Morgunblaðið - 19.02.1989, Qupperneq 7

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19. FEBRÚAR 1989
C 7
hinu og þessu, þegar maður var
bara tíu ára á gúmmískóm, og hafði
ekkert til málanna að leggja frekar
en aðrir tíu ára krakkar."
— En hvernig áhrif hefur hann
haft á þig sem faðir?
„Hann var og er ósköp góður
faðir og skilningsríkur. Hann vann
alltaf mikið og við reyndum að
passa okkur á að trufla hann sem
minnst við vinnuna. Hann hjálpaði
manni hins vegar eins og hann
gat, bæði við námið og annað, og
var bara eins og hver annar faðir.
En hann var náttúrulega mjög upp-
tekinn maður alltaf hreint. Við höf-
um þó alltaf haft þennan fasta
punkt að búa hér í Mosfellsdal og
þetta fólk hér í nágrenninu hefur
einhvem veginn komið mikið inn í
uppeldið, auk hans og mömmu.“
— Hvenær fórstu svo að lesa
bækumar hans?
„Það var ekki fyrr en ég kom í
menntaskóla, og sumar hef ég ekki
lesið enn. Ég ætla að geyma mér
þær þangað til seinna."
í samvinnu við Þjóðverja
í Melkoti heita báðir karlmenn-
imir Halldór, en það nafn er raunar
algengasta karlmannsnafnið í fjöl-
skyldu Guðnýjar. Hundurinn heitir
hins vegar Fidel Castro í höfuðið á
kúbönsku byltingarhetjunni. Eigin-
maður Guðnýjar, Halldór Þorgeirs-
son, var framkvæmdastjóri kvik-
myndarinnar ásamt Ralph Christ-
ians, fulltrúa þýska kvikmyndafé-
lagsins Magma Film, er tók þátt í
gerð myndarinnar fyrir hönd þýska
Ríkissjónvarpsins, sem greiðir 30%
af kostnaðinum. Guðný segir að það
hafi allt verið Gorbatsjov og Reagan
að þakka að þessi samvinna komst
á.
„Ralph Christians hefur verið
tíður gestur hér á landi í mörg ár
við að taka fræðslumyndir og
fréttaefni fyrir þýskar sjónvarps-
stöðvar. Hann var meðal annars
hér í Gorbatsjov-Reagan æðinu og
Halldór vann með honum í því þann-
ig að þeir kynntust vel. Ralph hafði
lengi haft hug á að gera hér kvik-
mynd með íslendingum og þar sem
Umbi hafði haft það á stefnuskrá
Morgunblaðið/RAX
sinni að gera Kristnihaldið frá því
félagið var stofnað, en aldrei haft
fjármagn til þess, hentaði vel að
koma þessu tvennu heim og saman.
Upphaflega var ætlunin að hafa
íslenskan kvikmyndatökumann,
enda vildum við að myndin yrði að
mestu gerð af íslenskum aðilum.
En íslenskir kvikmyndatökumenn
voru svo uppteknir að við leituðum
til Peters Hassensteins, sem ég
þekkti frá fyrri tíð, en hann kvik-
myndaði Brekkukotsannál á sínum
tíma. Hann var að vísu nokkuð eldri
en við hin í hópnum, en kom hingað
glaður og tók myndina. Hann þekkti
söguna og hafði áhuga á henni og
samvinnan við hann var með ágæt-
um.
Eins átti ég góða samvinnu við
handritshöfundinn, Gerald Wilson,
sem er Kanadamaður, búsettur í -
Bretlandi. Eins og ég nefndi áðan
fékk ég bakþanka eftir að hafa
fengið honum verkið í hendur, því
það er svo oft, þótt myndir séu.
gerðar eftir skáldsögum, að breytt
er út af sögunni. Ég vildi hins veg-
ar halda söguþræðinum og þegar
við hittumst með frumdrögin kom
í Ijós að við höfðum tekið sama
pólinn í hæðina og hann fylgdi sög-
unni mjög vel.“
— Varekkierfittaðákveðahvað
ætti að standa og hvar skyldi skor-
ið niður af söguþræðinum?
„Jú, við veltum þessu mikið fyrir
okkur og það var mikið nagað í
handarbökin. Við þurftum að skera
talsvert niður, en náðum samt meg-
ininntakinu og allar persónumar
em með. Og það var enn eitt sem
heillaði mig við þessa bók, það vom
allar þessar skrýtnu og sérkenni-
legu persónur. Kvikmyndir um
venjulegt fólk höfða ekki til mín.
Ég vil hafa fólkið skrýtið og sér-
kennilegt eins og í Kristnihaldinu." -
Úa hefiir reynst
mörgum torræð
— Fylgdist skáldið eitthvað með
handritsgerðinni?
„Já, að vissu marki, en hann vildi
ekkert skipta sér af neinu stórvægi-
legu við gerð myndarinnar. Við
héldum nokkra fundi með honum
og spurðum hann um ýmislegt,
aðallega er varðar skilning á sög-
unni sjálfri. Það er nefnilega hægt
að skilja hana á marga vegu og
sumir vilja gera hana miklu erfiðari
en hún er. Úa hefur til dæmis
reynst mörgum torræð og það verð-
ur hver að skilja haha fyrir sig.
Kannski er hún ekki þessa heims,
kannski hefur hún aldrei farið til
útlanda og kannski er hún bara til
í hugarheimi Umba, því hann var
orðinn svo spenntur að sjá hana. I
myndinni fylgi ég sögunni og reyni
að sýna í myndmáli að hún hafi
ekki verið af þessum heimi.“
— Nú er bókin mikið lesin, auk
þess sem hún hefur verið sett á
svið við geysigóðar undirtektir.
Ertu ekkert hrædd um að það kunni
að hafa einhver áhrif á undirtektir
við kvikmyndinni, — að verkinu
hafi þegar verið gerð nægileg skil?
„Það eru næstum tuttugu ár
síðan leikritið var sett á svið og
kvikmyndaformið er svo gjörólíkt
leiksviðsforminu að ég held að þetta
ætti ekki að rekast á. Það er allt
annað að fara með svona verk út
undir bert loft og undir Jökulinn
sjálfan, en að leika það á sviði með
pappaleiktjöldum. En vissulega er
leikritið enn í fersku minni. Menn
hafa til dæmis spurt mig hvers
vegna ég hafi ekki fengið Gísla
Haldórsson til að leika Jón prímus,
þar sem hann sló svo eftiminnilega
í gegn í því hlutverki í leikritinu.
En einmitt þess vegna fannst mér
ekki hægt reyna að endurtaka það,
og Gísli fer reyndar með talsvert
stórt hlutverk í myndinni sem bisk-
up ísiands. Baldvin Halldórsson
stendur líka fyllilega fyrir sínu í
hlutverki Jóns prímus og það gera
raunar allir leikararnir að mínum
dómi. Ég var búin að sjá þá alla
fyrir mér í þessum hlutverkum fyr-
ir löngu, til dæmis Margréti Helgu
í hlutverki Úu og Sigga Sigurjóns
í hlutverki Umba. Það eru tvö á
síðan ég bað hann um að taka þetta
að sér og hann lagði hart að sér
og stóð sig vel í þessu erfiða hlut-