Morgunblaðið - 11.03.1995, Blaðsíða 10
10 E LAUGARDAGUR 11. MARZ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
SIRKUSINN
GUÐDÓMLEGI
TÓNLIST
Borgarlcikhúsið
NORSKA ÓPERAN
Ópera eftir Per Nargárd um ævi
Adolfs Wöifli í uppfærslu Norsku
óperunnar. Fimmtudagur 9. mars
1995.
ÞAÐ eru ekki ýkja langt síðan
að mönnum þótti minnkun að veikl-
un á geði og að slíkt fólk var vand-
lega falið og oft viðfangsefni stríðni
af hálfu þeirra, er töldu sig heila á
geðsmunum. Það er og kímilegt til
að vita, að sagan hefur betur hald-
ið til haga ýmsu því sem undarlegt
þótti í háttum manna en gleymt
nær öllu sem eðlilegt var talið.
Hver man þá er sátu yfir hlut Sölva
Helgasonar, er nefndi sig Sólon Is-
landus eða samtímamenn Æra-
Tobba og til að bæta gráu ofan á
svart, má geta þess, að lengi vel
var Ingimundur fiðla frægastur tón-
listarmanna á íslandi. Svona mætti
lengi telja. Nú hafa menn það fyrir
satt, að fáir séu alvitfirrtir, ekki
frekar en alvondir og að enginn sé
heldur alheilbrigður né heldur að
allar athafnir þeirra sem heilvita
teljast séu hafnar yfir gagnrýni.
Mannshugurinn er undarlegur bú-
staður fáránleikans, þar sem mann-
eskjan getur öðlast frelsi undan
boðum og bönnum hversdagsins,
og búið sér til eigin heim og bætt
við líf sitt, því sem annars var flarri
í raunveruleikanum. Hvað merkir
raunveruleiki? Er „draumurinn"
ekki raunverulegur, eins konar
raunsæisskáldskapur, sem sóttur
er í undirdjúp sálarinnar, launhelg-
ar, þar sem öll tákngildi eru ókunn
en undursamleg.
Adolf Wölfli bjó á mörkum laun-
helganna og hann afhjúpaði meira
en þeir sem gættu hans og nú ef-
ast menn um, hvort mat þeirra
hafi verið rétt. Óperan Sirkusinn
guðdómlegi, eftir Per Norgárd,
ljallar um hugarsýnir Wölflis, um
þann heim er hann skóp sér og
persónur, sem ýmist voru myndgerð
hans sjálfs eða það fólk, sem hann
valdi sér til samfylgdar í draumum
sínum.
Norgárd nær að skapa sannfær-
andi hljóðumhverfi með slagverks-
hljómsveit, og einni „mannsrödd",
rödd hins einmana manns, sem leik-
in er á selló. Sellóið skapar þá and-
stæðu, sem Wölfli er, í óvinveittum
heimi. Forleikurinn er samfelldur
slagverkseinleikur, frábærlega vel
saminn og var aldeilis glæsilega
fluttur. Adolf Wölfli var sunginn
og leikinn af Ole-Hermod Henrik-
sen og var persónusköpun hans
sannfærandi og aldrei ofgerð.
Norgárd velur að láta Wölfli oftlega
fylgjast með, gerir hann að áhorf-
anda eigin hugmynda. Stundum
dregst hann inn í atburðarásina og
þarf þá oft að bægja frá sér þessum
hugsýnum, er þær gerast of að-
gangsharðar.
Ein sjálfsmynd Wölflis er Doufi
og Orfeus, sem var mjög vel sung-
inn af Nils Harald Sodal. Helena
Jarlsrud fór með fjögur hlutverk,
æskuástina Bjönku, hina dramb-
sömu Lidíu, gyðjuna Serenu og
Maríu mey, sem í raun eru allar
ein og sama manneskjan og var
bæði söngur hennar og leikur glæsi-
lega útfærður. Anne Felberg fór
einnig með fjögur samsett hlutverk,
sem eru tvær móðurmyndir, Matt-
hildur og Katrín Spánardrottning
og gerði það með ágætum. Heilagur
Adolf var tvískiptur og söng Bjom
Morch-Olsen Adolf I og hlutverk
læknis en Arve Ramsey Adolf II
og Alfons Spánarkonung. Þessi
hlutverk eru á köflum gamansöm
og voru útfærð af kunnáttu og list-
fengi. Sex riðlar, sem riðluðust um
sviðið sköpuðu sérkennilega óró í
sýninguna.
Sviðsmyndin, samskipan hljóm-
sveitar og leiksviðs, var skemmti-
lega útfærð af Chinelle Markovitc
og sömuleiðis búningar, sem unnir
voru af Kiss Markovitc. Danshöf-
undur var Alejandro Meza og undir
leikstjórn Per Einar Fossen, var
sýningin svo vel samstæð að hvergi
hattaði fyrir í samvinnu Iistamann-
anna. Stjómandi tónlistar var Tore
Dingstad en glæsilegur leikur
hljómsveitarinnar féll einkar vel að
leikmyndinni. Sérstaklega ber að
geta trommueinleiksins í forleikn-
um, sem líklega var framin af Kjell
Samkopf, þó þess sé ekki getið í
efnisskrá.
Það er með ólíkindum hversu vel
Per Norgárd notar slagverkshljóð-
færin og samstillir blæbrigði hljóð-
færanna við sönginn og leikinn og
nær auk þess að fella inn í þessa
hljóðmynd einfalt tónferli á sellóið.
Niðurlag óperannar er sérlega
áhrifamikið og minnir á óperana
Matthías málara eftir Hindemith,
sem endar á einföldu sönglagi og
lýkur verkinu með friðsamlegri sátt,
þar sem Wölfli faðmar og kveður
draummyndir sínar.
Jón Ásgeirsson.
Burtfararprófstónleik-
ar i Norræna húsinu
ELÍN Huld Ámadóttir
sópransöngkona heldur
tónleika í Norræna húsinu
í Reykjavík sunnudaginn
12. mars nk. kl. 20.00 og
era tónleikarnir síðasti
hluti burtfararprófs henn-
ar frá Söngskólanum í
Reykjavík. Á efnisskránni
era aríur og sönglög eftir
Haydn, Mozart, Fauré,
Richard Strauss, Roger
Quilter og Jón Ásgeirsson.
Meðleikari Eh'nar Huldar á tónleik-
unum er Ólafur Vignir Albertsson
píanóleikari, en hann er jafnframt
kennari hennar við Söngskólann.
Elín Huld er uppalin í Reykjavík.
Hún hóf nám við Söngskólann í
Reykjavík haustið 1986 hjá Sigrúnu
Hjálmtýsdóttur, síðar naut hún leið-
sagnar Kristins Sigmundssonar og
Snæbjargar Snæbjarnar, og undan-
farin þrjú ár hefur Dóra Reyndal
verið hennar aðalkennari,
en jafnframt námi sínu við
Söhgskólann hefur hún
sótt söngnámskeið hjá E.
Ratti, Valerie Davis og Dr.
Oren Brown. Hún stundar
nú nám við söngkennara-
deild Söngskólans í
Reykjavík og Kennarahá-
skóla íslands með tónlist
sem sérgrein og stefnir að
útskrift vorið 1996.
Elín Huld hefur sungið
með Kór íslensku óperunnar og
Þjóðleikhúskómum og er félagi í
Kór Bústaðakirkju, þar sem hún
hefur einnig komið fram sem ein-
söngvari, nú síðast í Dominikusar-
messu Mozarts. Hún söng hlutverk
Dolcinu í uppfærslu Óperasmiðj-
unnar á Sour Ángelica eftir Puccini
1990, og hefur tvfvegis verið þátt-
takandi í Nemendaóperu Söngskól-
ans.
Elín Huld
Ámadóttir
Hádegiserindi um Guóríói
Simonardóttur
STEINUNN Jóhannesdóttir rithöf-
undur flytur erindi í Hallgríms-
kirkju kl. 12.30 á morgun, sunnu-
dag, 12. mars, sem nún nefnir:
Hver var Guðríður Símonardóttir?
Erindið er flutt á vegum Listvinafé-
lags Hallgrimskirkju og gefst sam-
komugestum kostur á léttum há-
degisverði.
I kynningu segir: „Guðríður Sím-
onardóttir var sjómannskona í Vest-
mannaeyjum, ambátt í Afríku og
eiginkona sálmaskáldsins. Hún lifði
skelfilegasta atburð aldar sinnar,
sautjándu aldarinnar, á íslandi,
lenti í löngu og ófyrirséðu ferðalagi
og snéri heim aftur í fátækt og
barnamissi á Suðurnesjum. Síðar
varð hún virt prestsmaddama á
Hvalfjarðarströnd. Hún var búin
einhverjum þeim eiginleikum sem
fleyttu henni yfir bárur og boða og
færðu henni ótrúlegt langlífi á öld
fátæktar og sjúkdóma."
Lífsferill Guðríðar hefur orðið
mörgum umhugsunarefni og vekur
spumingar af ýmsum toga sem
verða viðfangsefni Steinunnar Jó-
hannesdóttur á sunnudagshádegi í
Hallgrímskirkju að lokinni messu.
MENNINGARVIKA BISN 1995
DAGANA 11.-18. mars verður
haldin fimmta menningarvika
Bandalags íslenskra sérskólanema
(BÍSN). Tilgangurinn með að halda
slíka viku er að efla samkennd
meðal nemenda í sérskólunum,
draga fram menningu hvers skóla
og kynna fyrir almenningi hvað er
að gerast í skólunum.
Þeir skólar sem eru innan vé-
banda BÍSN era: Fóstúrskóli Is-
lands, Garðyrkjuskóli ríkisins,
Iþróttakennaraskóli íslands, Kenn-
araháskóli íslands, Leiklistarskóli
íslands, Myndlista- og handíðaskóli
íslands, Samvinnuháskólinn á Bif-
röst, Stýrimannaskólinn í Reykja-
vík, Söngskólinn í Reykjavík, Tón-
listarskólinn í Reykjavík, Tækni-
skóli íslands, Tölvuháskólj Verslun-
arskóla íslands, Vélskóli íslands og
Þroskaþjálfaskóli íslands.
Dagskrá vikunnar er eftirfarandi:
Laugardagxir 11. mars kl. 14.00:
Opnunarhátíð Menningarviku BÍSN
í Tækniskóla íslands. Sýning á
verkum nemenda í Myndlista- og
handíðaskóla Íslands. Afrakstur
ljósmyndamaraþons sérskólanema
sýndur og verðlaun afhent. Nem-
endur úr Söngskólanum í Reykjavík
og samkór Kennaraháskóla íslands
og Fósturskóla íslands sjá um tón-
listarflutning. Ljóðaupplestur úr
nýútkomnu Ljóða- og smásagna-
kveri BÍSN. Nemendur úr íþrótta-
kennaraskólanum á Laugarvatni
sýna léttar leikfímiæfingar. Léttar
veitingar verða á boðstólum.
Sunnudagur 12. mars: Kynn-
ingardagur sérskólanna og Háskóla
íslands. Skólarnir kynna starfsemi
sína, ýmist einir sér eða fleiri sam-
an á einum stað.
KI. 13.00: Skrúfudagur Vélskóla
íslands. Nemendur kynna tæki og
búnað skólans. Einnig verður kynn-
ing á tækjum og starfsemi sem
tengist námi og starfi vélstjóra.
Mánudagur 13. mars kl. 11.15:
Ljóðasýning í Þroskaþjálfaskóla ís-
Iands. Sýnd verða ljóð eftir nemend-
ur og kennara skólans ásamt ljóðum
eftir fatlaða. Einnig er sýning á
myndverkum nemenda úr áfangan-
um Skapandi starf. Sýningin stend-
ur yfír til loka menningarviku.
Kl. 20.00: Málþing í Kennarahá-
skóla Islands, um gæðastjórnun í
skólum.
Þriðjudagur 14. mars kl. 21.00:
Kaffíhúsakvöld á Jazzbarnum í
Lækjargötu. Hljómsveit úr Tónlist-
arskólanum í Reykjavík, „Hljóðfær-
ingar frú Kapulettu", leikur og
ljóðaupplestur og fleiri atriði verða
á milli laga. Karl Sigurðsson syngur
gömul lög.
Miðvikudagur 15. mars kl.
17.00: Kvikmyndasýning í Regn-
boganum. BÍSN-félagar fá frítt á
sýningarnar gegn framvísun ISIC-
skírteina. I A-sal verður sýnd mynd-
in Henry, portrait of a serial killer.
í öðrum sal verður sýnd myndin
Bagdad café.
Fimmtudagur 16. mars kl.
20.00: Skemmtikvöld Tækniskóla
íslands. Nemendur skólans sjá um
gleðina. BÍSN-félagar eru hvattir
til að mæta.
Föstudagur 17. mars: Dansleik-
ur í Þjóðleikhúskjallaranum. Frítt
inn fyrir BÍSN-félaga gegn fram-
vísun ISIC-skírteina. Radíus-bræð-
ur skemmta kl. 23.00. Húsið opnar
kl. 22.00.
Laugardagur 18. mars kl.
12.00 frá Höfða: Vettvangsferð til
Vamarliðsins á Keflavíkurflugvelli.
Ferðin endar í Bláa lóninu. Sæta-
framboð er takmarkað og því er
betra að tilkynna þátttöku á skrif-
stofu BISN á föstudag 17. mars.
Rútuferðin er ókeypis og afsláttur
í Bláa lónið.
Sinfóníuhljómsveit óhuga-
manna í Fella- og Hólakirkju
Frumflutn-
ingur ú nýju
islensku
tónverki
SINFÓNÍUHLJÓMSVEIT áhuga-
manna heldur tónleika í Fella- og
Hólakirkju sunnudaginn 12. mars kl.
17.30. Stjórnandi á tónleikunum er
Ingvar Jónasson og einleikari á selló
er Gunnar Kvaran. Á efnisskránni
eru konsert í- e moll fyrir selló og
strengjasveit eftir Vivaldi, Melodia e
conseguenza fyrir selló og strengja-
sveit eftir Jónas Tómasson og átt-
unda sinfónía Dvoráks. Verk Jónasar
Tómassonar verður frumflutt á þess-
um tónleikum. Sinfóníuhljómsveit
áhugamanna var stofnuð 1990 og
heldur nú tónleika í ellefta sinn. Hún
er skipuð fólki sem stundar hljóð-
færaleik í frístundum, auk nokkurra
tónlistarkennara og nemenda. Ingvar
Jónasson hefur verið aðalstjórnandi
hennar frá upphafí. Aðgangseyrir
að tónleikunum er 800 krónur, frítt -—^
fyrir böcn og eidri borgara.
Tónlistarskóli Hafnarfjaróar
Strengjakvart-
ett á tónleikum
i nýja saf naó-
arheimilinu
TÓNLEIKAR á vegum Tónlistarskóla
Hafnarfjarðar verða í dag, laugardag,
kl. 17 í nýju safnaðarheimili Hafnar-
fjarðarkirkju, „Ljósbroti". Þetta eru
tónleikar í tónleikaröð skólans þar
sem kennarar við skólann og stundum
gestaspilarar koma fram. Þetta eru
styrktartónleikar fýrir efnilega nem-
endur skólans, en Hafnarfjarðarbær
hefur veitt sérstakan styrk vegna
þessa framtaks. Á tónleikunum í dag
kemur fram strengjakvartett skipað-
ur þeim Ágústu Jónsdóttur, Kathryn
Harrison, Olöfu Sesselju Óskarsdótt-
ur og Martin Frewer. Á efnisskránni
er strengjakvartett eftir Juan Cri-
sotmomo de Arriaga, Tango eftir
Albeniz, La Paloma eftir S. Yradier
og Jealousy eftir J. Gade. Aðgangur
er ókeypis.
Bókmenntakynn-
ing i Deiglunni
GILFÉLAGIÐ ásamt Máli og menn-
ingu stendur fyrir bókmenntakynn-
ingu í dag, laugardag, í Deiglunni á
Akureyri. Handhafi Bókmenntaverð-
launa Norðurlandaráðs, Einar Már
Guðmundsson, les úr verkum sínum
bæði gömlum og nýjum. Kristján
Kristjánsson flytur inngangsorð,
Kristján Pétur Sigurðsson, Haraldur
Davíðsson og Þórarinn Hjartarson
syngja og spila. Dagskráin hefst kl.
16 og er aðgangur ókeypis.
Leiklistarfélag Fjölbrauta-
skólans í Breiðholti
Ys og þys ef lir
Shakespeare
LEIKLISTARFÉLAG Fjölbrauta-
skólans í Breiðholti frumsýndi í gær
leikritið Ys og þys út af engu eftir
Shakespeare í leikstjóm Bryndísar
Loftsdóttur. Sýnt er í hátíðarsal skól-
ans og verða næstu sýningar sunnu-
daginn 12. mars kl. 20, 13. mars kl.
20, 14. mars kl. 20, 15. mars kl. 20,
16. mars kl. 23 og 17. mars kl. 20
og 23. Miðar eru seldir í anddyri.
Sýning á past-
elmyndum
SÝNING á pastelkrítarmyndum,
unnum í bæn og hugleiðslu, hefst í
dag, laugardag, í salarkynnum Pýr-
amídans, Dugguvogi 2, 2. hæð.
I kynningu segir: „Ásthildur Sig-
urgeirsdóttir myndlistarkona, sem
helgar sig eingöngu vinnu við mynd-
verk í bænarhug og hugleiðslu, vinn-
ur öll verkin. Þetta er sölusýning og
eru verkin 22.“ Sýningin er opin alla
virka daga á milli kl. 14 og 18 og
yfir opnunarhelgina 11. og 12. mars.