Morgunblaðið - 12.10.1986, Blaðsíða 2

2 B
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 12. OKTÓBER 1986
■HASKOLI ISLANDS
Nemendur við Háskólatm
lifa ekld í lokuðum heimi
Rætt við Ástu K. Ragnars-
dóttur, námsráðgjafa.
inu um hagnýtt gildi háskóla-
náms“.
-Veitir þú nemendum upplýs-
ingar um fjárhagslega afkomu
einstakra hópa háskólamanna?
í viðtölum mínum við nemendur
legg ég áherslu á að slíkar stað-
reyndir séu breytilegar á hveijum
tíma. í raun þarf svo lítið til að
afkomumöguleikar manna breyt-
ist. Þar koma einnig inn í utanað-
komandi þættir sem hver
einstaklingur getur engu breytt
um.
Akveða menn að leggja stund
á það sem nefnt hefur verið „hag-
nýtt nám“ eingöngu vegna þess
að þeir hafa áhyggjur af fjár-
hagsafkomu sinni í framtíðinni?
Umræðan um launamál há-
skólamanna og einkum ákveðinna
hópa þeirra svo sem kennara og
hjúkrunarfræðinga hefiir haft
gífurleg áhrif. Hins vegar þykir
mér sú umræða sem fram hefur
ur þeirrar deildar heldur munu
nemendur í öllum deildum Háskól-
ans geta sótt námskeiðin. En
almennt má segja að stefnan sé
sú að markaðssetja þekkingu f
síauknum mæli. Vitaskuld er
þetta í samræmi við þjóðfélags-
breytingar undanfarinna ára.
Nemendur við Háskóla íslands lifa
ekki í lokuðum heimi.“
Þannig að breytingar í þjóð-
félaginu gera vart við sig hér
vestur á Melum?
-Þær gera það samdægurs ef
svo má að orði komast. Vænting-
ar manna hér sem og annars
staðar haldast í hendur við þróun
þjóðfélagsins. Þess vegna virðast
menn vera mjög opnir fyrir mögu-
leikum atvinnulífsins nú um
stundir.
Lánasjóður íslenskra náms-
manna hefur verið í brennidepli
að undanfömu. Verður þú vör við
að stúdentar hafí áhyggjur af
lánabyrði og endurgreiðslum
námslána?
-Ég get ekki séð að nemendur
hafí meiri áhyggjur af þessu at-
riði nú en áður. Staðreyndin er
sú að námsmenn hafa alltaf
áhyggjur af þeim lánum sem þeir
taka til að fjármagna nám sitt.
Mér þykir mjög áberandi hvað
námsmenn eru varkárir í lánamál-
um sínum. Vitaskuld hefur oft
verið dylgjað að hinu gagnstæða
og sagt að lánakerfið stuðli að
leti og ómennsku. Reynsla mín
er allt önnur og mér þykir ákaf-
lega ósanngjamt þegar náms-
menn em vændir um að vera
sníkjudýr á þjóðfélaginu. ÖUum
lántökum fylgir ábyrgð og náms-
menn em ekki síður ábyrgir
þjóðfélagsþegnar en aðrir“ sagði
Asta K. Ragnarsdóttir að lokum.
SKRÁÐIR nemendur við
Háskóla íslands eru
tæplega 4.300.
Nemendum hefur
fjölgað um 25 - 30%
síðustu fimm ár og
námsleiðir verða sífeilt
fjölbreyttari. Árið 1981
var Ásta K.
Ragnarsdóttir ráðin
námsráðgjafi við
Háskóla Islands. Eftir
þvi sem nemendum
hefur fjölgað hefur
starf hennar orðið sífellt
umfangsmeira. Hún
hefur því óvenju skýra
mynd af væntingum
þeirra nemenda sem
hefja nám við Háskóla
Islands og hugmyndum
þeirra um tilgang
framhaldsnáms.
Að sögn Ástu Ragnars-
dóttur er ákaflega
mikilvægt að traust
skapist milli námsráð-
gjafa og nemenda.
Þetta virðist henni hafa tekist
framar vonum því nú veitir hún
um 1.000 viðtöl á ári hverju. Er
málum nú svo komið að hún ann-
ar tæpast öllu þessu starfí og
hefur þess verið farið á leit við
yfírvöld að ráðinn verði annar
námsráðgjafí í fullt starf. Að sögn
Ástu hafa ráðamenn skólans tekið
þeirri umleitan vel._
Aðspurð kvað Ásta fræðslu-
þáttinn í starfí sínu einkum hafa
farið vaxandi frá því hún tók til
starfa. Hún sækir sérhvem fram-
haldsskóla landsins heim og
miðlar upplýsingum_ til nemenda
um nám í Háskóla íslands. Áður
fyrr önnuðust háskólanemar sjálf-
ir þessa fræðslu og reyndist það
bæði óhentugt og kostnaðarsamt.
Nemendur leita til námsráð-
gjafa af ýmsum ástæðum.
Nýstúdentar sækja þangað upp-
lýsingar um Háskólann og þær
námsleiðir sem í boði eru. Að
auki upplýsir Ásta nemendur um
tilhögun námsins og reglugerðir
einstakra deilda og félagslega
þjónustu á vegum Háskólans svo
dæmi séu tekin. Þá leita nemend-
ur einnig til hennar sökum
tímabundinna erfiðleika í námi og
einkalífi. Öll viðtöl eru að sjálf-
sögðu algert trúnaðarmál náms-
ráðgjafa og nemanda.
Hin mikla fjölgun nemenda
undanfarin ár hefur einkum lýst
sér í ásókn í ákveðnar deildir
Háskólans. Mest hefur §ölgunin
orðið í viðskiptafræðideild, laga-
deild og raunvísindadeild. Ásta
Ragnarsdóttir telur þessa þróun
einfaldlega haldast í hendur við
þær breytingar, sem orðið hafa á
þjóðfélaginu nú hin síðustu ár.
„Nýstúdentar spyijast mikið fyrir
um þessar deildir þar sem nám
innan þeirra er talið vera hag-
nýtt“ sagði Ásta. „Nú um stundir
eru áhyggjur af afkomu mjög
ríkjandi meðal háskólanema.
Þetta helst að sjálfsögðu í hendur
við þá umræðu sem að undan-
fömu hefur farið ffarn í þjóðfélag-
Ásókn nemenda í ákveðnar deildir Háskóla íslands hefur farið ört vaxandi nú hin síðustu ár.
Ásta K. Ragnarsdóttir, námsráðgjafi.
farið um „haguýtt nám“ engan
veginn nógu hnitmiðuð. Ég fæ
ekki séð hvemig unnt er að ræða
þetta efni af skynsamlegu viti án
þess að fyrir liggi einhvers konar
skilgreining á því hvað er hagnýtt
og hvað ekki. Merking hugtaksins
„hagnýtt nám“ kann að vera jafn
fjölbreytileg og mennimir em
márgir. Ef það er eingöngu bund-
ið við hina fjárhagslegu hlið er
hugtakið bersýnilega afstætt við
þjóðfélagið og hræringar innan
þess, atvinnuástand osfrv. á hveij-
um tíma. Allt em þetta breytilegir
þættir. Á hinn bóginn tel ég það
óbreytanlega staðreynd að mönn-
um reynist affararsælast að læra
það sem þeir hafa áhuga á og
hafa hæfíleika til. Starfíð er svo
stór hluti af lífi sérhvers manns.
Þá vaknar sú spuming hvort er
mikilvægara ánægja og fullnægja
í starfí eða krónumar í launaum-
slagfinu."
Að undanfömu hafa menn velt
vöngum yfír tengslum Háskólans
og atvinnulífsins í landinu. Telur
þú að sú umræða hafí fallið í fijó-
an svörð meðal stúdenta?
-í raun get ég ekkert sagt um
það. Viðtöl mín við námsmenn
snerta fyrst og fremst persónuleg
mál þeirra. Hins vegar er ljóst að
menn em almennt áhugasamir
um ýmis konar rekstur. Nú er
stefnt að því að koma ýmsum
rekstrarþáttum inn í nám í raun-
vísindum. Upplýsingaiðnaður og
flölmiðlun þykja ákaflega áhuga-
verð viðfangsefni. í framhjáhlaupi
má geta þess að nú Iiggur fyrir
tillaga um að heíja kennslu í §öl-
miðlun innan félagsvísindadeildar.
Gert er ráð fyrir að námið verði
ekki eingöngu bundið við nemend-