Morgunblaðið - 11.11.1995, Qupperneq 1

Efnið bíður handa þinna/4
Islenskt listagallerí í London/5
Frægasta skáldsaga Frakka/8
MENNING
LISTIR
D
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
LAUGARDAGUR 11. NOVEMBER 1995
BLAÐ
Inga Jónína Backman á einsöngstónleikum í Víðistaðakirkju í Hafnarfirði á morgun
Ljóðið í brennidepli
MÉR fínnst mjög skemmtilegt að syngja
ljóðatónlist, ekki síst ef textarnir eru
fallegir og einhvers virði,“ segir Inga Jónína
Backman sópransöngkona sem efnir til ein-
söngstónleika í Víðistaðakirkju í Hafnarfírði
á morgun kl. 17, Á efnisskránni eru sönglög
eftir Mozart, Jón Ásgeirsson og Jórunni Við-
ar. Ólafur Vignir Albertsson leikur undir á
f píanó.
„Ég valdi efnisskrána með hliðsjón af því
| að Jón og Jórunn eru eftirminnilegir kennar-
ar úr Söngskólanum í Reykjavík," segir Inga
og bætir við að tónverk Mozarts séu alltaf
heillandi og krefjandi viðfangsefni.
Inga hefur jöfnum höndum lagt stund á
kirkjusöng, ljóðasöng og óperusöng frá því
hún lauk söngkennaraprófi frá Söngskól-
anum í Reykjavík árið 1988. Hefur hún
meðal annars komið fram sem einsöngvari
með Pólýfónkórnum, Söngsveitinni Fil-
harmóníu, Karlakór Reykjavíkur og Vox
femiriae.
Meðal óperuhlutverka Ingu má nefna Suor
Angelica í samnefndri óperu eftir Puccini í
uppfærslu óperusmiðjunnar og Frú Emilíu,
hlutverk Mimiar í La Boheme í uppfærslu
Borgarleikhússins og Óperusmiðjunnar og
einsöng í Jörvagleði eftir Auði Bjamadóttur
og Hákon Leifsson í uppfærslu Svöluleikhúss-
ins. Þá hefur Inga sungið í Messíasi, óratoríu
Hándels, og í Árstíðunum eftir Haydn.
Starfar innan kirkjunnar
Inga var ráðin í hlutastarf hjá Neskirkju
sem söngkennari og stjórnandi Kórs eldri
félaga árið 1986. Hefur hún síðan starfað
mikið sem söngvari innan vébanda þjóðkirkj-
unnar. „Lýrisk sópranrödd á vel við kirkju-
lega tónlist og ég hef sungið mikið á hátíðum
og við jarðarfarir," segir Inga og bætir við
að hún hafi.öðlast mikla reynslu við að syngja
við jarðarfarir en hún er félagi í Hljómkórn-
um, félagsskap tiu kunnra söngvara, sem
sérhæfir sig í söng við slíkar aðstæður.
Morgunblaðið/Kristinn
INGA Jónína Backman mun flytja sönglög eftir Mozart, Jón Ásgeirsson og Jór-
unni Viðar á tónleikunum annað kvöld.
Franska dagblaðið Le Monde um Tímaþjófinn
Skáldskapurinn
afhjúpar rithöfundinn
SLEPPIÐ því að lesa sjálf-
sævisögur og lesið þess í
stað skáldsögur rithöfunda.
Þeir sem lesa bækur til þess að
kynnast því sem býr innra með
rithöfundum, geta fundið svörin
við fléstum spurningum sínum í
skáldsögum þeirra. Þetta er
skoðun skáldkonunnar Doris
Lessing en svo einkennilega vill
til að hún hefur nú þegar sent
frá sér fyrsta bindi sjálfsævisögu
sinnar „Under My Skin“ og vinnur
kappsamlega að því næsta.
Orð Lessing ber þó ekki að skilja
svo að henni finnist ævisögur
einskisverðar, heldur beri að horfa
á þær sömu augum og skáldsögur
enda sé munurinn ekki ýkja mik-
ill, að, því er hún sagði í samtali
við blaðamann Politiken á bóka-
sýningunni í Gautaborg fyrir
skemmstu en hún hlaut einkar
góðar viðtökur hjá þeim stóra
hópi kvenna sem sótti sýninguna
heim.
„Ég reyni að skrifa frásögn
mína í ævisögunni svo almenna
að hún hafí einhverja vísun til
lesenda minna,“ segir skáldkon-
an, sem er 76 ára. Hún segist
hafa gott minni en jafnvel þó að
maður sé minnugur, sé það ekk-
ert á við allt það sem maður
gæti munað. „Þegar maður er
spurður hvað gerðist í gær man
maður það nokkurn veginn, líka
það sem átti sér stað í fyrradag
og daginn þar áður. En svo fer
málið að vandast. í ævisögu minni
notast ég við samtöl því að þau
eru góð aðferð til að knýja söguna
áfram. Ég hef verið spurð að því
hvernig ég geti munað samtöl se.m
DORIS Lessing
hafi átt sér stað fyrir fimmtíu
árum. Ég svara því til að stundum
get ég það en í önnur skipti sem
ég þau út frá þeim atburðum sem
áttu sér stað.“
Hún segir að það hvernig fólk
upplifi ýmsa atburði sé misjafnt
og eigi ekki alltaf mikið skylt við
staðreyndir málsins. Nefnir hún
sem dæmi um það atburð sem hún
og bróðir hennar upplifðu og hún
taldi mikilvægan og hafa markað
tímamót í lífi sínu. Hún var þess
fullviss að þau systkinin deildu
þessari minningu en þegar hún
spurði bróðurinn mörgum árum
síðar um atburðinn, mundi hann
ekkert. Annað dæmi var ferð
hennar til Rússlands þegar hún
var ung stúlka. Þegar hún ræddi
hana síðar við ferðafélaga sinn var
eins og þau hefðu verið hvort í
sinni ferðinni.
Lessing segir ævisögur í raun
draga upp ranga mynd af raun-
veruleikanum og að oft nálgist
rithöfundar sannleikann meira í
skáldsögum en í sjálfsævisögum.
„Þegar menn skrifa sjálfsævisögur
skipta þeir lífinu upp í álíka stóra
hluti. Hveiju tímabili lífsins er
úthlutað álíka miklu plássi en
ætlaði maður að skipta ævisögu
niður eftir því hvaða tímabi! hefði
verið mikilvægast, hefði maður
lagt 75% undir fyrstu 15 árin og
svoleiðis skrifar maður ekki ævi-
sögur.“
Lessing bendir einnig á að miklu
skipti hvenær á lífsleiðinni menn
skrifí sjálfsævisögu sína. „Ef ég
hefði samið slíka bók á þrítugs-
aldri hefði hún verið átakamikil
og knýjandi. Á fertugsaldrinum
hefði hún verið full sjálfshóls, á
fimmtugsaldrinum hefði sektin
verið mest áberandi en frá þeim
tíma er eins og maður sjái sjálfan
sig æ meira utan frá.“
Ástæðu þess að hún vinnur að
sjálfsævisögu sinni segir hún ekki
vera þá að hún þrái að fá bók
eftir sig útgefna, heldur sé hún
heilluð af því ferli sem slíkar
skriftir séu. Þá hafði það sitt að
segja að skáldkonan hafði veður
af því að fjórir rithöfundar hygð-
ust skrifa hver sína bókina um
hana og ákvað Lessing að þá
væri eins gott að gera það sjálf,
„enda þekki ég efnið ágætlega."
FRANSKA dagblaðið Le Monde
birti fyrir skömmu ritdóm um
Tímaþjófinn, skáldsögu Stein-
unnar Sigurðardóttur. Sagan
heitir á frönsku „Le voleur de
?? vie“ og er þýdd af Régis Boyer.
* Ritdómari Le Monde, Nicole
Zand, segir þá tilbreytingu sem
Íbókin bjóði upp á halda lesend-
um við efnið. Rithöfundur
þessi minni ekki á neinn ann-
an. Samt sem áður sé fátt
t mjög frumlegt við þann harm-
leik er bókin fjalli um.
Frumleikinn felist i stíl
Steinunnar, hröðum ryþma
sögunnar þar sem sögusvið-
ið breytist ört.
Zand rekur efni sögunn-
ar ítarlega, vitnar nokkr-
um sinnum í kafla og seg-
ir bókina hrífa menn með
sér til norðursins mikla. Til ís-
lands, lands sem fæstir kannist
við bókmenntalega séð þó svo
að það sé heimaland hins mikla
rithöfundar Halldórs Laxness,
er hlotið hafi bókmenntaverð-
laun Nóbels árið 1955.
Höfundurinn er sagður hávax-
in stúlka með framandi nafn og
ævihlaup Steinunnar rakið. Tek-
ið er fram að bókin hafi komið
út árið 1986 og notið mikilla vin-
sælda á Norðurlöndum. Er vitn-
að í ummæli Steinunnar þar sem
hún segir bókina hafa bærst
lengi innra með sér og verið
lengi í smíðum.
Frásagnarstíllinn segir rit-
dómarinn vera rykkjóttan og
ávallt kaldan og hlédrægan sem
sé í andstöðu við ástríður sögu-
hetjunnar.
„Framandi bók. Framandi
höfundur. Hún á það skilið að
maður doki örlítið við hjá þess-
um íslenska ástríðuhita,“ segir í
lok ritdómsins.
í samtali við Laufeyju Helga-
dóttur í París sagði Steinunn að
hún gerði sér engar vonir um
að bókin verði metsölubók á
frönskum markaði. „En auðvitað
geri ég mér vonir umað henni
vegni vel og að hún fái þokka-
lega dóma og ef hún fær það
þá er ekki hægt að biðja um
mikið meira. Það getur verið að
það hjálpi eitthvað að vera svona
skrítinn fugl frá þessu skrítna
landi. Starfsmenn forlagsins sem
hafa lesið bókina virðast mjög
ánægðir og hafa sagt mér að
fjölmiðlafólk sýni henni áhuga.
Þetta lítur því ágætlega út.“