Morgunblaðið - 27.04.1986, Blaðsíða 4
4 B
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNIJDAGUR27. APRÍL1986
Þýska knattspyrnustjarnan sem
orðinn er landsliðsþjálfari Islands
Sigi Held slóraði ekki á leið sinni frá Dort-
mund til Stuttgart á laugardaginn var.
Hann hafði lagt af stað um níuleytið um
morguninn og ekið greitt — var um þijár
klukkustundir að fara þessa 450 kílómetra
leið, svipaða vegalengd og á milli Akureyrar og
Reykjavíkur. Hann sagðist hinsvegar vera alveg
ókunnugur í Stuttgart og því hafí það tekið hann
tæpa klukkustund að fínna Hotel Am Schlossgarten
þar sem blaðamaður Morgunblaðsins beið eftir
honum. Þegar hann svo loks fann hótelið ók hann
niður í niðurgrafna bílageymslu þess, sem er
gríðarstór, og á að minnsta kosti þremur hæðum
undir nærliggjandi götum. Held var síðan svo
„heppinn" að næsta útgönguleið við bílastæðið hans
var lyfta hótelsins. Hann fór upp þrjár hæðir og stóð
skyndilega í anddyri hótelsins. „Nú finn ég bílinn
aldrei aftur," sagði hann hlæjandi, „það er nefnilega
ekki hægt að taka lyftuna sömu leið niður.“
Sigi Held var í Stuttgart í tvíþættum tilgangi.
Fyrst og fremst var hann kominn til þess að sjá
Asgeir Sigurvinsson leika með liði sínu í þýsku
deildarkeppninni, og ræða lítillega við hann eftir
leikinn. Tímann fram að leiknum og á meðan á
leiknum stóð ætlaði hann að nýta í að tala við fyrsta
íslenska blaðamanninn sem hann hafði hitt.
Morgunblaðið/GA
Sigi Held í kalsaveðri á Heckar-leikvanginum í Stuttgart á
laugardaginn var.
Áuðugfur
Held er samt vanur blaðamönn-
um — það var auðfundið. Hann var
ekki orðinn tvítugur þegar hann var
orðinn landskunnur knattspymu-
maður í Þýskalandi og á bestu
knattspymuárum sfnum — frá 1966
til 1972 var hann eitt af stóru
nöfnunum í heimsknattspymunni.
Hann er vanur því að tjá sig við
fjölmiðla og vanur því að þeir fjalli
um hann. Við ákváðum að fínna
okkur kaffíhús í nágrenninu og
ræðast þar við í um eina og hálfa
klukkustund áður en við færum á
leikinn.
„Ég á góða §ölskyldu,“ sagði
hann þegar ég spurði um heimilis-
hagi. „Konan mín heitir Christine
og við eigum tvö böm, átján ára
strák sem heitir Axel og níu ára
dóttur sem heitir Jana. Þau ætla
öll að fara með mér til íslands um
miðjan maí og hlakka mikið til að
búa þar í sumar."
„Eg á afar erfítt með að lýsa
atvinnu minni," sagði hann svo.
„Hluti af tíma mínum fer í að kenna
knattspymu á knattspymuskólum
fyrir unga drengi og einnig leik ég
knattspymu annað slagið með
gömlum félögum minum. Og svo
hef ég nóg að gera í sambandi við
íbúðir sem ég á og leigi út. Það
þarf heilmikið að snúast í kringum
þær.“ Sigi Held varðist frekari
spumingum um atvinnu sína og
hógværðin sem einkenndi allt hans
fas kom upp á yfirborðið. Eftir
öðrum leiðum veit ég að íbúðir hans
má telja í tugum, jafnvel hundruð-
um, og að hann er auðugur maður.
Hann var hálaunaður atvinnumaður
í 18 ár og fór vel með fé sitt.
Undanfarin þrjú ár hefur Held ekki
haft fasta atvinnu aðra en að „lifa
af eignum sínum", ef svo má að
orði komast. Hann mun heldur ekki
hafa gert verulegar kaupkröfur á
hendur KSÍ fyrir landsliðsþjálfara-
störfín.
Langur ferill
„Ég er fæddur og uppalinn í
smábæ mitt á milli Frankfurt og
Niimberg og þar fór ég strax að
leika knattspymu. Árið 1963, þegar
ég var tvítugur, varð ég atvinnu-
maður. Þá fór ég að leika með
Kickers Offenbach," sagði Held.
„Tveimur árum síðar var ég seldur
til Borussia Dortmund og þar var
ég í sex ár, líklega mín bestu ár
sem knattspymumaður, frá 1965
til 1971. Á þessum tíma vorum við
nokkrir landsliðsmenn í Dortmund,
liðið var meðal þeirra allra bestu í
Þýskalandi og Evrópu — meðal
annars urðum við Evrópumeistarar
bikarhafa 1966, unnum þá Liver-
pool í úrslitaleik í Glasgow. Ég fór
síðan aftur til Offenbach og var þar
frá ’71 til ’76, þá til Dortmund á
ný ’77 til ’79, og endaði knatt-
spymuferil minn hjá Uerdingen ’79
til 1981. Þá var ég orðinn 38 ára
garnall."
Held var miðheiji og vinstri út-
heiji lengst af ferils síns, en lék
einnig sem miðjumaður. „Ég held
að þegar ég var 35 ára hafí ég
verið búinn að leika allar stöður á
vellinum nema sem markvörður,"
sagði hann hlæjandi.
í frábæru landsliði
Á árunum 1966 til 1973 lék
Held 41 landsleik fyrir Vestur-
Þýskaland. Hann tók þátt í tveimur
heimsmeistarakeppnum, 1966 í
Englandi og 1970 í Mexíkó. Þá var
hann í vestur-þýska liðinu sem varð
Evrópumeistari 1972. „Jú, það er
mikil reynsla að taka þátt i Heims-
meistarakeppni. Sérstaklega fannst
mér mikið til þess koma að leika í
keppninni í Englandi, en þá var ég
að byija landsliðsferil minn. Úrslita-
leikurinn var alveg stórkostlegur
leikur, en honum töpuðum við sem
kunnugt er 4:2 og markið sem réði
úrslitum leiksins, þriðja mark Eng-
lendinga, var aldrei neitt mark. Það
hefur mikið verið skrifað og rætt
um það, en ég er sannfærður um
að boltinn fór aldrei innfyrir línuna.
Geoff Hurst átti skot í slá og niður,
þaðan hrökk boltinn út, en hann fór
aldrei í markið. Það var sárt að
tapa úrslitaleik i Heimsmeistara-
keppni á svona marki, en samt
vorum við mjög ánægðir með annað
sætið — það var betri árangur en
við áttum von á.“
Vestur-þýska landsliðið náði
einnig ágætum árangri í Mexíkó
1970, lenti í þriðja sæti eftir að
hafa í.apað ævintýralegum undan-
úrslitaleik við Ítalíu. Eftir venjuleg-
an leiktíma í þeim leik var staðan
jöfn, 1:1, en í framlengingunni voru
skoruð fímm mörk, og þau hefðu
getað orðið 20, slík voru marktæki-
færin. ítalir sigruðu 4:3. Held lék
með Þjóðveijum í þessum leik eins
og öðrum í keppninni.
Uppúr 1970 fór síðan að myndast
í Þýskalandi eitt af allra sterkustu
knattspyrnulandsliðum sögunnar.
Kjamann í því liði mynduðu leik-
menn eins og Franz Beckenbauer,
Gerd Muller, Gunther Netzer, Sepp
Maier, Wolfgang Owrath, Paul
Breitner — og Sigi Held. Þetta lið
var ósigrandi árum saman og 1972
vann það Evrópukeppni landsliða
með fáheyrðum yfírburðum. Held
lék meðal annars í frægum leik
gegn Englendingum á Wembley
þegar Þjóðveijar léku sér að enska
landsliðinu og unnu 3:1. í úrslitaleik
keppninnar í Belgíu þegar þýska
liðið vann Sovétmenn léttilega 3:0
var Held hinsvegar fjarri góðu
gamni, — hann var þá að leika
mikilvægan fallbaráttuleik með
Offenbach og fékk sig ekki lausan.
Sami liðskjami myndaði síðan sig-
urlið á HM 1974 en þá var Sigi
Held kominn yfír þrítugt og dottinn
úr liðinu.
Allir þekktu hann
Þegar við höfðum lokið spjalli
okkar á kaffíhúsinu og Held kallaði
á þjóninn svo við gætum borgað
fyrir kaffíbollana tvo uppgötvaði ég
hvaða stöðu hann hefur í Þýska-
landi. Þjónninn tók nefnilega ekki
í mál að hann greiddi fyrir sig —
sagði að það væri heiður að fá hann
á staðinn og hann væri velkominn
hvenær sem væri þegar hann ætti
leið um Stuttgart. Og þegar við
komum að leikvellinum, vorum bún-
ir að leggja Mercedes-sportbílnum
hans skammt frá vellinum, sá ég
að hver einasti vallargestur þekkti
hann. Ungir sem gamlir knatt-
spymuáhugamenn sem voru á leið
frá bflastæðum að Neckar-vellinum
í Stuttgart þekktu andlit Sigi Held
og fóm ekki leynt með það. Þeir
hnipptu hver í annan, bentu og
hvísluðu: „Þama er Sigi Held.“
Vallarstarfsmenn gerðu líka allt
sem Sigi Held bað þá um, opnuðu
fyrir hann iæst hlið og fundu fyrir
okkur sæti á besta stað á vellinum.
Og á meðan á leik Stuttgart og
Dortmund stóð var otöðugur
straumur drengja, og reyndar einn-
ig harðfullorðinna manna, til hans
í stúkunni áð biðja um eiginhand-
aráritun. Og blaðamenn þýsku biað-
anna komu einir þrír til hans að fá
álit hans á leiknum, og spyija liann
frétta.
Þetta kom mér mjög á óvart. Eg
vissi að vísu að þessi nýi landsliðs-
þjálfari okkar var gamall landsliðs-
maður, en að hann nyti enn slíkrar
aðdáunar hafði ekki hvarflað að
mér. En e.t.v. hefði það ekki átt
að koma á óvart. Hann var ein
skærasta stjama þýskrar knatt-
spymu á mesta gullaldartímabili
hennar, eldfljótur og leikinn sóknar-
maður, sem heillaði áhorfendur
hvarvetna. Þjóðverjar sakna þess-
ara tíma — þegar þeir áttu besta
landslið í heimi — oggömlu hetjum-
ar njóta enn virðingar. Þekktastur
þessara leikmanna var að sjálf-
sögðu Beckenbauer, núverandi
þjálfari vestur-þýska landsliðsins,
og góður vinur Held. „Mjög margir
þessara félaga minna í landsliðinu,"
sagði Held í bflnum á leiðinni á
völlinn, „eru í störfum sem á ein-
hvem hátt tengjast knattspymunni.
Netzer er hjá Hamburg, Uli Hoe-
ness hjá Munchen, og nokkrir fást
við þjálfun, eins og ég. En flestir
vinna reyndar við sölustörf hjá
Adidas og Puma. Owerath og Uwe
Seeler em t.d. báðir hjá Adidas.
En ég held að við getum allir sagst
hafa það mjög gott núna.“
„Þurfti að fara“
Ferill Sigi Held sem knattspymu-
þjálfara hefur ekki beinlínis verið
dans á rósum. Eftir að hann hætti
sjálfur að leika knattspymu tók
hann við framkvæmdastjórastöð-
unni hjá Shalke 04, sem er gamal-
frægt lið og nýtur mikils stuðnings
áhorfenda, en hefur gengið illa
knattspyrnulega séð í mörg ár. Sigi ;
Held var hjá liðinu í eitt og hálft ár ,
áður en hann „þurfti að hætta“, ’
eins og hann orðaði það — var i
rekinn. Liðið féll þá í aðra deild. í
Skömmu síðar, eða eftir áramótin 1
1984, tók hann við liði sem barðist
í bökkum í annarri deild — en allt
kom fyrir ekki, liðið féll og var
skömmu síðar gert að áhugamanna-
liði. Sigi Held var í þijá mánuði við
stjómvölinn. Síðan 1983 hefur hann
ekki komið nálægt þjálfun. En hvað
kom til að hann sótti um landsliðs-
þjálfarastöðuna á íslandi?
„Ég hef trú á að þetta sé spenn-
andi og skemmtilegt starf," sagði
hann. „Ég talaði fyrst við KSI í
desember í fyrra og við vorum í
stöðugu sambandi eftir það. Ég
kom til íslands eftir áramótin, og
í febrúar var gengið frá samningn-
um. Mér lýst vel á íslendinga og
vona að ég geti náð árangri með
landsliðið. Ég vona að það verði
áfram erfitt fyrir öll lið að vinna
okkur."
Sigurvinsson væri í
þýska landsliðinu
Við vorum búnir að koma okkur
fyrir á vellinum og horfðum á Ás-
geir Sigurvinsson sýna listir sínar
í leik gegn Dortmund, gamla liðinu
hans Sigi Held. Ég spurði hvort
hann væri að horfa á eitthvað sér-
stakt í leik Ásgeirs. „Nei, alls ekki",
svaraði Held. „Ég hef oft séð Ásgeir
leika og þekki alveg stfl hans. Ég
er hér meira formsins vegna. Það
er sjálfsögð kurteisi að nýr lands-
liðsþjálfari leggi það á sig að horfa
sérstaklega á þá leikmenn sem eiga
heima í landsliðinu og að ræða við
þá sem fulltrúi KSI. Eg hef ferðast
nokkuð um Evrópu að undanfömu,
búinn að fara til Belgíu að skoða
Margeirsson og Guðjohnsen. Eð-
valdsson og Guðmundsson hjá
Uerdingen hef ég líka haft samband
við, og sömuleiðis Grétarsson,
Torfason og Þorbjömsson í Sviss.
Og svo sá ég auðvitað nokkra þeirra
leikmanna sem spila á íslandi þegar
við fómm til Kuwait og Bahrain/
sagði Held.
„Sumir eru rnjög góðir," sagði
Held þegar liann var spurður um
hvemig honum litist á mannskap-
inn. „Sigurvinsson er auðvitað frá-
bær leikmaður og væri örugglega
í vestur-þýska landsliðinu ef hann
væri gjaldgengur. Enginn annar
Ieikmaður hér hefur hæfileikann til
að gefa þessar löngu sendingar,
sem skipta svo miklu máli í leiknum.
Sá eini sem kemst nærri honum
hvað það varðar er Herget hjá
Uerdingen, en hann spilar sem
aftasti vamarmaður og er ekki
nærri því eins fljótur og snöggur
og Sigurvinsson. Mér þótti l?ka
Sævar Jónsson góður vamarmaður.
En gallinn er cá að flestir atvinnu-
mennimir fslensku em miðvallar-
leikmenn eða sóknarmenn, og því
verð ég að leita að vamarmönnum
á íslandi. Það er viss ókostur að
vamarmennimir hafí ekki sömu
leikreynslu og sóknarmennimir."
Sigi Held bætti við að hann ætti
reyndar mjög erfítt með að tjá sig
um einstaka leikmenn og um ís-
lenska knattspymu vegna þess að
hann þekkti ekki nógu vel til. „En
mér sýnist svona í fljótu bragði að
helsti galli íslenska landsliðsins sé
reynsluleysi. Leikmennimir fá ekki
tækifæri til að öðlast reynslu í stór-
leikjum. Slíkt fæst náttúmlega ekki
nema í atvinnumennsku og ég held
að lykillinn að aukinni velgengni
landsliðsins sé að fleiri leikmenn
spili erlendis og öðlist reynslu."
Og sér hann fram á að einhver
þeirra ungu landsliðsmanna sem
hann var með í Bahrain og Kuwait
eigi eftir að fara í atvinnumennsku?
„Já, það er ekki ólíklegt," sagði
Held. „Gallinn er sá að atvinnu-
mannaliðin em sífellt að leita að
sóknarmönnum, og eftirspum eftir
vamarmönnum er langtum minni.
En ég held t.d. að Jónsson eigi
heima í atvinnumennsku og Áskels-
son gæti líka gert það gott, svo ég
nefni einhveija. En ég verð að taka
fram að ég þekki í rauninni svo lítið
til að ég get ekki sagt til um þetta
með neinni vissu.“
J