Morgunblaðið - 19.06.1986, Síða 1
Hugvit selt
FYRIR sex árum fengu tveir ungir menn þá flugu í
kollinn að stofna fyrirtæki og lifa á því að selja
hugvit. Þeir höfðu orðið .talsverða reynslu í því að
framreiða hugverk því báðir höfðu starfað hjá sjón-
varpinu um langt skeið. Þeir þóttust því sjá fyrir sér
endalausa möguleika í því að koma öllum sköpuðum
hlutum í einhverskonar neytendaumbúðir eða eins og
tvímenningamir segja sjálfír „að pródúsera" kynning-
una á söluvörunni. Þeir litu því á fyrirtæki sitt sem
eins konar ráðgjafarfyrirtæki fyrst og fremst og gera
reyndar enn.
4/5
Konur í forystu
fyrirtækja
Menn eru ekki á eitt sáttir um hæfileika
kvenna til þess að stjóma í fyrirtækjum. í
tilefni kvennadagsins er fjallað um rannsókn
er gerð var í Bandaríkjunum um ólíka stjóm-
un kynjana í atvinnurekstri og tveir íslenskir
forstjórar spjalla um karl- og kvenstjómend-
B 16
VIÐSKIFTIAIVINNUUF
PRENTSMIÐJA MORG UNBLAÐSINS
FIMMTUDAGUR19. JUNI1986
BLAÐ
B
Viðskiptalönd íslands:
Vextirfara lækkandi
VEXTIR hafa farið lækkandi í flestum helstu iðnríkjunum á undan-
förnum vikum. Þó hafa þeir staðið i stað í Vestur-Þýskalandi og á
Spáni og breyst mjög lítið í Bandaríkjunum.
I meðfylgjandi töflu er yfirlit yfir
útláns- og innlánsvexti í nokkmm
viðskiptalöndum íslands, sam-
kvæmt heimildum breska tímarits-
ins The Economist. Þá em einnig
áætlaðir raunvextir. Annars vegar
er miðað við svokallaða „prime“-
vexti, sem em vextir útlána er bjóð-
ast úrvals fyrirtækjum. Smærri
fyrirtæki og einstaklingar greiða
niun hærri vexti. Og hins vegar em
vextir innlána (3 mánaða). Af þeim
fímm löndum sem taflan nær yfír,
sést, að hæstu áætlaðir raunvextir
em í Bretlandi og Frakklandi.
Lægstu vextir em hins vegar í
Japan. Sé miðað við 10% verðbólgu
hér á landi em raunvextir algengra
útlána um 5%. Raunvextir innlána
em nokkuð mismunandi eftir því
hvaða forsendur em gefnar.
Ólafur Örn Ingólfsson hjá Lands-
banka íslands gerir að umtalsefni
hugsanlegan samanburð á raun-
vöxtum hér á landi og í helstu
viðskiptalöndum íslands, í síðasta
fréttabréfi Landsbankans. Hann
bendir þar á að sú spuming vakni
við hvaða vexti eigi að miða. Ef
tekið er t.d. af afborgunarviðskipt-
um í Bretlandi em vextir á slíkum
lánum um það bil 27%. Vextir á
almennum skuldabréfum (unsecur-
ed loans) í Bandaríkjunum eru um
14%, samkvæmt upplýsingum Ólafs
Amar.
í nýju Seðlabankalögunum, sem
taka gildi 1. nóvember næstkom-
andi, er ákvæði um að bankinn
geti hlutast til um vaxtaákvarðanir
innlánsstofnana til að tryggja að
raunvextir séu ekki hærri en i helstu
viðskiptalöndum og að draga úr
óhæfilegum vaxtamun milli inn- og
útlána.
VEXTIRINN- OG ÚTLÁNA
Útlána- vextir (prime) Innláns- vextir (3ja mán.) Áætlaðar verðbreyt- ingarnæstu 12mán. Áætlaðir raunvextir
Útlán Innlán
Bandaríkin 8,50 6,60 2,60 5,75 3,90
V—Þýskaland 7,00 4,23 0,00 7,00 4,23
Japan 4,13 2,13 0,50 3,61 1,62
Frakkland 9,60 7,44 2,5 6,93 4,82
Bretland 11,00 9,59 3,2 7,56 6,19
imsm
DNGhf. ogSnúhf. verða eitt fyrirtæki
Ráðstöfun til að rétta við rekstur
DNG hf. sem bar árangur
Góður árangnr
Á AÐALFUNDI Snú hf. í maí síðastliðn-
um var ákveðið að sameina DNG hf.
og Snú hf., eins og getið var um í síð-
asta viðskiptablaði. Snú hf. var stofnað
í nóvember 1984 af 20 fyrirtælgum til
að styðja við rekstur DNG sf. sem hafði
gengið brösulega um nokkra hríð.
„Tilganginum með Snú
var náð“
Þorkell Sigurlaugsson er fulltrúi Eim-
skips í stjóm DNG hf. og sagði hann að
þar sem rekstur DNG hf. hefði gengið vel
að undanfömu hefði markmiðinu með
stofnun Snú hf. verið náð og félagið því
lagt niður. „Árið 1984 gerði félag íslenskra
iðnrekenda athugun á fyrirtækinu DNG
sf., sem þá átti í miklum fjárhags- og
söluörðugleikum og mælti með stofnun
hlutafélags um rekstur DNG sf.,“ sagði
Þorkell meðal annars. „Fyrirtækið, sem
framleiðir vélknúnar færavindur, hafði þá
verið starfrækt í 2-3 ár af feðgunum
Davíð og Nils Gíslasonum og Gísla.
í upphafi var reksturinn hálfgerður
heimilisiðnaður, í Glæsibæjarhreppi í Eyja-
firði. Þrátt fyrir smæðina, náðist að þróa
hugvitssamlega og koma upp öflugum
tækjabúnaði, sem kostaði mikla fjárfest-
ingu. Vegna hennar og þar sem ekki var
hægt að koma við hagkvæmni vegna
aðbúnaðar og aðstöðu, komst DNG sf. í
mikinn íjárhagsvanda.
í útttekt FÍI kom fram að fyrirtækið
ætti framtíð fyrir sér tækist að bæta eigin-
íjárstöðu þess og fá nýja aðila inn til að
styðja við bakið á frumkvöðlunum. Mælt
var með stofnun hlutafélags (sem síðar
hlaut nafnið Snú hf.) um rekstur DNG
sf., þar sem utanaðkomandi aðilar ættu
meirihluta eða 51% hlutafjár en eigendur
DNG legðu fram sína þekkingu og reynslu
sem 49%. Eigendur DNG sf. tóku þessum
hugmyndum vel og var leitað eftir stuðn-
ingi ýmissa aðila með þeim árangri að um
20 fýrirtæki lögðu fram 6 milljónir króna
í hlutafé og var heildarhlutafé DNG þar
með orðið um 12 milljónir. Einnig var samið
svo um að eigendur DNG gætu eftir 7 ár,
keypt aftur hlut Snú hf. gegn raunvirði.
Síðan var DNG hf. stofnað formlega í nóv-
ember 1984.
í framhaldi fór fram gagnger endur-
skipulagning og vorið 1985 flutti fyrirtækið
í leiguhúsnæði Hagainnréttinga á Akur-
eyri. Kristján E. Jóhannsson, forstöðumað-
ur skódeildar SÍS, var ráðinn fram-
kvæmdastjóri og komið var á fullkomnum
rekstri í rafeindaiðnaði.
Síðla árs 1985 var hlutafé aukið um 50%
og í ár aftur um 50%, þannig að nú er
hlutafé félagsins um 27 milljónir. Áætlað
er að reksturinn skili um 40 milljónum á
þessu ári og að framleiðslan verði um 400
vindur til sölu innanlands og til útflutnings.
Gert er ráð fyrir að hagnaður verði af
rekstrinum á þessu ári sem er mjög gott
miðað við hvað stutt er síðan endurskipu-
lagning fór fram. Því má að hluta þakka
miklu hlutafé og tiltölulega lítilli skuldsetn-
ingu.
Á aðalfundi félagsins sem haldinn var í
maí síðastliðnum var loks ákveðið að
sameina fyrirtækin Snú hf. og DNG hf.,
þannig að þeir tíu aðilar sem eftir voru
og áttu hlutafé í Snú hf., eignuðust beint
hlutafé í DNG hf.“
Þorkell sagði að nokkrar vangaveltur
hefðu verið á aðalfundinum um hvort
nauðsynlegt væri að leggja niður Snú hf.
„En þar sem hlutafélagið var stofnað með
það eina markmið að rétta við rekstur DNG
lá beinast við að leggja það niður þegar
tilganginum hafði verið náð.
Þorkell sagði ennfremur að þessar ráð-
stafanir sem gerðar hefðu verið til styrktar
rekstri DNG sf. væri mjög sjaldan beitt
hér á landi og auk þess sem árangurinn
hefði jafnvel aldrei orðið svona góður. „Það
er tilfinningamái að hleypa öðrum inn í
reksturinn og til að aðgerðimar beri árang-
ur þarf traust manna. Feðgamir gerðu sér
grein fyrir að ákveðnar breytingar væm
nauðsynlegar og hefur samstarfið við þá
verið gott. Það er einnig ánægjuleg stað-
reynd að hlutabréf í DNG hf. hafa verið
seld við yfirgengi sem þýddi m.a. það að
þeir sem vom meðal upphaflegra hluthafa
gátu komið sér úr félaginu aftur gegn
raunvirði, ættu þau ekki samleið með DNG
hf. Sem dæmi má nefna Hampiðjuna sem
í upphafi var ekki stór hluthafi en er núna
með þeim stærstu. Hún sér hag í því að
starfa með DNG, fyrirtækin selja á sömu
markaði og hafa svipaða þekkingu í sölu-
og markaðsmálum."
Á næstu ámm er ætlunin að hafist verði
handa við nýja framleiðslu, þannig að
fyrirtækið verði ekki eins háð einni fram-
leiðsluvöm, þó svo að endumýjun á mark-
aðnum sé mikil og stöðug.
I stjóm félagsins sitja Gunnar Svavars-
son hjá Hampiðjunni og Þorkell Sigur-
laugsson sem fulltrúi Eimskipafélagsins,
ásamt Nils Gísiasyni fi-á DNG hf.