Morgunblaðið - 28.05.1992, Qupperneq 2

c
MORGUNBLAÐIÐ VIÐSKIPTI/flTVINNlILÍF FIMMTUDAGUR 28 MAÍ 1992
Byggingariðnaður
Ármannsfell tapaði um
54 milljónum á sl. ári
Slök afkoma rakin til sölutregðu í nýjum íbúð-
um og erfiðrar stöðu í verktakaiðnaði
ÁRMANNSFELL hf. tapaði 53,8 milljónum króna á sl. ári samanborið
við 21,7 milljóna kr. hagnað árið 1990. Ástæðurnar eru sagðar vera
mikil söiutregða í nýjum íbúðum og erfið staða í verktakaiðnaðinum
m.a. vegna mikils samdráttar og harðnandi samkeppni. Tekjur fyrir-
tækisins jukust um 52% á sl. ári og voru alls 1.146 milljónir króna.
Eignir Ármannsfells hf. eru um
423 milljónir króna en eigið fé er
um 180,6 milljónir, eiginfjárhiutfall
fyrirtækisins er því um 43% saman-
borið við 45% árið áður. í frétt frá
Ármannsfelli segir að afar erfiðlega
hafí gengið að selja nýjar íbúðir á
síðasta ári þrátt fyrir verulega verð-
lækkun. Frá áramótum hafi hins
vegar gengið þolanlega að selja þær
íbúðir sem fyrirtækið átti fullbúnar
og frá þeim tíma hafi íbúðir selst
fyrir rúmar 100 milljónir króna.
Þrátt fyrir það sé ljóst að vegna
ytri aðstæðna og þrenginga í þjóðar-
búskapnum sé ekki viðbúið að rekst-
ur Ármannsfeils skili góðum árangri
á yfirstandandi ári. Horfur fyrir árið
1993 séu aftur á móti bjartari, vegna
nýrra verksamninga og lægri birgð-
astöðu.
Á sl. ári störfuðu að meðaltali 147
starfsmenn hjá félaginu en árið 1990
voru þeir 113 talsins. Hluthafar í
Ármannsfelli voru alls 97 talsins í
árslok en stærstan hlut átti Ármann
Örn Ármannsson forstjóri fyrirtæk-
Trjárækt
Skógarálf-
urinn settur
á markað
HAFIN er sala á Skógarálfinum,
sem er nýr vara ætluð trjáræktar-
fólki. Um er að ræða hlíf fyrir
tijáplöntuna sem ver hana fyrir
villtum gróðri, skýlir og vermir
rót hennar og heldur jarðveginum
jafnframt rökum á þurrkatímum.
Á þeirri hlið hlífarinnar sem snýr
að jarðveginum er áburður sem
gefur plöntunni næringu eftir
hitastigi í allt að þijú ár.
„Framleiðandi Skógarálfsins er
Hjúpur hf. á Flúðum og er hann
nokkurskonar afsprengi samstarfs
tijáræktarfóiks þar eystra og starfs-
manna í framleiðslunni. Viðtökur
hafa verið mjög góðar en Skógarálf-
urinn er nú til sölu mjög víða,“ seg-
ir Hörður Hauksson sem annast
markaðssetningu og dreifingu á
Skógarálfinum.
Hjúpur var stofnað fyrir 10 árum
síðan til framleiðslu einangrunar fyr-
ir dreifbýlishitaveitu og lagningu
þeirra. Fastir starfsmenn eru nú 16
talsins en á álagstímum eru þeir allt
að 10 til viðbótar.
isins, 27,41%, og Draupnissjóðurinn
hf. 19,55%. Aðrir hluthafar áttu
undir 10%.
Á aðalfundi fyrirtækisins sem
haldinn var 21. maí sl. var sam-
þykkt að greiða hluthöfum 4% arð
vegna ársins 1991 en tapið verði
fært til lækkunar á óráðstöfuðu eig-
in fé. í stjórn félagsins eru Árni
Vilhjálmsson formaður, Gunnar Lár-
usson og Víglundur Þorsteinsson.
Net Ijósleiðara Pósts og síma
"'./V
--:
Seyðísfjörður
‘“"-í Neskaup-
Þorlákshöfn-Grindavík
og Keflavik-Reykjavik
Verkefni sumarsins
Póstur og sími
Lokið við að leggja ljósleiðara
hringinn í kringum landið ísumar
PÓST- og símamálastofnunin hefur samið við breskan verktaka,
GPT, um lagningu ljósleiðara í sæstreng yfir Hvalfjörð og nokkra
firði á Vestfjörðum og suðurhluta Austfjarða. Kostnaður vegna
þeirra framkvæmda er áætlaður um 200 milljónir króna og er
áætlað að þeim ljúki á þessu ári. Að þeim loknum nær ljósleiðara-
kerfið hringinn í kringum landið og um Vestfirði allt til Bolungar-
víkur.
Páll Jónsson, tæknifræðingur
hjá Pósti og síma, segir að ljósleið-
arakerfið nái nú nær allan hring-
inn kringum landið. Aðeins vanti
um 150 kílómetra kafla á sunnan-
verðum AustlQörðum til að loka
hringnum. Við þann hluta verði
lokið í sumar, auk þess sem ráðist
verði í að leggja streng frá Vatns-
firði á Barðaströnd vestur í Bol-
ungarvík og tengja þannig þéttbýl-
isstaðina á Vestfjörðum við kerfið.
Þessu til viðbótar verði lagðir
strengir frá Þorlákshöfn til
Grindavíkur, frá Keflavík til Hafn-
arfjarðar og loks frá Reykjavík til
Akraness.
Að sögn Páls verða strengir
lagðir yfír 13 firði í sumar. Lagð-
ur verði strengur yfir Hvalfjörð til
að tengja Reykjavík og Akranes
og farið verði yfir Berufjörð, Ham-
arsfjörð, Álftafjörð og Hornafjörð
til þess að loka hringnum á austan-
verðu landinu. Enn fremur verði
strengurinn til Bolungarvíkur
lagður yfir Gilsfjörð, Þorskafjörð,
Kollafjörð, Skálmaflörð, Kjálka-
fjörð og Vatnsfjörð á Barðaströnd
og loks yfir Arnarfjörð og Dýra-
5'örð.
Páll segir að metrinn af sæ-
streng sé 10 sinnum dýrari heldur
en metrinn af landstreng en hins
vegar sé hægt að komast af með
styttri strengi með því að fara
beint yfir firðina í stað þess að
krækja fyrir þá á landi. Að vísu
valdi það auknum kostnaði við
sæstrengina að alls staðar verði
lagður tvöfaldur strengur. Mikil
fyrirhöfn og erfiðleikar fylgi við-
gerðum á sæstrengjunum og hafi
þess vegna verið talið borga sig
að leggja tvöfaldan streng þegar
í upphafi, til að auðveldara verði
að mæta áföllum.
Páll segir að nú nýverið hafi
verið samið við breska verktaka-
fyrirtækið GPT um lagningu sæ-
strengjanna og sé sá samningur
upp á um 200 milljónir króna.
Landstrengir á Vestfjörðum muni
kosta milli 60 og 70 milljónir króna
og búast megi við að framkvæmd-
ir á köflunum milli Grindavíkur
og Þorlákshafnar og milli Reykja-
víkur og Akraness kosti um 30
milljónir króna. Ekki sé búið að
bjóða út kaflann milli Keflavíkur
og Hafnarfjarðar en á Austfjörð-
um verði aftur á móti lokið við
framkvæmdir, sem boðnar hafi
verið út í fyrra.
Páll Jónsson segir að fyrsti ljós-
leiðarinn hafi verið lagður í
Reykjavík árið 1985 og sá fyrsti
utan höfuðborgarinnar hafi verið
lagður til Hvolsvallar sumarið
1986. Þegar framkvæmdunum í
sumar ljúki verði ljósleiðarakerfið
utan þéttbýlisins á Suðvesturlandi
orðið um 2.000 kílómetra langt.
Þá verði lagningu strengja alveg
lokið en kerfið verði hins vegar
ekki allt komið í notkun fyrr en
árið 1994.
Páll se^ir að þegar lokið verði
við að tengja Ijósleiðarakerfið
hringinn í kringum landið dragi
stórlega úr líkum á því að einstak-
ir staðir verði símsambandslausir.
Alls staðar verði hægt að ná sam-
bandi í tvær áttir og ef samband
rofni á skemmri Ieiðinni milli
tveggja staða sé alltaf mögulegt
að tengja í hina áttina. Þannig
fylgi aukið öryggi ljósleiðarakerf-
inu auk þess sem það stuðli að
auknum gæðum og fleiri notkun-
armöguleikum símkerfisins.
Páll Jónsson segir að lokum að
Póst- og símamálastofnunin eigi
nú í viðræðum við erlenda aðila
um kaup á 5% hlut í sæstrengnum
Cantat-3, sem Iagður verði milli
Evrópu og Norður-Ameríku.
Þannig verði hægt að minnka líkur
á sambandsleysi við önnur Iönd
stórlega og draga úr truflunum í
millilandasamtölum. Hann segir
að samningum um sæstrenginn
verði lokið í sumar og líkur séu á
að ísland tengist honum. Því fylgi
mikill kostnaður; heildarkostnaður
verði 400 milljónir dollara og
hugsanlega þurfi íslendingar að
leggja fram 5% af því, en það
muni borga sig þegar til lengri
tíma sé Iitið, enda sé betra að
leggja fram fjármuni til að eignast
hlut í slíkum streng en að þurfa
að borga öðrurn leigu fyrir afnot
af honum. Ef íslendirigar kaupi
sig inn í strenginn komist landið
í ljósleiðarasamband við bæði Evr-
ópu og Ameríku sumarið 1994.
Verdbréf
Skilagjald fyrir
*
Ahugi á krónubréfum
hjá erlendum fjárfestum
sælgætispappír
Bandaríski sælgætisframleið-
andin Mars hefur tekið upp á
þeirri nýbreytni í Bandaríkj-
unum að greiða skilagjald fyrir
pappírinn utan af mærunni,
Mars Bar, Bounty Bar, M&M og
öðru góðgæti. Er það 5 sent eða
tæpar þrjár krónur fyrir hvert
snifsi.
Engar hömlur eru á því hve
mörgum umbúðum hver og einn
má skila, aðeins, að þær séu í 20
í búnti eða sem samsvarar einum
dal. Þetta framtak mun vafalaust
verða til að auka almennan þrifnað
en að sjálfsögðu vill fyrirtækið líka
fá eitthvað fyrir sinn snúð. Er von-
ast til, að skólar og félagasamtök
noti þessa leið sér til fjáröflunar
og það gæti orðið til að styrkja
Mars í glímunni við helsta keppi-
nautinn, Hershey.
Búist er við, að aðrir sæigætis-
framleiðendur láti koma krók á
móti bragði og er því að vænta
fyrsta verðstríðsins á bandaríska
súkkulaðimarkaðinum í nokkur ár.
Kæmi það þá í kjölfar nokkurrar
verðhækkunar á vörunum frá Mars
og Hershey en Mars hefur búið sig
undir það með því að lækka aftur
verðið á M&M um 11%.
NORRÆNI fjárfestingarbankinn hefur nú að mestu lánað til ís-
lands það fjármagn sem bankinn aflaði með sölu óverðtryggðra
skuldabréfa í íslenskum krónum á erlendum markaði í nóvember
á sl. ári. Skuldabréfin voru að fjárhæð 1,2 milljarðar króna til
þriggja ára og voru seld með 13% vöxtum. Auk þess seldi bankinn
verðtryggð bréf í íslenskum krónum að fjárhæð 1,5 milljarðar en
þetta fé hefur verið ávaxtað í spariskírteinum og húsbréfum.
Áhugi hefur komið fram hjá erlendum fjárfestum á krónubréfum
eftir útboðið en bankinn áformar hins vegar ekki frekari sölu á
þeim fyrst um sinn.
„Við vitum að það er áhugi hjá
ýmsum fjárfestum að kaupa meira
af óverðtryggðum skuldabréfum í
íslenskum krónum,“ sagði Þor-
steinn Þorsteinsson, aðstoðar-
bankastjóri Norræna fjárfesting-
arbankans í samtali við Morgun-
blaðið. „Hins vegar vitum við ekki
hvaða vextir þyrftu að vera á bréf-
unum. Vextir hafa farið lækkandi
á innanlandsmarkaði vegna
minnkandi verðbólgu og ekki víst
að gangi saman með erlendum
íjárfestum og íslenskum lántak-
endum. Við myndum ekki geta
selt bréf með 13% vöxtum núna
og lánað það fjármagn aftur út
heldur miklu fremur 10-11% vöxt-
um sem er svipað og víða annars-
staðar. I Finnlandi eru t.d. vextir
af ríkisskuldabréfum yfir 12% og
yfir 10% í Svíþjóð.“ Hann segir
hins vegar að lækkandi verðbólga
á íslandi sé jákvæð að því leyti
að minni hætta sé á gengisfell-
ingu.
Lítil sem engin viðskipti hafa
átt sér stað með íslensku skulda-
bréfin á eftirmarkaði. Þorsteinn
segist vita til þess að eftirspurn
sé eftir þeim en eigendur þeirra
hafi ekki viljað selja. Ef viðskipti
hæfust með bréfin yrðu þau vænt-
anlega seld á yfirverði. Aðspurður
um hvort bankinn hafi í hyggju
frekari sölu á íslenskum skulda-
bréfum sagði hann að fyrst yrði
hugað að lánveitingum úr verð-
tryggða hluta útboðsins og það
fjármagn myndi fullnægja þörfum
bankans a.m.k. fram eftir árinu.