Morgunblaðið - 24.04.1986, Page 1

Vandamál í hafbeit
Engar reglur eru til um það hér á landi hvað haf-
beitarstöðvamar megi vera þétt á ströndinni. Mikil
ásókn er hins vegar í það hjá athafnamönnum í fi-
skeldi að komast yfir hafbeitaraðstöðu í Faxaflóa og
Breiðarfírði, þar sem skilyrði eru talin best til haf-
beitar hér á landi, og er þegar farið að verða vart
við vandamál vegna þess hvað stutt er á milli sumra
stöðvanna. Dæmi um þetta eru fyrirhugaðar stöðvar
á Vatnsleysuströndinni, á milli Pólarlax í Straumsvík
og Vogalax í Vogum.
B—16
ISOKNARHUG
Fá fyrirtæki á íslandi eru nátengdari þróun
tölvutækninnar en Skýrsluvélar ríkisins og
Reykjavíkurborgar. SKÝRR er að mörgu
leyti óvenjulegt fyrirtæki, þegar haft er í
huga hveijir eru eigendur þess. Ríkið á
helming og Reykjavíkurborg helming. Þó
er þetta ekki opinbert fyrirtæki í eiginlegum
skilningi heldur sjálfstætt þjónustufyrir-
tæki. Hjá SKÝRR starfa nú um 120 manns
og bjóða upp á þjónustu í flestu því sem
snýr að tölvunotkun.
B—10

VIDSKlPn AIVINNULIF
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
FIMMTUDAGUR 24. APRIL1986
BLAÐ
B
Ríkisfjármál
Haltínn fjármagnaður með skulda-
bréfakaupum banka og sparisjóða
*
Landsbanki og Utvegsbanki bæti lausafjárstöðuna, en taki ekki þátt í kaupunum
STEFNT ER að því, samkvæmt heimildum Morgunblaðsins, að fjár-
magna fyrirsjáanlegan 1.500 milljón króna rekstrarhaUa ríkissjóðs
á þessu ári annars vegar með skuldabréfakaupum viðskiptabankanna
og sparisjóða og hins vegar með lánum frá Seðlabanka. I endurskoð-
un Þjóðhagsstofnunar á efnahagshorfum er reiknað með að halU á
ríkissjóði verði a.m.k. 1.500 milljónir eða 1% af landsframleiðslu.
Með því að fara umrædda leið í fjármögnun haUans er taUð að
hægt sé að draga úr þensluáhrifum sem hann annars kynnu að verða
og um leið komið í veg fyrir að vextir hækki.
Nú standa yfir viðræður á milli
Seðlabankans og viðskiptabank-
anna og sparisjóða um kaup þeirra
á skuldabréfum ríkissjóðs. Gert er
ráð fyrir að þeir kaupi skuldabréf
fyrir 850 milljónir króna á síðustu
þremur ársflórðungum þessa árs,
þar af sparisjóðir fyrir 235 milljónir
króna. Þó eru Landsbankinn og
Utvegsbankinn undanskildir, en
lausafjárstaða þeirra er slæm. Þeim
er hins vegar ætlað að bæta stöðuna
gagnvart Seðlabanka á þessu ári
um samtals 673 milljónir króna.
Með því eykst svigrúm Seðlabanka
til þess að veita ríkinu lán eða yfir-
drátt.
Skuldabréfín verða til fimm ára
og vextir á þeim 2%-stigum hærri
en á útlánum, þ.e. ef til dæmis
verðtryggðir vextir eru 5% bera
bréfin 7% vexti. Þá verður borin
saman ávöxtun á bréfunum við
óverðtryggð kjör og ef þau reynast
betri verða þau valin. Þessi skulda-
Bifreiðir
Innflutn-
ingur eykst
Bifreiðainnflutningur var mun
meiri á fyrsta ársfjórðungi þessa
árs en á sama tíma i fyrra. AIls
voru fluttar inn 2.277 bifreiðir á
móti 1471 janúar/mars árið 1985.
Mest var flutt inn af fólksbifreið-
um, 2018 og er það 901 bifreið
fleiri en sömu mánuði á síðasta ári.
Um 56% nýrra fólksbifreiða koma
frá Japan og vekur athygli að hve
hlutur bandarískra og breskra
framleiðenda er lítill. Fimm nýjar
fólksbifreiðir frá Bandaríkjunum og
sex frá Bretlandi.
bréfakaup eru fær vegna bættrar
lausafjárstöðu viðskiptabanka og
sparisjóða, þegar frá eru taldir
Landsbanki og Utvegsbanki.
Ekki verður heimilt að framseija
bréfin nema til Seðlabanka. Eftir
1986 er stofnunum þó heimilt að
selja þau sín á milli. Samkvæmt
heimildum Morgunblaðsins er búist
við að fullt samkomulag takist á
milli Seðlabanka og banka og spari-
sjóða, en kaupin skerða mjög lítið
getu þeirra til útlána.
Þessi leið er talin mun vænlegri
en að afla §ár utan bankakerfisins,
t.d. með útgáfu ríkisskuldabréfa á
almennum markaði, sem hefði haft
í för með sér harðnandi samkeppni
um sparifé iandsmanna og því lík-
legra að raunvextir hefðu hækkað
fremur en lækkað, eins og Þjóð-
hagsstofnun bendir á. Þess má
einnig geta í þessu sambandi að
Þorsteinn Pálsson, fjármálaráð-
herra, hefur lýst því yfír að vextir
á ríkisskuldabréfum verði lækkaðir.
En vextir á þeim ráða mjög miklu
um vexti hér á landi. í riti Þjóð-
hagsstofnunar, Ágrip úr þjóðar-
búskapnum, segir að innlend láns-
íjáröflun ríkissjóðs á þessu ári sé
áætluð 3.500 milljónir króna, en
erlend
króna.
lán nemi 3.300 milljónum
Davíð Bjömsson hjá Kaupþingi
hf. sagðist í gær búast við því að
ef vextir á ríkisskuldabréfum lækki
þá lækki ávöxtunarkrafa á verð-
bréfum einnig. Hann benti hins
á að fjárstreymi frá lífeyris-
lum til húsnæðiskerfisins gæti
komið í veg fyrir að ávöxtunar-
krafan lækki. Lífeyrissjóðimir eru
stórir kaupendur verðbréfa og jafn-
framt því sem þeir minnka kaupin,
„auk þess að ef fé sjóðanna rennur
til húsnæðiskerfisins en ekki beint
til atvinnulífsins þá hlýtur framboð
af skuldabréfum af fyrirtækja hálfu
að aukast því þau fá ekki peninga
annars staðar". Þetta leiðir til viss
ójafnvægis er hamlar gegn lækkun
BREYTINGAR VERÐLAGS, LAUNAog GENGIS1984-86
Heimild: ÞJÓÐHAGSSTOFNUN 1984 1885 SPÁ 1986
/. FRAMFÆRSLUVÍSITALA % % %
Meðalhækkun frá fyrra ári 29 32>/2 2OV2
Frá upphafi til loka árs 22 34 8V2
2. BYGGINGARVÍSITALA
Meðalhækkun frá fyrra ári 22 32 23
Frá upphafi til loka árs 20 35 11
3. LÁNSKJARA VÍSITALA
Meðalhækkun frá fyrra ári 33V* 30’/2 23
Frá upphafi til loka árs 19 35’/2 10V2
4. KAUPTAXTAR
Meðalhækkun frá fyrra ári 19'/z 32’/z 20V2
Fráupphafitil lokaárs 26 29 14
5. A TVINNUTEKJUR á mann
Meðalhækkun frá fyrra ári 28 40 25’/2
6. KAUPMÁTTURATVINNUTEKNAimann
Meðalbreyting frá fyrra ári -1 5’/2 4'fr
7. MEÐAL VERÐ ERLENDS GJALDEYRIS
Meðalhækkun frá fyrra ári 16’/a 28 16
Frá upphafi til loka árs 26 21'/2 4
ávöxtunarkröfu, getur jafnvel
hækkað hana. Ávöxtunarkrafa á
verðbréfum er 13-17% og ræðst af
tegund bréfs og því trausti sem
skuldari hefur.
Matarlist ’86
Sýning
Hótel- og
veitinga-
skólans —
íLaugardals-
höll
NEMENDAFÉLAG Hótels- og
veitingaskóla íslands hefur á
undanförnum sex mánuðum
unnið að undirbúningi mikillar
matvælasýningar, sem haldin
verður 9. til 18. maí næstkomandi
í Laugardagshöllinni. Um 40
fyrirtæki taka þátt í sýningunni,
einnig koma eríendir matargerð-
armeistarar og sýna list sina og
nemendur verða einnig með sér-
staka kynningu.
Sigurður Garðarsson og Janus
J. Ólafsson, fjármálastjóri sýning-
arinnar, sögðu að undirtektir fyrir-
tækja hefðu verið mjög góðar og
eina vandamálið að koma öllum
sýningarbásum þeirra fyrirtækja er
eiga framleiðslu á sýningunni fyrir.
Þá hafa matvælafyrirtæki stutt við
bakið á nemendum með því að
leggja þeim til hráefni.
Eins og áður segir koma erlendir
matreiðslumeistarar á sýninguna
og eru þeir frá Kóreu, Frakklandi
og Kína auk kökuskreytingarmeist-
ara frá Danmörku. Þá sýnir einnig
Klúbbur matreiðslumeistara undir
forustu Hilmars B. Jónssonar. Á
sýningunni verða matvæli, hráefni
og tæki til matargerðar.
Framkvæmdastjóri sýningarinn-
ar er Hermann Guðjónsson.