Morgunblaðið - 02.08.1990, Qupperneq 8

hýtt SÍMANÚMER
auglýsingadeilda^
ftt^spitiMí&ifr
fUiíjfUnittWa^lí^
HÝTT SÍMANÚNAER
BLAÐAAFGRElÐSlD;
VIÐSKIPn AIVINNULÍr «w»
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. ÁGÚST 1990
fttregðisiMðfeifr
Fataiðnaður
Sveiflurnar í
tískuheiminum
sífellt styttri
- segir Giinther Spiesshofer forstjóri
Triumph International, eins stærsta fata-
framleiðanda í heimi
TRIUMPH International er líklega umsvifamesta fyrirtæki heims í
framleiðslu kvenundirfatnaðar og eitt stærsta fyrirtæki í fataiðnaði
í heimi, veltir um 1,8 milljörðum þýskra marka á þessu ári. Undanfar-
in ár hefur það verið að færa út kvíarnar og frarnkjiðir einnig íþrótta-
fatnað undir vörumerkjunum Golden Cup og Happy Days, raunar er
fyrirtækið stærsti framleiðandi sundfatnaðar í Evrópu. Fyrir skömmu
keypti það franska fataframleiðandann Hom og ætlar að hasla sér völl
á markaðinum fyrir karlmannafatnað. Forstjóri fyrirtækisins, Giinther
Spiesshofer, var á íslandi undir lok síðasta mánuðar og hitti blaða-
mann Morgunblaðsins að máli.
Eitt af því sem vekur athygli í
sögu þessa risafyrirtækis er að það
er enn, rúmri öld eftir stofnun þess,
fjölskyldufyrirtæki. Triumph var
stofnað í Þýskalandi árið 1886 af
afa Spiesshofer og mági hans. ís-
lensk fjölskyldufyrirtæki ná fá þess-
um aldri og því var Spiesshofer
spurður hveiju hann teldi mega
þakka að Triumph hefði náð þessum
háa aldri með þessu rekstrarformi.
Hann sagði forsjálni stofnendanna
ráða þar miklu, þeir hefðu sett
ákveðnar reglur um það hvernig
haga skyldi rekstrinum sem reynst
hefðu vel. Til dæmis er mestöllum
hagnaði fyrirtækisins haldið eftir og
nær enginn arður greiddur til eig-
enda sem í raun eru launþegar hjá
fyrirtækinu. Spiesshofer tekur
reyndar fram að þeir séu ekki van-
haldnir í launum. Með þessu hefur
tekist að halda fjármagni í fyrirtæk-
inu til uppbyggingar þess.
Alþjóðafyrirtæki
Triumph International er alþjóða-
fyrirtæki í orðsins fyllstu merkingu.
Vörurþess eruseldarí 120þjóðlönd-
um og það á dótturfyrirtæki um all-
an heim, vörur þess eru framleiddar
í Qölda landa í bæði Asíu og Evrópu
af 25.000 starfsmönnum. Sjálfur
hefur Spiesshofer aðsetur í
Munchen, fyrirtækið er skráð í Sviss
og stærsta verksmiðja þess er í
Austurríki.
Spiesshofer var spurður að því
hvernig gengi að framleiða fatnað í
löndum Vestur—Evrópu í samkeppni
við framleiðslu frá löndum þar sem
framleiðslukostnaður er yfirleitt
lægri. Spiesshofer svaraði því til að
þegar um tískuvörur væri að ræða
þyrfti framleiðslan að komast fljótt
á markað og því þyrfti að hafa verk-
smiðjumar nálægt mörkuðunum.
Um 30% framleiðslu fyrirtækisins
fer á markað í Vestur—Þýskalandi
þar sem það hefur yfir 50% markaðs-
hlutdeild. Þeim markaði er meðal
annars þjónað frá verksmiðjum fyr-
irtækisins í Austurríki, Ungverjal-
andi og Júgóslavíu en fyrirtækið
hefur einnig verksmiðjur í V—Þýska-
landi og fleiri löndum Evrópu auk
Asíu.
„Sveiflur tískunnar verða sífellt
tíðari,“ segir Spiesshofer og bendir
á að í ljósi þess að um tíu mánuði
taki að fá nýja vöru flamleidda í
Morgunblaðið/Sverrir
KVENNÆRFOT — Gúnther Spiesshofer forstjóri Triumph Intemational við hluta af framleiðslu
fyrirtækisins. Það hefur lengst af einbeitt sér að kvennærfatnaði en hefur nú einnig hafið framleiðslu á
íþróttafatnaði og fest kaup á frönsku fyrirtæki sem selur karlmannafatnað.
Asíu og koma henni á markað í
Vestur—Evrópu sé illmögulegt að
framleiða tískuvörur þetta langt frá
markaðinum. Hann segir að fyrir-
tækið reyni að koma þeirri ímynd
til neytenda að um sé að ræða tísku-
fatnað sem fari vel og sé vandaður
en reyni síður að eltast við dýrasta
hluta markaðarins, hátískuvörur, og
láti hann eftir nokkrum minni fyrir-
tækjum. Spiesshofer segir þó að
mest áhersla sé ætíð lögð á gæði
vörunnar og telur að það sé ein
helsta skýringin á velgengni fyrir-
tækisins.
Erfitt að fá starfsfólk
Spiesshofer segir að helsta vanda-
málið við verksmiðjurekstur í
Vestur—Evrópu sé fólgið í því að fá
starfsfólk til að starfa í þeim því að
íbúarnir séu lítt hrifnir af verk-
smiðjuvinnu og vilji helst ekki vinna
t.d. við saumavélar. Hann segir að
ekki hafí verið ákveðið hvort fyrir-
tækið setji á stofn verksmiðjur í
Austur—Þýskalandi eftir samein-
ingu þýsku ríkjanna, það fari meðal
annars eftir launaþróun þar. Hins
vegar segir hann að rætt hafi verið
um að setja á stofn verksmiðjur í
bæði Póllandi og Tékkóslóvakíu. Til
skamms tíma hafði austur—þýskt
fyrirtæki leyfi til að framleiða og
selja undir Triumph merkinu en sam-
komulag náðist um að því yrði hætt
við efnahagssamruna þýsku
ríkjanna. „Það er ekki hægt að hafa
tvö fyrirtæki með sama nafni í einu
landi,“ segir Spiesshofer.
Spiesshofer segir að verksmiðjur
fyrirtækisins séu afar tæknivæddar,
meðal annars til að mæta skorti á
starfsfólki. Hann segir þó að lítill
munur sé á verksmiðjum Triumph í
Evrópu og Asíu hvað þetta varðar
því að þótt vinnuafl sé ódýrara í
Asíu séu svipaðar vélar notaðar til
þess að auðveldara sé að halda uppi
sömu gæðum á framleiðslunni frá
öllum verksmiðjunum. „Við sendum
ekki gömlu vélarnar til Asíu og höld-
um áfram framleiðslu með þeim þar
eins og sumir gera,“ segir Spiesshof-
er. Triumph selur meðal annars til
Japan og segir Spiesshofer að Japan-
ir séu afar kröfuharðir kaupendur
og sætti sig ekki við einn lausan
þráð í fatnaðinum hvað þá meira.
Umsvifum fyrirtækisins í Asíu er
stjómað frá Hong Kong.
Spiesshofer kom til íslands í leyfi
til að veiða lax í Norðurá og gekk
veiðin ágætlega að hans sögn.
Vegna þess að þetta var fyrsta ferð
hans til íslands notaði hann einnig
tækifærið og ræddi við umboðsaðila
Triumph á Islandi, Ágúst Ármann
heildverslun, um íslenska markaðinn
og hvernig mætti betur þjóna hon-
um.
Fyrirtæki
ísinn reiinur ljúflega
ílslendinga
EMMESS ísgerðin er annað
tveggja fyrirtækja sem séð hafa
um að framleiða ís fyrir íslend-
inga undanfarna áratugi. Emm-
ess ísgerðin er í eigu Mjólkur-
samsölunnar sem hefur framleitt
og selt ís í þrátíu ár. í dag er
ísgerðin rekin sem sér fyrirtæki
innan Mjólkursamsölunnar og
framleiðslan er seld undir sér-
stöku vörumerki. Við ísgerðina
starfa að jafnaði 30 til 35 manns,
en fyrirtækið er til húsa í Braut-
arholti í Reykjavík.
Sölustarfsemi Emmess ísgerðar-
innar var endurskipulögð síðastliðið
vor. Að sögn Magnúsar Ólafssonar
framkvæmdastjóra, voru breyting-
arnar aðallega fólgnar í því að gera
sölustarfsemi'isgerðarinnar sjálf-
stæða, en hún hafði áður tengst
annarri sölu Mjólkursamsölunnar. í
kjölfar endurskipulagningarinnar
flutti söludeildin í sama húsnæði
og ísgerðin, en hafði áður verið í
húsnæði Mjólkursamsölunnar að
Bitruhálsi. Magnús sagði að þessar
breytingar leiddu af sér betri þjón-
ustu og aukin samskipti viðskipta-
vina og framleiðanda auk þess að
vera liður í því að auka sérstöðu
ísgerðarinnar innan Mjólkursamsöl-
unnar enn frekar.
„Stærsta vandamálið hjá okkur
er hve markaðurinn er lítll. Þessi
vandi blasir við mörgum íslenskum
fyrirtækjum, en kemur kannski ver
við okkur en flesta aðra matvæla-
framleiðendur vegna þess að við
erum sífellt að koma fram með
nýjungarí framleiðslunni. Hönnun-
arkostnaður er hlutfallslega dýr á
íslandi, enda kostar jafn mikið að
hanna umbúðir hvort sem þær eru
framleiddar í þúsundum eða hundr-
uðum þúsunda eintaka," sagði
Magnús, en Emmess ísgerðin setur
nýja framleiðslu á markaðinn að
jafnaði tíu til fimmtán sinnum á ári.
Síðastliðið vor bættist jurtaís á
vörulista Emmess ísgerðarinnar
þegar hafin var framleiðsla á ís sem
unninn er úr jurtafeiti, en fyrirtæk-
ið hafði fram að því eingöngu fram-
leitt tjómaís. Jurtaísinn hlaut strax
mjög góðar viðtökur og hefur salan
á honum farið fram úr björtustu
vonum manna að sögn Magnúsar.
„Við erum auðvitað mjólkurvinnslu-
fyrirtæki og markmiðið er að koma
afurðum bænda á framfæri. Hitt
er svo annað mál að með því að
framleiða ís eingöngu úr ijóma er-
um við sennilega að vinna vöruna
úr dýrasta hráefni sem til er. Útúr
búð er jurtaísinn 15% ódýrari en
ijómaísinn," sagði Magnús. Hann
sagði ennfremur að hráefni til
ísgerðar væri dýrt á íslandi, sér-.
staklega undanrennuduftið. Á móti
kæmi hinsvegar að innflutningur á
ís er verndaður, en þar gæti breyt-
inga verið að vænta. Framleiðsla á
jurtaís er einn þáttur f þeirri við-
leitni fyrirtækisins að vera viðbúið
aukinni samkeppni ef innflutningur
á ís verður gefinn frjáls. Kjörís, sem
er hinn ísframleiðandinn á íslandi
notar eingöngu jurtafeiti í ísinn.
„Við erum alls ekki smeykir ef við
fáum að keppa við erlend fyrirtæki
á jafnréttisgrundvelli. Það er hins-
vegar svo að hráefni er mun dýrara
hér en í öðrum Vestur-Evrópulönd-
um,“ sagði Magnús.
íslendingar borða mikið af ís og
er meðalneyslan milli tíu og fimmt-
án lítra á mann á ári. ísneyslan er
nokkuð jöfn milli landshluta og
sagði Magnús það vera nærri lagj
að helmingur íssölunnar væri á stór
Reykjavíkursvæðinu. Emmess er
með umboðsaðila á Akureyri, Siglu-
firði, Egilsstöðum, ísafirði og í
Vestmannaeyjum sem sjá um sölu
og dreifingu á sínum svæðum. Auk
þess er seldur ís úr tveimur stórum
bílum sem eru’ í ferðum um landið.
í Reykjavík og nágrenni eru m'arg-
ir sölubílar á ferðinni og selja þeir
beint í búðirnar. Bílarnir eru tölvu-
væddir og eru bílstjórarnir í beinu
sambandi við söluskrifstofuna
þannig að auðvelt er að uppfylla
þarfir viðskiptavina.