Morgunblaðið - 10.11.1991, Page 18

18
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 10. NÓVBMBER 1991
Suðureyri við Súgandafjörð
Ekkert kemur í staðinn fvrir
fisk
Lilja Rafney Magnúsdóttir, for-
maður Verkalýðs- og sjómannafé-
lagsins Súganda, segir að þótt
plássinu verði tryggður 2.500 tonna
afli sé hún hrædd-um að karlmenn-
irnir þurfi að leita eitthvert annað
eftir vinnu. „Það er ekkert sem
kemur í staðinn fyrir fiskinn hér
og mér finnst vera töluverður uggur
í fólki um að atvinna muni dragast
enn frekar saman á næstu mánuð-
um en verið hefur,” segir Lilja. „Og
afleiðingarnar fyrir sveitarsjóð eru
líka alvarlegar, því í svona litlu
sveitarfélagi munar um hvert
starf.”
Liljá er fædd og uppalin á Suður-
eyri og hún man ekki eftir því að
framtíð hennar hafi verið jafn óviss
og nú er. „Ég held að málið sé
samt ekki það að fólkið pakkj sam-
an og fari í vetur, heldur hugsar
sitt mál betur fram á næsta vor.
Þá verður konún reynsla á þann
rekstur sem hér á að vera í frysti-
húsi Freyju og ljóst hve margir
munu þurfa að sækja sína vinnu
eitthvert annað.” Lilja er jafnframt
oddviti Suðureyrar með starfi sínu
sem formaður verkalýðsfélagsins.
Hún segir að sveitarfélagið sé síður
en svo í stakk búið að taka á sig
frekari byrðar en nú er vegna sam-
dráttar í atvinnulífinu, enda er
sveitarsjóður nýkominn úr greiðslu-
stöðvun og endurskipulagningu á
áhvílandi skuldum. „Mér finnst
blóðugt að Byggðastofnun fari fram
á það að sveitarfélagið afskrifi sinn
hlut í Freyju og þrýsti þannig á
sveitina og heimamenn um að þeir
gefi með sér í þessi kaup Norður-
tangans og Frosta,” segir Lilja.
Hvað framtíðina varðar segir
Lilja að enginn á staðnum taki al-
varlega þær vangaveltur, sem verið
hafa uppi um að plássið verði lagt
niður. Fólk horfi frekartil jarðgang-
anna sem fyrirhuguð eru m.a. milli
Suðureyrar og Isaijarðar, og gera
Hjónin Jens Ásmundsson og Arnfríður Gunnarsdóttir:„Ömurlegt að
vera rekin heim.”
hafa
Ingibjörg Guðmundsdóttir: „Ógeðfellt að setja nafn mitt á atvinnuleysis-
bætur.”
Plasslð harf að
bæði sál og
sjálfsvirðingu
texti: Friðrik Indríðason/myndir Árni Sæberg
SKOMMU áður en við rennum I hlað á Suðureyri verður á snjófölum
vegi okkar hópur af spikfeitum rollum. Þær virðast hafa nóg að
bíta og brenna í fjöruborðinu við veginn en ekki verður hið sama
sagt um íbúa Suðureyrar. Sjálfir telja íbúarnir að þeir lepji dauðann
úr skel þessa dagana, enda er um helmingur vinnufærra manna á
atvinnuleysiskrá og hefur verið svo um nokkurt skeið þar sem eng-
in fiskvinnsla hefur verið í gangi síðan snemma í haust. Og framtíð-
in er óviss í kjölfar fyrirhugaðra kaupa Norðurtangans og Frosta
á höfuðfyrirtæki þeirra Suðureyringa, Fiskiðjunni Freyju. Að vísu
er loforð um að áfram verði unnið úr 2.500 tonna afla á Suðureyri
eftir kaupin, en það magn er aðeins um 60% af meðalafla á Suður-
eyri árin 1986-1989. Og víst er að togaranum Elínu Þorbjarnardótt-
ur verður lagt eða hann seldur og þar missa fimmtán menn í pláss-
inu atvinnu sína. Munar um minna á stað sem nú telur rúmlega 300
íbúa. Fólki fækkar stöðugt á Suðureyri og eitt gleggsta dæmið um
það er að víða í plássinu má sjá auða glugga á íbúðum.
Ibeitningaskúrnum á Suðureyri
hinsvegar er vinna í fullum
gangi um sinn enda eru enn
gerðir út þaðan trillur og línu-
bátur sem selja afla sinn á
fiskmarkaðinn á ísafirði. Þeir
sem þar vinna telja sig í nokkurs-
konar atvinnubótavinnu meðan
annað gefst ekki. Vörpulegur rauð-
skeggjaður maður, sem ekki vill
láta nafns síns getið, segir að þeir
verði að halda áfram að beita þótt
allt sé farið til helvítis og hann legg-
ur málið þannig fyrir: „Pláss eins
og Suðureyri verða að hafa bæði
sál og sjálfsvirðingu til að þrífast.
Sálin í plássinu er togarinn og nú
er hann á förum en sjálfsvirðingin
er fólkið og nú er það flest á atvinn-
uleysisbótum.” .
Gjöf en ekki sala
Meðal þeirra sem eru að skera
smokkfisk í beitingaskúrnum eru
tveir sem misst hafa skipsrúm sitt
á Elínu Þorbjarnardóttur, kokkur-
inn Bergþór Guðmundsson og einn
hásetanna, Sigurður Haraldsson.
Bergþór segir, hvað söluna á Freyju
varðar, að nær sé að tala um gjöf
en ekki sölu. „Mér finnst alveg út
í hött að ganga að sölunni sökum
þess fjölda af fólki sem missir vinnu
sína hér í plássinu, fyrir utan okkur
á togaranum,” segir Bergþór. „Og
persónulega finnst mér sárt að sjá
á eftir Elínu, því þar hef ég starfað
frá því togarinn kom hingað fyrir
14 árum. Mér hefur alltaf liðið vel
um borð.”
Bergþór segir að hann búi nú við
mikið óöryggi í atvinnumálum eins
og margir aðrir Súgfirðingar. Hann
hafi að vísu vinnu við beitingar í
augnablikinu, „enda tekur maður
þeirri vinnu sem býðst eins og er
og hugsar lítið um framtíðina,” seg-
ir hann. „Við erum tveir hér að
vinna sem vorum á togaranum, en
hinir úr áhöfninni hafa farið hingað
og þangað, tveir eru á Tálknafirði,
tveir í Reykjavík, einn á Akureyri
og þar fram eftir götunum.”
Félagi Bergþórs í beitingaskúrn-
um, Sigurður Haraldsson, hefur
unnið í 8 ár á Elínu Þorbjarnardótt-
ur. Hann segir að frá sínum bæjar-
dyrum séð sé í góðu lagi ef traust-
ir aðilar fást til að taka við stjórn-
inni á Freyju, þótt hann sé ekki
ánægður með að togarinn fari frá
staðnum. Sigurður hefur reynt að
útvega sér pláss á öðrum skipum,
en það hefur gengið brösuglega.
„Ég hef aldrei unnið við beitingar
áður, en þetta er allt í hálfgerðri
biðstöðu hjá manni eins og öðrum
hér,” segir Sigurður.

15; VVTVfLý? :-s < 1 í-í ' .> : TL.TvvjT,':'' ' . - VÁ-uf-'.'V;