Morgunblaðið - 08.09.1988, Síða 10

10 B
MORGUNBLAÐIÐ, VlDSKDPTI/jQVlNNUlÍF FIMMTUDAGUR 8. SEPTEMBER 1988
Fyrirtæki
Nýjungagirni ogmetn-
aðurrekur okkuráfram
Morgunblaðið/Emelía
ISTURNINN — Bjami fyrir framan íshöllina á Hallærisplan-
inu. Alls hefur verið skipt þrisvar um innréttingu í húsinu síðan það
var byggt, en að sögn Bjama er það nú farið að þjóna tilgangi sínum
á þann hátt sem til var ætlast.
veður til að koma íslendingum í
ísskap. í Kringlunni hefur verið
mjög góð sala, við höfum afgreitt
u.þ.b. 360.000 manns þar frá opn-
un. Þegar mest er afgreiðum við
kannski 3.000 manns á dag, sem
er hámark afgreiðslugetu þess
kerfis sem við settum upp í Kringl-
unni. Við vomm strax ákveðin í
að setja upp góð og vönduð tæki
þar, bæði til að geta annað öllum
þegar mikið er að gera, og svo
hitt að vera fljótir að afgreiða þá
sem koma þegar minna er að gera.
Aðstaðan í Kringlunni er óhemju
dýr, og við verðum varir við að
þar verður minna eftir af innkom-
unni. Þeir verslunareigendur sem
ekki komu þangað inn að mestu
leyti á eigin fé eiga einfaldlega
mjög erfitt með að komast af,
þrátt fyrir mikil viðskipti. Það sem
Kringlan hefur hinsvegar umfram
miðbæinn er að þar er 30% meiri
sala. í framhaldi af góðri reynslu
þar höfum við nú keypt húsnæði
til ísbúðarreksturs í nýbygging-
unni Kringlunni 6,“ sagði Bjami
ennfremur.
Áhætta fylgir örri útþenslu
Mörgum kann að fínnast undar-
legt að fólk sem rekur vinsælar
ísbúðir í mikilli sölu skuli halda
áfram auka og stækka fyrirtækið,
og minnast e.t.v. fjölmargra dæma
um fyrirtæki sem hafa farið flatt
á útþenslu. Bjami sagðist ekki
vera grandalaus hvað þetta varð-
ar, og viðurkennir áhættuna sem
fylgir of örri útþenslu. „Það sem
rekur okkur áfram er fyrst og
fremst nýjungagimi og metnaður
til að kynna eitthvað nýtt fyrir
landanum. Nýjustu dæmin um
þetta eru veitingahúsið Mexíkó og
jógúrtísinn. Hins vegar er aldrei
of varlega farið, og aðeins með
aðhaldi og linnulausri vinnu er
hægt að halda utan um rekstur
sem þennan,“ sagði Bjami Ólafs-
son að lokum.
Staðreyndir um
ísát Islendinga
ÍSLENDINGAR hafa ætíð verið
miklar ísætur. Á góðviðris-
dögum er fullt út úr dyrum í
ísbúðum, hvort sem þær eru i
Austurstræti, í Breiðholti eða á
Fáskrúðsfirði.
Nafh landsins gæti talist gefa
til kynna dálæti á ís, en einnig
mætti draga af því þá ályktun að
hér væri nóg af ís, og að við fær-
um nú allra síst að borga fyrir
slíkt. En staðreyndimar tala sínu
máli. Árlega selja ísgerðirnar
Emmess og Rjómaísgerðin um
1.750.000 lítra af ís, en tölur lágu
ekki á lausu frá Kjörís hf. í Hvera-
gerði. Þó er álitið að þeir hafi á
bilinu 30-35% markaðshlutdeild,
og ef reiknað er með þvf, fæst
út að alls séu seldir u.þ.b.
2.400.000 Ktrar af ís á ári hér-
lendis, sem gefur þá kyndugu nið-
urstöðu að hver íslendingur borði
árlega um 10 lítra af ís, hvorki
meira né minna. í þessum tölum
er ekki tekið tillit til þess hluta
af ísnum sem er svonefnd ísblanda
og fer í ísvélar, en þar þeytist
hann og eykst um allt að helm-
ing. Reikni svo hver fyrir sig!
„Það mætti ímynda sér að þetta
hús væri ekki ýkja flókið og dýrt
fyrirbæri, en það er mikill mis-
skilningur. Sem dæmi um kostnað-
inn höfum við þrisvar þurft að
skipta um innréttingu ( húsinu til
að fínna réttu samstæðuna. Hitt
er annað mál að þama er i dag
alveg skothelt greni, ein risavaxin
samstæða, sem gefur möguleika á
öllum stærðum og gerðum af ís
og öllum stærðum og gerðum af
útálátum. Annars var það um það
leyti sem við opnuðum á Hallæris-
planinu að við misstum húsnæðið
á Hjarðarhaga. Við vildum leigja
í önnur fjögur ár, en eigandinn
setti upp skilyrði, sem okkur fund-
ust algjörlega óaðgengileg. Þá
kom upp sú hugmynd sem að lok-
um varó ofaná, að leigja ísbúðar-
eiganda nafn og matseðil íshallar-
innar. Svo fór að eigendur sölut-
ums við Melhaga fóru að reka
hann sem ísbúð í nafni íshallarinn-
ar. Það samstarf hefur gengið
afar vel, og verið okkur og von-
andi þeim líka til hagsbóta.“
Þetta var árið 1986, þá hefúr
Kringlubakterían eflaust verið far-
in að gera vart við sig?
„Já mikil ósköp, en þeir sem
stóðu fyrir byggingu Kringlunnar
hlustuðu ekki á mig þegar ég sagð-
ist ekki vijja kaupa, heldur leigja.
Þannig fyrirkomulag er á svona
rekstri í verslunarklösum erlendis,
einhver utanaðkomandi aðili á og
rekur pláss fyrir skyndibitastaði
sem síðan léigir bása. Þetta varð
síðar ofaná þjá þeim Kringlumönn-
um og þá kom aftur inn í myndina
þjá okkur að vera með.“
Dýrt að vera í Kringlunni
en þar er ísveður
Hvemig hefur svo gengið í
Kringlunni?
„Mjög vel, það kom síðar í ljós
að þetta var það besta sem við
gátum gert, því að í Kringlunni
er alltaf gott veður, og þó sólina
vanti þá þarf ekki meira en gott
— segir Bjami Ólafsson einn af eigendum íshallarinnar
gömlu sunnudagsísvenjunum, og
nýjar útfærslur á ís hafa litið dags-
ins ljós með jöfíiu millibili. Eitt er
það fyrirtæki á ismarkaðnum sem
hefur kynnt margar nýjungar á
undanfömum ámm, og á án efa
stóran þátt í þeirri byltingu sem
átt hefur sér stað.
Galdurinn traust og
duglegt starfsfólk
Þetta fyrirtæki er íshöllin hf.,
sem tvenn hjón stofnuðu í mars-
mánuði árið 1983, og er þvi aðeins
u.þ.b. 5 ára. Á þessum fímm árum
hefur fyrirtækið þó vaxið svo að
Bjami Ólafsson, framkvæmda-
stjóri og einn af eigendum íshall-
arinnar, segist verða að hafa sig
allan við til að ráða við vöxt fyrir-
tækisins. „Galdurinn er fyrst og
fremst traust og duglegt starfs-
fólk,“ segir Bjami. „Nokkrar
stúlkur hafa unnið hjá okkur i 3
ár samfellt, enda er staðreyndin
sú að við borgum mjög vel miðað
við það sem gengur og gerist. Hjá
okkur eru nú rúmlega 50 manns
á launaskrá, og þar af hafa 5-7
stúlkur yfír 100 þúsund krónur í
laun á mánuði. Það er erfítt að
halda uppi svo háum launakostn-
aði eins og aðbúnaður fyrirtækja
á íslandi er um þessar mundir. í
vel reknum fyrirtækjum er arð-
semismöguleikinn u.þ.b. 3% þegar
allur kostnaður er tekinn með í
reikninginn, svo framarlega sem
menn halda sig réttu megin við
lögin. Það má augljóslega ekki
mikið út af bera.“ Nú eru reknar
þijár verslanir í nafni íshallarinn-
ar; við Melhaga, á Hallærisplani
og í Kringlunni. Fyrirtækið hefur
á þessum 5 árum reynt fyrir sér
á öðmm sviðum. Það rak til
skamms tíma sælgætisbúð í Aust-
urstræti sem ber nafnið Mixit og
nú fyrir stuttu hóf það rekstur
veitingahússins Mexíkó í Kringl-
unni.
Stóðum sólarhringsvaktir
En hvemig varð íshöllin til,
hvað rak þessi tvenn hjón af stað
til reksturs ísbúðar? Bjami svarar
því. „Svo var að tvær systur,
Alda og Sigrún Magnúsdætur, eig-
inkonur okkar Kristins Inga Sigur-
jónssonar, stofnuðu Ishöllina
Þetta nafn varð fyrir valinu þar
sem afí systranna á fískverslun
sem heitir Fiskhöllin. Kristinn
hafði áður haft orð á því við mig
að hann langaði til að hefja sjálf-
stæðan atvinnurekstur. Ég hafði
tekið eftir því á ferðum mínum
erlendis hversu aftarlega ísmenn-
ing okkar íslendinga stóð, og ég
er reyndar þeirrar skoðunar að við
séum enn aftur í fomöld hvað
ísmenningu varðar. Við keyptum
rekstur Asks vestur á Hjarðar-
haga, leigðum húsnæðið af Þor-
varði í Dairy Queen til fjögurra
ára, og vildum ólm gera eitthvað
alveg nýtt. Við fluttum inn tæki
til að baka kramarhús í nafni
danska fyrirtækisins Kings Ice.
Viðtökumar voru ótrúlegar, við
þurftum að standa sólarhrings-
vaktir við baksturinn til þess að
hafa við.“
Mér skilst að þið hafíð ekki lengi
látið þar við sitja?
„Nei, það var nú ekki svo, við
fórum fljótlega af stað með íssölu-
kofa hér og þar um bæinn. Á þess-
um tíma gerðum við alls kyns
spriklæfingar, og söfnuðum hug-
myndum og samböndum við hina
og þessa aðila erlendis. Það var
þá sem við fórum að svipast um
eftir húsnæði í miðbænum. Við
létum gera uppdrætti að húsinu
sem stendur nú á Hallærisplaninu,
og lögðum það fyrir borgarkerfíð.
Það má segja að það hafí þurft
að reka umsóknina í gegn með
handafli, til þess eins að sanna að
við værum með eitthvað bitastætt
í höndunum. Að lokum var okkur
boðið að velja úr nokkrum stöðum
til að setja húsið á, og þessi varð
fyrir valinu. Þetta hús er góð hug-
mynd, en það hefur reynst okkur
n\jög dýrt.“
Skothelt greni
Hvað við húsið er svona dýrt,
nú lítur húsið tiltölulega sakleysis-
lega út?
HVAÐ dettur fólki í hug þegar
minnst er á ís, kannski ávaxta-
skreyttur eða sælgætisblandað-
ur ísréttur, jökull eða jógúrtis?
Eitt er víst, að þessir hlutir
hefðu ekki skotið upp kollinum
í huga íslendinga þegar minnst
var á is fyrir u.þ.b. tiu árum.
Þá voru gamli dýfuísinn og
„sjeikinn" allsráðandi. _ Hvað
hefur gerst í ísmálum íslend-
inga?
Þó erfítt sé að setja fram ein-
hveija eina ástæðu fyrir þessum
breyttu ísvenjum hérlendis, þá er
óhætt að segja að gamla lögmálið
um aukna samkeppni leikur þar
stórt hlutverk. Nýjar ísbúðir hafa
verið óhræddar við að bijóta á