Morgunblaðið - 02.12.1989, Síða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 2. DESEMBER 1989
Frá stofnfundi Almenna bókafélagsins hf. Á
efri myndinni er Björn Bjarnason, fráfarandi
stjórnarformaður AB, í ræðustól. Hann hafði
framsögu um tillögu stjórnar og útgáfuráðs
um slit á félaginu og sameiningu við Stuðla hf.
Á myndini hér til hliðar sést hluti fundarmanna.
Einhugur er um stofhun
Almenna bókafélagsins hf.
ÆVIFÉLAGAR í Almenna bókafélaginu og hluthafar í Stuðlum
hf. ákváðu í gær, I. desember, að sameina þessi tvö félög í eitt,
Almenna bókafélagið hf. Ríkti einhugur um málið á fundi félag-
anna. Hlutafé hins nýja félags er 49.500.000 Rrónur en stjóm
þess hefúr heimild til að hækka hlutaféð um allt að 90 milljónir
króna. Tilgangur félagsins er að vinna að alhliða menningarstarf-
semi á þjóðlegum gmndvelli fyrst og fremst með bókaútgáfú, en
einnig með rekstri bókaverslunar og annarrar skyldrar starfsemi.
Á fundi Almenna bókafélagsins
hafði Björn Bjamason, fráfarandi
stjórnarformaður þess, framsögu
um tillögu stjómar og útgáfuráðs
um slit á félaginu með það að
markmiði að eignir þess og skuld-
ir gengju til Stuðla hf. en síðan
var nafni þess félags breytt í Al-
menna bókafélagið hf. í máli
Bjöms kom fram að alls ekki
væri ætlunin að hverfa frá þeim
menningarlegu markmiðum, sem
menn settu sér með stofnun AB
í ársbyijun 1955. Eins og hingað
til yrði haft að leiðarljósi við
bókaval að kynna íslendingum
andlegt líf og háttu samtíðarinnar
og glæða áhuga þeirra og virðingu
fyrir menningarerfðum sínum,
sögu, þjóðerni og bókmenntum.
Kristján Jóhannsson, fram-
kvæmdastjóri AB, gerði grein fyr-
ir fjárhagslegum þáttum þessara
breytinga á starfsemi félaganna
og, lýsti því, hve eiginfjárstaða
AB batnaði við að því verður
breytt úr sjálfseignarstofnun í
hlutafélag með þessum hætti.
Eyjólfur K. Jónsson, formaður
stjórnar Stuðla hf., benti á að
samþykktir hins nýja félags væru
þannig úr garði gerðar, að um
raunverulegt almenningshlutafé-
lag væri að ræða. Engar hömlur
af neinu tagi væru settar á hluta-
bréfaeign. Nú stæði fyrir dyrum
að hvetja almenning til þess að
eignast hlut í félaginu og styrkja
það. Sagðist hann ekki efast um,
að þær ákvarðanir, sem teknar
voru einhuga á fundum félag-
anna, væru til marks um að vegur
þess yrði mikill í íslensku menn-
ingar- og atvinnulífi.
í stjóm Almenna bókafélagsins
hf. voru kjömir: Björn Bjarnason,
Brynjólfur Bjamason, Davíð Ól-
afsson, Eyjólfur Konráð Jónsson,
Gylfi Þ. Gíslason, Hörður Sigur-
gestsson og Ingimundur Sveins-
son. í varastjóm: Davíð Oddsson,
Geir Zoéga og Kristján Loftsson.
Endurskoðendur vom kjömir: Er-
lendur Einarsson, Þráinn Egg-
ertsson og endurskoðunarskrif-
stofa Sverris Ingólfssonar; vara-
endurskoðandi Jónas G. Rafnar.
Stjórnin skiptir með sér verkum.
Jón Steinar Gunnlaugsson
hæstaréttarlögmaður var fundar-
stjóri á fundunum og Eiríkur
Hreinn Finnbogason fundarritari.
Álftafjörður;
Tveir piltar slösuð-
ust mikið í bílveltu
TVEIR unglingspiltar slösuðust mikið aðfaranótt fostudags þegar
bifreið, sem þeir voru farþegar í, valt rétt fyrir neðan bæinn Star-
mýri í Álftafirði, um 40 kílómetra frá Djúpavogi. Piltarnir liggja
báðir á gjörgæsludeild Borgarspítalans í Reykjavík og gengust
undir aðgerðir þar í gær.
Piltarnir voru að koma frá Höfn
ásamt þremur kunningjum sínum
þegar óhappið varð, skömmu fyrir
klukkan 4 um nóttina. Svo virðist
sem ökumaðurinn hafi misst hjól
bifreiðarinnar út fyrir bundið slitlag
á veginum og þegar hann náði bif-
reiðinni inn á veginn aftur missti
hann stjórn á henni. Bifreiðin, sem
er af gerðinni Saab 900, valt þijár
veltur og stöðvaðist á hvolfi eftir
að hafa runnið um 30 metra. Hún
er gjörónýt. Piltarnir tveir, sem
vora farþegar í framsæti og aftur-
sæti, köstuðust út úr bílnum. Hinir
unglingarnir slösuðust lítið sem
ekkert, en ökumaðurinn var sá eini
sem var í öryggisbelti. Hann hljóp
ásamt einum farþeganna að bæ um
einn kílómetra frá slysstaðnum og
hringdi þaðan eftir hjálp.
Ákveðið var að flytja piltana tvo
á sjúkrahús í Reykjavík og var ekið
með þá á flugvöltinn á Höfn. Þar
lenti þyrla Landhelgisgæslunnar og
voru piltarnir komnir með henni á
Borgarspítalann um hádegi í gær.
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið:
Tekjutryggingarauki
15% hærri í desember
Þeir eru báðir mikið slasaðir og
liggja á gjörgæsludeild.
Ríkisútvarpið:
Tveir dag-
skrárstjór-
ar ráðnir
Dagskrárstjórar hafa verið
ráðnir við báðar rásir Ríkisút-
varpsins. Margrét Oddsdóttir
verður dagskrárstjóri Rásar
1 og Stefán Jón Hafstein á
Rás 2.
Margrét og Stefán voru einu
umsækjendurnir um stöðurnar.
Margrét hlaut öll sjö atkvæði
útvarpsráðs, en Stefán fímm.
Fulltrúar Sjálfstæðisflokksins,
þeir Haraldur Blöndal og Davíð
Stefánsson, sátu hjá er greidd
vora atkvæði um Stefán.
HEILBRIGÐIS- og tryggingaráð-
herra hefur ákveðið að síðari hluti
áður samþykkts tekjutryggingar-
auka skuli greiðast til elli- og ör-
orkulífsþega í desember. Tekju-
tryggingaraukinn verður því 15%
hærri en ella í desembermánuði.
í frétt frá ráðuneytinu segir, að
þetta sé gert í því skyni að koma til
móts við þá elli- og lífeyrisþega, sem
við erfiðust kjör búa, þar sem þeir
njóta ekki annarra tekna en bóta
almannatrygginga. í júlí ákvað ríkis-
stjómin að ráðstafa 100 milljónum
króna í sérstakan tekjutryggingar-
auka en sú upphæð svarar til 30%
hækkunar á tekjutryggingu, heimil-
isuppbót og sérstakri heimilisuppbót.
Helmingur tryggingaraukans var
greiddur í september.
Þá segir enn fremur að frá 1. sept-
ember 1987 hafi verið stefnt að því
að bætur almannatrygginga væru
aldrei undir lágmarkslaunum.
Greiðslur til elli- og örorkulífeyris-
þega, sem njóta fullrar tekjutrygg-
ingar, heimilisuppbótar og sérstakrar
heimilisuppbótar eru nú 12% hærri
en lágmarkslaun.
Verð á síld
til frystingar
Persónuafsláttur og barna-
bætur hækka um 7,36 prósent
Persónuafsláttur og bamabæt-
ur hækka um 7,36% um næstu
áramót og verða skattleysismörk
einstaklinga þá 52.466. Þau eru
nú 51.455 krónur. Persónuafslátt-
ur verður þá 20.850 krónur en er
nú 19.419 krónur. Greiddar verða
25.237 krónur í bætur með einu
barni yfir 7 ára og 37.855 með
hverju barni umfram það.
Tekjuskattur hækkar um áramót
um 2% úr 30,8% í 32,8% og verður
8-13% hækk-
un búvara?
MIÐAÐ við óbreyttar niður-
greiðslur að krónutölu þyrfti út-
söluverð á mjólk að hækka um
8—9%, smjör um 13% og kinda-
kjöt um 10%, en 6% ef niður-
greiðslur verða auknar þannig
að þær haldi hlutfalli sínu.
Gert er ráð fyrir að nýtt verð
taki gildi strax eftir helgi en ríkis-
stjórnin hefur nú til umfjöllunar
með hvaða hætti niðurgreiðslum
verður háttað.
þá skattprósenta í staðgreiðslu
39,74% þegar meðalútsvar er reiknað
með. Þessi tekjuskatthækkun er til
að vega á móti tekjutapi ríkissjóðs
vegna lækkunar fyrirhugaðs virðis-
aukaskatts úr 26% í 24,5%.
I fjárlagafrumvarpinu var gert ráð
fyrir að tekjuskattprósenta yrði
óbreytt en frádráttarliðir hækkuðu
um 3,5% í upphafi næsta árs. I frétt
frá fjármálaráðuneytinu segir að
þessi hækkun tekjuskatts komu fyrst
og fremst við fólk með tekjur vel
yfir meðallagi en lágtekjufólk og
barnafjölskyldur borgi svipað eða
ívið minna eftir breytinguna en eftir
hana.
Þá segir að breytingin úr 25%
söluskatti í 24,5% virðisaukaskatti
muni lækka almennt vöruverð um
1% en 7-8% á helstu almennum mat-
vælum svo sem nýmjölk, dilkakjöti,
fiski og grænmeti.
Samkvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins var búist við því að fram-
færsluvísitalan myndi hækka um 2%
í janúar vegna kostnaðarhækkana
og gengisbreytinga ef ekki var gert
ráð fyrir áhrifum af skattkerfis-
breytingum. Þá eru efasemdir um
að endurgreiðsla virðisaukaskatts af
fiski og grænmeti skili sér að fullu
í verðlagi, vegna þess að frjáls álagn-
ing er á þessurn matvörum. Hins
vegar á endurgreiðsla vegna mjólkur
„Svar ríkisstjómarinnar var í
stuttu máli það, að hún hefði lagt
fram af sinni hálfu það sem hún
hefði fram að færa. Fjárlög bæru
ekki meira en það sem ákvarðanir
hefðu verið teknar um og við yrðum
að vinna út frá þeim forsendum,"
sagði Ásmundur Stefánsson, forseti
ASf aðspurður um fundinn.
„Það var hins vegar tekið fram
um leið að ríkisstjómin væri reiðubö-
in til viðræðu um hvaða atriði sem
vera skyldi, þannig að það var heldur
ekki skellt neinum hurðum. Menn
og kjöts að geta skilað sér að fullu.
Sjá frétríitilkynningu íjármála-
ráðuneytisins á bls. 24.
kynntu sín sjónarmið og ég geri fast-
Iega ráð fyrir því ef eitthvað vindur
frekar fram viðræðu okkar og at-
vinnurekenda, þá myndum við hafa
frekara samband við ríkisstjómina
um áframhaldið," sagði hann enn-
fremur.
Aðspurður um niðurstöðu ríkis-
stjórnarinnar varðandi virðisauka-
skattinn, sagði Ásmundur, að mjög
miklu máli skipti að hafa lækkað
prósentuna niður fyrir prósentu sölu-
skattsins. „Það er ósköp einfaldlega
lykilatriði gagnvart hugsajúegum
VERÐLAGSRÁÐ sjávarútvegs-
ins hefúr ákveðið verð á- síld til
frystingar frá og með 1. nóvem-
ber síðastliðnum.
Verð á 30-33ja sentímetra langri
síld til frystingar, svokallaðri
millisíld, er 7,50 krónur fyrir kílóið
en var 9 krónur fyrir 1. nóvember
síðastliðinn. Verð á 25-30 sentí-
metra sfld er 5 krónur fyrir kílóið
og verð á 33ja sentímetra síld og
lengri er 10,70 krónur, sem er sama
verð og fyrir 1. nóvember.
verðbreytingum um áramót, vegna
þess að ef virðisaukaskattsprósentan
hefði verið hærri en söluskattspró-
sentan þá hefði verið hækkunartil-
efni yfir alla línuna."
Hann sagði það hins vegar valda
vonbrigðum að enn væri ætlunin að
brauð og komvörur bæru sama virð-
isaukaskatt og aðrar vörur, en það
væru ekki minni nauðsynjar en
lambakjöt.
Hvað snerti tekjuskattshækkunina
væru skattleysismörkin alltof neðar-
lega. Þau hefðu verið færð niður um
síðustu áramót með því að láta þau
ekki fylgja verðbreytingum og reynd-
ar væri um það sama að ræða núna.
Þau hefðu þurft að vera mun hærri
til þess að hann teldi niðurstöðuna
ásættanlega.
Fundur ASI með ríkisstjórninni:
Engum hurðum skellt
- segir Asmundur Stefánsson forseti ASI
FORSVARSMENN Alþýðusambands íslands gengu á fúnd ríkisstjóm-
arinnar í gær til að ræða við hana um leiðir til niðurfærslu verð-
lags, einkum matvöruverðs, til að liðka fyrir þeim samningaviðræð-
um sem íramundan eru. Atvinnumál voru einnig rædd á fúndinum.