Morgunblaðið - 27.09.1995, Síða 6
6 B MIÐVIKUDAGUR 27. SEPTEMBER 1995
MARKAÐURINN
MORGUNBLAÐIÐ
'áavTáTTvm70
Faxamarkaður
Fiskmarkaður
Hafnarfjarðar
Fiskmarkaður
Suðurnesja
"!f
Alls fóru 49,313 tonn af þorski um fiskmarkaðina þrjá hér
syðra í síðustu viku. Um Fiskmarkað Hafnarfjarðar fóru 14,8
tonn á 107,27 kr./kg. Um Faxamarkað fóru 18,6 tonn á 123,05
kr./kg og um Fiskmarkað Suðurnesja fóru 15,8 tonn á 115,84
kr./kg. Af karfa voru seld alls 9,5 tonn. í Hafnarfirði á 67 kr.
(0,41) og á 73,12 kr. (9,11) á Fiskimarkaði Suðurnesja.
Af ufsa voru seld alls 34,5 tonn. í Hafnarfirði á 65,53 kr.
(21), á Faxagarði á 56 kr. (11) og á 74,12 kr. hvert kíló
á Suðurnesjum (31,51). Af ýsu voru seld 74,1 tonn á
mörkuðunum þremur hér syðra og meðalverðið 94,39 kr./kg.
Fískverá ytra
Eitt skip seldi afla sinn í Þýskalandi í síðustu viku. Haukur GK 25 seldi
126,8 tonn á 108,29 kr./kg. Þar af voru 97,8 tonn af karfa á 108,86 kr./kg
og 2,1 tonn af ufsa á 104,66 kr./kg.
KrAg
180
160
140
120
100
80
60
40
Eingöngu var seldur
fiskur úr gámum í
Bretlandi í síðustu
viku, samtals 182,1
tonn á 129,25 kr./kg.
Þaraf voru 16,8
tonn af þorski seld
á 117,17 kr./kg.
Af ýsu voru seld
62,7 tonn á 119,35
kr./kg, 32,3 tonn af
kolaá 173,54 kr./kg
og 20,7 tonn af
karfa á 79,61 kr.
hvert kíló.
Góðæri í veiðum og vinnslu á
rækju og þokkalegt útlit í síld
Heildarfískafli
tt x * 1 3 1 / • 1 r i , lendinga á fískveið-
Verð a loðnulysmu hatt og iánnu sem íauk 31.
mjölverð svipað og í fyrra S
sem er nálægt með-
altali heildarafla síðustu fjögurra fískveiðiára. En þessar tölur segja ekki
alla söguna. Á síðasta ári má segja að sfldveiðar utan lögsögunnar hafí
gert það að verkum að samanlagður heildarafli á loðnu og síld var nálægt
meðaltali síðustu þrjú fískveiðiár eða 939 þúsund tonn skv. bráðabirgðalög-
um Fiskifélags íslands. Aftur á móti var þorskafli í algjöru lágmarki, eða
162 þúsund tonn upp úr sjó, og annar botnfískafli er áætlaður 302 þúsund
tonn. Veiðar á rækju og hörpudiski gengu vel en humarafli dróst verulega
saman. Heildaraflinn af þessum tegundum var um 81 þúsund tonn á fisk-
veiðiárinu.
Þessar upplýsingar komu meðal
annars fram í skýrslu formanns Sam-
taka fiskvinnslustöðva, Amar Sigur-
mundssonar, að aðalfundi SF í lok
síðustu viku. Hér á eftir verður birt-
ur kafli skýrslunnar um veiðar og
vinnslu á skelfiski, síld og loðnu og.
markaði fyrir afurðirnar: Rækjuveið-
ar gengu vel á árinu 1994 og eins nú
í ár. Aflaheimiidir úthafsrækju á síð-
asta kvótaári voru samtals 63.000
tonn auk 2.600 tonná sem flutt voru
af heimildum fyrra kvótaárs. Afla-
heimildir innfjarðaveiða voru um
9.600 tonn. Alls veiddust 72.000
tonn af rækju á árinu 1994 og hefur
rækjuveiði við ísland aldrei verið
meiri. Aflaheimildir nýhafíns kvóta-
árs eru 63.000 tonn af úthafsrækju
og 6.200 tonn af innfjarðarækju.
Aflaheimildir eru því svipaðar og á
síðasta ári.
Stærstu framlelðendur skel-
flettrar kaldsjávarrækju
Framleiðsla skelflettrar rækju var
einnig meiri en áður hefur verið.
Alls nam útflutningur 21.600_ tonn-
um af skelflettri rækju og eru Islend-
ingar nú stærstu framleiðendur skel-
flettrar kaldsjávarrækju á norður-
slóðum með 35-40% heildarfram-
leiðslunnar.
Rækjuverð náði sögulegu lág-
marki í apríl 1994 en hefur hækkað
umtalsvert síðan. Telja verður að
afurðaverð é. skelflettri rækju sé nú
viðunandi. í því sambandi er vert að
minna á að það er engu að síður
innan við 70% af því sem það komst
hæst árið 1986. Þrátt fyrir góða
veiði hefur baráttan um hráefnið
milli rækjuvinnslu aldrei verið harð-
ari. Því miður hefur borið á því að
rækjuvinnslur teygi sig lengra, þegar
boðið er í hráefni, en afurðaverð
gefur forsendur til. Slíkt er að sjálf-
sögðu afar óæskilegt og rýrir grein-
ina möguleikum til eðlilegra rekstr-
arskilyrða.
Evrópa
Loðnuveiðamar á árinu 1994
gengu þokkalega vel og veiddust um
765 þúsund tonn af loðnu til bræðslu.
Á vetrarvertíðinni var aflinn til
bræðslu 521 þúsund tonn og á sum-
ar- og haustvertíðinni 244 þúsund
tonn. Að auki bræddu verksmiðjurn-
ar um 100 þúsund tonn af síld á
vertíðmni sem stóð fram yfír ára-
mót. Á árinu 1994 voru alls fram-
leidd um 178 þúsund tonn af mjöli
og_94 þúsund tonn af lýsi.
í könnun sem SF vann fyrir 12
loðnuverksmiðjur kom í ljós að
hagnaður var hjá sex verksmiðjum,
en hinar sex voru reknar með halla.
Þessar 12 verksmiðjur tóku á móti
um 70% af allri loðnu og síld sem
fór til bræðslu á síðasta ári. Niður-
staðan í þessari afkomukönnun
sýndi að verksmiðjurnar voru reknar
með 0,7% hagnaði í heild á síðasta
ári, sem er heldur lakara en árið á
undan.
Mikil verðhækkun á lýsi
Á vetrarvertíðinni 1995 veiddust
475 þúsund tonn af loðnu til bræðslu
og á sumar- og haustvertíðinni, sem
hófst 1. júlí sl., hefur verið landað
um 87 þúsund tonnum til bræðslu.
Engin loðnuveiði hefur verið að und-
anförnu og lítið kom út úr nýlegum
leitarleiðangri loðnuskipa. Þrátt fyrir
lélega byijun í sumar- og haustver-
tíðinni gefa upplýsingar fískifræð-
inga þokkalegar vonir um framhaldið
á næstu misserum.
Verð á loðnumjöli er svipað og á
síðasta ári. Aftur á móti varð mikil
hækkun á lýsi í lok síðasta árs en
það hafði verið í lágmarki um mitt
síðasta ár. Erfítt er að meta fram-
haldið í lýsisverðinu þar sem nær
engin framleiðsla er nú í gangi í
bræðslunni.
Loðnufrysting gekk vel
Loðnufrysting og loðnuhrogna-
vinnsla gekk mjög vel á síðustu ver-
tíð. Þokkalegt verð fékkst fyrir af-
urðirnar og hjálpaði hátt gengi yens-
ins þar töluvert til. Það er ekkert
vafamál að frysting loðnu og loðnu-
hrogna hefur skipt sköpum fyrir
mörg fiskvinnslufyrirtæki, þó svo að
síðasta vertíð hafí ekki gefíð sömu
afkomu og á vertíðinni 1994. Á sama
hátt skiptir síldarfrysting töluverðu
máli fyrir nokkur fyrirtæki og veitir
mikla atvinnu meðan hún stendur
yfír.
Mlklð saltað af síld
Á síðustu síldarvertíð var saltað í
tæplega 140 þúsund tunnur, sem er
um 45% aukning frá vertíðinni á
undan, og rúmlega tvöfalt meira en
saltað var fyrir tveimur árum. Þá
var saltað í rúmlega 61 þúsund tunn-
ur. Aukningin er að stórum hluta
komin til vegna þess að tekist hefur
að komast inn á markaðinn í Rúss-
landi á nýjan leik, en sem kunnugt
er lögðust viðskiptin við Sovétríkin
af eftir hrun þeirra. Með auknu
magni hefur afkoman í síldarsöltun-
inni einnig batnað, samkvæmt könn-
um sem náði til fyrirtækja sem fram-
leiddu um 80% þeirrar síldar sem
söltuð var á síðustu vertíð.
Fiskneysla eykst í ESB
MARKAÐUR fyrir fisk í ríkjum Evrópusambandsins, ESB, er nú um
sjö milljónir tonna, fimm milljónir af bol- og flatfiski og tvær millj.
af skelfiski, en búist er við, að hann verði kominn í 7,7 millj. tonna
1997. Þá er einnig gert ráð fyrir, að fiskframleiðsla ESB-ríkjanna
aukist eitthvað dálítið fram til aldamóta vegna betri stöðu sumra
fiskstofna og aukins fiskeldis.
Markaðsrannsóknir benda til, að fisksala í Þýskalandi verði 10%
meiri 1997 en 1992 og verði aukningin mest í skelfiski eða 34%.
Meðalfiskneysla á mann í Þýskalandi er nú um 15 kg.
Spáð er verulegri aukningu í sölu fisks í brauðdeigi og flakasala
og reyktra afurða er einnig talin verða góð. Efgtirspurn eftir fersk-
um fiski mun líka aukast samkvæmt þessum spádómum og mun það
koma sér vel fyrir fiskeldisstöðvarnar, sem eiga auðveldara með það
en fiskiskipin að koma fiski á markað þegar óskað er.
Verðbreytingar á helstu vinnsluafurðum
130
120
Mældar / SDR, sept. 1994 = 100
Mjöl og lýsl
PllluB rmkja
110
Landfrysl
Saltfiskur
O N D
-199«*
Ö F M A M J J Á
1 995
Breytingar á gengi nokkurra gjaldmiðla
ECU
SDR
Ráðstöfun
Ráðstöfun botnfiskafla
* 1986 - 1995
'86 '87 '88 '89 '90 '91 '92 '93 '94 '95
:(vw
Sífellt minna
óunnið utan
RÁÐSTÖFUN botnfiskaflans
undanfarin ár hefur markazt
töluvert af auknum hlut vinnslu-
skipa. Hlutur þeirra var nánast
enginn fyrir um 10 árum, en er
nú rúmlega 20%. Landanir innan
lands hafa aukizt á ný og sé
miðað við afla úr eigin lögsögu,
afla erlendra skipa og afla ís-
Ienzkra skipa utan lögsögu er
hlutfallið 71% en 64% afla innan
lögsögunnar var landað til
vinnslu heima. Útflutningur á
óunnum fiski hefur að sama
skapi minnkað töluvert. Þegar
hann var í hámarki, fóru 18%
botnfiskaflans óunnin utan, en
fyrstu 7 til 8 mánuði þessa árs,
er það hlutfall komið niður í 8%.
Af heildarafla vinnsluskipa er
um þriðjungur veiddur utan fisk-
veiðilögsögunnar.
Útflutningur á ísuðum
fiski fyrstu 8 mán. árs
30.000
20.000
21.000
24.000
22.000
20.000
12.000
10.000
0.000
0.000
ÚTFLUTNINGUR á óunnum
þorski er orðinn hverfandi lítill.
Fyrstu átta mánuði þessa árs fór
aðeins um 1% af þorskaflanum
óunnið utan. Þá hefur nær alveg
tekið fyrir útflutning á óunnum
ufsa. Utflutningur á óunnum
karfa hefur minnkað um fjórð-
ung, en minna hefur dregið úr
sölu ýsu á erlendum ísfiskmörk-
uðum. Innflutningur af fiski til
vinnslu hérlendis er nú orðinn
þrisvar sinnum meiri en útflutn-
ingur á óunninni ýsu og þorski.