Morgunblaðið - 06.04.1995, Blaðsíða 4

4 B FIMMTUDAGUR 6. APRÍL 1995
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
Auglýsingafólk ræðir um breytingar á auglýsingakeppni ímarks
Samstarf
eða
samkeppni?
íslenski markaðsklúbburinn, ímark, hefur
haldið keppni um Athyglisverðustu auglýs-
ingamar árlega síðastliðin níu ár. Meðal
auglýsingafólks er nú mikill vilji fyrir því
að breyta keppninni. Hanna Katrín
Friðriksen kynnti sér málið.
AÐ vakti athygli við verð-
launaafhendingu á At-
hyglisverðustu auglýs-
ingu ársins 1995 að af
þeim sjö auglýsingastofum sem
unnu til verðlauna voru fimm að
fá sín fyrstu verðlaun í keppni sem
íslenski markaðsklúbburinn,
ímark, hefur haldið undanfarin níu
ár. Það er ennfremur athyglisvert
að stofurnar fimm eru allar í minni
kantinum í hópi auglýsingastofa,
og engin þeirra er meðlimur í Sam-
bandi íslenskra auglýsingastofa,
SIA, en þær stofur hafa verið áber-
andi meðal verðlaunahafa undanf-
arinna ára. Því kviknar sú spurning
hvort úrslitin marki ákveðin tíma-
mót í auglýsingagerð hér á landi.
Tvénn félagasamtök eru til í
auglýsingageiranum hér á landi.
Annars vegar Samband íslenska
auglýsingastofa, SÍA, sem var
stofnað árið 1977 og hins vegar
Félag íslenskra teiknara, FÍT, sem
er öllu eldra, stofnað árið 1943.
Hjá SÍA er um að ræða félagaað-
ild ákveðinna auglýsingastofa, en
hjá FÍT er einstaklingsaðild.
Varðandi úrslitin í síðustu ímark
keppni segir Hallur A. Baldursson,
framkvæmdastjóri Yddu hf., sem
er formaður SIA að þar hafí trú-
lega verið um tilviljun að ræða.
„Hins vegar voru innsendingar
SIA-stofa öllu færri í ár en oft
áður. Hjá einstaka stofum nam
fækkunin allt að 50%,“ segir hann.
Hilmar Sigurðsson, hjá Grafít
hf. er formaður FÍT. Hann segir
úrslit keppninnar tákn nýrra tíma.
„Þetta er tvímælalaust eðlilegt
framhald af þeirri þróun
þar sem minni auglýs-
ingastofum með áherslu
á hinn skapandi þátt hef-
ur fjölgað."
Breytt fyrirkomulag?
ímark hefur staðið fyrir vali á
Athyglisverðustu auglýsingu árs-
ins undanfarin níu ár. Keppt er í
átta flokkum auk þess sem óvenju-
legasta auglýsingin er valin. Hjá
auglýsingafólki hefur borið á vilja
til þess að breyta forsendum
keppninnar og eru ýmsar leiðir
nefndar til, allt frá náinni sam-
vinnu við ímark til þess að koma
annarri keppni á fót.
„Þessi keppni er meingölluð eins
og hún er nú,“ segir Hilmar Sig-
urðsson. „Stærsti gallinn er hve
forsendurnar eru óljósar. Það er
keppt um athyglisverðustu auglýs-
ingarnar, en niðurstöðurnar endur-
spegla það ekki endilega. Einhvern
veginn hefur mér þótt sem hlutir
sem eru óvenjulegir og aðeins á
undan samtíðinni hafi ekki átt
uppá pallborðið og þar kenni ég
um skorti á skilgreiningu. Við hjá
Grafít höfum, eins og margir aðr-
ir, prófað að senda auglýsingar í
keppnir erlendis. Þijú ár í röð höf-
um við fengið birtingar í svokall-
aðri Epica bók þar sem birtar eru
auglýsingar sem komast í úrslit í
samnefndri virtri keppni. Þessar
auglýsingar hafa ekki komist
áfram hér heima og það er í raun
athyglisvert."
Viðræður um
breytta keppni
Hallur A. Baldursson segir að
fyrir síðustu keppni hafi SIA farið
fram á fulla aðild að auglýsinga-
keppninni. Því hafí verið_ hafnað af
hálfu ímarks. „Innan SÍA og FÍT
er stefnt að viðræðum við Imark
um þessi mál, enda er mikill áhugi
fyrir því að þróa þessa keppni frek-
ar, t.d. með tilliti til mats á mark-
aðsárangri auglýsinga.“
Hilmar sagði að jafnhliða því að
taka inn markaðsárangursþáttinn
þyrfti að fjölga þeim flokkum sem
keppt væri í. Þar vantaði t.d. flesta
þætti grafískrar hönnunar.
Innan SÍA og FÍT mun vera
ákveðinn vilji fyrir því að ný keppni
verði skipulögð og Imarki jafnvel
boðið að taka þátt í henni. Á ein-
staka má heyra að fjárhagsleg sjón-
armið ráði ríkjum þar sem menn
sjái peninga í keppninni, en hjá
ímark segja menn að keppnin sjálf
geri ekki mikið meira en að standa
undir sér. Allra helst vilja menn þó
að samstaða náist meðal þessara
þriggja aðila um áframhaldandi
þróun á ímark keppninni sem allir
geti sætt sig við, enda
sé sú keppni búin að
vinna sér ákveðinn sess
í hugum manna.
Bogi Siguroddsson er
formaður stjómar
ímarks. Hann segir að
þar hafí menn heyrt af einhveijum
vangaveltum annarra aðila um
breytingar á keppninni, jafnvel
möguleikum á að efna til annarrar
keppni. „Við lítum svo á að við
séum þegar í samstarfí við SÍA og
FÍT, enda eiga þessir aðilar fulltrúa
í dómnefnd keppninnar. Það er hins
vegar fyrirhugað að fara í viðræður
við þá um frekari þróun á keppn-
inni,“ segir Bogi.
Bogi segir ennfremur að þó
Imark sé tilbúið í viðræður um þró-
un á fyrirkomulagi keppninnar, sé
framkvæmdahliðin annað mál. „Við
höfum haldið keppnina frá upphafí
og það hefur engin gagnrýni komið
fram á framkvæmdina. Okkur þyk-
ir óeðlilegt ef þessir aðilar ætla sér
að halda keppni sjálfír enda teljum
við framkvæmdinni best borgið hjá
ímark, hjá óháðu fagfólki."
Best að fá
samstarf
ímark, SÍA
og FÍT
Morgunblaðið/Sverrir
GRAFIT er ein af „litlu" auglýsingastofunum sem verðlaunaðar
voru í fyrsta skipti í síðustu Imark keppni um Athyglistverð-
ustu auglýsingu ársins. Á myndinni eru standandi frá vinstri
Finnur Malmquist, Magnús Arason, Halla Helgadóttir, Anna
Sigríður Guðmundsdóttir og Anna Svava Sverrisdóttir. Sitjandi
er Hilmar Sigurðsson.
Morgunblaðið/Sverrir
YDDA er ein af auglýsingastofunuin innan Sambands íslenskra
auglýsingastofa. Á myndinni má sjá Hall A. Baldursson, fram-
kvæmdastjóra stofunnar og formann SÍA, lengst til vinstri ásamt
starfsfólki Yddu
Fækkun hjá SÍA
Frá þeim tíma sem liðinn er frá
stofnun SÍA hefur fjöldi auglýs-
ingastofa innan sambandsins verið
breytilegur. Flestar hafa stofurnar
verið 18, en eru nú 7. Hallur segir
fækkun auglýsingastofa innan
samtakanna fullkomlega eðlilega.
Stærri auglýsingastofur sem veita
svokallaða alhliða þjónustu eigi lít-
ið sameiginlegt með minni stofum
þar sem áhersla er lögð á ákveðna
einangraða þætti.
„Fækkunin endurspeglar einnig
hagræðingu meðal aug- _________
lýsingastofanna, en þar
hefur átt sér stað tölu-
verð sameining sem leið-
ir til þess að stofum
fækkar, en þær stækka
jafnframt. Það má í raun ”
segja að það séu ákveðin tímamót
hjá samtökunum þar sem ’áður
voru innan þeirra fyrirtæki sem
voru misjöfn að gerð, en nú er
þetta orðin einsleitur hópur sem
býður upp á alhliða þjónustu," seg-
ir Hallur.
Mismunandi
áherslur
Meðlimum FÍT hefur fjölgað
mjög á undanfömum árum og eru
nú um 180 talsins. „Það hefur
verið mikil breyting hjá þessari
atvinnúgrein, þ.e. auglýsingagerð,
síðastliðin ár,“ segir Hilmar. „Sú
efnahagslega lægð sem íslending-
ar hafa gengið í gegnum hefur
sagt til sín. Aður voru um 60-65%
félaga í FÍT starfsfólk auglýsinga-
stofa, en síðustu þijú árin hefur
innan við þriðjungur FÍT-meðlima
Framkvæmd
inni best
borgið hjá
ímark
verið inni á stofum. Einyrkjar og
sjálfstætt starfandi teiknarar eru
komnir í yfirgnæfandi meirihluta
í félaginu."
„Sumir segja að það sé ekki
hægt að tala um auglýsingastofu
nema þar sé boðin alhliða þjón-
usta. Ég er á þeirri skoðun að það
séu til mismunandi stofur með
mismunandi áherslur. Það er hægt
að taka ákveðinn hluta þjón-
ustunnar í gegnum aðra aðila,
nákvæmlega eins og við hjá Grafít
gerum. Það er alþekkt erlendis.
Þar eru auglýsingastofur
t.d. með litlar skapandi
deildir og sækja síðan
þjónustu þar að lútandi
út fyrir sínar raðir þegar
þörf er á. Stofur geta
““““ t.d. verið með eigin
textahöfunda en keypt alla eigin-
lega hönnunarvinnu utan að,“ seg-
ir Hilmar.
Kostir og gallar
Morgunblaðið ræddi við aðila
sem hafa reynslu af því að skipta
við stórar auglýsingastofur jafnt
sem litlar. „Maður treystir kannski
stóru stofunum betur þegar um
er að ræða stærri verkefni þó það
sé ekki algilt. Þar er meira svigrúm
fyrir hendi og meiri reynsla. Á
móti kemur að fólk er almennt
metnaðarfyllra og fijórra á smærri
stofunum," sagði einn. Viðmæl-
endur blaðsins voru þó á einu
máli um að það sem helst skipti
máli væri sá einstaklingur innan
viðkomandi stofu sem sæi um fyr-
irtækið. Þar skipti engu hvort stof-
an væri stór eða lítil.
500 sjón-
varps-
rásir í
Evrópu?
STAFRÆN sjónvarpsbylting
er á næstu grösum í Evrópu.
Eftir tvö ár eða svo mun fólk
eiga kost á fleiri sjónvarpsrás-
um en nokkurn hefði getað
órað fyrir. Fjarskiptahnettir,
sem eru ýmist komnir á loft
eða í smíðum, munu endur-
varpa meira en 500 rásum út
yfir álfuna.
Unnt er að fá nokkra nasa-
sjón af framtíðinni með því að
skoða það, sem gerst hefur í
Bandaríkjunum en á síðasta ári
byijaði DIRECTV að endur-
varpa 150 rásum til móttöku-
skerma, sem eru ekki stærri
en venjulegur matardiskur.
Búist er við, að um mitt þetta
ár verði búið að koma upp einni
milljón slíkra diska vestra.
Dagskráin er af ýmsu tagi,
til dæmis Commercial Choice,
24-rása kerfi, sem einkum er
ætlað krám og veitingahúsum,
ótal íþróttarásir og margt
fleira.
Allar helstu áskriftarstöðv-
arnar í Evrópu, Canal Plus,
Nethold og British Sky svo
nokkrar séu nefndar, telja staf-
ræna gervihnattasjónvarpið
vera framtíðina og ætla að
veija tugum milljarða kr. í
þeirri vissu, að dijúgur hluti
sjónvarpsáhorfenda sé tilbúinn
til að greiða fyrir meira úrval.
Áhorfendur verða þá einnig að
fjárfesta í nýjum afruglara.
SES, fyrirtæki í Luxemborg,
sem rekur Astra-gervihnatta-
sjónvarpið, ætlar að koma á
loft þremur stafrænum fjar-
skiptahnöttum á næstu tveimur
árum og þeim fyrsta í septem-
ber. í stafrænu fjarskiptahnött-
unum getur hver miðlari ann-
ast allt að tíu rásum en það fer
nokkuð eftir myndgæðunum,
sem krafist er hveiju sinni.
Það sýnir vel hve áhuginn á
stafræna sjónvarpinu er mikill,
að búið er að semja um afnot
af meira en 90% af afkastagetu
Astra-hnattanna.
Euteisat, sem er samsteypa
helstu áskriftarstöðvanna í
Evrópu, ætlar einnig að koma
á braut þremur fjarskiptahnött-
um og er sá fyrsti raunar þeg-
ar kominn á sinn stað. Verða
þeir búnir 56 miðlurum, sem
taka á móti og endurvarpa
sendingunum eða rásunum en
nú er hún aðeins ein. Bjóða
þeir jafnt upp á venjulega
tækni og stafræna.
Eitthvað skemmtilegt?
Hvað skyldi svo verða að sjá
á meira en 500 rásum? Inni í
þessu verða að sjálfsögðu rása-
pakkar, sem eru sérstaklega
ætlaðir ákveðnum málsvæðum,
til dæmis því enska, þýska,
franska og ítalska, en BSkyB
í Bretlandi hyggst bjóða upp á
120 rásir eða fleiri.
Það sem m.a. hefur ýtt und-
ir þessa þróun er hugmyndin
um kvikmyndir svo til eftir
pöntun. Þá yrðu 50 til 60 rásir
notaðar til að sýna 10 vinsæl-
ustu kvikmyndirnar hveiju
sinni og hver mynd sýnd á fimm
eða sex rásum. Yrði sýningar-
tímanum dreift til að enginn
þyrfti að bíða lengur en í 20
mínútur eftir byijuninni og
hugsanlegt gjald fyrir sýning-
una yrði 500 kr.
Lítill sendingarkostnaður í
stafræna kerfinu býður ekki
aðeins upp á miklu fleiri rásir,
heldur auðveldar líka útsend-
ingu á mjög sérhæfðu efni.