Morgunblaðið - 12.01.1988, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. JANÚAR 1988
35
Verkaskipting ríkis og sveitarfélaga;
Stjórnarþmgmaður gagn-
rýnir stj órnarfrumvarp
Guðni Ágústsson, þingmaður
Framsóknarflokks fyrir Suður-
landskjördæmi, lýsti efasemdum
gagnvart nokkrum efnisatriðum
sljórnarfrumvarps um verka-
skiptingu rikis og sveitarfélaga,
en frumvarpið var til framhalds
fyrstu umræðu i fyrri (neðri)
þingdeild. Alexander Stefánsson
(F-Vl), formaður félagsmála-
nefndar þingdeildarinnar og
framsögumaður nefndarálits
meirihluta nefndarinnar, sagði
hinsvegar, að þau mál sem frum-
varpið spannaði hefðu í raun
verið til umfjöllunar hjá Sam-
bandi íslenzkra sveitarfélaga og
sveitarstjórnarmönnum i ára-
tugi. Við eigum ekki, sagði
Alexander, að vantreysta sveitar-
félögunum til að takast á við
aukin verkefni.
Frumvarp það, sem hér um ræð-
ir, er „bandormur", það er felur í
sér breytingar á mörgum lögum:
lögum um málefni fatlaðra (nr.
41/1983), íþróttalögum (nr.
49/1956), lögum um félagsheimili
(nr. 107/1970), lögum um skemmt-
anaskatt (nr. 58/1970), lögum um
byggingu og rekstur félagsheimila
(nr. 112/1976), lögum um fjár-
hagslegan stuðning við tónlistar-
skóla (nr. 75/1985), lögum um
þjóðminjar (nr. 52/1969), lögum
um aðstoð við vatnsveitur (nr.
93/1947), lögum um tekjustofna
sveitarfélaga (nr. 73/1980). Auk
þess gerir frumvarpið ráð fyrir því
að lögum landshafnir (nr. 23/1955)
falli úr gildi. Fari svo taka almenn
hafnalög gildi um Keflavíkurhöfn,
Njarðvíkurhöfn, Þorlákshöfn og
höfnina á Rifi á Snæfellsnesi.
Aimnci
Þorsteinn Pálsson, forsætisráð-
herra, mælti fyrir frumvarpinu við
fyrri hluta fyrstu umræðu. Jóhanna
Sigurðardóttir, ráðherra sveitar-
stjórnarmála, sömuleiðis.
Óli Þ. Guðbjartsson (B-Si.) mælti
í gær gegn frumvarpinu í löngu
máli. Hann taldi frumvarpið illa
unnið og staðhæfði að engin sveit-
arstjóm í landinu hefði fengið það
til umsagnar. Hann lagði til, eins
og minnihluti félagsmálanefndar,'
að frumvarpið yrði afgreitt með því
að vísa því til ríkisstjórnarinnar til
endurvinnslu.
Guðni Ágústsson (F-Sl.) gagn-
rýndi einkum þá þætti frumvarpsins
sem varða íþróttamannvirki og fé-
lagsheimili, sem og 10. grein
Guðni Ágústsson (F/Sl)
frumvarpsins, sem kveður á um að
skemmtanaskattur skuli renna í
ríkissjóð 1988, en ráðstafað þaðan
„til framkvæmda á sviði lista og
menningarmála og til forvarnar-
starfs á sviði áfengis- og fíkniefna-
mála“. Taldi þingmaðurinn að þetta
þýddi að sveitarstjómarmenn
þyrftu að fara með bænaskrár til
viðkomandi ráðherra. Guðni sagði
að efnisatriði frumvarpsins, sem
komin væru frá embættismönnum,
hefðu ekki fengið næga umræðu
úti í þjóðfélaginu. Þá væm og skipt-
ar skoðanir um það, hvort frum-
varpið hafí fengið næga almenna
kynningu hjá sveitarstjórnarmönn-
um. Því bæri að flýta sér hægt í
meðferð þess.
Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir (B-
Rvk), Albert Guðmundsson (B-Rvk)
og Stefán Valgeirsson, þingmaður
Samtaka um jafnrétti og félags-
hyggju, gagnrýndu og frumvarpið.
Alexander Stefánsson (F/Vl)
taldi að fá mál hefðu fengið meiri
umfjöllun eða umræðu en verka-
skipting ríkis og sveitarfélaga.
Stjóm Sambands íslenzkra sveitar-
félaga hafí verið kynnt efnisatriði
þess og formlegar athugasemdir við
þau hafí ekki borizt frá samtökun-
um. Við eigum ekki að vantreysta
sveitarfélögum, sagði Alexander, til
að takast á við aukin verkefni, verk-
efni sem fyrst og síðast þjóna á
vettvangi viðkomandi sveitar-
stjóma.
Umræðunni lauk ekki og var
frestað.
Ólafur G. Einarsson:
221 ög þegar samþykkt
Mörg verkefni bíða Alþingis í febrúarmánuði
Ólafur G. Einarsson.
Ólafur G. Einarsson, formað-
ur þingflokks sjálfstæðis-
manna, sagði aðspurður af
fréttamanni Morgunblaðsins,
að Alþingi gerði hlé á störfum
sínum að loknum starfsdegi
næstkomandi fimmtudag, en
hæfi störf að nýju mánudaginn
1. febrúar. Við stefnum að því
að samþykkja lánsfjárlög fyrir
þetta ár, áður en starfshlé
hefst. Hinsvegar er liklegt að
frumvarp um verkaskiptingu
ríkis- og sveitarfélaga, sem
einnig var stefnt að að afgreiða
fyrir þinghlé, bíði ásamt fleiri
þingmálum fram i febrúarmán-
uð.
Ólafur var spurður um stöðu
þingmála almennt. Hann sagði að
það sem af væri þingi hefðu 30
frumvörp, þar af 19 stjómarfrum-
vörp og 11 þingmannafrumvörp,
verið lögð fram í efri deild. Tíu
þeirra væm afgreidd sem lög. 39
frumvörp hafa verið lögð fram í
neðri deild, 17 stjómarfmmvörp
og 22 þingmannafrumvörp. Þar
af hafa 12 verið samþykkt sem
lög. Fluttar hafa verið 50 tillögur
til þingsályktunar, tvær verið
samþykktar, 41 er til meðferðar
í nefndum þingsins, en 7 bíða
fyrri umræðu. Afgreiddar hafa
verið 78 af 93 fyrirspurnum þing-
manna til ráðherra og lagðar fram
2 skýrslur af 6, sem leyfðar hafa
verið.
Fyrstu verkefni þings í febrúar?
Þar má nefna frumvarpið um
verkaskiptingu ríkis og sveitarfé-
laga, ef afgreiðsla fæst ekki í
vikunni. Einnig fmmvarp um virð-
isaukaskatt, sem enn er ekki fram
lagt. Fmmvarp að iðnaðarlögum.
Fmmvarp um Háskóla á Akureyri
og fmmvarp um framhaldsskóla.
Fmmvarp að læknalögum. Fleira
mætti nefna. Það eitt er víst að
Alþingi skortir ekki verkefni þeg-
ar það kemur saman til fundar
eftir hálfs mánaðar starfshlé, sem
þingmenn nýta til undirbúnings
mála og til að hafa samband við
kjósendur í einstökum kjördæm-
um.
Við viljum breyta
ímynd norðursins
— segir Kotaro Fujita, forseti ísjaka-íslands
Stór hluti hóps „ísjaka-íslendinga" sem er í heimsókn hérlendis.
Morgunblaðið/Þorkell
TUTTUGU manna hópur Jap-
ana sem kalla sig „ísjaka-íslend-
inga“ hefur verið í heimsókn
hérlendis undanfarna daga.
Þeir eru frá bænum Monbetsu
á norðurströnd Hokkaido eyju,
en tvo mánuði á ári er sjór þar
ísilagður, og lýðveldið „ísjaka-
ísland“ starfrækt til að draga
að ferðamenn. Þar er m.a. sérs-
takt ísiandshús, þar sem til sýnis
er íslenski fáninn, mynt og
frímerki, og ein islensk hjón
hafa gift sig í lýðveldinu.
Á kynningarfundi sem hópurinn
héit á fimmtudagskvöldið kom
meðal annars fram að þegar íbúar
Monbetsu nefndu ísjakalýðveldi
sitt „ísjaka-ísland" (Driftice-Ice-
land Republic) við stofnun þess
fyrir þremur árum, vissu þeir ekki
að til væri land með heitinu ísland
annars staðar í heiminum. Þegar
Pétur Thorsteinsson, fyrrverandi
sendiherra, heimsótti höfuðborg
Hokkaido eyju fyrir tveimur árum,
fjölmenntu bæjarbúar til höfuð-
borgarinnar og héldu honum og
eiginkonu hans veislu, og vildu
með því biðjast afsökunar á því
að hafa tekið sér það bessaleyfi
að nota nafn landsins.
Lýðveldið hefur eigin fána,
vegabréf og forseta, sem er Kotaro
Fujita. Hann sagði í samtali við
Morgunblaðið að langþráður
draumur sinn hefði nú ræst, með
þessari heimsókn til „aðallands-
ins“, eins og hann nefndi ísland,
og hefði hann mikinn hug á að
frekari samskipti yrðu á milli land-
anna. Aðalatvinnuvegur íbúa
Monbetsu hefur verið sjávarútveg-
ur, en frá janúarlokum til mars er
ekki hægt að stunda fískveiðar
vegna ísjaka, og sagði Fujita þá
hugmynd hafa kviknað að nota
ísinn til þess að skapa eitthvað
jákvætt og jafnframt að reyna að
gera ferðamannaiðnað að nýrri
atvinnugrein fyrir bæjarbúa. Það
hefur gengið vonum framar, því
að á síðasta ári heimsóttu um
hundrað þúsund ferðamenn lýð-
veldið, en íbúar bæjarins eru
þijátíu þúsund.
„Við viljum breyta ímynd norð-
ursins," sagði Fujita, „og sýna
mönnum fram á að fólk sem býr
á norðurslóðum sé ekki kaldrana-
legt, heldur skemmtilegt og hlý-
legt.“ Margt er gert ferðamönnum
til skemmtunar i ísjakalýðveldinu,
haldnar sérstakar snjóhátíðir þar
sem hús og myndir eru skorið úr
ís, og vinsælt er að gifta sig í lýð-
veldinu, en ísland á japönsku getur
eftir framburðinu bæði þýtt land
ísjakanna og land ástarinnar, eða
vinalegt land. „Móttökurnar hér á
Islandi hafa verið stórkostlegar,
og við erum hissa og hrifin af
hvað Reykjavík er björt og
skemmtileg borg. Við þáðum boð
borgarstjóra Reykjavíkur í Höfða,
og einn af okkar stærstu draumum
rættist þegar forseti íslands bauð
öllum hópnum að Bessastöðum."
sagði Kotaro Fujita.