, sem eru að lesa og skrifa, en bera
sig klaufalega og reyna að heilsa þegar þeir sjá hann. Hann
brosir og bandar hendinni og þeir verða rólegri.
Næsta athugasemd hans er auðskilin: „Hér er um eld-
hættu að ræða. Piltarnir nota ekki öskubakkana. Það verð-
ur að hengja upp skilti, þar sem þeim er sagt að gera
það, eða þér verðið að sjá um að þeir geri það! (Hversu
rétt hefur hann ekki fyrir sér). — Við erum að reyna að
fá fleiri öskubakka, herra. Þeir eru ekki nægilega margir.
(En hvað það er heimskulegt að svara hershöfðingjanum
fór dó ekki þetta fórnarlamb, „svarta dauðans“, en hefði ekki á þennan rnáta! Eáttu það ekki koma.fyrir þig aftur bján-
komið til gæzka íslenzkrar fjölskyldu, sem bjó í kjallar- iSann' þinn!) Við höldum áfram eftirlitsferðinni, og hin þjálf-
anum, hefði maðurinn vel getað dáið. Þégar fóikið'héýrðir^^3^*™™®*"®®™™™^- — —12 —s* 1—"•••’—1
hvað fyrir hafði komið, vildi það endilega að hermaðurinn
væri fluttur inn á heimili þess, þar sem hægt var að leggja
hann í rúm og veita honum aðhljmningu, þegar kölduköst-
in komu.
Önnur áhyggjuaugnablik komu, þegar hershöfðinginn stakk
annað slagið sem snöggvast inn kollinum, öllum að óvör-
um. Þessi þýðingarmiklu tækifæri komu sjaldan á heppi-
legum tíma, hvað mér við kom. Ég var alltaf að vinna eitt-
hvað ógeðfellt verk, eins og til dæmis að tæma ruslakörfur,
þvo bolla, eða þurrka ryk. Það var nú ekki svo, að ég
aúgu hans taká eftir öllu, sem gæti verið hættulegt
eða valdið erfiðleikum.
Þetta heimili var mjög þýðingarmikið fyrir hann, eins
og það var fyrir okkur, og ef til vill enn þýðingarmeira, því
það var tilraun, sem var um leið áhættuspil í sambandi við
samskipti íslendinga og Bandaríkjamanna. Mikil hætta var
á að eitthvað yrði skemmt eða eyðilagt í þessu húsi, sem
okkur hafði verið lánað. Við þurftum ekki annað en elds-
voða, og þá værum við illa stödd.
Samt lentum við aldrei í neinum verulegum vandræðum,
og þá smámuni, sem við þurftum að fást við tókum við
Rest best koddar
Endurnýjum gömlu sængurnar
Eigum dún- og fiðurheld ver,
æðardúns- og gæsadúnssængnr
og kodda af ýmsum stærðum.
— PÓSTSENDUM —
Dún- og
fiðurhreinsun
Vatnsstig 3 — Sim) 18740
(Örfá skref frá Laugavegi)
i dyrunum verið lokað. Ray og,vindling? Röddin var kurteis, ogjvitandi vits reynt að gera hann
i Druce stóðu í forstofunni og | meira að segja vingjarnleg. Það j að athlægi í augum vina sinna. En
lega. — Eg greip hana glóðvolga.. horfðu hvort á annað. Brúnin var; vottaði ekki fyrir kaldhæðninni,
Hún var að klifra ofan af ann- j farin að hækka á Ray. Gamli þrá- j sem hún hafði óttazt mest.
ari hæð. Það er réttast, að þér
athugið, hvort þér saknið ekki ein
hvers. Það er ekki víst, að hún
hafi neitt af þýfihu á sér, hún
getur hafa komið því undan.
— Nei, hér hefur áreiðanlega
engu verið stolið, sagði Druce ró-
lega. — Þetta er konan mín . . .
Aldrei hafði hún heyrt rödd hans
svona milda og blíða, fannst
henni. En ef hún hefði litið upp,
mundi hún hafa séð að Druce depl-
aði augunum framan í lögreglu-
þjóninn og hann brosti gleitt. En
Ray leit ekki upp. Hún góndi enn
á gullskóna sína.
— Þá er bezt að afhenda yður
hana sagði lögregluþjónninn og
sett: a sig embættissvip. — En
það er réttast, að þér aðvarið
hana. Það gætu hlotizt vandræði
af, ef hún heldur áfram að haga
sér svona einkennilega.
Nokkrum mínútum síðar hafði
inn vár að koma í hana aftur. Það' — Þökk fyrir. Hún settist á
var líkast og hún reyndi að ögra i bríkina á skinnfóðruðum stól.
honum — eggja hann til að hlæja j Hún leit kringum sig og allt í einu
að henni eða skamma hana. En j gerði hún sér ljóst, að þessi stofa
hann sagði ekki neitt styggðaryrði.
— Viltu ekki koma með mér inn
í bókaherbergi, Ray, og segja mér,
hvernig þetta atvikaðist?
hann í staðinn.
Hún kinkaði kolli og fór með
honum inn í stofuna hans. Hún
kom aldrei þangað inn nema hann
bæði hana um það. Það fyrsta
er hún kom auga á var stór mynd
var miklu vistlegri en aðrar
á heimilinu er að vísu voru falleg
ar og smekklegar, en skorti það
sagði persónulega og heimilislega, sem
i hér var. Hvers vegna kom
hún ekki hingað oftar en
hún gerði? Hún einsetti sér að
gera það framvegis. Druce var svo
viðfeldinn núna, að henni hlýnaði
um hjartaræturnar af þakklæti
hafði hann verið nokkuð hlægileg-
ur? Var það ekki hún og öll hin,
sem höfðu heimskað sig og gert
sig hlægileg? Snobbararnir, sem
aldrei höfðu gert ærlegt handtak
alla sína ævi.
Druce hallaði sér upp að stóra
skrifborðinu. Hann hafði kveikt
sér í vindlingi líka. Nú sveigði
hann höfuðið dálítið aftur, og
blés frá sér reyknum, sem hring-
aðist upp af loftinu eins og grá-
blár lopi.
— Það fór illa með kjólinn
þinn, Ray, sagði hann eftir langa
þögn. — Gamanið hefur karwski
umgerð. Hún stóð á skrifborðinu
hans. Hún vissi ekki, að hann
hafði þessa mynd uppi við. Það
snart hana dálítiS og gerði hana
feimna um leið. Og enn fannst
henni hún vera pöróttur krakki,
sem hefði verið staðinn að ein-
hverju skammarstriki.
af henni sjálfri, í fallegri silfur- Hann hafðl losað hana við lög-! verið fuli grátt hjá mér
regluþjóninn, svo að segja orða-
laust. Og nú áfelldist hann hana
ekkert. Fór með hana eins og hún
væri langþráður gestur, bauð
henni beztu vindlingana sína og
kveikti í hjá henni.
Hana langaði til að biðja hann (áfram í ..Köngulóna
tyrirgefningar á framferði sínu yf >sá hún sjálf og brosti.
Ray starði á hann. Hvað átti
hann við? Hún botnaði ekkert í
þessu. Hún leit niður á kjólinn
og skóna, sem höfðu óhreinkazt.
Hún hefði ekki undir neinum
kringumstæðum getað haldið
svona. það
Viltu ekki setjast og fá þér ir miðdegisverðinum. Hún hafði1
Það hlýt’ir ’ð er» hræði-
legt að sjá mig, sagði hún og
gretti sig. Svo bætti hún við: — Þú
átt líklega við að gamanið mitt
hafi verið of grátt. Að klifra út
um gluggann, á ég við . . . En . . .
Hún andaði djúpt. — Það var
ekkert gaman, Druce
Hann horfði á hana. — Nei,
Ray, það hélt ég ekki heldur. Nú
var röddin orðin alvarleg.
Hún hnyklaði brúnirnar. Hún
áttaði sig ekki enn á, hvað hann
meinti. — Hvað er það, sem þú
„ átt'við með „gamaninu“?
Hann hló. — Ég á við gamanið
mitt, Ray.
— Að læsa mig inni, áttu við?
Hann hristi höfuðið og kross-
lagði handleggina á bringuna.
— Nei, en ég á við. að ég
horfði á þig, þegar þú varst að
klifra niður, væna mín. Og ég mút
aði lögregluþjóninum til að taka
þig fasta.
— Ha? Nú rétti Ray úr sér í
stólnum. Það slokknaði í vindl-
ingnum milli fingranna á henni,
án þess að hún tæki eftir því.
Hún starði á hann. — Áttu við
að þú hafir séð mig klifra út um
gluggann? Að þú hafir horft á
mig og hlegið að mér? Hún þagn-
aði, eins og hún vildi reyna að
átta sig. — Og í þokkabót mútaðir
þú lögregluþjóni, til þess að láta
mig verða mér til skammar! hélt
hún áfram. — Þú lézt hann ljúga
að mér sögu um þennan hættulega
innbrotsþjóf? Og hóta að láta
setja mig í tukthúsið? Það gerðir
þú . . . Það dirfðist þú að gera?
Druce hélt áfram að reykja, og
bros lék um varir hans. — Ég
játa það, góða mín. Mér fannst,
að þú mundir geta lært af því.
— Ó . . . Hún spratt upp eins og
naðra. Ofsinn varð svo mikill, að
hún gat ekki ráðið við hann. Aldrei
hafði hún orðið svona tryllings-
lega reið á ævi sinni. Hún missti
gersamlega stjórn á sér, er hún
sá þennan stóra, hraustlega mann
standa þarna reykjandi og tala
um að kenna henni.
— Það væri synd að segja, að
þú sýnir mér nærgætni, sagði hún
áköf.
Hann slökkti hægt í vindlingn-
um og rétti úr sér. — Sýndir þú
mér nærgætni fyrr í kvöld, Ray?
spurði hann lágt. Augu þeirra
mættust. Hans voru hörð og ögr-
1 andi, hennar gneistandi af reiði.
— Jæja, það var þá þess vegna,
sagði hún. — Þig langaði til að
hefna þín á mér!
Hann yppti öxlum og steig fast
ar í annan fótinn. — Það var ekki
aðeins þess vegna, sagði hann.
— Eg hafði gaman af þessu. Ef til
vill langaði mig til að sýna þér,