Morgunblaðið - 22.01.1988, Blaðsíða 21

21
f

MORGUNBLABIÐ, FÖSTUDAGUR 22. JANÚAR 1988
þarfnast fjölmörg ungmenni per-
sónulegrar ráðgjafar og hand-
leiðslu fólks, sem hefur tíma,
menntun, hæfileika og vilja til að
sinna þessum málum. Hver kann-
ast ekki við þá þörf að ræða við
einhvem, þegar persónulegan
vanda ber að höndum?
Það er afleitt uppeldi að sinna
ekki þessari þörf á viðkvæmasta
aldursskeiði mannsins. Það er því
löngu tímabært að gera ráð fyrir
náms- og skólaráðgjöf í starfsemi
skóla og hér er verk að vinna.
Mér segir svo hugur að ónóg
handleiðsla og ráðgjöf sé ósmár
þáttur í vangengi margra unglinga
í námi.
Hugleiðum nú seinni spuming-
una.
Til skýringar er rétt að birta
samanburð sömu svæða frá sl.
vori.
Hér er um að ræða lokaeinkunn-
ir, þ.e. samanlagðar skólaeinkunn-
ir og einkunnir á samræmdum
prófum.
Yfirlitið sýnir fjölda þeirra nem-
enda, sem náðu viðmiðunarein-
kunn, sem er 5. Hámarkseinkunn
er 10.
Tölur þessar sýna svo ekki verð-
ur í efa dregið, að þeir skipta
hundruðum nemendumir, sem
ekki ná viðmiðunareinkunninni 5
í samræmdum greinum. Skylt er
að geta þess, að nemandi getur
hafíð nám í framhaldsskóla, þótt
tvær einkunnir á lokaprófí séu
lægri en 5. Reynslan sýnir hins
vegar að flestir nemendur á þess-
um mörkum ráða ekki við hefð-
bundið framhaldsnám, þ.e. þurfa
lengri tíma til að ná viðunandi
árangri.
í 4. gr. dreifíbréfs menntamála-
ráðuneytisins frá 28. janúar 1985
um inntöku nemenda í Framhalds-
skóla segir orðrétt.
„Skólum er heimilt að taka inn
nemendur sem ekki fullnægja skil-
yrðum 3. töluliðar. Er þá mælt
með því að gerðar verði sérstakar
ráðstafanir til þess að gera þeim
kleift að bæta undirbúning sinn í
þeim greinum þar sem þeir eru
lakast settir."
Hér er komið að kjama máls-
ins. Það þarf að gera „sérstakar
ráðstafanir" til aðstoðar þessum
nemendum bæði í grunn- og fram-
haldsskólum. Efla þarf leiðbein-
ingar og ráðgjöf til þessa hóps.
Taka þarf til endurskoðunar svo-
kallaða 0-áfanga og meta á
raunhæfan hátt stöðu hvers nem-
anda áður en framhald er ákveðið.
Og af hveiju að nefna þetta nám
0-áfanga? Taian 0 ein sér hefur
aldrei verið uppörvandi í námi.
Hér er einfaldlega um undirbún-
ings- eða aðfaramám að ræða að
meira og Iengra námi. Svo einfalt
er málið.
Sveigjanleiki þarf að vera í úr-
ræðum og samvinna milli skóla.
Undirbúningur þessara nem-
enda gæti bæði verið í gmnn- og
framhaldsskólum allt eftir aðstæð-
um á hverjum stað.
Skólinn er eign okkar allra og
kostnaður allur greiddur úr sam-
eiginlegum sjóði landsmanna.
Aðstoð við unglinga á réttum
tíma getur skipt 'sköpum um
framtíð þeirra. Hér þurfum við að
nema staðar og taka rækilega til
í hugskoti okkar. Fatlaðir og sein-
færir nemendur eiga nákvæmlega
sama rétt til skólagöngu og aðrir.
Það mun áreiðanlega borga sig,
þegar litið er fram á veginn, að
efla skólann til að takast á við
þessi verkefni af djörfung.
En það gerist ekki að óbreyttum
aðstæðum.
Markmið aðfaramáms þarf m.a.
að felast í breyttum viðhorfum
nemenda til náms og starfsvals í
náinni framtíð.
Oft á tíðum er sjálfsvirðing
þessara nemenda í lágmarki vegna
þess, að þeir hafa árum saman
verið að fást við verkefni, sem
þeir hafa ekki ráðið við og árang-
ur starfsins því enginn eða sáralít-
ill og útlitið framundan sjaldnast
bjart. Nemendur þurfa að komast
út úr þessum vítahring. Nám þarf
að skipuleggja með þeim hætti,
að það sé nemendum viðráðanlegt
og að þeir hafí tíma til að ná tök-
um á því og njóta einhvers
árangurs af erfíði sínu.
Kennsluaðferðir þurfa að vera
sveigjanlegar og taka tillit til vilja
og hæfíleika nemenda. Því er í
rauninni meiri vandi að skipu-
leggja nám þessara nemenda en
flestra annarra.
Ég vænti þess, að um þessi mál
verði rætt bæði innan skóla og
utan með það markmið í huga að
fínna sem besta og hagkvæmasta
lausn á þeim.
Höfundur er fræðaluatjóri í Aust-
urlandsumdæmi.
Akranes:
Fimm tilboð
í byggingu
heilsugæslu-
stöðvar
FIMM tilboð bárust Innkaupa-
stofnun rikisins í að steypa upp
og gera fokhelda heilsugæslu-
stöð sem fyrirhugað er að reisa
á Akranesi. Lægsta tilboð var frá
Trésmiðjunni Fjölni, 15,6 milljón-
ir.
Kostnaðaráætlun hönnuða nam
20,7 milljónum króna. Auk Fjölnis
buðu í verkið Trésmiðjan Jaðar,
Trésmiðjan Akur, Trésmiðja Guð-
mundar Magnússonar og Tréverk
s/f. Tilboðin eru nú í athugun hjá
Innkaupastofnun.
TÖLVUPRENTARAR
Höfuðb.svæói
íslenska 1377 nemendureða70,2%
Stærðfræði 1476 r,emendureða75,3%
Enska 1556 nemendureða79,3%
Danska 1324 nemendureða67,5%
Landið utan höfuðb.sv.
1129 nemendureða58,5%
1219 nemendureða63,2%
1238 nemendureða64,l%'
1138 nemendur eða 59,0%
ist hafa verið farið af gífurlegu
gáleysi með stórhættuleg efni og
miklum fjármunum eytt í að dylja
ólöglega flutninga vegna þess eins
að enginn vissi hvemig eyða mætti
geislavirku efnunum. Ekki hefur
tekist að gera grein fyrir öllu því
plútóníum og kóbalti sem verið hefur
á flakki og grunur leikur á að hluti
þess hafi hafnað í Pakistan og Líbýu
en bæði ríkin hafa gælt við hug-
myndina um „íslömsku sprengjuna".
Slíkt væri ekki einungis siðlaust
heldur bryti einnig í bága við al-
þjóðlega samþykkt 135 ríkja um að
ekki megi flytja kjamorkusprengjur
né efni til slíkrar framleiðslu milli
landa. Ekki er lengra síðan en í maí
á síðasta ári að sijómin í Bonn til-
kynnti: „ . . . hvarf plútóníums úr
kjamorkuverum er algerlega útilok-
að“.
Sú spuming vaknar einnig hvar
sé enn að fínna frekari hættuleg
efni því ekki virðist hægt að treysta
á merkingar utan á ílátunum sem
staflað hefur verið upp víðs vegar
um Vestur-Þýskaland.
Kjarnorkan kvödd eða
persónunjósnir?
En hvaða afleiðingar hefur Nuk-
em-hneykslið á kjamorkupólitík
stjómarinnar? Sú röksemd að Iq'am-
orkan færði ódýrara rafmagn en til
dæmis kolin stóðst einungis vegna
þess að ekki var hirt nægilega um
að eyða úrganginum. Umhverfís-
málaráðherrann Klaus Töpfer hefur
lýst sig reiðubúinn til róttækra að-
gerða gagnvart kjamorkuiðnaðin-
um. Fyrir utan það að stöðva
starfsemi Nukem og Transnuklear
sem þegar hefur verið gert leggur
hann meðal annars til að fylgst verði
með einkalífí þeirra manna sem axla
mikla ábyrgð. Viðbrögð hafa þegar
komið frá forráðamönnum í iðnaðin-
um. Þeir vara við því að „varð-
hundaríkið" verði innleitt. Engu að
síður virðist stjómin ekki reiðubúin
að snúa baki við kjamorkunni þó
hún krefjist siðgæðisvitundar sem
sé meiri en í meðallagi. Slík kúvend-
ing í orkumálum væri sársaukafull
til skemmri tíma litið og geysilega
erfíð pólitískt fyrir menn sem prísað
hafa kjamorkuna svo áratugum
skiptir. Stefnubreyting virðist þó
skynsamleg í ljósi þess hve dýrkeypt
slysin em og að ekki hafa fundist
lausnir á eyðingu geislavirkra úr-
gangsefna. Bent er á að 21 milljarði
iriarka úr ríkissjóði hafí hingað til
verið varið til rannsókna í þágu
lqamorkuiðnaðar á meðan einungis
1 milljarður hafí runnið til rannsókna
á öðmm orkugjöfum eins og vetni
og sólar-, vind- og vatnsorku. Á
þessum sviðum liggja möguleikar
framtíðarinnar segja þeir sem vilja
ekki búa við áhættuna sem fylgir
kjamorkunni og mengunina sem
hlýst af notkun lífrænna orkugjafa.
SEM VALIÐ HAFA MAZDA 323 HUÓTA AO HAFA RÉTT FYRIR SÉRI!
MAZDA 323 hefur jafnan veriö ímynd hins fullkomna
fjölskyldubíls því hann býöur upp á fullkomnun þeirra
þátta, sem skipta mestu máli í slíkum bíl. Hann er
fallegur, lipur í akstri, aflmikill, sparneytinn og óvenju
rúmgóður. 1988 árgerðin af þessum geysivinsæla bíl er
með ýmsum útlitsbreytingum, fjölmörgum tæknileg-
um nýjungum og nýrri luxusinnréttingu. MAZDA 323
fæst I yfir 20 gerðum: 3, 4, 5 dyra eða Station. Einn
þeirra hentar þér örugglega!
MAZDA 323 kostar nú frá aðeins kr. 430.000
(stgr.verð 1.3 LX 3 dyra) (gengisskr. 13.1.88)