Morgunblaðið - 28.12.1985, Blaðsíða 44

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. DESEMBER1985
44
© 1985 Universal Press Syndicate
„ V\uk.kjC&\ einn 5v/alox sibr&rx,
€A hOr\r\ hélt áfrvun o& SyndCL
hr'ingiinn í kringum bátinn "
Ást er...
... að
honum eftir í
tanyo.
TM Rea. U.S. Pat. Off — all rlghts reserved
«1985 Los Angeles Times Syndicate
Gvendur, þú hefur gleymt að
slökkva á tækinu í gærkvöldi!
Með
morgxmkaffinu
HÖGNI HREKKVISI
]..OG SÍMINN HANS 6K AUPVlTAP ÖSKfZÁPUfí. "'
Jörðin séð
úr geimnum
Ingvar Agnarsson skrifar:
Tunglið snýr alltaf sömu hlið að jörðu. Snúnings-
hraði þess um sjálft sig er nákvæmlega einn hringur,
á meðan það gengur eina umferð kringum jörðina.
Þess vegna snýr andlitið á „karlinum í tunglinu",
alltaf eins við okkur jarðarbúum. Hvenær sem við
rennum augum til þessa fylgihnattar okkar, þá
blasir alltaf sama myndin við okkur. Ef tunglið
snerist ekki um sjálft sig, mundum við sjá allt yfir-
borð þess smátt og smátt á einum mánuði.
Skemmtilegt er, að nú geta menn séð jörðina frá
tunglinu (eins og meðfylgjandi mynd sýnir). Menn
hugsa sjaldan um jörðina sem lítinn hnött, einn af
ótal slíkum, í endalausum geimi, þar sem stjörnugrú-
inn er svo mikill, að enginn mannsheili gæti rúmað
þau ógrynni. Það er spor fram á við, og víkkar mjög
sýn til stjarnanna, að loks skuli mönnum hafa tekist
að sjá jörðina, þessa fóstru okkar allra, úr slíkri
fjarlægð, að hún sýnist sem ein meðal margra ann-
arra slíkra. Jörðin er sem agnarögn í ríki himnanna,
ein meðal ótal líkra systra. Við menn ættum, betur
en áður, að láta okkur skiljast, hversu mikilvægt
það er að efla bróðurhug okkar á milli, og helst
þyrftum við að vitkast svo, að unnt yrði að taka upp
nánari sambönd við lengra komna frændur og vini,
sem á öðrum stjörnum búa. Það er skref, sem stíga
verður, ef mannlíf jarðar okkar á að komast á rétta
leið.
Hér sést jörðin í fjarska bera rétt við brún tunglsins.
Myndin er tekin úr geimfarinu Appolo 17 í desember
1972, er það sveimaði umhverfis tunglið.
Víkverji skrifar
Kirkjusókn var góð á þessum
jólum eins og undanfarin ár.
Hefðu fréttir borist um annað,
hefði það vakið meiri athygli en
hitt, að allir kirkjubekkir voru
þéttskipaðir á aðfangadagskvöld.
Sumir prestar, í höfuðborginni að
minnsta kosti, eru raunar þeirrar
skoðunar, að ástæðulaust sé að
kvarta undan litlum áhuga á
messum venjulega sunnudaga.
Sóknarprestur sagði Víkverja á
dögunum, að hann sæi merki um
meiri áhuga á kirkjuferðum al-
menningsen áður.
Jólaguðspjallið hefur hljómað í
sínum skýra einfaldleika um
landið allt og jólasálmarnir gam-
alkunnu verið sungnir jafnt í
kirkjum sem heimahúsum. Barnið
í sál hinna eldri er kallað fram og
barnsandlit ljóma af gleði og eftir-
væntingu. Úr ferð í Dómkirkjuna
er Víkverja minnisstæð gleði og
undrun, sem skein úr andlitum
þeirra, sem á svölum sátu, þegar
stjarna tók að snúast efst á nýja
orgelinu í klukkuspilinu í þriðja
erindi sálmsins Heims um ból.
Nýja orgelið er af barokk-gerð
og þá tíðkaðist, að hljóðfæri þessi
væru með stjörnubúnaði af slíku
tagi. Víkverja er í barnsminni að
hafa hlustað á dr. Pál ísólfsson
leika á klukkurnar í gamla orgeli
Dómkirkjunnar, ávallt í þessu
sama erindi af Heims um ból.
Klukknahljómurinn á að minna
okkur á þau orð lokaerindisins, að
heyra má himnum í frá engla söng:
“Allelújá". Klukknahljómurinn
vakti hátíðarkennd í huga á að-
fangadagskvöld, hann var einnig
til marks um, að komið væri að
messulokum og fyrsti áfanginn að
alltof langri og tafsamri leið til
jólapakkanna væri á enda. Það
hefði ekki verið ónýtt að geta
heillast af gylltri stjörnu, sem
snerist, í sömu andrá!
XXX
r
Aannan í jólum var útvarpað
guðsþjónustu aðventista, sem
var hljóðrituð í Hlíðardalsskóla.
Þar predikaði Jón Hjörleifur Jóns-
son en nemendur í skólanum lásu
ritningarorð. Allt fór þetta fram
með ágætum. Á hinn bóginn átti
Víkverji fullt í fangi með að fylgj-
ast með lestri nemendanna. Þeir
lásu hratt og á stundum þannig,
að ekki komust öll orð nægilega
vel til skila. Ekki skal dregið í efa,
að vel hafi verið staðið að öllum
undirbúningi. Þarna sannaðist
hins vegar það, sem oft hefur verið
sagt, að ekki sé lögð nægilega mikil
áhersla á talað mál og framburð
í íslenskum skólum. Hlíðardals-
skóli er viðurkennd menntastofn-
un, sem hefur getið sér gott orð.
Einmitt þess vegna er meiri
ástæða en ella til að vekja máls á
þessu atriði, eftir að hafa hlýtt á
nemendur skólans flytja guðsorð í
útvarpið.
XXX
Talað orð setur sterkan svip á
guðsþjónustu okkar, sem bú-
um við lútherskan sið. Siðbótar-
menn lögðu mesta áherslu á pre-
dikunina. Predikunarstóllinn stóð
ofar altarinu, vegna þess að Lúther
taldi, að hjáipræðið bærist í orð-
inu. Sjálfur var Lúther annálaður
mælskumaður, sem háði marga
kappræðu við taismenn páfadóms.
Frægar eru kappræðurnar í Leip-
zig, þar sem þeir börðust með
brandi orðsins Marteinn Lúther
og Jóhann Eck, prófessor. í hinni
athyglisverðu bók um Martein
Lúther í þýðingu séra Guðmundar
Óla Ólafssonar, sem út kom á
síðasta ári er þeim Lúther og Eck
m.a. lýst með þessum orðum:
“Marteinn er í meðallagi hár,
skinhoraður af áhyggjum og lær-
dómsstriti, svo að við liggur að
telja megi í honum hvert bein
undir húðinni. Hann er á besta
skeiði sem karlmaður og hefur
skýra rödd, sem berst vel . . .
Orðaforði hans og hugmyndaauðgi
eru sannkallaður skógur. Hann er
viðfelldinn og vinsamlegur, á eng-
an hátt stirfinn né hrokafull-
ur . . . Allir saka hann um að
vera helst til óskammfeilinn í
svörum og meinyrtari en skynsam-
legt sé af manni, sem berst fyrir
endurnýjun trúarinnar eða sæm-
andi guðfræðingi . . . Eck er
þunglamalegur, samanrekinn
maður með mikla, þýska rödd, sem
magnast í voldugu brjóstholi.
Hann gæti verið leikari eða kallari,
en rödd hans er fremur hrjúf en
hrein. Augu hans og munnsvipur
og andlit hans allt minna meira á
slátrara en guðfræðing.“
Þetta er rifjað upp hér til að
minna á, að við útbreiðslu guðsorðs
hefur röddin og mælskan löngum
ráðið miklu. Hið sama á við nú á
tímum og þegar þeir Lúther og
Eck glímdu í Leipzig í júlí 1519.
Þótt nútímatækni auðveldi mönn-
um að láta rödd sína berast, þurfa
þeir, sem flytja öðrum guðsorð að
tileinka sér tækni leikara eða kall-
ara. Svo getum við gefið ímyndun-
araflinu lausan taum og velt því
fyrir okkur, hvernig þeir hefðu
litið út í sjónvarpskappræðu, Lút-
her og Eck.
Skrifið eða hringið
til Velvakanda
Velvakandi hvetur lesendur til að skrifa þættinum um hvaðeina,
sem hugur þeirra stendur til — eða hringja milli kl. 10 og 11.30,
mánudaga til föstudaga, ef þeir koma því ekki við að skrifa. Meðal
efnis, sem vel er þegið, eru ábendingar og orðaskipti, fyrirspurnir
og frásagnir, auk pistla og stuttra greina. Bréf þurfa ekki að vera
vélrituð, en nöfn, nafnnúmer og heimilisföng verða að fylgja öllu
efni til þáttarins, þó að höfundar óski nafnleyndar.
Sérstaklega þykir ástæða til að beina því til lesenda blaðsins
utan höfuðborgarsvæðisins, að þeir láti sinn hlut ekki eftir liggja
hér í dálkunum.

I