Morgunblaðið - 21.08.1992, Page 6
6 B
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. ÁGÚST 1992
Gistí
dálitlum
dúfnakofa
SAMFERÐAMAÐUR minn og ég vorum fyrir nokkrum árum á hött-
unum eftir byltingarmönnum í dreifbýlinu á Filippseyjum. Við höfð-
um heyrt að þeir væru auðfundnir í kringum Legaspi, sunnarlega
á Luzon-eyju.
■di Við flugum þangað frá Manilla
og vorum svo heppin að hitta
JJT mann sem við könnuðumst við
á flugvellinum og hann vildi
SC allt fyrir okkur gera í heimabæ
sínum. Hann átti viðhald sem þekkti
mann sem kom boðum til leiðtoga
byltingarmanna um blaðamenn sem
vildu hitta hann. En sá vildi ekkert
við okkur tala svo að við fórum
bara í sólbað.
Við tókum mótorhjólavagn á
strandhótel í nágrenninu. Ég var
farin að hugsa eins og bláfátækur
Filippseyingur og fannst af og frá
að borga sex dollara fyrir einfalt
hótelherbergi i eina nótt fyrst hægt
var að fá kytru í háifgerðum dúfna-
kofa með útsýni yfir sjóinn fyrir
þijá dollara. Kofamir voru litlir þrí-
hyrningar sem stóðu saman í röð á
bjálkum við ströndina. Það var eng-
inn gluggi á þeim en hafið blasti
við ef hurðin var opin og setið í
dyrunum. Það var svo lágt til lofts,
jafnvel þar sem kofinn var hæstur,
Enginn skyldi sníöa sér
lengri göngustqf en hæð
hans sjálfs nemur
FÍLABEINSSTRÖNDIN
Afganistafí 150
Ástralía 17.305
Bhutan 190
Brasilía 2.000
Bretland 17.042
Búrma 450
Egyptaland 753
Frakkland 21.085
Hong Kong 12.069
Indland 350
Indónesía 555
Japan 23.570
Kambódía 110
Kanada 20.945
Kína 325
Laos 180
Macau 8.100
Malasía 2.465
Mongólía 100
Pakistan 365
Saudi-Arabía 5.838
S-Afríka 2.771
S-Kórea 6.190
Tyrkland 1.600
Víetnam 200
að við Vesturlandabúarnir gátum
ekki staðið uppréttir. Ber ljósapera
hékk úr loftinu en hún var annað-
hvort sprungin eða það var raf-
magnslaust í kotinu. Við komumst
ekki að því. Hótelstjórinn stóð
hvorki við að koma með smekklás
á hurðina né nýja peru. Það kom
honum á óvart að við gistum þarna
og hann lét okkur alveg í friði.
Við þurftum að þvo okkur við
útikrana og salernið var ógeðslegt
en það gerði lítið til. Það vom þó-
nokkuð margir Filippseyingar þarna
og okkur fannst þetta ævintýralegt.
Alveg óþarfi að gista alltaf á al-
mennilegum hótelum.
En það runnu á okkur tvær grím-
ur þegar við vorum að gæða okkur
á glænýjum, grilluðum fiski úti í
hótelportinu og hár og myndarlegur
Svíi gaf sig á tal við okkur. „Eruð
þið vopnuð?" spurði hann. „Ég ferð-
ast aldrei án tveggja lífvarða. Konan
mín er Filippseyingur og ég veit
hvers kyns ódæðismenn leynast hér
innan um.“ Hann leit ásökunaraug-
um yfir til hinna gestanna en við
bárum okkur mannalega; nokkrir
bófar myndu nú ekki hræða okkur.
Það var kolniðamyrkur þegar við
lögðumst í fletið á gólfið í kofanum.
Við settum tösku fyrir dyrnar svo
að hurðin „fyki“ ekki upp og ég
sofnaði strax. En vaknaði fljótt. I
næsta kofa var undarlegur maður
sem umlaði og veinaði og hafði í
hótunum. Og niðri í portinu sátu
Filippseyingar á fylliríi og sungu
„Around the World in Eighty Days
— tra la la la — la la la la“ í sí-
fellu. Þetta varð ansi löng nótt. Við
gátum hlegið að tuldrinu í nágranna
okkar þegar sólin kom loks upp en
ég hef síðan alltaf gist á hótelher-
bergjum með lykli. ■
Anna Bjarnadóttir
450 milliónir á flakki
um heiminn 1991
í BLAÐI Wexas-ferðaklúbssins,
Traveller" segir að þrátt fyrir bág-
borið efnahagsástand víða um heim,
samdrátt og kreppu, Flóastríð í upp-
hafi ársins 1991 og ástandið i fyrr-
um Júgóslavíu hafi 450 milljónir
ferðamenn flakkað um heiminn og
er það 1,5 % aukning frá fyrra ári.
Þessar tölur hefur blaðið eftir World
Tourist Organization. ■
Heimsóhn
á hehnili
Karenar Blixen
ÞEIR ERU ófáir íslendingarnir
sem halda til Danmerkur á ári
hverju. Flestir láta sér nægja að
skoða höfuðborgina Kaupmanna-
höfn. En það er margt skemmtilegt
að skoða utan borgarinnar ef tími
er til. Tilvalið er að leigja bíl og
skoða sveitir Sjálands og næsta
nágrenni. Auðvelt er að keyra í
Danmörku og virðist engin leið að
villast hversu áttavilltur sem mað-
ur verður. Vegvísar eru með stuttu
millibili svo auðvelt er að átta sig
á hvert á að halda.
Ql Ef farið er í norðurátt frá
* Kaupmannahöfn og keyrt eft-
•Q ir Strandveginum í skamma
I stund er komið í Rungsted
* þar sem opnað hefur verið
^ safn á heimili rithöfundarins
Q Karenar Blixen. Faðir henn-
j ar, Wilhelm Dinesen, keypti
húsið sem nefnt er Rungsted-
lund 1879 og bjó þar með
konu og börnum. Karen, sem
fæddist 1885, bjó um tíma í Kenýa.
Áhrif þau sem Kenýa hafði á líf
hennar lýsir hún í bókinni „Jörð í
Afríku“ en eftir henni var gerð
samnefnd kvikmynd sem naut mik-
illa vinsælda. Eftir dvöl í Kenýa
snéri hún aftur heim 1931 og bjó
í Rungstedlund til dauðadags. Blix-
en dó í september 1962 og var
jarðsett á landareigninni á stað
sem hún hafði yndi af að sitja á
góðviðrisdögum. Hluti hússins er
varðveittur í óbreyttri mynd og er
takmörkuðum hópi gesta leyft að
fara inn samtímis. Þegar inn kem-
ur eru gestir beðnir að setja hlífð-
arpoka á skóna (svipaða þeim sem
þekkjast á tannlæknastofum) og
ganga rólega um. Ekki er laust
við að maður hafi á tilfinningunni
að verið sé að hnýsast rétt á með-
an Blixen hefur skroppið frá, og
að á hverri stundu muni hún ganga
fyrir hom. Hún hafði fyrir sið að
hafa ávallt nýafskorin blóm víða
um húsið og er þeim sið haldið
þannig að skipt er um blóma-
skreytingar á nokkurra daga fresti.
Gestum er leyft að skoða neðri hæð
hússins þar sem stofurnar og ver-
öndin er.
Ein stofan er nefnd græna stof-
an þar sem Karen bauð gestum
sínum til sætis. Þar hélt hún til
að vetrarlagi þegar kalt var í veðri.
Þá er leyft að ganga um borðstofu
og stássstofu. Fyrir gluggum
stássstofu eru all sérstæð glugga-
tjöld sem eru alltof síð og liggja á
gólfinu svo að ætla mætti að ekki
hafi verið haft fyrir því að sníða
þau og falda. Svona umbúnað hafði
Blixen séð sem barn er hún kom
með foreldrum sínum á herragarð.
Þegar hún tók við húsinu eftir for-
eldra sína voru sett eins tjöld fyrir
stofugluggana.
Blixen lét sér ekki nægja að
skrifa og málaði einnig og eru
nokkrar mynda hennar til sýnis.
Þá er bókaherbergi þar sem hún
skrifaði nokkrar bóka sinna en
sumar gaf hún út undir dulnefninu
Isak Dinesen. Á einum veggnum
eru munir frá Kenýa sem hún tók
með sér til minninga.
í öðrum hluta hússins hefur ver-
ið komið upp mjög vönduðu safni
, þar sem ævisaga hennar er rakin
í máli og myndum. Einnig eru til
sýnis bækur og aðrir munir sem
voru í hennar eigu og hafa verið
varðveittir. Gestum er gefinn kost-
Frððleikur í fallegri umgerð
Annað veifið er gaman og harla fróðlegt að fletta flugfélagablöðum.
Ég hef undanfarna mánuði verið að koma Ferðablaðinu á póstlista
hjá ótal flugfélögum til að fá að staðaldri þessi blöð, svo og ýmsar
fréttir og upplýsingar og hefur orðið mæta vel ágengt. Langflest fé-
lög gefa út rit til að dreifa í vélunum. Það er mismunandi hversu oft
á ári þau koma og þau eru misjafnlega bitastæð en á öllum er eitt-
hvað að græða. Og flest eiga það sammerkt að mikið er lagt í útlit,
myndir og pappír. Jafnvel lítil flugfélög leggja metnað í að hafa slík
blöð í boði og á dögunum fékk ég slíkt sent frá Zambia Airways og
með fylgdi bréf þar sem beðið var forláts á því að blaðið væri ekki
stórt „því við erum svo lítið félag“. Engu að síður var það ágætlega
úr garði gert og læsilegt.
Það er svona upp og ofan hvað
stjómendur ritanna leggja mikið upp
úr kynningu á eigin landi, en lang-
flest gera því skil og hafa eina eða
tvær slíkar í hverju blaði. í öllum
blöðunum eru upplýsingar um flug-
félagið og sum birta fjöldann allan
af frábærum upplýsinggtöflum um
veðurfar, flugtíma/flugkm ofl. Eftir-
tektarvert er hve mörg flugblöð eru
farin að hafa nokkrar síður á jap-
önsku og augljóst að ferðafrömuðir
vítt um veröld sjá fram á að Japan-
ir séu girnilegur markhópur. Japanir
eru þekktir að flestu öðru en dugn-
aði að tala erlend tungumál og tillit
tekið til þess í ýmsum þessara blaða.
Allra þykkast flugblaða sem berst
að staðaldri er Ronda sem spánska
flugfélagið Iberia gefur út. Þar er
texti jafnan á a.m.k. tveimur eða
þremur tungum auk spænsku. Síð-
ustu Ronda-blöð hafa af eðlilegum
ástæðum lagt mikið pláss undir
Ólympíuleika og heimssýningu en
áberandi eru viðtöl við listamenn og
greinar um menningu. Aftur á móti
sinnir Motion blað Olympic Airways
öllu meira því sem grískt er og í
nýjasta heftinu einvörðungu greinar
um grísk efni, svo sem grísk vín,
tónleikahöll í Aþenu og brúðuhefð
frá býzönskum tíma ofl.
Garuda flugfélag Indónesíu gefur
út samnefnt rit og eru þar margar
fýsilegar greinar, m.a. um léið Indó-
nesa til sjálfstæðis, grein um Indó-
nesíu nú, efnhag í landinu, indónes-
íska listmuni, heilsumat og þ.h.
Airways Qantas er meðal uppá-
haldsrita minna og þar er að finna
mjög fjölbreytta greinaflóru, ferð til
Argyle-demantsnámunnar í
afskekktu héraði í vesturhluta . r
Ástralíu, góð grein um Víet-
nam, grein um ýmsa lista-
menn, farfugla Ástralíu svo
nokkuð sé nefnt. Gulf Air gefur
út Golden Falcon og birtir m.a.
stóra grein um San Fransisco,
arkitektúr á Spáni, líflega tennis-
grein og alls konar þrautir og
krossgátur.
Atlantica Flugleiða kemur
ágætlega út í samanburðinum og
hefur góða blöndu af menningar-
efni, fróðleik og kynningargreinum.
Myndir Páls Stefánssonar frá Horn-
ströndum, grein um Úlfar veitinga-
mann Eysteinsson, önnur um Lond-
on og athyglisverð grein um Snorra
Sturluson er meðal efnis í síðasta
hefti. ■
Jóhanna Kristjónsdóttir
B 7
MORGÚNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. ÁGÚST 1992
Hellisfelagið vill gera
veiðiparadís að fjallabaki
Kælistandw
á hflspegilinn
í Bretlandi er nú mikil sala í útbún-
aði, einkar einföldum, sem tryggir
að svaladrykkurinn haldist kaldur,
hversu mikill sem hitinn utandyra
er. Útbúnaðurinn er festur við bíl-
spegilinn eins og má sjá á mynd-
inni. Hraðinn á ökutækinu tryggir
að innihaldið helst svalt. ■
Þegar dýrin bíta ferðamenn
Heimili Karenar Blix-
en. Gestum er leyft
að gangaigegnum
húsið og skoða stofur
og
I stofunni eru glugga-
Ijöldin nokkuð sér-
stök. Ætla mætti að
ekki hefði verið fyrir
því haft að stytta og
falda en svona vildi
Karen Blixen hafa
þau. Fyrirmyndina
fann hún í herragarði
sem hún heimsótti
sem barn.
ur á að hlusta á eina af sögum
hennar eða horfa á litskyggnur frá
Kenýa og skýringartexti er lesinn
með.
Þeir sem gefa sér góðan tíma
til að staldra við geta fengið sér
kaffibolla og danskt bakkelsi á lít-
illi kaffiteríu. Þar er hægt að tylla
sér á verönd í gróðursælum garðin-
um og spjalla um lífshlaup Blixen-
ar sem um margt var merkilegt
og dramatískt. Það er þess virði
að heimsækja safnið og enginn sem
á leið þarna um ætti að láta það
fram hjá sér fara. Mjög auðvelt
er að gleyma sér í skamma stund
og lifa sig inn í líf þessarar merkis-
konu. Fram til september er safnið
opið kl. 10.00 til 17.00 alla daga.
En það eru fleiri staðir í ná-
grenni Kaupmannahafnar sem eru
verðir þess að heimsækja. Rétt
innan seilingar frá skarkala borg-
arinnar er Dragör, lítið og vinalegt
fiski- mannaþorp. Þar eru
lagðar göt-
gul hús, 'heimilislegir
veitingastaðir og róm-
antík horfinna tíma.
Þá kannast flestir við
Hróarskeldu en þar er
mikil dómkirkja sem
prýðir borgina. Innan
dyra eru kistur Dana-
konunga og drottn-
inga síðustu alda og margar hveij-
ar hreinustu listaverk á að líta.
Eftir innlit í dómkirkjuna er upp-
lagt að ganga um götumar þar sem
mannlífið er heldur rólegra en ger-
ist í höfuðborginni. Þar virðast all-
ir hafa nægan tíma til að spjalla,
ef ekki um heilsuna þá bara um
hvað á að hafa í kvöldmatinn. Ef
gera á stuttan stans er tilvalið að
setjast inn á krá og fá sér smurt
brauð og öl. Dómkirkjan er opin
kl. 9-5.45 alla virka daga en á laug-
ardögum kl. 11.30-5.45.
En fleira eftirminnilegt er að
skoða í næsta nágrenni Kaup-
mannahafnar. Á Sjálandi er kynst-
ur af glæsilegum byggingum og
eru auðvitað helstar þær sem til-
heyrðu konungsfjölskyldunni.
Ferðamaður ofan af íslandi þreyt-
ist seint á að skoða þær glæsibygg-
ingar, byggðar á sama tíma og við
vorum enn að bjástra fram bæjar-
göngin í rökkrinu og þóttumst full-
sæmd af. ■
Morgunblaðið/Svcrrir
Þetta segja ungmennin og þau eru stórhuga. „Við höfum því miður ekki getað fengið leigusamning nema til árs í
senn. Állt verður að vera með samþykki heimamanna sjálfra og Náttúruverndarráðs en unnið er að skipulagi frið-
landsins að fjallabaki. Okkur fínnst þó tími til kominn að hrinda ýmsum góðum hugmyndum í framkvæmd. Við
sjáum um landvörslu, tjaldstæðið, húsið og veiðileyfí og veitir ekki af því Náttúruvemdarráð hefur ekki mann á
sínum snærum hér og er það miður,“ sögðu þau Engilbert Olgeirsson, Þórhalla Gísladóttir og Guðríður Tómasdóttir
sem voru við vörslu í Landmannahelli.
í Landmannahelli er brýnt að koma upp hreinlætisaðstöðu með vatnssalemi fyrir vaxandi fjölda ferðamanna sem
fer um og einnig eru margir veiðimenn á ferð. Að sögn Engilberts eru 11 vötn á friðlandinu með mismikilli veiði,
má nefna Frostastaðavatn, Eskihlíðarvatn og Ljótapolí. „Það
era nokkrir hópar á vegum Veiðifélags Landmannaafréttar
að vinna að grisjun vatnanna framan Tungnár. Misjafnlega
er að þessu staðið en þörfin er mikil, sum vatnanna eru ofset-
in og fiskurinn fær ekki nægilegt æti, og víða er því mikið
af smáfiski. En þó má fá ágæta fiska á stöng í Eskihlíðar-
vatni og jafnvel í Ljótapolli," sagði Engilbert.
„Við höfum mikinn áhuga á að gera friðlandið að útivistar-
paradís fjölskyldunnar þar sem má renna fyrir fisk, fara um
ríðandi, gangandi eða akandi, allt eftir áhuga fólks. Hér er
mikil náttúrafegurð, Landmannalaugar, Eldgjá og Ófærafoss
á næstu grösum og ágætar reiðleiðir. Við sjáum fyrir okkur
svæði á borð við Veiðivötn, takist að grisja vötnin og byggja
þau upp. Aðalatriðið er að friðlandið er nú í umsjá heima-
manna sjálfra og verið að skapa ný atvinnutækifæri til lengri
tíma litið,“ sögðu þessi bjartsýnu ungmenni að lokum. ■
Aðalheiður Högnadóttir
Séð inn til Lauga
Morgunblaðið/Aðalheiður
O
Á FERÐALÖGUM ber að varast afskipti af ókunnugum gæludýrum
engu síður en villtum dýrum, því sjúkdómarnir sem dýrin geta borið
til okkar með biti geta reynst stórhættuleg. í bæklingi sem Baldur
Johnsen læknir skrifaði um heilsuvernd ferðamanna, og heilbrigðis-
og tryggingamálaráðuneyti gaf út fyrir tíu árum, eru upplýsingar um
hundsbit og önnur dýrabit.
Öll bitsár sem hljótast af ógæti-
legri umgengni við gæludýr eða
villt dýr verður að meðhöndla
strax með sáralyfjum. Þegar
um er að ræða hundsbit á
ákveðnum svæðum, og jafnvel
bit katta, verður að gera ráð
fyrir hundaæði sem hugsanleg- *
um möguleika.
Hundaæði þekkist í ftestum
hitabeltislöndum, nema Ástral-
íu, Nýja-Sjálandi og Japan. Af
“” Miðjarðarhafslöndum telst að-
^ eins Pýreneaskagi, það er að
segja Spánn, Portúgal og
Malta, laus við þessa plágu.
Af öðram Evrópulöndum teljast
aðeins Norðurlönd laus við þetta svo
og Niðurlönd og Bretland. Mið-, Suð-
ur- og Austur-Evrópa er talin smit-
uð. Ymsir aðrir sjúkdómar geta bor-
ist með dýrum, dauðum eða liíandi,
svo sem miltisbrandur og páfagauka-
veiki (psittacosis), sem berst með
páfagaukum, en af þeirri veiki geta
aðrir fuglar sýkst og orðið smitber-
ar. Litlar vatnaskjaldbökur eru oft
taugaveikismitberar.
Eiturnöðrur geta bitið til bana ef
ekki næst fljótt í mótefni. Sporðdrek-
ar og kóngulær geta líka bitið illa.
Þess ber að geta að ekki er algengt
að menn fái alvarleg bit á algeng-
ustu ferðamannastöðum. Þeim er
hættara sem era utan alfaraleiða.
Helsta vörn er að vera í uppreim-
uðum leðurstígvélum þegar gengið
er um útjörð eða gamlar rústir, jafn-
vel í skoðunarferðum, og þó einkum
að kvöldlagi. Varast skal að þreifa
með höndum um grassvörð eða milli
steina þar sem illa sér til.
Ef menn jrerða fyrir biti slíkra
dýra, einkum nöðrubiti, þarf að þvo
bitstaðinn og kæla, helst með ís.
Hefta skal blóðrennsli með því aít
binda fast ofan við bitið, en þó lina á
i eina mínútu á tíu mínútna fresti,
uns komið er á spítala eða í læknis
hendur. Þýðingarmikið er að geta
lýst nöðranni til að tryggja sér rétt
móteitur, þegar til þess næst. Til að
draga úr óþægindum meðan beðið
er eftir læknishjálp ætti að nota ver-
kjalyf eða ofnæmislyf. ■
TÍU manna hópur ungs fólks úr
Holta- og Landmannahreppi hefur
sett sér það markmið að gera
veiðiparadís að fjallabaki og bæta
aðstöðu fyrir ferðamenn á afrétti
hreppanna. Hellisfélagið hefur
gangnamannahúsið í Landmanna-
helgi á leigu þriðja sumarið í röð.
„Hér er stórt og gott hús og ágæt
aðstaða fyrir ferðalanga á hestum
enda koma hér oft hópar á leið
um afréttinn. Við erum hér til
skiptis í sjálfboðavinnu þessa 3
sumarmánuði því það er varla
nokkuð upp úr þessu að hafa, alla-
vega ekki enn sem komið er. Það
er margt sem þarf að gera svo
svæðið verði aðlaðandi fyrir
ferðamenn."
Krakkarnir í Hellisfélaginu fá sér súpu hjá Sigrúnu matráðskonu
Hekluhesta. F.v. Sigrún Haraldsdóttir, Guðný Eiríksdóttir, Guðríður
Tómasdóttir, Hrefna Gunnarsdóttir, Þórhalla Gísladóttir og Engil-
bert 01geirsson(fremst t.h.)
Alkhólistat í afturbata
í skemmtireisur til Líbýu?
LIBÝA hefur ekki verið beinlínis eftirsótt á listum ferðamanna
fyrir margra hiuta sakir; þrálátur orðrómur um að þar hljóti hryðju-
verkamenn þjálfun áður en þeir ráðast til atlögu, alþjóðlegar refsiað-
gerðir og alls konar þvingunaraðgerðir gera að verkum að aðbúnað-
ur útlendinga getur varla talist samkeppnisfær.
Hæstráðandinn Gaddafí er litinn
hornauga í besta falli og hataður
af mörgum. Svo má nefna að
Líbýumenn hafa krafíst þess að
útlendingar láti þýða á arabísku
allar upplýsingar í vegabréfum. Því
er það óneitanlega bjartsýni að
margra dómi að Ríkisferðaskrif-
stofa landsins hefur nú verið endur-
reist og forstjóri hennar var fyrir
skömmu í New York að kynna allt
sem ferðamönnum gæfist kostur á
að sjá í landinu. Fréttamaður New
York Times spurði forstjórann
hverjir hann teldu að hefðu áhuga
á að komast til landsins. Eftir smá
umhugsun svaraði forstjórinn „mér
dettur til dæmis í hug áfengissjúkl-
ingar í afturbata". ■